Giáo án Tin học 10 bài 1: Tin học là một ngành khoa học

Ngày soạn: 15/08/2015 Ngày dạy: 25/08/2015 Lớp dạy: 10B1 Chương I MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CỦA TIN HỌC Tiết 1 §1. TIN HỌC LÀ MỘT NGÀNH KHOA HỌC I. XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU: 1. Lựa chọn chủ đề, nội dung dạy học: Tin học là một nghành khoa học. 2. Xác định yêu cầu kiến thức, kỹ năng, thái độ a. Kiến thức: - Biết tin học là một ngành khoa học. - Biết được sự phát triển mạnh mẽ của tin học do nhu cầu của xã hội. - Biết các đặt trưng ưu việt của máy tính. - Biết được một số ứng dụng của tin học và máy tính điện tử trong các hoạt động của đời sống. b. Kĩ năng: -Biết ngành Tin học phát triển như thế nào -Biết loài người đang tiến đến một nền văn minh đó là nền văn minh thông tin c. Thái độ: Làm cho các em bước đầu có sự hứng thú, chủ động nắm bắt, thu thập tri thức khoa học, từ đó làm nảy sinh nhu cầu học tập không ngừng và có động cơ, định hướng cụ thể. 3. Lập bảng mô tả yêu cầu cần đạt Nội dung Loại câu hỏi / bài tập Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao 1. Sự hình thành và phát triển của tin học. Câu hỏi / bài tập định tính - Nhận biết được sự bùng nổ thông tin hiện nay. - Chỉ ra được công cụ khai thác thông tin. Bài tập định lượng - Biết được công cụ khai thác thông tin là gì? - Hiểu được nghành khoa học tin học ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu khai thác thông tin. - Ví dụ thực tế về sự bùng nổ thông tin à Cần có công cụ khai thác à MTĐT à Để phát minh ra MTĐT chính là nghành khoa học tin học. Bài tập thực hành 2. Đặc tính và vai trò của máy tính điện tử. Câu hỏi / bài tập định tính - Nhận thức được đặc tính và vai trò của MTĐT. - Hiểu được MTĐT ra đời là công cụ hổ trợ cho con người trong quá trình lao động và sản xuất. . Bài tập định lượng - Biết được tầm quan trọng của MTĐT. - Hiểu và đưa ra một số ví dụ thực tế về đặc tính và vai trò của MTĐT. - HS đưa ra một số vai trò và đặc tính về việc sử dụng MTĐT hiện nay và có liện hệ với bản thân. Bài tập thực hành 3. Thuật ngữ Tin học. Câu hỏi / bài tập định tính - Nhận biết được khái niệm tin học. - Giải thích được khái niệm tin học trogn xã hội hiện nay. Bài tập định lượng - Biết phát biểu khái niệm tin học. - Trình bày cách hiểu của mình về khái niệm tin học trong thực tế. - Đưa ra 1 số ví dụ áp dụng thực tế để giải thích các ý trong khái niệm tin học. Bài tập định lượng 4. Đề xuất năng lực có thể hướng tới: Biết ngày nay thông tin được coi là một dạng tài nguyên; Nhu cầu khai thác, xử lý thông tin ngày càng cao; Máy tính điện tử trở thành công cụ đáp ứng yêu cầu về khai thác tài nguyên thông tin; Đó là các động lực để ngành tin học được hình thành và phát triển. Biết tin học là ngành khoa học công nghệ nghiên cứu về các phương pháp nhập/xuất, lưu trữ, truyền, xử lý thông tin một cách tự động bằng máy tính. Thấy được ngày nay tin học được ứng dụng vào hầu hết các lĩnh vực của xã hội. Biết đặc tính ưu việt của máy tính: Làm việc không mệt mỏi; tốc độ xử lý nhanh; chính xác; khả năng lưu trữ thông tin lớn; Các máy tính có thể liên kết với nhau thành mạng để có thể thu thập và xử lý thông tin tốt hơn. II. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC HĐ của giáo viên HĐ của học sinh Nội dung * Hoạt động 1: Đặt vấn đề - Chúng ta nhắc nhiều đến tin học nhưng thực chất là gì thì ta chưa được biết hoặc những hiểu biết về nó là rất ít. - Khi ta nói đến Tin học là nói đến máy tính cùng các dữ liệu trong máy được lưu trữ và xử lý phục vụ cho các mục đích khác nhau trong mỗi lĩnh vực trong đời sống xã hội. - Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng và những hiểu biết của các em về máy tính. Hãy cho biết máy tính có thể làm được những gì? - Vậy các em biết ngành Tin học hình thành và phát triển như thế nào không? - Phân tích và nhận xét. * Hoạt động 2: Thâm nhập sự hình thành và phát triển của Tin học - Thực tế cho thấy Tin học là ngành ra đời chưa được bao lâu nhưng những thành quả mà nó đem lại cho con người thì vô cùng lớn lao. Cùng với Tin học, hiệu quả công việc được tăng lên rõ ràng nhưng cũng chính từ nhu cầu khai thác thông tin của con người đã thúc đẩy cho Tin học phát triển. - Theo quan điểm truyền thống 3 nhân tố cơ bản của nền kinh tế là gì? - Ngày nay, ngoài 3 nhân tố then chốt đó x/hiện 1 nhân tố mới rất quan trọng, đó là thông tin - một dạng tài nguyên mới. - Xã hội loài người trải qua bao nhiêu nền văn minh? - Trải qua 3 nền văn minh: NN, CN, THÔNG TIN và mỗi nền văn minh đều gắn với 1 công cụ lao động. - Cùng với việc sang tạo ra công cụ mới là MTĐT, con người cũng tập trung trí tuệ từng bước xây dựng ngành khoa học tương ứng để đáp ứng những yêu cầu khai thác tài nguyên thông tin. - Trong bối cảnh đó, ngành tin học được hình thành và phát triển thành một ngành khoa học. - Vậy thông qua các phương tiện thông tin đại chúng và những hiểu biết của các em. Hãy kể tên những ngành trong thực tế có dùng đến sự trợ giúp của tin học? - Nhận xét và phân tích. - Trong vài thập niên gần đây sự phát triển như vũ bão của tin học đã đem lại cho loài người một kỉ nguyên mới “kỉ nguyên của công nghệ thông tin” với những sang tạo mang tính vượt bậc đã giúp đỡ rất lớn cho con người trong cuộc sống hiện đại. - Câu hỏi đặt ra là vì sao nó lại phát triển nhanh và mang lại nhiều lợi ích cho con người đến thế?--> Đặc tính và vai trò của MTĐT. * Hoạt động 3: Đặc tính và vai trò của máy tính điện tử - Ban đầu máy tính ra đời với mục đích giúp đỡ cho việc tính toán thuần tuý. Nếu so với máy tính hiện nay thì tốc độ xữ lý của nó rất chậm, kích thước cồng kềnh, chạy bằng động cơ à tiếng ồn và tốn nhiều nhiên liệu, thời gian bảo trì lâu,. - Vậy vai trò của MTĐT là gì? - Phân tích và nhận xét. - Các em hãy kể tên những đặc tính ưu việt của máy tính điện tử? - Lấy vd từng đặc tính? - Phân tích và nhận xét * Hoạt động 4: Năng lực tìm hiểu thuật ngữ “Tin học” - Chúng ta tìm hiểu 1 số thuật ngữ tin học được sử dụng - Từ những tìm hiểu ở trên ta có thể rút ra được khái niệm tin học là gì? - Hãy cho biết tin học là gì? - Phân tích và nhận xét. - HS nghe giảng. - Nghe giảng. - HS trả lời: Nghe nhạc, games,. - HS trả lời. - HS nghe giảng. - HS trả lời. - Nghiên cứu sách giáo khoa trả lời. - Nghe giảng. - Suy nghĩ và trả lời. - Nghe giảng. - Nghe giảng. - Suy nghĩ và trả lời. - Nghe giảng. - Nghiên cứu sách giáo khoa và trả lời. - 1 đĩa mềm đường kính 8,89cm nó có thể lưu nội dung 1 quyển sách dày 400 trang. - Mạng Internet. - Nghe giảng. - Tham khảo sách giáo khoa và trả lời. - Nghe giảng. 1. Sự hình thành và phát triển của Tin học - Là ngành khoa học xuất hiện muộn nhất, phát triển nhanh nhất và ứng dụng rộng rãi nhất. - Tin học dần hình thành và phát triển trở thành 1 ngành khoa học độc lập, mục tiêu và phương pháp nghiên cứu mang tính đặc thù riêng. 2. Đặc tính và vai trò của máy tính điện tử * Vai trò: Là công cụ lao động do con người sáng tạo ra để trợ giúp trong công việc, hiện không thể thiếu trong kỉ nguyên thông tin và ngày càng có thêm nhiều khả năng kì diệu. * Đặc tính: - Tính bền bỉ (làm việc 24/24) - Tốc độ xử lí nhanh. - Độ chính xác cao. - Lưu trữ được nhiều thông tin trong không gian hạn chế. - Giá thành hạàTính phổ biến cao. - Ngày càng gọn nhẹ và tiện dụng. - Có thể lk tạo thành mạng MTàKhả năng thu nhập và xử lí thông tin tốt hơn. 3. Thuật ngữ “Tin học” Một số thuật ngữ tin học được sử dụng là: - Pháp: Informaticque. - Anh : Informatics. - Mĩ: Computer science. * Khái niệm TH: - Tin học là ngành khoa học dựa trên máy tính điện tử. - Nó nghiên cứu cấu trúc, tính chất chung của thông tin - Nghiên cứu các qui luật, phương pháp thu thập, biến đổi, truyền thông tin và ứng dụng của nó trong đời sống xã hội III. CỦNG CỐ, DẶN DÒ 1. Củng cố: Nhắc lại một số khái niệm mới. 2. Dặn dò: Học bài, làm bài 1, 2, 3, 4, 5 sách giáo khoa trang 6 và xem trước bài mới (bài 2).