Giới thiệu phương pháp chọn lựa để chuẩn bị các quyết định (proact)

XÂY DỰNG NĂNG LỰCMCDA (Multi-Criteria-Development Analysis) – ví dụ GiỚI THIỆU PHƯƠNG PHÁP CHỌN LỰA ĐỂ CHUẨN BỊ CÁC QUYẾT ĐỊNH (PROACT) JOOST VAN BUUREN PHẠM THỊ ANH VẤN ĐỀ CHUNG Hệ thống thoát nước đô thị bị xuống cấp Vệ sinh môi trường không đảm bảo, ô nhiễm Công tác thu gom chất thải rắn chưa hoàn thiện Đặc biệt tại các khu vực chưa được quy hoạch THOÁT NƯỚC VÀ VỆ SINH MÔI TRƯỜNG TẠI CÁC KHU VỰC CHƯA ĐƯỢC QUY HOẠCH KHU VỰC ĐẤT ĐAI BỊ LẤN CHIẾM * PHƯỜNG 7, QUẬN 6, THÁNG 5 NĂM 2007 MÔ HÌNH PHÁT TRIỂN PHỔ BIẾN: CÁC KHU VỰC CÓ NHIỀU VẤN ĐỀ TRONG TƯƠNG LAI * QUẬN 3, 02/09/2007 SEPTEMBER 11, 2007 * KHU DÂN CƯ CHƯA ĐƯỢC QUY HOẠCH (BINH CHANH) LÀM CÁCH NÀO ĐỂ GIẢI QUYẾT CÁC VẤN ĐỀ TRÊN? Có rất nhiều phương án kỹ thuật cho mỗi trường hợp… Đâu là điểm chúng ta muốn đạt được? Làm thế nào để lựa chọn được phương án tối ưu nhất? Ai phải là người hướng dẫn cho việc phân tích này? CÂN NHẮC GiỮA HAI VẤN ĐỀ Giữ nguyên cách thức làm việc cũ Tiến đến sự bền vững… Giữ nguyên cách thức làm việc cũ Hãy xem cách đầu tiên là cách mà chúng ta vẫn sử dụng để quyết định cho một vấn đề nào đó hằng ngày, được gọi bởi cụm từ “giữ nguyên cách thức làm việc cũ” Giữ nguyên cách thức làm việc cũ Chỉ một số người (chuyên gia?) chuẩn bị và quyết định (.. Tại sao lại cần phải có thêm các bên tham gia…?) Thiếu kiến thức (sự phát triển mới là một điều gì đó dành cho các trường đại học…) Quyền lợi về kinh tế (lựa chọn duy nhất một công nghệ mà được bán bởi các công ty khác của người quen, thân) Lo sợ khi phải thay đổi (điều này có thể trở thành rào cản trong việc giới thiệu các công nghệ và các hệ thống mới) Ngay cả quá trình ra quyết định với mục tiêu là phát triển bền vững thì cũng thường được làm theo cách này. Đặc trưng của việc tìm kiếm giải pháp bền vững Tập trung vào những điểm quan trọng đối với các bên tham gia. Hợp nhất các tác động về môi trường - kinh tế - xã hội Khuyến khích việc thu thập các thông tin quan trọng. So sánh sự bền vững của các giải pháp khác nhau Dễ sử dụng Và… Tham gia, dân chủ Sự tham gia sớm của tất cả các nhóm liên quan rong quá trình đánh giá là rất quan trọng Phương án bền vững là ở điều này … PROACTPP chọn lựa để chuẩn bị quyết định Quá trình thực hiện quyết định sử dụng phương pháp phân tích đa tiêu chí (MCDA) nhằm quyết định cho sự bền vững/cơ sở hạ tầng thích hợp trong tương lai. Phương pháp PROACT gồm 5 BƯỚC VẤN ĐỀ (Problems) MỤC TIÊU (Objectives) PHƯƠNG ÁN LỰA CHỌN(Alternatives) KẾT QUẢ(Consequence) SỰ CÂN BẰNG(Tradeoffs) PROACT ĐƯỢC THỰC HIỆN BỞI TẤT CẢ CÁC BÊN THAM GIA MỘT VÍ DỤ ĐIỂN HÌNH….. Lý thuyết của việc thành lập quyết định có thể được minh họa với việc mua một chiếc xe mới (hoặc nhiều thứ khác...) Làm thế nào để mua một chiếc xe mới … ? Hãy quan sát trang kế tiếp và hãy quyết định thử xem loại xe nào là loại bạn muốn mua và tại sao... Cho dù điều này tương đối dễ để lựa chọn loại xe nào là phù hợp nhất với bạn trong một khoảng thời gian, Nhưng (có lẽ) bạn vẫn gặp phải một số vướng mắc bởi các yếu tố sau đây khi cân nhắc lựa chọn: Làm thế nào để mua một chiếc xe mới … ? Các vấn đề đưa ra trong việc mua một chiếc xe mới… Giá cả thị trường Tiêu hao nhiên liệu Chi phí bảo trì Độ an toàn Mẫu mã (đẹp, thời trang, bạn của tôi nghĩ gì khi tôi chọn mua loại xe này…??) Độ bền lâu V.v… PROACT GIÚP BẠN TRONG VIỆC CHỌN LỰA LOẠI XE PHÙ HỢP VÀ TỐT NHẤT Xác định vấn đề của mình (Tôi đã quá chán cái xe cũ ..) Định rõ các mục tiêu đặt ra (Tôi muốn đi chơi với bạn gái, ít tốn nhiên liệu, thay đổi mẫu mã…,) Xác định các phương án lựa chọn (loại xe nào đẹp?, tốt?, sang..?) Đánh giá kết quả/mẫu mã (loại này là loại rẻ nhất, sang nhất, hay là ít tốn nhiên liệu nhất...) Cân bằng/cân nhắc các mục tiêu (..giá rẻ nhất, nhưng lại không hợp thời trang hoặc chất lượng không tốt...) BẰNG CÁC BƯỚC SAU ĐÂY… Sự khác biệt giữa lựa chọn xe và lựa chọn các hệ thống kỹ thuật công nghệ Đâu là điểm khác nhau giữa việc mua một chiếc xe cho chính bạn và việc lựa chọn một hệ thống thoát nước tốt và các công nghệ về vệ sinh môi trường cho cộng đồng của bạn ??? Khác biệt giữa lựa chọn xe và lựa chọn các hệ thống kỹ thuật công nghệ? Không! …. Không có sự khác biệt nào giữa lựa chọn xe và công nghệ, trừ khi… Tại sao … bạn lại có quyết định đó? Làm thế nào? … bạn có quyết định đó ? Bạn là một người đưa ra quyết định, Có trách nhiệm đối với cộng đồng về quyết định của mình Có khả năng trả lời rõ ràng các câu hỏi cho những ai đã bố trí bạn vào công việc hiện nay hoặc trong trường hợp xấu nhất tại buổi xét xử tại tòa án!), bạn phải trả lời: VD: Cầu Văn Thánh…; Cota dệt may, … Ứng dụng PROACT cho hệ thống thoát nước và vệ sinh môi trường Theo nguyên tắc, phương pháp có thể được áp dụng để lựa chọn bất kỳ công nghệ nào.. Trong hội thảo, chúng ta sẽ tập trung vào Phương pháp lựa chọn công nghệ cho hệ thống thoát nước và vệ sinh môi trường, đặc biệt cho các khu vực đô thị 5 BƯỚC CỦA PROACT Vấn đề ( Problem) Mục tiêu (Objectives) Phương án lựa chọn (Alternatives) Kết quả (Consequences) Cân bằng (Tradeoffs) PROACT SẼ ĐƯỢC ỨNG DỤNG CHO HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC VÀ VỆ SINH MÔI TRƯỜNG TRONG HỘI THẢO BƯỚC 1: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ HỎI: LÀM THẾ NÀO Anh/Chị NHẬN THẤY ĐƯỢC VẤN ĐỀ CỦA MÌNH? Anh/chị CÓ TÌM RA (PHƯƠNG ÁN LỰA CHỌN) CÁCH GiẢI QUYẾT KHÔNG? BƯỚC 2: THÀNH LẬP MỤC TIÊU HỎI CHÍNH MÌNH: Đâu là điểm phân biệt giữa lựa chọn tốt và lựa chọn xấu trong trường hợp đang được nghiên cứu? VÍ DỤ: LỰA CHỌN TỐT CHO HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC VÀ VỆ SINH MÔI TRƯỜNG SẼ CÓ ÍT MÙI HÔI HƠN MỤC TIÊU: HẠN CHẾ MÙI HÔI CHỈ SỐ: SỐ NGÀY CÓ MÙI HÔI Vẫn cảm thấy chưa rõ…? Tất cả sẽ trở nên dễ hiểu hơn khi chúng ta làm bài tập! Chúc thành công! VÍ DỤ VỀ MỤC TIÊU VD: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC VÀ VỆ SINH MÔI TRƯỜNG Phương án lựa chọn HỆ THỐNG NÀY NẰM DƯỚI MẶT ĐẤT Ở MỌI NƠI TRONG THÀNH PHỐ … PHƯƠNG ÁN LỰA CHỌN SẼ LÀ GÌ?? Ví dụ về ma trận LỰA CHỌN LOẠI XE TỐT NHẤT Quá trình đánh giá sự bền vững có thể được so sánh với quá trình chọn mua xe hơi (hoặc nhiều thứ khác...) Làm thế nào để có thể mua được xe hơi … ? Quan sát tranh tiếp theo và quyết định xem loại xe nào bạn có thể mua và tại sao YOUR ALTERNATIVE CARS Volkswagen Golf Nissan Altima Van Ford 350 Ford Focus Làm thế nào để mua xe hơi… ?? Loại nào và tại sao ??? Làm thế nào để mua xe hơi… ?? Dễ không? Làm thế nào để mua xe hơi… ?? Mặc dù tương đối dễ cho bạn trong việc lựa chọn loại xe hơi nào phù hợp nhất với nhu cầu của bạn, nhưng bạn vẫn có thể gặp trở ngại bởi nhiều vấn đề sau đây: Ma trận