Đa dạng hóa hình thức tập luyện nội, ngoại khóa nhằm nâng cao hiệu quả học tập môn cầu lông cho sinh viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội

JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci. 2011, Vol. 56, No. 6, pp. 151-158 ĐA DẠNG HÓA HÌNH THỨC TẬP LUYỆN NỘI, NGOẠI KHÓA NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỌC TẬP MÔN CẦU LÔNG CHO SINH VIÊN TRƯỜNG ĐHSP HÀ NỘI Ngô Việt Hoàn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội E-mail: viethoanngo@yahoo.com Tóm tắt. Bài báo đã chỉ ra được một số thực trạng học tập môn Cầu lông hiện nay của sinh viên ĐHSPHN về các vấn đề: nhận thức của sinh viên về môn học, điều kiện thời tiết và cơ sở vật chất phục vụ cho môn học,...qua bài báo đó tôi đã xây dựng được các giải pháp cơ bản và đưa một số hình thức tập luyện mới, đa dạng, phù hợp được ứng dụng vào trong thực tiễn luyện tập nội, ngoại khóa môn Cầu lông. Kết quả đã chứng minh được tính hiệu quả của các giải pháp trên và có giá trị thực tiễn rất cao. 1. Mở đầu Giáo dục thể chất cho học sinh, sinh viên có một vị trí quan trọng trong việc giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ. Quán triệt được vấn đề trên trong nhiều năm qua khoa Giáo dục thể chất, Đại học Sư phạm Hà Nội quan tâm đến việc thường xuyên đổi mới chương trình đào tạo; nâng cao trình độ giáo viên; đầu tư cải tạo nhiều công trình thể thao, cơ sở vật chất, sân bãi dụng cụ để phục vụ tốt cho công tác giảng dạy nội khóa, ngoại khóa và phong trào hoạt động thể dục thể thao quần chúng hay các giải thi đấu thể thao cho sinh viên. Tuy nhiên, thông qua hoạt động đào tạo và kết quả học tập môn Cầu lông của sinh viên cho thấy: giờ học chưa phát huy được tính tích cực của sinh viên; nội dung và phương pháp giảng dạy chưa được đổi mới; hình thức đào tạo thiếu hấp dẫn,... Bài báo đề cập đến nghiên cứu đổi mới tổ chức hoạt động đào tạo theo hướng đa dạng hóa hình thức tập luyện nội, ngoại khóa môn Cầu lông cho sinh viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Nghiên cứu này mang tính cấp thiết và cho phép mở rộng phạm vi, điều kiện tác động để tích cực hóa quá trình học tập của sinh viên, tạo điều kiện tận dụng và phát huy vai trò của các tổ chức đoàn thể đối với phong trào tập luyện thể dục thể thao của sinh viên theo hướng xã hội hóa thể dục thể thao. 151 Ngô Việt Hoàn 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Mục tiêu và phương pháp nghiên cứu - Mục tiêu nghiên cứu: Xây dựng các giải pháp nhằm đa dạng hóa hình thức tập luyện nội, ngoại khóa để phát huy tính tích cực của người học, phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, năng lực của sinh viên, nâng cao hiệu quả học tập môn Cầu lông cho sinh viên trường ĐHSPHN. - Phương pháp nghiên cứu: + Phỏng vấn giáo viên khoa GDTC trường ĐHSPHN về thực tiễn nội dung, chương trình giảng dạy môn cầu lông, phương pháp tổ chức đào tạo, giải pháp đa dạng hóa hình thức tập luyện môn Cầu lông. + Điều tra sư phạm: Thực tiễn nhu cầu tập luyện, điều kiện đa dạng hóa hình thức tập luyện nội, ngoại khóa môn Cầu lông. + Thực nghiệm sư phạm: Áp dụng các giải pháp nhằm đa dạng hóa hình thức luyện tập nội, ngoại khóa môn Cầu lông trong quá trình giảng dạy nhằm nâng cao hiệu quả môn học. + Xử lý số liệu thống kê và kết quả nghiên cứu bằng toán thống kê. 2.2. Kết quả nghiên cứu và bàn luận 2.2.1. Đặc điểm của hình thức tập luyện nội, ngoại khóa [1] - Hình thức buổi tập chính khóa: Tập trung theo chương trình quy định, theo quy chế đào tạo; Trang bị cho sinh viên kiến thức và kỹ năng: kỹ thuật, chiến thuật môn Cầu lông; Phát triển tố chất thể lực cho sinh viên. + Ưu điểm: Rèn luyện cho sinh viên biết tự rèn luyện thể chất, có phương pháp tập luyện đúng, thấy được tác dụng của rèn luyện thể chất đối với sức khỏe và yêu cầu môn học. + Nhược điểm: Thời gian học tập nội khóa không nhiều, giãn cách giữa các buổi học là rất lớn (1buổi học/1 tuần). Điều kiện dụng cụ, sân bãi, thời tiết nắng, gió, mưa cũng làm cho tính tích cực trong một buổi học bị giảm sút. - Hình thức buổi tập ngoại khóa: Tập luyện ngoại khóa là hình thức tập luyện tự nguyện nhằm củng cố sức khỏe, duy trì và nâng cao khả năng hoạt động thể lực, rèn luyện cơ thể và chữa bệnh, rèn luyện tố chất thể lực và giáo dục ý chí, tiếp thu các kỹ năng, kỹ xảo vận động. Hình thức buổi tập ngoại khóa bao gồm: + Các buổi tập cá nhân; + Các buổi tập theo nhóm tự nguyện; + Các buổi tập theo tổ chức nhóm. 152 Đa dạng hóa hình thức tập luyện nội, ngoại khóa nhằm nâng cao hiệu quả học tập... 2.2.2. Thực trạng hình thức tập luyện nội, ngoại khóa môn Cầu lông cho sinh viên ĐHSPHN * Hình thức tập luyện nội khóa môn Cầu lông của sinh viên ĐH- SPHN - Tính tích cực trong giờ học: Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng sinh viên thi lại và học lại nhiều là do không tích cực tập luyện trong giờ học. Trung bình 1 lớp có khoảng 50% sinh viên phải thi lại lần 2 và 20% học lại. Trong giờ học có 1/3 sinh viên tập luyện tích cực trên 50% tổng thời gian của một buổi học. Còn lại 2/3 sinh viên tập luyện tích cực dưới 50% tổng thời gian của buổi học. - Điều kiện học tập của sinh viên về môn Cầu lông: Thông qua thực tiễn giảng dạy cho thấy các sinh viên rất thích học môn Cầu lông vì môn này phù hợp với mọi trình độ, lứa tuổi, giới tính. Nhưng nguyên nhân chủ yếu làm cho các em không đi tập ngoại khóa nhiều vì thời gian các em học các môn văn hóa khác rất nhiều, ở xa trường, điều kiện kinh tế của các em còn khó khăn. - Cơ sở vật chất để học môn Cầu lông cho sinh viên ĐHSPHN. + Sân bãi: Giờ học cầu lông chủ yếu được diễn ra ở sân vận động, thiếu sân chuyên dụng phục vụ hoạt động đào tạo. + Vợt và cầu: Sinh viên tự trang bị vợt và cầu cho bản thân trong suốt quá trình học tập. Nhưng vì vợt và cầu đắt do vậy các em chủ yếu sử dụng vợt chất lượng thấp và cầu không đủ tiêu chuẩn hoặc tập với quả cầu gẫy nhiều cánh. Nguyên nhân này làm ảnh hưởng nhiều đến chất lượng đào tạo, ý thức luyện tập ngoại khóa của sinh viên không nhiều. - Điều kiện tổ chức giờ học: Do điều kiện tổ chức đào tạo ở ngoài trời vì vậy hoạt động học tập của sinh viênchịu nhiều yếu tố tác động bên ngoài như thời tiết nắng, mưa, gió không thuận lợi. Có những ngày mưa gió khó có thể duy trì được buổi học - Về công tác tổ chức giảng dạy môn Cầu lông: Khi lên lớp trong phần cơ bản sử dụng quá nhiều phương pháp toàn khối cùng thực hiện, hình thức tập luyện cứng nhắc sẽ làm cho giờ học trở lên đơn điệu và nhàm chán, sinh viên không có hứng thú trong tập luyện, mật độ vận động trên sân ít ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo. * Hình thức tập luyện ngoại khóa môn Cầu lông của sinh viên ĐHSPHN Tổ chức các câu lạc bộ cầu lông cho sinh viên ở trường ta vẫn chưa có. Các buổi ngoại khóa của sinh viên chủ yếu là tự tập mà chưa có giáo viên hướng dẫn. Do nhiều nguyên nhân như thiếu cơ sở vật chất và thiếu sự quan tâm của tổ chức Đoàn, Hội sinh viên đến phong trào tập luyện cầu lông. 153 Ngô Việt Hoàn 2.2.3. Giải pháp đa dạng hóa hình thức tập luyện nội, ngoại khóa môn Cầu lông cho sinh viên ĐHSPHN Cơ sở lựa chọn các giải pháp: Các giải pháp được lựa chọn xuất phát từ các căn cứ chương trình môn học do nhà trường xây dựng và mục đích, nhiệm vụ, yêu cầu của môn học cầu lông; Điều kiện cơ sở vật chất và điều kiện học tập của sinh viên; Trình độ, đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, nguyện vọng cá nhân. Các giải pháp: Từ những căn cứ trên tôi đã phỏng vấn giáo viên khoa GDTC trường ĐHSPHN và đã đưa ra các giải pháp ứng dụng cũng thực nghiệm đa dạng hóa hình thức tập luyện nội, ngoại khóa nhằm nâng cao hiệu quả học tập môn Cầu lông cho sinh viên trường ĐHSPHN. - Giải pháp 1: Đa dạng về nội dung và hình thức tổ chức thực hiện giờ học nội khóa. Về cơ cấu tổ chức lớp: Có những lớp số lượng sinh viên đông chiếm trên 30 sinh viên/lớp. Số lượng sinh viên đông đã làm cho chất lượng đào tạo bị giảm sút. Nâng cao hiệu quả giờ học thông qua các lớp: + Xác định giờ học: Ra bài tập cho sinh viên luyện tập trên lớp và tự tập luyện ở nhà. + Tăng cường kiểm tra đánh giá bằng cách vào đầu mỗi giờ học kiểm tra lại những bài tập đã được học trong giờ trước để đánh giá trình độ và ý thức luyện tập của sinh viên. Tăng cường rèn luyện kỹ thuật và thể lực nhằm tăng cường sức mạnh đánh cầu: + Kỹ thuật: Bài tập di chuyển trong cầu lông (di chuyển ngang, di chuyển tiến lùi, di chuyển chéo,...); Phát cầu, kỹ thuật đánh cầu thấp tay, đánh cầu cao tay, đập cầu và bỏ nhỏ,... + Thể lực: Tại lớp (bài tập bật bục cao 40cm, nhảy dây, bật nhảy đánh cầu vào lá cây,...); Tự rèn luyện (bài tập với tạ tay, với các vật dụng nặng hơn như vợt tennis, gạch,...). Cải tiến phương pháp tổ chức giờ học chính khóa: Tăng cường tổ chức phân nhóm, tập luyện đồng loạt, tập luyện vòng tròn, hạn chế tối đa phương pháp tập luyện lần lượt và giảm thiểu thời gian chết, tăng thời gian tập luyện theo nhóm và từng cá nhân thực hiện. Tích cực áp dụng phương pháp thi đấu tập nhằm nâng cao kỹ thuật. Tạo điều kiện cho sinh viên tự giác tích cực, tự điều kiển, tự đánh giá và tham gia đánh giá,.... Giáo viên biết tổ chức một giờ học sinh động, có hiệu quả bằng cách tổ chức đội hình tập luyện, nhóm tập luyện có sự đan xen giữa sinh viên khá và sinh viên yếu để các em giúp đỡ nhau trong học tập. - Giải pháp 2: Đa dạng hóa các loại hình tập luyện ngoại khóa môn Cầu lông 154 Đa dạng hóa hình thức tập luyện nội, ngoại khóa nhằm nâng cao hiệu quả học tập... Điều kiện thực hiện giải pháp: Nhà trường đầu tư mua lưới chắn gió. Tăng cường cơ sở vật chất, sân bãi, dụng cụ tập luyện bằng cách: Kẻ thêm một số sân cầu lông để phục vụ cho việc học chính khóa và ngoại khóa. Xây dựng, nâng cấp hệ thống đèn sáng phục vụ cho việc tập luyện ngoại khóa thêm vào ban đêm. Phối hợp với Đoàn trường, Hội sinh viên tổ chức các câu lạc bộ cầu lông cho sinh viên, tổ chức các giải thi đấu của Đoàn thanh niên, Hội sinh viên. + Phối hợp với ký túc xá làm thêm các sân cầu lông, lắp đặt hệ thống chiếu sáng để tạo điều kiện sinh viên tham gia luyện tập thêm, thành lập câu lạc bộ cầu lông Ký túc xá. + Phối hợp với các khoa trong nhà trường kẻ thêm sân cầu lông tại các khoa, giúp các khoa thành lập câu lạc bộ cầu lông, trang bị cho các khoa về chuyên môn như luật thi đấu, kỹ thuật, chiến thuật và phương pháp tập luyện. Tổ chức các giải thi đấu thường năm tại khoa. + Giao lưu thi đấu cầu lông trong hoặc ngoài trường. + Thành lập đội tuyển: lớp, khoa, trường. + Thành lập các câu lạc bộ cầu lông cho sinh viên có giáo viên chuyên môn hướng dẫn. Kết quả thực nghiệm các giải pháp và đánh giá kết quả * Tổ chức thực nghiệm: - Đối tượng thực nghiệm: sinh viên K58 trường Đại học Sư phạm Hà Nội + Lớp thực nghiệm: 37 sinh viên (6 Nam + 31 Nữ). + Lớp đối chứng: 50 sinh viên(6 Nam + 44 Nữ). - Thời gian thực nghiệm: Học kì 2 học môn Cầu lông năm học 2009 - 2010. Tất cả các sinh viên thuộc nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm đều được kiểm tra đánh giá ban đầu và kết thúc thực nghiệm. * Đánh giá hiệu quả thực nghiệm: - Hiệu quả về công tác ngoại khóa môn cầu lông: Bảng 1. Tổng kết công tác ngoại khóa của sinh viên trường ĐHSPHN Stt Nội dung Số lượng chỉ tiêu ban đầu Số lượng chỉ tiêu cuối Ghi chú 1 Câu lạc bộ 0 2 2 Sân bãi tập luyện 1 5 3 Sinh viên đi ngoại khóa (87SV) 15 75 4 Thời gian sinh viên ngoại khóa 1 3 3 buổi/tuần 5 Giải thi đấu 0 3 155 Ngô Việt Hoàn - Hiệu quả về kết quả luyện tập môn cầu lông: + Kết quả kiểm tra trước thực nghiệm: Bảng 2. Kết quả kiểm tra thành tích 2 nhóm đối chứng và thực nghiệm trước thực nghiệm (Nam sinh viên) Stt Nội dung kiểm tra XĐC n = 6 XTN n = 6 TTính TBảng P 1 Di chuyển đánh cầu thấp phải trái liên tục 10 quả. 5.3 5.5 0.67 2.228 0.05 2 Phát cầu 10 quả. 5.0 5.3 0.61 2.228 3 Đánh cầu cao sâu liên tục về cuối sân 10 quả 3.7 4.0 0.54 2.228 4 Đập cầu thuận tay 10 quả 3.8 4.0 1.05 2.228 5 Nhảy dây đơn 1 phút. Tính số lần 93 94 1.23 2.228 6 Di chuyển lên xuống 1 phút 6.1 6.4 0.88 2.228 Bảng 3. Kết quả kiểm tra thành tích 2 nhóm đối chứng và thực nghiệm trước thực nghiệm (Nữ sinh viên) STT Nội dung kiểm tra XĐC n = 44 XTN n = 31 TTính TBảng P 1 Di chuyển đánh cầu thấp phải trái liên tục 10 quả. 4.5 4.8 1.36 1.96 0.05 2 Phát cầu 10 quả 5.0 5.3 1.76 1.96 3 Đánh cầu cao sâu liên tục về cuối sân 10 quả 3.7 3.8 0.45 1.96 4 Đập cầu thuận tay 10 quả 4.0 4.2 1.16 1.96 5 Nhảy dây đơn 1 phút. Tính số lần 84 85 1.89 1.96 6 Di chuyển lên xuống 1 phút 5.0 5.2 1.43 1.96 Từ kết quả ở bảng trên bằng phương pháp so sánh hai số trung bình cho ta thấy thành tích của 2 nhóm thực nghiệm và đối chứng là không có sự khác biệt với TTính < TBảng ở ngưỡng xác suất P = 0, 05. Điều này chứng tỏ thành tích của cả hai nhóm là tương đương nhau. Kết quả kiểm tra sau thực nghiệm: Để khẳng định hiệu quả của các giải pháp, chúng tôi tiến hành kiểm tra thành tích luyện tập của cả nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng. Kết thúc giai đoạn thực nghiệm kết quả thu được được trình bày ở Bảng 4 và 5: 156 Đa dạng hóa hình thức tập luyện nội, ngoại khóa nhằm nâng cao hiệu quả học tập... Bảng 4. Kết quả kiểm tra thành tích 2 nhóm đối chứng và thực nghiệm sau thực nghiệm (Nam sinh viên) Stt Nội dung kiểm tra XĐC n = 6 XTN n = 6 TTính TBảng P 1 Di chuyển đánh cầu thấp phải trái liên tục 10 quả. 6,3 8,3 4,25 2,228 <0,05 2 Phát cầu 10 quả 6,5 8,5 6,25 2,228 3 Đánh cầu cao sâu liên tục về cuối sân 10 quả 6,7 7,8 5 2,228 4 Đập cầu thuận tay 10 quả 6,5 7,6 5 2,228 5 Nhảy dây đơn 1 phút. Tính số lần 115 126 11,7 2,228 6 Di chuyển lên xuống 1 phút 8,0 12,0 8,0 2,228 Bảng 5. Kết quả kiểm tra thành tích 2 nhóm đối chứng và thực nghiệm sau thực nghiệm (Nữ sinh viên) Stt Nội dung kiểm tra XĐC n = 44 XTN n = 31 TTính TBảng P 1 Di chuyển đánh cầu thấp phải trái liên tục 10 quả. 6.3 8.0 10.0 1,96 <0.05 2 Phát cầu 10 quả. 6.5 8.3 10.6 1,96 3 Đánh cầu cao sâu liên tục về cuối sân 10 quả 6.5 7.2 3.2 1,96 4 Đập cầu thuận tay 10 quả 6.2 7.0 3.6 1,96 5 Nhảy dây đơn 1 phút. Tính số lần 90 97 12.7 1,96 6 Di chuyển lên xuống 1 phút 7.0 10.0 13.6 1,96 Kết quả bảng ở bảng trên cho ta thấy sau một kỳ tập luyện thành tích của cả hai nhóm đều tăng lên đặc biệt ở nhóm thực nghiệm. So sánh thành tích của nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng cho thấy các nội dung đều có TTính > TBảng sự khác biệt có ý nghĩa ở ngưỡng xác suất P < 0.05%. hay nói cách khác thành tích của các nội dung 1,2,3,4,5,6 của nhóm thực nghiệm cao hơn hẳn so với nhóm đối chứng ở ngưỡng xác suất P < 0, 05%. Bảng 6. Mức độ tăng trưởng về thành tích của 2 nhóm đối chứng và thực nghiệm sau một kỳ học tập môn cầu lông Nhịp độ tăng trưởng WTN WĐC Nội dung kiểm tra 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 Nam 40,6 46,4 64,4 62,1 29,1 60,9 17,2 26,1 57,7 52,4 21,2 26,9 Nữ 50,0 44,1 61,8 50,0 13,2 63,2 33,3 26,1 54,9 43,1 6,9 33,3 157 Ngô Việt Hoàn Để so sánh thành tích của cả 2 nhóm một cách chắc chắn hơn, chúng tôi tiến hành tính nhịp độ tăng trưởng về thành tích của từng nhóm sau quá trình thực nghiệm (Bảng 6). Như vậy thành tích của hai nhóm đều có sự gia tăng khẳng định các biện pháp đưa ra nhằm nâng cao hiệu quả môn cầu lông của trường ĐHSPHN là hoàn toàn đúng. 3. Kết luận Đa dạng hóa hình thức tập luyện nội, ngoại khóa hết sức quan trọng trong quá trình đào tạo môn thể chất nói chung và môn cầu lông nói riêng. Đa dạng hóa hình thức tập luyện còn giúp cho sinh viên tự biết rèn luyện thân thể, phát triển tài năng thể thao. Các giải pháp và các hình thức tập luyện đưa ra là hoàn toàn đúng đắn, có hiệu quả, có tính khả thi. Những giải pháp đa dạng hóa hình thức tập luyện đã được tiến hành thực nghiệm đã đem lại kết quả cao trong việc nâng cao hiệu quả học tập môn cầu lông cho sinh viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Những giải pháp đa dạng hóa hình thức tập luyện môn Cầu lông trên có thể áp dụng rộng rãi trong các trường học và các cấp học trong cả nước. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Nguyễn Toán, Lê Văn Lẫm, Phạm Danh Tốn, 1995. Lý luận và phương pháp thể dục thể thao. Nxb Thể dục Thể thao, Hà Nội. [2] Nguyễn Đức Văn, 1987. Phương pháp thống kê trong thể dục thể thao. Nxb Thể dục Thể thao, Hà Nội. [3] Trần Văn Vinh, Đào Chí Thành, 1998. Cầu lông. Nxb Thể dục Thể thao, Hà Nội. ABSTRACT Diversified forms of internal training, external courses to improve academic performance for students being coached in Badminton in Hanoi National University of Education The paper points out some shortcomings of studying in Badminton of students in Hanoi National University of Education including student’s awareness in this subject, difficulties in weather and facilities etc. The paper also deals with basic solutions as well as gives students new and diversity forms of internal training, external courses applied in practicing in Badminton. The results demonstrate that those solutions are effective and practical. 158