Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực

Phát biểu nào sau đây là ĐÚNG :    Số lượng ống đứng thoát nước mưa phụ thuộc kích thước máng xối    Kích thước máng xối phụ thuộc vào diện tích hứng nước mưa    Số lượng ống đứng thoát nước mưa phụ thuộc vào cường độ mưa    Cả 3 đều đúng

pdf25 trang | Chia sẻ: lylyngoc | Lượt xem: 1389 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
11 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống TRƯỜNG ðẠI HỌC BÁCH KHOA TP. HCM Khoa Kyõ Thuaät Xaây Döïng - BM KTTNN Giảng viên: PGS. TS. NGUYỄN THỐNG E-mail: nguyenthong@hcmut.edu.vn or nthong56@yahoo.fr Web: Tél. (08) 38 640 979 - 098 99 66 719 2 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống NỘI DUNG MÔN HỌC CHƯƠNG 1: Tổng quan về cấp nước. CHƯƠNG 2: Nguồn nước & Công trình thu nước. CHƯƠNG 3: Mạng lưới cấp nước khu vực. CHƯƠNG 4: Mạng lưới cấp nước bên trong. CHƯƠNG 5: Mạng lưới thoát nước bên trong. CHƯƠNG 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. CHƯƠNG 7: Tổng quan về xử lý nước thải. CHƯƠNG 8: Phần mềm EPANET và SWMM. 3 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống MẠNG LƯỚI THOÁT NƯỚC KHU VỰC 4 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống MUÏC ÑÍCH - Tính toaùn vaø thieát keá heä thoáng thoaùt nöôùc möa cho moät khu vöïc. - Tính toaùn vaø thieát keá heä thoáng thoaùt nöôùc thaûi (sinh hoaït, saûn xuaát) cho moät khu vöïc. 5 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống NỘI DUNG 1. Tổng quan. 2. Tính thoát nước mưa với Phương pháp thích hợp (tỷ lệ). 3. Giới thiệu sơ lược về mô hình tính thoát nước mưa SWMM (Storm Water Management Model). 6 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống TỔNG QUAN 27 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống 8 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống 9 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Mưa xảy ra trên khu vực  tạo nước chảy TRÀN MẶT.  Hệ thống thoát nước mưa có nhiệm vụ CHỦ ðỘNG chuyển lượng nước chảy tràn mặt này RA KHỎI KHU VỰC. 10 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống PHƯƠNG PHÁP THOÁT NƯỚC  Thoát nước tự chảy.  Thoát nước ñộng lực (bơm).  Kết hợp. 11 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống MỘT SỐ KHÁI NIỆM & ðỊNH NGHĨA 12 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống KHAÙI NIEÄM KHU VÖÏC THOAÙT NÖÔÙC Ñöôøng ñaúng taäp trung nöôùc Ranh giôùi khu vöïc Ñieåm taäp trung thoaùt nöôùc khu vöïc (A) Tieåu khu vöïc Aj (j∆t) AA Z (Tk) Y (Tj) Q ∆t 2∆t n∆t 313 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống THỜI GIAN TẬP TRUNG NƯỚC Thời gian tập trung nước của một KHU VỰC vê 0 ñến ðIỂM TẬP TRUNG NƯỚC là thời gian CẦN THIẾT cần có ñê8 nước ở vị trí “BẤT LỢI” nhất chảy vê 0 ñiểm TẬP TRUNG NƯỚC khu vực. 14 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống THÔØI GIAN TAÄP TRUNG NÖÔÙC Tt Ñöôøng ñaúng taäp trung nöôùc Ranh giôùi khu vöïc Ñieåm taäp trung nöôùc A Tieåu khu vöïc Aj (j∆t) AA Z (Tk) Y (Tj) Q ∆t 2∆t n∆t Tt =max(T1, T2,...,Tk). Ñieåm möa rôi 15 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống T(h) Q(m3/s) q ∆t Qmax Thuûy ñoà doøng chaûy (Hydrograph) q (mm/h): cöôøng ñoä möa ∆t: böôùc thôøi gian D/tích Si löôïng nöôùc ñeán töø tieåu dieän tích Ai Aj max Möa rôi Qi 16 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống CAÙC YEÁU TOÁ TAÏO LÖU LÖÔÏNG DOØNG CHAÛY MAËT Q (Runoff) - Dieän tích khu vöïc höùng nöôùc möa Ai; - Cöôøng ñoä möa rôi treân khu vöïc I(mm/h); - Khaû naêng thaám nöôùc dieän tích beà maët thu nöôùc C (heä soá doøng chaûy, tyû leä nöôùc chaûy maët/toång löôïng nöôùc rôi). )s/m(C.I.AQ 3∝ 17 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Tröôøng hôïp 1. Xeùt tröôøng hôïp möa keùo daøi 1∆t treân khu vöïc: luùc t=0  Q(0) =0 luùc t1=∆t  Q(t1) =A1IC1 luùc t2=2∆t  Q(t2) =A2IC2 luùc tj=j∆t  Q(tj) =AjICj luùc tn =n∆t  Q(tn) =AnICn luùc tn +1=(n+1)∆t  Q(tn+1) =0 trong ñoù: - A1: dieän tích tieåu khu vöïc 1, …. - C1: heä soá doøng chaûy (phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän thaám cuûa A1) - A1I laø theå tích nöôùc möa rôi treân dieän tích A1 töø luùc khôûi ñaàu möa cho ñeán thôøi ñieåm t1=∆t; - A1IC1 laø theå tích nöôùc cuûa doøng chaûy (trong thôøi ñoaïn ∆t), thaùo ra khoûi löu vöïc, ñeán töø tieåu khu vöïc A1,….. Hết mưa ! 18 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Tröôøng hôïp 2. Xeùt tröôøng hôïp möa keùo daøi 2∆t treân khu vöïc: luùc t=0  Q(0) =0 luùc t1=∆t  Q(t1) =A1IC1 luùc t2=2∆t  Q(t2) = A1IC1 + A2IC2 luùc t3=3∆t  Q(t3) = A2IC2 + A3IC3 luùc tj=j∆t  Q(tj) = Aj-1ICj-1 + AjICj luùc tn=n∆t  Q(tn) = An-1ICn-1 + AnICn luùc tn+1=(n+1)∆t  Q(tn+1) = AnICn luùc tn+2=(n+2)∆t  Q(tn+2) = 0. Hết mưa ! 419 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Tröôøng hôïp 3. Xeùt tröôøng hôïp möa keùo daøi 3∆t ?? luùc t=0  Q(0) =? luùc t1=∆t  Q(t1) =? luùc t2=2∆t  Q(t2) = ? luùc t3=3∆t  Q(t3) = ? luùc t4=4∆t  Q(t4) = ? luùc t5=5∆t  Q(t5) = ? luùc tj=j∆t  Q(tj) = ?  Keát luaän veà cöôøng ñoä Qmax ? (löu löôïng lôùn nhaát taïi ñieåm taäp trung nöôùc A khi möa caøng keùo daøi). Hết mưa ! 20 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống NHẬN XÉT CHUNG  Mưa càng “kéo dài”  Lưu lượng max xảy ra tại A tăng dần ! Keát luaän: Löu löôïng max (Qmax) “LỚN NHẤT” taïi ñieåm taäp trung nöôùc A seõ xaûy ra khi thôøi gian keùo daøi côn möa baèng (hoaëc lôùn hôn) thôøi gian taäp trung nöôùc cuûa khu vöïc nghieân cöùu (n∆t). 21 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống LƯU LƯỢNG QMAX Q TMƯA0 TTập trung nước khu vực QMax-Max Giá trị Qmax xảy ra 1∆t Qmax_1 22 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Cöôøng ñoä Möa I- [mm/h or (l/s)/ha] Ñöôøng IDF (Intensity- Duration- Frequency). Frequency Duration (minute) In te n si ty 23 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Với một tần suất cho trước, quan hệ giữa cường ñộ mưa I & thời gian kéo dài TC: - A, B caùc tham soá phuï thuoäc khu vöïc nghieân cöùu. - Tc (phuùt) thôøi gian keùo daøi côn möa. Vuøng TP. Hoà Chí Minh (n/cöùu cuûa JICA): c AI T B = + c 18125.6I (lit / s / ha) T 36.7 = + 24 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống HEÄ SOÁ DOØNG CHAÛY C vôùi Qm löu löôïng nöôùc chaûy traøn maët khi löôïng möa rôi treân khu vöïc laø Q0. [ ]m 0 QC 0 1Q= ∈ → 0.75-0.95Maùi lôïp 0.70-0.85Ñöôøng laùt ñaù cheû, gaïch 0.70-0.95Ñöôøng beâ toâng, traùng nhöïa Heä soá doøng chaûy, CBeà maët Runoff 525 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống 0.15-0.30Ñöôøng vaøo garage coù laùt ñaù 0.25-0.35- Ñoä doác lôùn (>7%) 0.18-0.22- Ñoä doác trung bình (töø 2% ñeán 7%) 0.13-0.17- Baèng phaúng (<2%) Troàng coû, ñaát chaët 0.15-0.20- Ñoä doác lôùn (>7%) 0.10-0.15- Ñoä doác trung bình (töø 2% ñeán 7%) 0.05-0.10- Baèng phaúng (<2%) CTroàng coû, ñaát loaïi coù nhieàu caùt 26 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Khu thoát nước THỜI GIAN TẬP TRUNG NƯỚC T T =(Σtf + te) ðiểm tập trung nước XEM XÉT tf-1 tf-2tf-3 te ðiểm thu nước tf thời gian nước chảy trong cống te  thời gian nước chảy tràn mặt A 27 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống THỜI GIAN TẬP TRUNG NƯỚC VỀ ðIỂM N A5=3ha, te(5)=8’ 1 2 3 4 5 6 A6=3ha, te(6)=8’ A4=4ha, te(4)=15’ A3=5ha,te(3) =12’ tf(5-3) tf(1-2)=L1-2/V1-2 tf(6-3) tf(3-2) tf(2-4) Ñieåm taäp trung nöôùc khu vöïc 28 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Thời gian tập trung nước T:  Te : thời gian nước chảy traøn maët về hố thu nước (5-20 ph)  Tf : thời gian nước chảy (khoâng aùp) trong cống về ñiểm thoaùt nước A.  i  tất cả các khả năng nước rơi trên khu vực & sẽ tập trung về ñiểm thu nước xem xét A. ifeA )TTmax(T += 29 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Ví dụ: Thời gian tập trung nước về nuùt 3. Nút 2:         +++ +++ = −−− −−− )ttt(),tt( ),ttt(),tt( maxT 23 f 36 f 6 e 23 f 3 e 23 f 35 f 5 e 24 f 4 e 2 [ ])tt(),t(),tt(maxT 36f6e3e35f5e3 −− ++= 30 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Baøi tập: Laáy sô ñoà tröôùc, tính thời gian tập trung nuớc T về nuùt 4, 5, 6, 3, 2 vaø 1 với: 1,21,41,51,61,8V(m/s) 0,80,50,40,60,5L(km) 2-43-63-52-31-2 ðS: Nút 4  …………. …………………….. Nút 1  T1= 30,7 (ph) 631 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Bài tập: Tính diện tích khu vực thoát nước xét ñến các vị trí thoát nước sau:  ñiểm 3  ñiểm 2  ñiểm 1. 32 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống COÂNG THÖÙC XAÙC ÑÒNH LÖU LÖÔÏNG DOØNG CHAÛY MẶT (Q) TAÏO RA KHI MÖA (CA) : dieän tích “khoâng thaám” töông ñöông. C: heä soá doøng chaûy. I (mm/h, l/s/ha): cöôøng ñoä möa. A(m2, ha, km2) : dieän tích khu vöïc 3Q CIA(m / s)= 33 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống QUY HOẠCH MẠNG LƯỚI 34 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống ðiểm thoát nước khu vực Trạm mưaTiểu khu thoát nước ðường ống Nút m/lưới 35 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống VỊ TRÍ (ðIỂM) THOÁT NƯỚC KHU VỰC THIẾT KẾ  Sông, rạch tự nhiên trong khu vực thiết kế.  ðịa hình, ñịa vật  Các phương án thoát nước khu vực  ðiều kiện thủy văn tại các vị trí thoát nước khu vực. 36 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống BỐ TRÍ TRỤC THOÁT NƯỚC CẤP I KHU VỰC (trục chính)  Xuất phát từ ñiểm thoát nước khu vực  Bố trí theo trục giao thông chính  Theo xu thế ñộ dốc chính của ñịa hình  Có thể xem xét phương án cống hộp hoặc bố trí “kép” nếu lưu lượng lớn. 737 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống BỐ TRÍ TRỤC THOÁT NƯỚC CẤP II, III,… KHU VỰC  Xuất phát từ trục cấp cao hơn  Theo hệ thống giao thông  Theo xu thế chính của ñịa hình  Cống bậc thấp nhất bảo ñảm thu nước mưa tại bất kỳ tiểu khu vực nào 38 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống MỘT SỐ LƯU Ý & NGUYÊN TẮC THIẾT KẾ MẠNG LƯỚI THOÁT NƯỚC MƯA 39 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống  Chế ñộ thủy lực là chảy hở  Thông thường ñó là mạng lưới cụt (nhánh cây)  Nên bố trí mạng lưới ñường ống theo xu thế của ñịa hình, trừ các trường hợp ñặc biệt cần phải luận chứng.  40 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống  ðộ dốc ñặt cống > 0  Khi cần thiết  bố trí trạm bơm  tránh tình trạng ñường ống chôn QUÁ SÂU vào lòng ñất. 41 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Trong một số trường hợp khu vực KHÔNG thể thoát nước tự chảy  phải dùng bơm ñể thoát nước khu vực. 42 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống LOẠI ðƯỜNG ỐNG THOÁT NƯỚC  Tròn  Vuông (chưX X nhật) 843 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống 9.00H10 - X6023002000Coáng BTCT D2000mm, L=4m 5.44H10 - X6017401500Coáng BTCT D1500mm, L=4m 4.45H10 - X6014401200Coáng BTCT D1200mm, L=4m 3.43H10 - X6011801000Coáng BTCT D1000mm, L=4m 2.30H10 - X60960800Coáng BTCT D800mm, L=4m 1.78H10 - X60760600Coáng BTCT D600mm, L=4m 0.75H10 - X60500400Coáng BTCT D400mm, L=4m 0.58H10 - X60400300Coáng BTCT D300mm, L=4m TL (Taán)HOAÏT TAÛI ÑK NGOAØI (mm) ÑK TRONG (mm) SAÛN PHAÅM 44 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống VÁN KHUÔNG ðÚC LY TÂM 45 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống 46 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống 47 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống 48 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống 949 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống ÔN DÒNG CHẢY ỔN ðỊNH & ðỀU TRONG ỐNG TRÒN (p/p tra bảng, Phụ lục 3) Manning  ⇒= )s/m( n iRV 2/13/2 R  baùn kính thuûy löïc, ω  dieän tích öôùt i  ñộ dốc oáng, h  chieàu saâu nöôùc n  heä soá nhaùm, Q  löu löôïng 3/2R i nQQ.V ω=⇒=ω 50 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống CƠ SỞ LÝ THUYẾT Từ ñó: )D/h(F i nQ 3/2 3/5 = χ ω =⇒ h D Chu vi ướt ω A C B 51 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống PHƯƠNG PHÁP GIẢI  Với mỗi giá trị ñường kính D Giả thiết các giá trị h/D  Tính  Thiết lập bảng sau (xem sau).  Áp dụng: Có F  h/D & ω  dùng kết quả ñể phục vụ tính khác. ωχω= &/F 2/33/5 52 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống 0.1150.02810.06470.013060.86 0.1160.02830.06530.013160.87 0.1170.02850.06590.013250.88 0.1180.02870.06650.013330.89 0.1190.02890.06700.013400.90 0.1200.02900.06750.013450.91 0.1210.02910.06800.013490.92 0.1220.02910.06850.013520.93 0.1230.02910.06900.013520.94 ω(h/D)F(h/D)ω(h/D)F(h/D)h/D 0.4D(m)=0.3D(m)= 53 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống HƯỚNG DẪN CHỌN Dmin KHI ðà CÓ GIÁ TRỊ F  Xét theo thứ tự ưu tiên từ D bé  D lớn hơn: 2.0<=2.1290.8<=0.185 1.5<=0.9880.6<=0.0859 1.2<=0.5450.4<=0.0291 1.0<=0.3350.3<=0.0135 DminF(h/D)DminF(h/D) 54 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Baøi taäp 1. Moät khu vöïc coù dieän tích A=10ha. Heä soá doøng chaûy C=0.4. Möa trong khu vöïc coù daïng: Khu vöïc coù thôøi gian taäp trung nöôùc T=30 phuùt. a. Tính löu löôïng max (m3/s) chaûy qua ñieåm taäp trung nöôùc (coáng thu). b. Giaû thieát coáng thu troøn coù ñoä doác i=1.10-3, n=0.018, xem coáng chaûy ñeàu khoâng aùp. Chọn D (min), tính ñoä ñaày h/D, ω vaø V töông öùng (p/luïc 3). )h/mm( 40)ph(T 3500I c + = 10 55 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Baøi taäp 2. Moät khu vöïc coù dieän tích A=0.08km2. Heä soá doøng chaûy C=0.3. Möa trong khu vöïc coù daïng: Khu vöïc coù thôøi gian taäp trung nöôùc T=35 phuùt. a. Tính löu löôïng max (m3/s) chaûy qua ñieåm taäp trung nöôùc (coáng thu). b. Giaû thieát coáng thu coù ñoä doác i=1.10-3 vaø heä soá nhaùm n=0.018, xem coáng chaûy ñeàu (khoâng aùp). Chọn D (min), tính ñoä ñaày h/D, ω vaø V töông öùng.       + = ha s/l 50)ph(T 12000I c 56 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống THIẾT KẾ MẠNG LƯỚI THOÁT NƯỚC MƯA BẰNG PHƯƠNG PHÁP THÍCH HỢP (TỶ LỆ) (Rationnel method) 57 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống MỘT SỐ LƯU Ý - AÙp duïng tính thoaùt nöôùc khu vöïc vöøa vaø beù (<3- 5 km2). Söû duïng nhieàu cho khu ñoâ thò. - Thôøi gian keùo daøi côn möa trong coâng thöùc tính cöôøng ñoä möa I laáy baèng thôøi gian taäp trung nöôùc ñeán ñieåm xeùt  löu löôïng thoaùt Qmax  duøng giaù trò naøy thiết kế ñường ống tương ứng. - Thieát keá trong tröôøng hôïp “baát lôïi” nhaát  moãi ñoaïn oáng (D khoâng ñoåi) tính kích thöôùc vôùi Qmax. 58 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống MỘT SỐ LƯU Ý  Quy ước: Nước chỉ vào hệ thống cống thoát qua các ñiểm thu nước mạng lưới (KHÔNG ñi vào trên dọc ñoạn ống). 59 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống MỘT SỐ LƯU Ý - Phöông phaùp thuûy löïc  Doøng chaûy OÅN ÑÒNH & ÑEÀU  Khoâng theå duøng trong tröôøng hôïp ñieåm thoaùt nöôùc khu vöïc bò aûnh höôûng “trieàu”.  KHOÂNG THEÅ AÙP DUïNG tính cho tröôøng hôïp ñaët coáng coù ñoä doác i <=0. - Giaûi baèng phöông phaùp laäp baûng. 60 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống CÁC BƯỚC THỰC HÀNH P.P. THÍCH HỢP Lập bảng tính có dạng sau: 11 61 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Laäp baûng tính (tham khaûo taøi lieäu trang 174): .....1-3 (5)(4)(3)(2)(1)(0) I (mm/h, l/s/ha) T (ph) ΣCiAi (ha, m2)i L (m)OÁng ....... (11)(10)(9)(8bis)(8)(7)(6) Tf(ph)Vωh/DDchonF(h/D)Q 62 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống (0)  TÊN CÁC ðOẠN ỐNG TRONG MẠNG LƯỚI.  Các ñoạn ống ñược tính theo thứ tự sau: 63 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống  Baét ñaàu tính cho caùc oáng nhaùnh (cuoái maïng , ñaàu nguoàn) tröôùc.  Tính töø COÁNG coù caáp NHOÛ NHAÁT (cuoái maïng) leân caáp LÔÙN hôn vaø tieáp tuïc veà ñieåm thu nöôùc khu vöïc (sô ñoà sau).  64 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống A2=5ha C2=0.5 A1=5ha C1=0.3 A3=5ha C3=0.4 A4=4ha C4=0.4 12 345 Thưm tưn tính trong cột (0):  1 - 3  2- 4  3 - 4  4 - 5 65 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Chuù yù:  Trong moãi ñoaïn oáng xeùt löu löôïng ñaàu oáng vaø cuoái oáng laø nhö nhau (vì theo giaû thieát cuûa phöông phaùp laø KHOÂNG coù nhaäp löu treân chieàu daøi oáng).  Hoaøn taát tính toaùn cho töøng ñoaïn oáng tröôùc khi qua ñoaïn oáng keá. 66 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống (1)  Chiều dài ñoạn ống (2)  ðộ dốc ñặt ống (>0) (3)  Tính  Xem giải thích với sơ ñô 0 mạng lưới sau: i i i C A∑ 12 67 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống ðỂ XÁC ðỊNH ΣCiAi  XEM XÉT ðOẠN ỐNG ðƯỢC XÂY DỰNG ðỂ PHỤC VỤ CHO CÁC TIỂU KHU THOÁT NƯỚC NÀO ? 68 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống A2=5ha C2=0.5 A1=5ha C1=0.3 A3=5ha C3=0.4 A4=4ha C4=0.4 12 345 Ví dun:  Xét ñoạn ống 3-4  có A1C1+A3C3  Xét ñoạn ống 2-4 có A2C2 69 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống (4) T(ph)  Thời gian tập trung nước về ðẦU ðƯỜNG ỐNG xét. Thôøi gian keùo daøi côn möa Tc (duøng tính I, coät 5) laáy baèng T(ph) này  taïo ra Qmax lôùn nhaát: c e fT T T T (ph)= = + 70 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Te: thôøi gian nöôùc chaûy veà mieäng thu nöôùc (5'20'). Tf : chæ toång thôøi gian nöôùc chaûy töø ñaàu oáng "xa nhaát" veà ñeán ñieåm ñaàu oáng coáng xeùt. Li, Vi: chieàu daøi cuûa ñoaïn oáng thöù i vaø vaän toác trung bình (Qi/ωi). i : chæ taát caû caùc ñoaïn oáng maø nöôùc sau khi taäp trung vaøo ñieåm thu nöôùc vaø ñi veà ñieåm taäp trung nöôùc xem xeùt. i f i i LT (ph) V = ∑ 71 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống HÖÔÙNG DAÃN TÍNH (4) Xem xét TẤT CẢ các nguồn nước sẽ tập trung về ðẦU ñường ống xét:  T(ph) = Max(Ti, Tj, Tk,…) 72 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống (5): Tính cöôøng ñoä möa I (cho “ñaàu” moãi ñoaïn ñöôøng oáng xeùt)   Dùng số liệu (4) & công thức tính cường ñộ mưa (chú ý ñơn vị). 13 73 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống Laäp baûng tính (tham khaûo taøi lieäu trang 174): .....1-2 (5)(4)(3)(2)(1)(0) I (mm/h, l/s/ha) T (ph) ΣCiAi (ha, m2)i L (m)OÁng ....... (11)(10)(9)(8bis)(8)(7)(6) Tf(ph)V(m/s)ωh/DDchonF(h/D)Q(m3/s) 74 CẤP THOÁT NƯỚC Chương 6: Mạng lưới thoát nước khu vực. PGS. TS. Nguyễn Thống (6) =(3)*(5)  tính l