Bảo vệ vốn gen của loài người và một số vấn đề xã hội của di truyền học

GV bộ môn: Diệp Thị Thu Hạnh TRƯỜNG THPT CHUYÊN THĂNG LONG SINH HỌC LỚP 12 12 ANH, 12 A1 KIỂM TRA BÀI CŨ CÂU HỎI: Cơ chế gây bệnh phêninkêto niệu ở người? Cơ chế phát sinh hội chứng đao? Ung thư là bệnh như thế nào? Dùng thuốc gì để chữa? Bằng cách nào có thể hạn chế 3 loại bệnh này ở người? BÀI MỚI I. BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI Có cách gì để hạn chế bớt gánh nặng di truyền - để bảo vệ vốn gen của loài người, giúp giảm bớt các bệnh di truyền? 1.Tạo môi trường sạch nhằm hạn chế các tác nhân đột biến. Môi trường sạch là môi trường như thế nào? Tại sao chúng ta phải tạo môi trường sạch? #Môi trường sạch là môi trường có nguồn nước, đất và không khí không bị ô nhiễm, các yếu tố tự nhiên của môi trường không làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người và sinh vật ở đó. #Tạo môi trường sạch nhằm hạn chế các tác nhân gây đột biến, nhờ đó giảm gánh nặng di truyền. 2. Tư vấn di truyền và việc sàng lọc trước sinh. • Tư vấn di truyền Y học là gì? • # Là sự trao đổi ý kiến cung cấp thông tin tiên đoán và cho lời khuyên về khả năng mắc 1 bệnh nào đó ở đời con của các cặp vợ chồng - mà bản thân họ hay 1 số người trong dòng họ đã mắc bệnh ấy. • Tại sao phải tư vấn di truyền và sàng lọc trước sinh? • #Để giúp giảm thiểu việc sinh ra các trẻ tật nguyền. 2. Tư vấn di truyền và việc sàng lọc trước sinh. Để tư vấn di truyền có hiệu quả , cần phải làm thế nào? # - Chẩn đoán đúng bệnh di truyền. # - Xây dựng được phả hệ của người bệnh. # - Chẩn đoán xác suất xuất hiện trẻ mắc bệnh ở đời sau để có thể cho ngưng thai kì giúp giảm thiểu các bệnh di truyền cho gia đình và xã hội. Chẩn đoán trước sinh để làm gì? »# Hỗ trợ tích cực, cho lời khuyên di truyền »Tiến hành khi cơ thể còn ở trong bụng mẹ. Nếu có các bệnh di truyền nghiêm trọng thì nên xử lý phù hợp. »Sử dụng liệu pháp gen để đưa gen lành thay thế gen bệnh. Quy trình kĩ thuật của liệu pháp gen gồm mấy bước ? • # 3 bước: • Bước 1: tách tế bào đột biến ra khỏi cơ thể bệnh nhân. • Bước 2: các bản sao bình thường của gen đột biến được gài vào virút rồi đưa vào các tế bào đột biến ở trên. • Bước 3: chọn các dòng tế bào có gen bình thường lắp đúng thay thế cho gen đột biến rồi đưa trở lại người bệnh. II. Một số vấn đề xã hội của di truyền học: • Việc giải mã hệ gen người ngoài những lợi ích thiết thực còn gây tâm lý lo ngại gì? • # Liệu những hiểu biết về hồ sơ di truyền của chính chúng ta có cho phép tránh được các bệnh tật di truyền hay chỉ đơn thuần thông báo về cái chết sớm có thể xảy ra và không thể tránh được. Những vấn đề lo ngại về phát triển gen và công nghệ tế bào là gì? • # Việc tạo ra các sinh vật biến đổi gen ngoài lợi ích kinh tế và xã hội cũng nảy sinh ra những lo ngại: Các gen kháng thuốc kháng sinh từ sinh vật biến đổi gen có thể phát tán sang vi sinh vật gây bệnh cho người hay không? • # Việc ăn các sản phẩm từ sinh vật biến đổi gen liệu có an toàn cho sức khỏe con người cũng như có ảnh hưởng tới hệ gen người không? Các gen kháng thuốc diệt cỏ ở cây trồng biến đổi gen liệu có phát tán sang cỏ dại không? 1. Tác động xã hội của việc giải mã bộ gen người: • # Liệu những hiểu biết về hồ sơ di truyền của chính chúng ta có cho phép tránh được các bệnh tật di truyền hay chỉ đơn thuần thông báo về cái chết sớm có thể xảy ra và không thể tránh được. • Hồ sơ di truyền của mỗi người liệu có bị xã hội sử dụng để chống lại chính họ hay không? (trong vấn đề xin việc làm, hôn nhân…) 2. Vấn đề phát sinh do công nghệ gen và công nghệ tế bào: • # Việc tạo ra các sinh vật biến đổi gen ngoài lợi ích kinh tế và xã hội cũng nảy sinh ra những lo ngại: Các gen kháng thuốc kháng sinh từ sinh vật biến đổi gen có thể phát tán sang vi sinh vật gây bệnh cho người hay không? • Việc ăn các sản phẩm từ sinh vật biến đổi gen liệu có an toàn cho sức khỏe con người cũng như có ảnh hưởng tới hệ gen người không? Các gen kháng thuốc diệt cỏ ở cây trồng biến đổi gen liệu có phát tán sang cỏ dại không? • Liệu con người có sử dụng kĩ thuật nhân bản vô tính để tạo ra người nhân bản hay không? 3. Vấn đề di truyền khả năng trí tuệ: • a) Hệ số thông minh (IQ): • b) Khả năng trí tuệ và sự di truyền: 4. Di truyền học với bệnh AIDS (hội chứng suy giảm miễn dịch tập nhiễm) • Nguyên nhân gây bệnh AIDS là gì? Hậu quả của nó thế nào? Làm thế nào để hạn chế bệnh này? AIDS Củng cố • Hãy trả lời các câu hỏi cuối bài trang 96 • C1: Gánh nặng di truyền trong các quần thể người được biểu hiện như thế nào? • Gánh nặng di truyền là sự tồn tại trong vốn gen của quần thể người các đột biến gây chết, nửa gây chết mà khi chúng chuyển sang trạng thái đồng hợp tử sẽ làm chết cá thể hay làm giảm sức sống. • C2: Để bảo vệ vốn gen của loài người, cần tiến hành những biện pháp gì? • Tạo môi trường sạch. • Tránh và hạn chế tác hại của các tác nhân gây đột biến. • Sử dụng liệu pháp gen. • Sử dụng tư vấn di truyền y học. • C3: Nêu 1 số vấn đề xã hội của di truyền học? • Tác động xã hội của việc giải mã hệ gen người. • Những vấn đề phát sinh do công nghệ gen và công nghệ tế bào. • C4: Trong chẩn đoán trước sinh, kĩ thuật chọc dò dịch ối nhằm khảo sát điều gì? • Tế bào thai bong ra trong nước ối. DẶN DÒ •Học kĩ bài này. •Chuẩn bị bài ôn tập phần di truyền học trang 97. CHÀO CÁC EM CHÚC CÁC EM HỌC TỐT