Chương IV Hệ thống quản lý môi trường

3/26/2011 1 Cán Bộ Giảng Dạy: TS. VÕ LÊ PHÚ Bộ Môn Quản Lý Môi Trường – Khoa Môi Trường TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA Tp.HCM volephu@hcmut.edu.vn CHƯƠNG IV HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG (Tuần 3, 19-20/3/2011) Nội dung
Khái niệm ve hệ tho ng quản lý môi trường.  Hệ tho ng quản lý môi trường Việt Nam.  Các hoạt động Nhà nước ve BVMT.  Luật và các hệ tho ng tiêu chua& n/quy chua& n môi trường. Khái niệm Hệ thống Quản lý Môi Trường
Hệ thống Quản lý Môi trường : là các biện pháp hành động nha+ m thực hiện công tác quản lý môi trường của Nhà nước thông qua các công cụ quản lý, bao go m: Các công cụ chính sách, pháp luật Các công cụ kinh tế Các công cụ khoa học & công nghệ Các công cụ giáo dục, nâng cao nhận thức.
Mỗi công cụ có chức năng và phạm vi tác động nhất định. Chúng có mối liên kết và hỗ trợ nhau trong phạm vị một HT QLMT Hệ thống Quản lý Môi trường Là hệ tho ng các công cụ và văn bản pháp lý do Nhà nước xây dựng và có tı́nh pháp lý đo i với ta t cả các đo i tượng cá nhân, to& chức,…
Hoạt động BVMT là hoạt động giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp; phòng ngừa, hạn chế tác động xấu đối với môi trường, ứng phó sự cố môi trường; khắc phục ô nhiễm, suy thoái, phục hồi và cải thiện môi trường; khai thác, sử dụng hợp lý và tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên; bảo vệ đa dạng sinh học. 3/26/2011 2 Nguyên tắc Bảo vệ Môi Trường
Bảo vệ môi trường phải gắn kết hài hòa với phát triển kinh tế và bảo đảm tiến bộ xã hội để phát triển bền vững đất nước; bảo vệ môi trường quốc gia phải gắn với bảo vệ môi trường khu vực và toàn cầu.  Bảo vệ môi trường là sự nghiệp của toàn xã hội, quyền và trách nhiệm của cơ quan nhà nước, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân. Nguyên tắc Bảo vệ Môi Trường  Hoạt động bảo vệ môi trường phải thường xuyên, lấy phòng ngừa là chính kết hợp với khắc phục ô nhiễm, suy thoái và cải thiện chất lượng môi trường.  Bảo vệ môi trường phải phù hợp với quy luật, đặc điểm tự nhiên, văn hóa, lịch sử, trình độ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong từng giai đoạn. Nguyên tắc Bảo vệ Môi Trường  Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân gây ô nhiễm, suy thoái môi trường có trách nhiệm khắc phục, bồi thường thiệt hại và chịu các trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật. Chính Sách của Nhà Nước về BVMT  Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để mọi tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân tham gia hoạt động bảo vệ môi trường.  Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, vận động, kết hợp áp dụng các biện pháp hành chính, kinh tế và các biện pháp khác để xây dựng ý thức tự giác, kỷ cương trong hoạt động bảo vệ môi trường. 3/26/2011 3 Chính Sách của Nhà Nước về BVMT Sử dụng hợp lý, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; đẩy mạnh tái chế, tái sử dụng và giảm thiểu chất thải. Ưu tiên giải quyết các vấn đề môi trường bức xúc; tập trung xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; phục hồi môi trường ở các khu vực bị ô nhiễm, suy thoái; chú trọng bảo vệ môi trường đô thị, khu dân cư. Chính Sách của Nhà Nước về BVMT  Đầu tư bảo vệ môi trường là đầu tư phát triển; đa dạng hóa các nguồn vốn đầu tư cho bảo vệ môi trường và bố trí khoản chi riêng cho sự nghiệp môi trường trong ngân sách nhà nước hằng năm.  Ưu đãi về đất đai, thuế, hỗ trợ tài chính cho các hoạt động bảo vệ môi trường và các sản phẩm thân thiện với môi trường; kết hợp hài hoà giữa bảo vệ và sử dụng có hiệu quả các thành phần môi trường cho phát triển. Chính Sách của Nhà Nước về BVMT Tăng cường đào tạo nguồn nhân lực, khuyến khích nghiên cứu, áp dụng và chuyển giao các thành tựu khoa học và công nghệ về bảo vệ môi trường; hình thành và phát triển ngành công nghiệp môi trường.  Mở rộng và nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế; thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế về bảo vệ môi trường; khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia thực hiện hợp tác quốc tế về bảo vệ môi trường. Chính Sách của Nhà Nước về BVMT  Phát triển kết cấu hạ tầng bảo vệ môi trường; tăng cường, nâng cao năng lực quốc gia về bảo vệ môi trường theo hướng chính quy, hiện đại. 3/26/2011 4 Hệ thống Văn bản Nhà Nước về BVMT
Luật
Nghị định
Thông tư
Nghị Quye t. Hệ thống Văn bản Nhà Nước về BVMT Luật Nghị Định Thông tư Nghị Quyết Hệ thống Văn bản Nhà Nước về BVMT
Luật:
Luật Bảo vệ Môi trường (1993, 2005)
Luật Tài Nguyên Nước (1999)  Nghị định
NĐ 175/NĐ-CP; NĐ 21/NĐ-CP; NĐ 80/NĐ- CP;…
Thông tư
Nghị Quye t. CÁC VĂN BẢN PHÁP LÝ VỀ QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN NƯỚC TẠI VIỆT NAM TT NỘI DUNG VĂN BẢN THỜI GIAN BAN HÀNH 1 Luật Tài Nguyên Nước 20/05/1998 2 Nghị Định 179/1999/NĐ-CP hướng datn thi hành Luật Tài Nguyên Nước 30/12/1999 3 Chı̉ thị 02/2004/CT-BTNMT về việc tăng cường quản lý tài nguyên nước dưới đa t 02/06/2004 4 Nghị Định 149/2004/NĐ-CP qui định cap giay phép thăm dò, khai thác, sử dụng TNN, xả thải vào nguo n nước 02/07/2004 5 Nghị Định 34/2005/NĐ-CP qui định về xử phạt hành chı́nh trong lı̃nh vực TNN 17/03/2005 3/26/2011 5 CÁC VĂN BẢN PHÁP LÝ VỀ QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN NƯỚC TẠI VIỆT NAM TT NỘI DUNG VĂN BẢN THỜI GIAN BAN HÀNH 6 Thông tư 02/2005/TT-BTNMT hướng dat n thi hành Nghị Định 149/2004/NĐ-CP 24/06/2005 7 Thông tư 05/2005/TT-BTNMT hướng dat n thi hành Nghị Định 34/2005/NĐ-CP 22/07/2005 8 Quyet Định 17/2006/QĐ-BTNMT của Bộ trưởng Bộ TNMT về việc ca p phép hành nghề nước dưới đa t 12/10/2006 9 Quyết định 14/2007/QĐ-BTNMT ban hành quy định về việc xử lý, trám lấp giếng không sử dụng. 04/09/2007 CÁC VĂN BẢN PHÁP LÝ VỀ QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN NƯỚC TẠI VIỆT NAM TT NỘI DUNG VĂN BẢN THỜI GIAN BAN HÀNH 12 Quyết định 15/2008/QĐ-BTNMT ban hành quy định bảo vệ tài nguyên nước dưới đất. 31/12/2008 13 Thông tư 02/2009/TT-BTNMT quy định đánh giá khả năng tiếp nhận nước thải của nguồn nước. 19/03/2009 (01/07/2009) 14 Nghị Định 120/2008/NĐ-CP về quản lý lưu vực sông 12/12/2008 CÁC VĂN BẢN PHÁP LÝ VỀ QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN NƯỚC CỦA Tp.HCM TT NỘI DUNG VĂN BẢN THỜI GIAN BAN HÀNH 1 Quyết định 190/2004/QĐ-UB về thu phí bảo vệ môi trường đối với nước thải trên địa bàn TP.HCM. 30/07/2004 2 Công văn liên sở 5090/CVLS-TC-TNMT của Sở Tài chính - Sở Tài nguyên và Môi trường về việc hướng dẫn thực hiện Quyết định 190/2004/QĐ-UB ngày 30/7/2004 của UBND thành phố về phí bảo vệ môi trường đối với nước thải. 20/08/2004 CÁC VĂN BẢN PHÁP LÝ VỀ QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN NƯỚC CỦA Tp.HCM TT NỘI DUNG VĂN BẢN THỜI GIAN BAN HÀNH 3 Quyết định 17/2006/QĐ-UBND về ban hành Quy định quản lý tài nguyên nước trên địa bàn TP.HCM. 09/02/2006 4 Công văn 2442/TNMT-QLTN về việc xác định khả năng cấp nước của các KCN – KCX và thống nhất hướng dẫn cấp phép khai thác nước dưới đất, xả thải của các doanh nghiệp trong KCN – KCX. 28/03/2006 5 Công văn 1473/TNMT-QLTN về việc tăng cường công tác quản lý tài nguyên nước dưới đất. 27/02/2007 3/26/2011 6 CÁC VĂN BẢN PHÁP LÝ QLMT Luật Nghị định Thông tư Các tiêu chuẩn Môi Trường:  Nước  Không khí  Đất  Chất thải rắn  Tiếng ồn  Độ rung Chiến lược/chương trình quốc gia về bảo vệ môi trường; Chiến lược quốc gia về bảo vệ tài nguyên; Luật bảo vệ môi trường quốc gia; Các tiêu chuẩn môi trường: Nước: mặt (sông, hồ), ngầm, nước biển ven bờ; Không khí: KK xung quanh, khí thải từ SXCN; Đất Các luật tài nguyên liên quan: rừng, đất, đa dạng sinh học,… LÀM THẾ NÀO ĐỂ ĐẠT MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG? Tại sao phải tìm hiểu Luật BVMT 2005? Là văn bản pháp luật cao nhất trong công tác bảo vệ môi trường Thực hiện Luật BVMT như thế nào? Nghị Định 80/2006/NĐ-CP ngày 09/08/2006: Quy định chi tiết & hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BVMT. Thông tư 08/2006/TT-BTNMT ngày 08/09/2006: Hướng dẫn thực hiện đánh giá môi trường chiến lược, ĐTM & cam kết bảo vệ môi trường. Nghị Định 21/2008/NĐ-CP ngày 28/02/2008 về việc sửa đổi một số điều của NĐ 80/2006/NĐ-CP. LUẬT BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG 2005
Luật bảo vệ môi trường 1993: Ban hành ngày 27/12/1993; Có hiệu lực: 01/1994; Gồm 7 Chương, 55 điều Luật bảo vệ môi trường 2005: Điều chỉnh, bổ sung Luật BVMT 1993; Số 52/2005/QH11 tại kỳ họp thứ 8, Khóa XI; Ban hành ngày 29/11/2005; 25 Chương & 136 điều LUẬT BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG VIỆT NAM 3/26/2011 7 CÁC VĂN BẢN PHÁP QUY NGHỊ ĐỊNH 80/2006/NĐ-CP NGHỊ ĐỊNH 80/2006/NĐ-CP  Nghị Định 80/2006/NĐ-CP gồm: 3 Chương; 25 Điều; 02 Phụ Lục NGHỊ ĐỊNH 80/2006/NĐ-CP NGHỊ ĐỊNH 80/2006/NĐ-CP 3/26/2011 8 NGHỊ ĐỊNH 80/2006/NĐ-CP NGHỊ ĐỊNH 80/2006/NĐ-CP NGHỊ ĐỊNH 80/2006/NĐ-CP THÔNG TƯ 08/2006/TT-BTNMT 3/26/2011 9 THÔNG TƯ 08/2006/TT-BTNMT THÔNG TƯ 08/2006/TT-BTNMT NGHỊ ĐỊNH 21/2008/NĐ-CP Ban hành ngày 28/02/2008 NGHỊ ĐỊNH 21/2008/NĐ-CP 3/26/2011 10 NGHỊ ĐỊNH 21/2008/NĐ-CP NGHỊ ĐỊNH 21/2008/NĐ-CP NGHỊ ĐỊNH 21/2008/NĐ-CP NGHỊ ĐỊNH 21/2008/NĐ-CP 3/26/2011 11 NGHỊ ĐỊNH 21/2008/NĐ-CP NGHỊ ĐỊNH 21/2008/NĐ-CP NGHỊ ĐỊNH 81/2006/NĐ-CP NGHỈ GIẢI LAO !!! 3/26/2011 12 CÁC TIÊU CHUẨN Đà BAN HÀNH Tổng cộng đã có 360 tiêu chuẩn liên quan đến lĩnh vực môi trường, trong đó:  Tiêu chuẩn chung: 17  Chất thải rắn: 4  Chất lượng không khí: 65  Chất lượng nước: 184  Chất lượng đất: 78  Tiếng ồn: 7  Độ rung: 5 Các văn bản TCVN liên quan Quyết định 35/2002/QĐ-BKHCNMT công bố bắt buộc áp dụng 31 TCVN; Quyết định 07/2005/BTNMT công bố bắt buộc áp dụng TCVN 7440-2005: Tiêu chuẩn khí thải nhiệt điện; Quyết định 22/2006/QĐ-BTNMT công bố bắt buộc áp dụng 5 TCVN 2005 thay thế 19 TCVN trong QĐ 35/2002/QĐ-BKHCNMT. CÁC QCVN Đà BAN HÀNH QCVN 02: 2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải lò đốt chất thải rắn y tế (thay thế TCVN 6560:1999); QCVN 01: 2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp chế biến cao su thiên nhiên; QCVN 03: 2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về kim loại nặng trong đất (ban hành theo QĐ 04/2008BTNMT ngày 18/7/2008) CÁC QCVN Đà BAN HÀNH QCVN 08:2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt (thay thế TCVN 5942:1995) QCVN 09:2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước nga m (thay thế TCVN 5944:1995) QCVN 10:2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước bie&n ven bờ (thay thế TCVN 5943:1995) 3/26/2011 13 CÁC QCVN Đà BAN HÀNH QCVN 11:2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải chế biến thủy sản QCVN 12:2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp sản xuất giấy và bột giấy QCVN 13:2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp dệt nay QCVN 14:2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải sinh hoạt (thay thế TCVN 6772:2000) CÁC QCVN Đà BAN HÀNH QCVN 24:2009/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp . QCVN 25:2009/BTNMT: Quy chua& n kỹ thuật quo c gia về Bãi chôn la p cha t thải ra† n. QCVN 23:2009/BTNMT: Quy chua& n kỹ thuật quo c gia về khí thải công nghiệp SX Xi măng. QCVN 22:2009/BTNMT: Quy chua& n kỹ thuật quo c gia về khí thải công nghiệp nhiệt điện CÁC QCVN Đà BAN HÀNH QCVN 03: 2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về giới hạn kim loại nặng trong đa t. QCVN 04: 2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về dư lượng Thuo c BVTV trong đa t. QCVN 05: 2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về cha t lượng không khí xung quanh. QCVN 06: 2008/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về no ng cha t ô nhietm vô cơ trong không khí. QCVN 07: 2009/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về ngưỡng cha t thải nguy hại. Các tiêu chuẩn còn hiệu lực áp dụng Tiêu chuẩn thải về tiếng ồn và độ rung: TCVN 5949:1998 –Âm học – Tiếng ồn khu vực công cộng và dân cư - Mức ồn tối đa cho phép. TCVN 5948:1999 –Âm học - Tiếng ồn phương tiện giao thông đường bộ phát ra khi tăng tốc - Mức ồn tối đa cho phép. TCVN 6962:2001 – Rung động và chấn động – Rung động do các hoạt động xây dựng và sản xuất công nghiệp - Mức ồn tối đa cho phép đối với môi trường khu công cộng và dân cư. 3/26/2011 14 Quy Định của Luật Tiêu Chuẩn & Quy Chuẩn Kỹ Thuật  ĐIỀU 3: 1. Tiêu chuẩn là quy định về đặc tính kỹ thuật và yêu cầu quản lý dùng làm chuẩn để phân loại, đánh giá sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế-xã hội nhằm nâng cao chất lượng & hiệu quả của các đối tượng này Quy Định của Luật Tiêu Chuẩn & Quy Chuẩn Kỹ Thuật 2. Quy chuẩn kỹ thuật là quy định về mức giới hạn đặc tính kỹ thuật & yêu cầu quản lý mà sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường & các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế- xã hội phải tuân thủ để đảm bảo an toàn, vệ sinh, sức khỏe con người; bảo vệ động thực vật, môi trường; bảo vệ lợi ích & an ninh quốc gia, quyền lợi của người tiêu dùng & các yêu cầu thiết yếu khác. Quy Định của Luật Tiêu Chuẩn & Quy Chuẩn Kỹ Thuật Tiêu chuẩn do một tổ chức công bố dưới dạng văn bản để tự nguyện áp dụng; Quy chuẩn kỹ thuật do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành dưới dạng văn bản để bắt buộc áp dụng. Quy Định của Luật Tiêu Chuẩn & Quy Chuẩn Kỹ Thuật Có nghĩa rằng: các TCMT trước đây do cơ quan NN có thẩm quyền ban hành dưới dạng văn bản bắt buộc áp dụng cũng tương đương với Quy Chuẩn Kỹ Thuật Quốc Gia; Điểm a,b khoản 2 Điều 11 NĐ 127 quy định thời điểm chuyển đổi các TCVN bắt buộc áp dụng thành QCVN trước 31/12/2008; Nếu các TCVN bắt buộc áp dụng có nội dung chưa phù hợp cần soát xét sửa đổi bổ sung thì phải hoàn thành trước 31/12/2009.