Chương VI: Thị trường tài chính

TRƯỜNG CAO ĐẲNG KINH TẾ - CÔNG NGHỆ TP.HỒ CHÍ MINHHIAST Giảng Viên: Lương Thị Băng Tâm CHƯƠNG VI: THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH Nhóm thực hiện Hà Văn Tuấn Trần Thị Ái Thu Trần Thị Dung Nguyễn Lại Đình Phước Giã Trường An Nguyễn Trung Hiếu 7. Nguyễn Thị Xuân Phương 8. Thái Bá Đức 9. Võ Thị Ngọc Trang 10. Lương Thị Thúy Nga 11. Phan Thị Mỹ Linh Nội dung chính Những vấn đề chung về thị trường tài chính 1. Cơ sở hình thành thị trường tài chính 2. Khái niệm, đối tượng, công cụ, chủ thể tham gia trên thị trường tài chính 3. Vai trò của thị trường tài chính 4. Phân loại thị trường tài chính II. Thị trường tiền tệ 1. Khái niệm và phân loại 2. Chủ thể tham gia trên thị trường tiền tệ 3. Các nghiệp vụ trên thị trường tiền tệ Nội dung chính III. Thị trường vốn 1. Khái niệm và phân loại 2. Chủ thể hoạt động trên thị trường vốn 3. Công cụ của thị trường vốn 4. Các bộ phận chủ yếu của thị trường vốn IV. Vai trò của nhà nước trong việc hình thành và phát triển thị trường tài chính I. Những vấn đề chung về thị trường tài chính 1. Cơ sở hình thành thị trường tài chính Nền kinh tế thị trường phát triển luôn luôn xuất hiện nguồn cung và cầu về vốn đầu tư. Sự ra đời và phát triển của các loại chứng từ có giá và quá trình giao lưu chuyển nhượng chúng trong nền kinh tế vừa có tác dụng giải quyết nhu cầu vốn đầu tư cho các chủ thể vay vốn, vừa là cơ sở hình thành thị trường tài chính. 2. Khái niệm, đối tượng, công cụ, chủ thể tham gia trên thị trường tài chính 2.1. Khái niệm thị trường tài chính: Thị trường tài chính là nơi diễn ra việc mua và bán vốn gồm:  Quá trình tài chính trực tiếp (người tiết kiệm gặp gỡ trực tiếp người đầu tư).  Quá trình tài chính gián tiếp (thông qua trung gian tài chính). 2. Khái niệm, đối tượng, công cụ, chủ thể tham gia trên thị trường tài chính 2.2. Đối tượng của thị trường tài chính  Nguồn cung và cầu về vốn trong xã hội của các chủ thể kinh tế như Nhà Nước, các tổ chức xã hội, dân cư.... 2.3. Công cụ của thị trường tài chính  Các loại chứng từ có giá như công trái do nhà nước phát hành, chứng khoán do các doanh nghiệp phát hành, trái phiếu do các tổ chức tài chính phát hành, và các dạng kì phiếu, sec... 2. Khái niệm, đối tượng, công cụ, chủ thể tham gia trên thị trường tài chính 2.3. Công cụ của thị trường tài chính 2. Đối tượng, công cụ, chủ thể tham gia trên thị trường tài chính 2.4.Chủ thể tham gia trên thị trường tài chính  Là những pháp nhân hay thể nhân đại diện cho những nguồn cung và cầu về vốn nhàn rỗi tham gia trên thị trường tài chính, chủ yếu là các ngân hàng thương mại, công ty tài chính, công ty mô giới.... 3. Vai trò của thị trường tài chính Vai trò: Kênh gián tiếp 3. Vai trò của thị trường tài chính  Thị trường tài chính là nơi điều tiết cung nguồn vốn tiền tệ từ nơi thừa đến nơi thiếu.  Thị trường tài chính tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển nhượng sở hữu vốn.  Thị trường tài chính có vai trò trong chức năng điều tiết vĩ mô của nhà nước. 4. Phân loại thị trường tài chính 4.1. Căn cứ thời hạn chuyển giao vốn (chi tiết ở phần sau của bài): 4. Phân loại thị trường tài chính 4.2. Căn cứ vào cách thức huy động vốn:  Thị trường các công cụ nợ: huy động vốn thông qua phát hành các công cụ vay nợ hoặc thực hiện món vay thuế chấp.  Thị trường vốn cổ phiếu: huy động vốn thông qua phát hành cổ phiếu 4. Phân loại thị trường tài chính 4.3. Căn cứ vào cơ cấu tổ chức:  Thị trường sơ cấp: nơi các công cụ tài chính được phát hành đầu tiên.  Thị trường thứ cấp: nơi các công cụ tài chính đã phát hành được mua bán trao đổi. II. Thị trường tiền tệ 1. Khái niệm và phân loại 1.1. Khái niệm: Là thị trường mua bán các loại giấy có giá ngắn hạn có kì hạn dưới 1 năm, là nơi đáp ứng nhu cầu vốn ngắn hạn cho nền kinh tế. 1.2. Phân loại thị trường tiền tệ 1.2.1. Căn cứ vào cơ cấu tổ chức  Thị trường tiền tệ cũ: là thị trường tiền tệ cổ điển, là thị trường vay vốn ngắn hạn đặt dưới sự quản lí của ngân hàng trung ương.  Thị trường tiền tệ mới: là thị trường các trái phiếu ngắn hạn, cơ cấu gồm hai cấp là thị trường tiền tệ sơ cấp và thị trường tiền tệ thứ cấp. 1. Khái niệm và phân loại 1.2. Phân loại thị trường tiền tệ 1.2.2. Căn cứ vào đối tượng tham gia trên thị trường:  Thị trường tín dụng ngắn hạn giữa các ngân hàng thương mại dưới sự điều hành của ngân hàng trung ương.  Thị trường công nợ ngắn hạn như: tín phiếu kho bạc, thương phiếu...  Thị trường hối đoái: thị trường giao dịch các loại ngoại hối. 2. Chủ thể tham gia trên thị trường tiền tệ  Hiểu theo nghĩa hẹp: gồm các ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng, các tổ chức môi giới  Hiểu theo nghĩa rộng: gồm chủ thể cho vay đại diện cho nguồn cung về vốn, chủ thể đi vay đại diện cho nguồn cầu về vốn, chủ thể trung gian môi giới 3. Công cụ của thị trường tiền tệ  Tín phiếu kho bạc nhà nước: là công cụ vay nợ ngắn hạn của chính phủ nhằm bù đáp thâm hụt ngân sách tạm thời  Chứng chỉ tiền gửi: là giấy chứng nhận cho việc gửi tiền cho cá nhân hay tổ chức vào ngân hàng thương mại hay các tổ chức tín dụng khác  Các thương phiếu: bao gồm kì phiếu thương mại và hối phiếu 4. Các nghiệp vụ trên thị trường tiền tệ 4.1. Nghiệp vụ vay và cho vay vốn ngắn hạn Cho vay bằng tiền Cho vay dưới hình thức cầm cố hay chiết khấu các chứng từ có giá  Nghiệp vụ mua bán giấy tờ có giá trị ngắn hạn III. Thị trường vốn 1. Khái niệm và phân loại 1.1. Khái niệm: Là thị trường giao dịch của các công cụ tài chính có kỳ hạn trên 1 năm, là thị trường cung ứng vốn đầu tư dài hạn cho nền kinh tế. 1. Khái niệm và phân loại 1.2. Phân loại thị trường vốn 1.2.1. Căn cứ vào cơ cấu tổ chức thị trường vốn bao gồm:  Thị trường sơ cấp  Thị trường thứ cấp 1.2.2. Căn cứ vào công cụ tham gia trên thị trường vốn, thị trường vốn bao gồm: Thị trường chứng khoán Nhà nước Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Thị trường cổ phiếu 2. Chủ thể hoạt động trên thị trường vốn  Chủ thể phát hành chứng khoán  Người đầu tư  Người môi giới chứng khoán  Người kinh doanh chứng khoán  Người tổ chức thị trường  Người điều hòa thị trường 3. Các công cụ trên thị trường vốn 3.1. Gồm 2 loại chủ yếu là cổ phiếu và trái phiếu  Cổ phiếu: là một loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu vốn góp vào công ty và quyền được hưởng một khoản cổ tức theo định kỳ.  Trái phiếu: là môt loại chứng khoán xác nhận một khoản vốn cho vay và quyền được hưởng mức thu nhập theo định kì 4. Các bộ phận chủ yếu của thị trường vốn Nhìn chung, thị trường vốn bao gồm:  Thị trường vay nợ dài hạn biểu hiện qua hoạt động của hai dạng thị trường phổ biến là thị trường tín dụng thuê mua và thị trường vay thế chấp.  Thị trường chứng khoán. IV. Vai trò của nhà nước trong việc hình thành và phát triển thị trường tài chính IV. Vai trò của nhà nước trong việc hình thành và phát triển thị trường tài chính  Nhà nước tạo ra môi trường kinh tế cho sự hình thành và phát triển thị trường tài chính.  Nhà nước tạo ra khuôn khổ pháp lý cho sự ra đời và phát triển của thị trường tài chính  Nhà nước đào tạo con người cho thị trường tài chính  Nhà nước thực hiện giám sát đối với hoạt động của thị trường tài chính.