I-Tiền tệ và cung tiền
1.1 K/n: Tiền là những TS trong nền kinh tế được sử dụng rộng rãi để mua HH và dịch vụ
1.2 Một số loại tiền:
F có giá trị cố hữu: Da thú, gia súc, sắt, đồng, bạc, vàng
F không có giá trị cố hữu: Tiền pháp định (tiền giấy, tiền xu),
tiền ngân hàng
1.3 Chức năng của tiền:
Phương tiện thanh toán
Dự trữ giá trị
Đơn vị h¹ch toán
48 trang |
Chia sẻ: thanhtuan.68 | Lượt xem: 1074 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Môn học kinh tế vĩ mô - Bài 4: Tiền tệ và giá cả trong dài hạn, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
11
Bµi 4
TiÒn tÖ vµ gi¸ cả trong dµi h¹n
22
2. Ng©n hµng th−¬ng m¹i vµ qu¸ trình t¹o tiÒn
Mục tiêu nghiên cứu
1. Tiền tệ
3. NHTƯ và cung tiền
4. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t
33
I-Tiền tệ và cung tiền
1.2 Một số loại tiền:
F có giá trị cố hữu: Da thú, gia súc, sắt, đồng, bạc, vàng
F không có giá trị cố hữu: TiÒn ph¸p ®Þnh (tiÒn giÊy, tiÒn xu),
tiÒn ng©n hµng
1.1 K/n: TiÒn lµ những TS trong nÒn kinh tÕ ®−îc sö dông
réng r·i ®Ó mua HH vµ dÞch vô
1.3 Chức năng của tiền: Phương tiện thanh toán
Dự trữ giá trị
Đơn vị h¹ch toán
44
- Đo l−êng tiÒn
M1 = Cu + D
M2 = M1+ Tiền gửi có kỳ hạn
1.4 Một số loại tiền trong nền kinh tế
- Tiền mặt (Cu- Currency in Circulation): là lượng tiền
giấy, tiền xu có trong tay công chúng
- Tiền gửi không kỳ hạn (D-sight deposits): là số dư trong
tài khoản ngân hàng mà người gửi có thể viết séc
55
1.5 Cung tiền
- Cung tiền (Ms): là lượng tiền sẵn có trong nền kinh tế
- Cơ sở tiền tệ (Monetary Base) – Tiền mạnh (H- high powered
money): lượng tiền do NHTƯ phát hành
Ms = Cu + D
H = Cu + R
R (reserves): tæng l−îng tiÒn dù tr÷ trong hÖ thèng ng©n hµng
66
II. Ng©n hµng th−¬ng m¹i vµ qu¸ trình t¹o tiÒn
2.1 Sù hình thµnh vµ ph¸t triÓn cuả hÖ thèng ng©n hµng
+) Thêi kú tiÒn ng©n hµng
+) Thêi kú thµnh lËp c¸c ng©n hµng chÝnh thøc
KÐo dµi ®Õn TK 16: Hình thµnh nªn sù ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt ng©n
hµng cña 1 sè tæ chøc (kh«ng phải lµ ng©n hµng theo ®óng nghÜa)
TK 17-18: NhiÒu ng©n hµng chÝnh thøc ®· ra ®êi với c¸c nghiÖp
vô t−¬ng ®èi hoµn thiÖn, tæ chøc, ph¸p lý còng chuÈn h¬n tr−íc
77
2.2 HÖ thèng ng©n hµng hiÖn ®¹i
Gåm 2 cÊp: Ng©n hµng TƯ vµ Ng©n hµng trung gian
Ng©n hµng th−¬ng m¹i
Ng©n hµng ®Çu t− vµ ph¸t triÓn
Ng©n hµng ®Æc biÖt
2. NH trung gian}
II. Ng©n hµng th−¬ng m¹i vµ qu¸ trình t¹o tiÒn
1. NH trung ương
88
2.3 Kinh doanh vµ dù trữ cña Ng©n hµng
- Cho vay
NhËn tiÒn göi ®Ó - ĐÇu t− chøng kho¸n
- ĐÇu t− c¸c lo¹i tµi sản kh¸c
иp øng nhu cÇu rót tiÒn cña kh¸ch hµng -> Ng©n
hµng phải thùc hiÖn ho¹t ®éng dự trữ:
Dù trữ b¾t buộc
Dự trữ tuú ý (dù trữ v−ît møc)
}
99
2.3 Kinh doanh vµ dù trữ cña Ng©n hµng
TØ lÖ dù tr÷:
Lượng dù tr÷ b¾t buéc:
Lượng dự trữ tuú ý (dù trữ v−ît qu¸):
lµ l−îng tiÒn göi NHTG kh«ng ®−îc
phÐp cho vay mµ ph¶i göi vµo quü dù tr÷ cña NHTƯ theo 1
tØ lÖ b¾t buéc (so víi tæng sè tiÒn göi mµ NH ®ã huy ®éng
®−îc)
lµ l−îng tiÒn giÊy mµ c¸c
NHTG giữ l¹i t¹i quü tiÒn mÆt cña m×nh
lµ tØ sè gi÷a l−îng tiÒn dù tr÷ trong toµn bé hÖ
thèng NH so víi tæng l−îng tiÒn NH (tiÒn göi sö dông sÐc)
10
10
Khả năng dù ®o¸n l−îng tiÒn rót ra
NH luôn muốn duy trì DT tuú ý ở møc thÊp nhÊt
2 yếu tố quyết định:
L·i suÊt cho vay
2.3 Kinh doanh vµ dù trữ cña Ng©n hµng
11
TØ lÖ DT (d) = TiÒn DT / TiÒn NH
= (DT b¾t buéc + DT tuú ý)/ TiÒn NH
= DT b¾t buéc/ TiÒn NH + DT tuú ý/ TiÒn NH
do NHTƯ quyÕt ®Þnh
-> d = db¾t buéc + dtuú ý
Công thức:
12
12
2.4 Qu¸ trình t¹o tiÒn cña NHTG vµ sè nh©n tiÒn
a. Dự trữ 100%
Ng©n hµng 1
Tµi s¶n Có
Dù tr÷:
Tµi s¶n Nî
TiÒn göi:1000 1000
Kh¸ch A göi $1000 vµo ng©n hµng 1
Tæng 1000 Tæng 1000
13
13
Ng©n hµng 1
Dù tr÷ 100
Cho vay(B) 900 TiÒn göi (A) 1000
Ng©n hµng 2
Dù tr÷ 90
Cho vay (C) 810
Tæng 900
TiÒn göi (B) 900
Tæng 900
Ng©n hµng 3
Dù tr÷ 81
Cho vay (D) 729
Tæng 810
TiÒn göi (C) 810
Tæng 810
b. Dù trữ mét phÇn
(d=10%,kh«ng sö dông tiÒn mÆt, NH chØ kinh doanh b»ng c¸ch cho vay)
Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî
Tµi s¶n NîTµi s¶n Cã
Tæng 1000Tæng 1000
14
14
Quá trình trên được mô tả tổng quát
Ng©n
hµng
TiÒn ng©n hµng
(tiền gửi) tăng
thªm
Sö dông tiÒn göi
Dù trữ Cho vay
NH 1 1000 100 900
NH 2 900 90 810
NH 3 810 81 729
NH 4 729 72,9 656,1
.
Tæng 10000 1000 9000
15
15
Gäi ∆ M1 lµ toµn bé l−îng tiÒn ng©n hµng (tiền gửi) tăng thªm
∆ M1= 1000 + 900 + 810 + 729 + 656,1 +
= 1000 + (0,9)11000 + (0,9)21000 + (0,9)31000 +
= [1+ 9,0 + (0,9)2 +(0,9)3+ . ] 1000
víi 0 < r < 1 thì 1 + r + r2 + r3 + = 1 / (1-r)
vì r = 0,9 nªn ∆ M1 = 1/(1- 0,9) 1000 = 10 x 1000 = 10000
Số nhân tiÒn (k)= 1/ d (là số
nghịch đảo của tỉ lệ dự trữ)
k : phản ánh sự gia tăng của Ms với mỗi đơn vị cơ sở tiền tệ
(k = MS/ H )
16
16
L−u ý:
〈 Tr−êng hîp d©n chóng kh«ng göi toµn bé tiÒn mÆt vµo ng©n hµng
(gửi 1 phần) th× c«ng thøc tÝnh k lµ:
k = (m+1)/(m+d)
trong ®ã m = Cu / D
d = R / D
〈 Gi¸ trÞ cña sè nh©n tiÒn (k)
lu«n lu«n >1
tØ lÖ nghÞch víi d
tØ lÖ nghÞch víi m (tØ lÖ tiÒn mÆt ngoµi NH)
17
17
VÝ dô: Cã c¸c sè liÖu cña n−íc Anh ®−îc tÝnh theo tû B¶ng Anh vµo
th¸ng 3/1996 nh− sau:
- TiÒn mÆt ngoµi ng©n hµng: 174
- TiÒn göi sö dông sÐc: 465
- Dù tr÷ tuú ý: 22,5
- Dù tr÷ b¾t buéc: 23,8
TÝnh:
m
d
k
(khi l−îng tiÒn m¹nh (H) t¨ng thªm hay gi¶m ®i 1 B¶ng sÏ lµm cho
khèi l−îng tiÒn t¨ng thªm hay gi¶m ®i 2,9 B¶ng)
= Cu / D = 174 / 465 = 0,37
= R / D = (22,5+23,8) / 465 = 0,1
= (m+1) / (m+d) = (0,37+1) / (0,37+0,1) = 2,9
18
18
III. Ng©n hµng trung −¬ng vµ cung tiÒn
NHTƯ là 1 tổ chức có chức năng quản lý Nhà nước về
tiền tệ nhằm:
ổn định sức mua của đồng tiền
thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
kiểm soát, đảm bảo hệ thống NH hoạt động an toàn
19
19
Hai chức năng cơ bản của NHTƯ
là chủ NH của các NHTM:
- giám sát các NH
- là người cho vay cuối cùng
là NH của CP:
- thực hiện chÝnh s¸ch tiền tệ
(kiÓm so¸t cung tiÒn)
III. Ng©n hµng trung −¬ng vµ cung tiÒn (tiÕp)
20
20
TØ lÖ dù trữ b¾t buéc
3 công cụ kiểm soát khèi l−îng tiền (MS) của NHTƯ
Ho¹t ®éng thÞ tr−êng më (OMO)
(mua, b¸n tr¸i phiÕu ChÝnh phñ)
L·i suÊt chiÕt khÊu
III. Ng©n hµng trung −¬ng vµ cung tiÒn (tiÕp)
21
21
3.1 Ho¹t ®éng thÞ tr−êng më (OMO)
III. Ng©n hµng trung −¬ng vµ cung tiÒn (tiÕp)
Ho¹t ®éng thÞ tr−êng më (open market operations) lµ ho¹t
®éng cña NHT¦ trong viÖc mua b¸n c¸c giÊy tê cã gi¸
(chñ yÕu lµ Tr¸i phiÕu ChÝnh phñ)
22
22
3.1 Ho¹t ®éng thÞ tr−êng më (OMO) (tiÕp)
Khi mua TP: l−îng tiÒn trong l−u th«ng↑
L−îng tiÒn ↑ TiÒn mÆt (lµm M
S t¨ng ®óng 1 ®ång)
TiÒn NH (lµm MS t¨ng h¬n 1 ®ång)
MS = k . H
23
23
NHT¦ Hé gia ®×nh
Tµi sản Cã Tµi sản Nî Tµi sản
Nguån
vèn
Vµng,Ngo¹i hèi Tiền trong lưu thông
+500
TiÒn göi NH
+500
Vay NH
Cho vay TiÒn göi cña c¸c tæ chøc
TC
TiÒn mÆt
C.kho¸n khb¹c
+500
TiÒn göi cña kho b¹c TP kho b¹c
- 500
TS kh¸c TS nî kh¸c TS kh¸c TS kh¸c
TængTS
+500
Gi¸ trÞ TS rßng Tæng TS: Kh«ng
®æi
Tæng NV:
Kh«ng ®æi
Tæng TS nî+Gi¸ trÞ rßng
+500
Sự thay đổi tài sản của NHTƯ, NHTM và hộ gia đình khi
NHTƯ mua 500 triệu ñ trái phiếu kho bạc cña hộ gia đình
3.1 Ho¹t ®éng thÞ tr−êng më (OMO) (tiÕp)
24
24
Dù tr÷ bb 100
Cho vay 900
Tæng 1000
TiÒn göi 1000
Tæng 1000
Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî
Ban ®Çu khi hé g® ch−a göi tiÒn vµo NHTM
Dù tr÷ bb 150
Cho vay 1350
Tæng 1500
Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî
TiÒn göi 1500
Tæng 1500
L−îng cung cho vay t¨ng 450 + DT t¨ng 50 . Do ®ã lµm tæng møc cung tiÒn t¨ng thªm
MS = k . H = 1/ 0,1 x 500 = 10 x 500 = 5000
NHTƯ quy định tØ lÖ dù trữ b¾t buéc = 10%
Sau khi hé g® göi 500 vµo NHTM
Dù tr÷ bb 150
Dù tr÷ tuú ý 450
Cho vay 900
Tæng 1500
Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî
TiÒn göi 1500
Tæng 1500
NHTM cho vay hết số dự trữ tuỳ ý
25
25
* OMO, gi¸ tr¸i phiÕu vµ l·i suÊt
XÐt TH: 1 C«ng- s«n trả $1 l·i suÊt trong thêi gian v« h¹n (l·i suÊt
thÞ tr−êng lµ i) thì gi¸ tr¸i phiÕu nµy lµ:
(TÝnh theo gi¸ trÞ hiÖn t¹i của c¸c khoản chi trả l·i suÊt trong t−¬ng
lai)
Pb= 1/(1+i) + 1/(1+i)
2 +1/(1+i)3 +. = 1 / i
3.1 Ho¹t ®éng thÞ tr−êng më (OMO) (tiÕp)
Nh− vËy, gi¸ tr¸i phiÕu lµ nghÞch ®ảo
cña tØ lÖ l·i suÊt thÞ tr−êng
26
26
NHT¦ cho c¸c NH th−¬ng m¹i vay th«ng qua “cöa sæ chiÕt
khÊu” víi mét l·i suÊt ®−îc gäi lµ “lãi suất (tØ lÖ) chiÕt
khÊu”
NH th−¬ng m¹i vay tiÒn NHT¦ khi:
Kh«ng ®ñ dù tr÷ b¾t buéc (cho vay qu¸ nhiÒu -> vay ®Ó
t¨ng dù tr÷ b¾t buéc)
Vay ®Ó cho vay l¹i trong nÒn kinh tÕ
L·i suÊt chiÕt khÊu (discount rate - rd)
3.1 Ho¹t ®éng thÞ tr−êng më (OMO) (tiÕp)
27
27
Thay ®æi LS chiÕt khÊu -> thay ®æi H
L·i suÊt chiÕt khÊu ↑ -> NHTM h¹n chÕ vay NHT¦ ®Ó bï ®¾p dù
trữ -> cho vay nÒn kinh tÕ ↓ -> MS ↓
Nh−îc ®iÓm khi sö dông LS chiÕt khÊu
- Kh«ng biÕt ®−îc chÝnh x¸c M sÏ tăng hoÆc giảm bao nhiªu
3.1 Ho¹t ®éng thÞ tr−êng më (OMO) (tiÕp)
L·i suÊt chiÕt khÊu ↓ -> khuyÕn khÝch NHTM vay NHT¦ -> cho
vay nÒn kinh tÕ ↑ -> MS ↑
Forward
28
LS chiÕt khÊu ↓ tõ 5%-> 4%; NHTƯ quy định dù trữ bb = 10%
Dù tr÷ bb 100
Cho vay 900
Tæng 1000
TiÒn göi 1000
Tæng 1000
Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî
Ban ®Çu LS chiÕt khÊu = 5%
Sau khi ®iÒu chØnh LS chiÕt khÊu = 4%,
NHTM vay 200 tõ NHT¦
Dù tr÷ bb 100
Dù tr÷ tuỳ ý 200
Cho vay 900
Tæng 1200
Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî
TiÒn göi 1000
Vay NHT¦ 200
Tæng 1200
Cung cho vay t¨ng 200. Do ®ã lµm tæng møc cung tiÒn t¨ng thªm:
MS = k . H = 1/ 0,1 x 200 = 10 x 200 = 2000
Back
NHTM cho vay hết số dù trữ tuỳ ý
Dù tr÷ bb 100
Cho vay 1100
Tæng 1200
Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî
TiÒn göi 1000
Vay NHT¦ 200
Tæng 1200
29
29
TØ lÖ dù trữ b¾t buéc (required reserve ratio)
〈 TØ lÖ dù trữ b¾t buéc ↑ -> l−îng tiÒn dù trữ ↑ -> l−îng
tiÒn cho vay ra nÒn kinh tÕ ↓ -> MS ↓
3.1 Ho¹t ®éng thÞ tr−êng më (OMO) (tiÕp)
〈 TØ lÖ dù trữ b¾t buéc ↓ -> l−îng tiÒn dù trữ ↓ -> l−îng
tiÒn cho vay ra nÒn kinh tÕ ↑ -> MS ↑
30
30
TØ lÖ dù trữ b¾t buéc ↓ tõ 10%->5%
Dù tr÷ bb 100
Cho vay 900
Tæng 1000
TiÒn göi 1000
Tæng 1000
Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî
Ban ®Çu tØ lÖ dù trữ b¾t buéc = 10%
Sau khi ®iÒu chØnh tØ lÖ dù trữ b¾t buéc = 5%
Dù tr÷ bb 50
Dù tr÷ tuú ý 50
Cho vay 900
Tæng 1000
Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî
TiÒn göi 1000
Tæng 1000
L−îng DT gi¶m 50. Do ®ã lµm tæng møc cung tiÒn t¨ng thªm:
MS = k . H = 1/ 0,05 x 50 = 20 x 50 = 1000
Dù tr÷ bb 50
Cho vay 950
Tæng 1000
Tµi s¶n Cã Tµi s¶n Nî
TiÒn göi 1000
Tæng 1000
NH cho vay hÕt Dt tuú ý
31
31
3.2 Những vÊn ®Ò nảy sinh khi kiÓm so¸t cung tiÒn
F NHTƯ chỉ có thể gây được ảnh hưởng đáng kể tới cung tiền
nhưng không thể hoàn toàn kiểm soát được -> không hoàn hảo vì:
F ViÖc chän biÕn nµo lµ chÝnh ®Ó kiÓm so¸t cung tiÒn lµ rÊt
khã
(Do NHTM có hoạt động dự trữ 1 phần nên:
- NHTƯ không thể kiểm soát được lượng tiền các hộ gia đình lựa
chọn dưới dạng tiền gửi
- NHTƯ không kiểm soát được lượng tiền mà các NH cho vay)
32
32
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t
Mục tiêu nghiên cứu:
Tại sao lạm phát xuất hiện khi cung tiền tăng nhanh
Sự phân đôi cổ điển và tính trung lập của tiền
Lãi suất phản ứng như thế nào với lạm phát
Chi phí của lạm phát
33
33
- Giải thích khái niệm:
Lạm phát: là sự gia tăng của mức giá chung
Cổ điển: được một số nhà tư tưởng sớm nhất về các
vấn đề kinh tế nêu ra
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t (tiÕp)
34
34
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t (tiÕp)
Møc gi¸ lµ th−íc ®o gi¸ trÞ cña tiÒn
Khi møc gi¸ ↑ -> gi¸ trÞ cña tiÒn ↓
Møc gi¸ chung cña nÒn kinh tÕ (P) ®−îc tÝnh tõ gi¸
cña 1 giá hµng hãa vµ dÞch vô ->$1 mua 1/ P giá hµng
ho¸ -> khi P ↑ th× 1/ P ↓
4.1 Møc gi¸ vµ gi¸ trÞ cña tiÒn
35
35
4.2 Thị trường tiền tệ
• Cung tiền do NHTƯ kiểm soát bằng OMO, tỉ lệ dự trữ bắt buộc,
LS chiết khấu-> khối lượng tiền cung là xác định -> MS là đường
thẳng đứng
MS
LS thùc
Q
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t (tiÕp)
36
36
4.2 Thị trường tiền tệ
• CÇu tiÒn: (MD) lµ khèi l−îng tiÒn thùc mµ mäi ng−êi muèn
n¾m gi÷
MD Phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè (lãi suất, GDP, mức giá)
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t (tiÕp)
S¶n l−îng ↑ -> Thu nhËp ↑ -> Tiªu dïng ↑ -> MD ↑
S¶n l−îng ↓ -> Thu nhËp ↓ -> Tiªu dïng ↓ -> MD ↓
37
37
MD phô thuéc vµo lãi suất ntn?
Q
LS thùc
MD
n Khi l·i suÊt ↑, (v× LS lµ chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn -> mua
chøng kho¸n - vd Tr¸i phiÕu ) -> cÇu tiÒn ↓
n Khi l·i suÊt ↓, cÇu tiÒn ↑ (v× mäi ng−êi b¸n chøng kho¸n – vd
Tr¸i phiÕu)
Back
38
38
MD phô thuéc vµo Møc gi¸ b×nh qu©n trong nÒn kinh tÕ ntn?
Møc gi¸ cµng cao (hay gi¸ trÞ cña tiÒn cµng thÊp), cÇu nhiÒu tiÒn h¬n
®Ó mua hµng ho¸ vµ dÞch vô -> MD ↑ vµ ng−îc l¹i
MD
L−îng tiÒn
MD
Cao
L−îng tiÒn
ThÊp
GT cña tiÒn (1/P)
P
39
39
Tr¹ng th¸i c©n b»ng cña thÞ tr−êng tiÒn tÖ
MD
L−îng tiÒn
MD
Cao
L−îng tiÒn
ThÊp
Ngắn hạn: Lãi suất quyết
định tới cân bằng thị
trường TT
GT cña tiÒn (1/P)
LS thùc
MS
LS c©n
b»ng
GT c©n b»ng cña
tiÒn
Møc gi¸ (P)
P c©n
b»ng
Dài hạn: Mức giá quyết định tới
cân bằng thị trường tiền tệ
ThÊp
Cao
40
40
Lý thuyết số lượng tiền tệ được sử dụng để giải thích các yếu
tố quyết định mức giá và tỉ lệ LP trong dài hạn.
Theo lý thuyết này:
Lượng tiền sẵn có trong nền kinh tế quyết định giá trị của
tiền
Nguyên nhân cơ bản của LP là do gia tăng khối lượng tiền
tệ
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t (tiÕp)
41
-
MS thay ®æi ảnh h−ëng tíi c©n b»ng thÞ tr−êng tiÒn tÖ nh− thÕ nµo ?
Tr−êng hîp NHT¦ mua tr¸i phiÕu (lµm tăng cung tiÒn)
MD
L−îng tiÒn
MS1M
S
0
M0 M1
P1
P0
P
a) MS ↑ -> P↑
MD0
L−îng tiÒn
MS1M
S
0
M0 M1
P0
P
MD1
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t (tiÕp)
b) P↑ -> MD ↑ -> thÞ tr−êng ®¹t tíi
®iÓm c©n b»ng míi B
P1
A B
A
B
42
42
4.3 Sù ph©n ®«i cæ ®iÓn và tÝnh trung lËp cña tiÒn
BiÕn
kinh
tÕ
Biến danh nghĩa: Biến được tính theo số đơn vị tiền tệ
Biến thực tế: Biến được tính bằng số đơn vị hiện vật
- Tính trung lập của tiền:
Ms thay đổi chỉ ảnh hưởng đến các biến danh nghĩa chứ ko ảnh
hưởng đến các biến thực tế
- Sù ph©n ®«i cæ ®iÓn:
( nh− GDP danh nghÜa, gi¸, LS danh nghÜa)
( nh− GDP thùc, LS thùc, tiÒn l−¬ng thùc tÕ)
43
43
4.3 Sù ph©n ®«i cæ ®iÓn và tÝnh trung lËp cña tiÒn (tiÕp)
* Tốc độ lưu thông và phương trình số lượng
•Velocity: lµ tØ lÖ cña GDP danh nghÜa víi l−îng tiÒn, cho biÕt
khèi l−îng tiÒn hiÖn cã trong nÒn kinh tÕ ®−îc sö dông bao
nhiªu lÇn 1 năm ®Ó mua hµng ho¸ vµ dÞch vô.
• Hµm cÇu tiÒn: (M/P)D = kY
(k lµ h»ng sè cho biÕt víi mçi ®ång TN, ng−êi d©n muèn giữ bao nhiªu
tiÒn)
V = PY/ M
(Y: GDP thùc; P chØ sè ®iÒu chØnh GDP; M : L−îng tiÒn)
44
44
Ł MV= PY
-> ph−¬ng trình sè l−îng phản ¸nh mèi quan hÖ giữa khèi l−îng
tiÒn M vµ GDP danh nghÜa; cho biÕt nÕu M ↑ thì hoặc P ↑ hoặc Y
↑ hoặc V ↓
4.3 Sù ph©n ®«i cæ ®iÓn và tÝnh trung lËp cña tiÒn (tiÕp)
V = PY/ M
45
45
4.4 Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t
% thay ®æi M + % thay ®æi V= % thay ®æi P + % thay ®æi Y
(1) (2) (3) (4)
(1) Do NHT¦ kiÓm so¸t
(2) = 0 do giả ®Þnh V kh«ng thay ®æi theo thêi gian
(3) = l¹m ph¸t
(4) phô thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña c¸c yÕu tè sản xuÊt vµ tiÕn bé
c«ng nghÖ
=> M Ø = L¹m ph¸t Ø
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t (tiÕp)
46
46
4.5. C¸c lo¹i l¹m ph¸t
LP thấp, LP cao, Lp phi mã, siêu LP
4.6 Thuế đúc tiền và thuế lạm phát
* Chính phủ in tiền -> P ↑-> sức mua đồng tiền ↓ => CP đánh thuế
vào những người giữ tiền (thuế lạm phát)
* Khi phát hành tiền để tài trợ thâm hụt NS, CP dựa vào thuế đúc
tiền (seniorage)
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t (tiÕp)
47
47
- HiÖu øng Fisher:
LS danh nghÜa = LS thùc tÕ + TØ lÖ l¹m ph¸t
Cung & cÇu vÒ
vèn vay
Tèc ®é tăng cung
øng tiền tÖ
BiÕn ¶nh
h−ëng:
Khi NHTƯ tăng cung tiền thì không làm ảnh hưởng đến LS thực tế
mà chỉ ảnh hưởng đến LS danh nghĩa LP và LS danh nghĩa đều tăng
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t (tiÕp)
48
48
4.7 Chi phí của LP
LP tự nó không làm giảm sức mua của người dân
〈 Chi phÝ mßn giÇy
〈 Chi phÝ thùc ®¬n
〈 Sù biÕn ®éng cña gi¸ t−¬ng ®èi &ph©n bæ sai
nguån lùc
〈 BiÕn d¹ng thuÕ
〈 NhÇm lÉn vµ bÊt tiÖn
〈 LP kh«ng dù kiÕn t¸i ph©n phèi cña cải mét c¸ch tuú
tiÖn
IV. Lý thuyÕt cæ ®iÓn vÒ l¹m ph¸t (tiÕp)