Khóa luận Đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh tại ngân hàng thương mại cổ phần nông thôn Mỹ Xuyên

ĐẠI HỌC AN GIANG KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI NGÂN HÀNG TMCP NÔNG THÔN MỸ XUYÊN Chuyên ngành: Kinh Tế Đối Ngoại Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ NGỌC MAI Lớp: DH5KD Mã số SV: DKD041622 Người hướng dẫn : Th.s NGUYỄN XUÂN VINH Long Xuyên, tháng 06 năm 2008 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI KHOA KINH TẾ-QUẢN TRỊ KINH DOANH ĐẠI HỌC AN GIANG Người hướng dẫn : Th.s Nguyễn Xuân Vinh Người chấm, nhận xét 1 :............................................ (Họ tên, học hàm, học vị và chữ ký) Người chấm, nhận xét 2 :............................................ (Họ tên, học hàm, học vị và chữ ký) Khoá luận được bảo vệ tại Hội đồng chấm bảo vệ luận văn Khoa Kinh tế-Quản trị kinh doanh ngày……..tháng……năm……. LỜI CẢM ƠN ---0--- Trước tiên, cho tôi gửi lời cảm ơn đến tất cả quý thầy cô của trường Đại học An Giang, đặc biệt là các thầy cô Khoa Kinh tế-Quản trị kinh doanh-những người đã truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm cho tôi trong suốt 4 năm học vừa qua. Các thầy cô đã giúp tôi trang bị cho mình vốn kiến thức quý báu, làm hành trang để bước vào đời. Hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, đối với tôi là một thành công rất lớn, bên cạnh sự nổ lực, cố gắng của bản thân, tôi còn nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ nhiệt tình của các thầy cô Khoa Kinh tế-Quản trị kinh doanh, các cô, chú, anh, chị hiện đang làm việc tại ngân hàng TMCP nông thôn Mỹ Xuyên-nơi tôi đang thực tập, cùng tất cả các bạn sinh viên cùng thực tập với tôi tại ngân hàng Mỹ Xuyên.. Một lần nữa, tôi xin cảm ơn tất cả quý thầy cô Khoa Kinh tế-Quản trị kinh doanh, trường Đại học An Giang. Cảm ơn thầy Nguyễn Xuân Vinh, thầy vừa là người thầy, vừa là người anh đi trước, đã hướng dẫn, chỉ bảo tôi một cách nhiệt tình, tạo cho tôi một động lực rất lớn để vượt qua những khó khăn, trở ngại trong suốt thời gian thực tập và thực hiện khóa luận này. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo và toàn thể cán bộ công nhân viên tại ngân hàng TMCP nông thôn Mỹ Xuyên đã nhiệt tình giúp đỡ tôi trong suốt thời gian thực tập tại ngân hàng. Đặc biệt, cảm ơn các anh, chị phòng kế hoạch, là người đã trực tiếp hướng dẫn cho tôi tại ngân hàng, cung cấp các tài liệu cần thiết và tạo những điều kiện thuận lợi để tôi có thể hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này một cách tốt nhất. Và sau cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến tất cả các bạn bè, đặc biệt là các bạn sinh viên cùng khoa kinh tế, cùng ngồi chung một lớp trên ghế nhà trường trong suốt 4 năm đại học. Các bạn là những người đã tận tình giúp đỡ, động viên tôi, giúp tôi vượt qua những khó khăn trong suốt quá trình học tập tại trường. Cảm ơn những lời đóng góp quý báu của các bạn cho bài khóa luận của tôi, giúp tôi hoàn thành tốt khóa luận này. Tôi sẽ mãi biết ơn cha mẹ-người đã sinh ra và nuôi dưỡng tôi, cũng như quý thầy cô khoa Kinh tế-Quản trị kinh doanh, trường Đại học An Giang, các cô, chú, anh, chị tại ngân hàng TMCP nông thôn Mỹ Xuyên và tất cả các bạn-những người đã tận tình giúp đỡ tôi trong suốt thời gian 4 năm tôi học tập tại trường Đại học An Giang. Chúc cho tất cả mọi người có được nhiều niềm vui, gặp nhiều may mắn và thành công trong cuộc sống! Sinh viên Nguyễn Thị Ngọc Mai Tóm Tắt ---0--- Để hiệu quả hoạt động kinh doanh ngày càng được cải thiện thì đòi hỏi các doanh nghiệp phải luôn đánh giá hiệu quả hoạt động của mình. Từ đó để có những biện pháp cải thiện những hạn chế yếu kém, đồng thời phát hiện điểm mạnh để phát huy hiệu quả cao hơn. Không riêng các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh mà các ngân hàng cũng phải thường xuyên theo dõi kết quả hoạt động của mình thông qua các hoạt động chính để kịp thời xử lý những tình huống xảy ra có thể gây bất lợi cho ngân hàng. An Giang là một tỉnh nông nghiệp với sản lượng lúa đứng hàng thứ nhất của cả nước. Do đó, nhu cầu vay vốn của các hộ nông dân sản xuất nông nghiệp là rất lớn. Để đáp ứng nhu cầu đó, các ngân hàng trong tỉnh mà đặc biệt là các ngân hàng phục vụ nông nghiệp đã đáp ứng được nhu cầu đó chưa. Ngân hàng Mỹ Xuyên là một ngân hàng TMCP nông thôn và đối tượng chủ yếu của ngân hàng là các hộ sản xuất nông nghiệp. Để biết được tình hình cung ứng vốn cho khách hàng và kết quả mà ngân hàng đã đạt được, tôi tiến hành đánh giá tình hình các hoạt động của ngân hàng qua 3 năm thông qua các hoạt động: huy động vốn, tình hình cho vay, khả năng sinh lợi của ngân hàng. Tiến hành nghiên cứu, tôi bắt đầu giới thiệu về lí do chọn đề tài nghiên cứu, mục tiêu, phạm vi, phương pháp, sau đó, tìm hiểu những cơ sở lý thuyết về ngân hàng và các chỉ tiêu để đánh giá kết tình hình động kinh doanh của các ngân hàng. Giới thiệu về ngân hàng Mỹ Xuyên, tìm hiểu tình hình hoạt động và kết quả đạt được thông qua các hoạt động chính của ngân hàng. Trước hết là xem xét hoạt động huy động vốn, sau đó là tình hình sử dụng vốn mà chủ yếu là thông qua hoạt động tín dụng của ngân hàng, cuối cùng là phân tích lợi nhuận từ các hoạt động của ngân hàng sau khi đã khấu trừ các chi phí. Trên cơ sở những nghiên cứu về lý thuyết và thực tiễn này, thấy được những điểm mạnh, điểm yếu của ngân hàng. Từ đó, đề xuất các biện pháp mang tính chất tham khảo nhằm giải quyết các vấn đề mà ngân hàng đang gặp phải. Nội dung của bài nghiên cứu được kết cấu thành 5 chương như sau: Chương 1: MỞ ĐẦU Chương 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT Chương 3: GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG TMCP NÔNG THÔN MỸ XUYÊN Chương 4: ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG TMCP NÔNG THÔN MỸ XUYÊN Chương 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu nhưng do đây là lần đầu tiếp xúc thực tế tại ngân hàng, hơn nữa do còn hạn chế về vốn kiến thức thực tế nên đề tài khó tránh khỏi những sai sót. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô, các cô, chú, anh, chị tại ngân hàng TMCP nông thôn Mỹ Xuyên và của tất cả các bạn. Mục lục Trang CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU............................................................................................... 1 1.1. Lý do chọn đề tài................................................................................................ 1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................... 1 1.3. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................... 2 1.4. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 2 1.5. Kết cấu nội dung đề tài....................................................................................... 3 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ........................................................................... 4 2.1. Một số vấn đề chung về hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại (NHTM) ................................................................................................................................. 4 2.1.1. Khái niệm về ngân hàng thương mại............................................................ 4 2.1.2. Các chức năng của ngân hàng thương mại ................................................... 4 2.1.3. Các nghiệp vụ cơ bản của ngân hàng thương mại......................................... 4 2.1.3.1. Nghiệp vụ huy động vốn ....................................................................... 4 2.1.3.2. Nghiệp vụ tín dụng ............................................................................... 5 2.1.4. Doanh thu, chi phí, lợi nhuận của ngân hàng thương mại ............................. 5 2.1.4.1. Doanh thu ............................................................................................. 5 2.1.4.2. Chi phí của ngân hàng........................................................................... 5 2.1.4.3. Lợi nhuận của ngân hàng ...................................................................... 6 2.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng................... 6 2.2.1. Các chỉ tiêu về cơ cấu vốn .......................................................................... 6 2.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn ................................................. 6 CHƯƠNG 3: GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG TMCP NÔNG THÔN MỸ XUYÊN10 3.1. Quá trình hình thành và phát triển..................................................................... 10 3.2. Vai trò của ngân hàng....................................................................................... 10 3.3. Chức năng, nhiệm vụ của ngân hàng Mỹ Xuyên ............................................... 11 3.3.1. Chức năng ................................................................................................. 11 3.3.2. Nhiệm vụ................................................................................................... 11 3.4. Cơ cấu tổ chức bộ máy của ngân hàng TMCP Nông Thôn Mỹ Xuyên .............. 11 3.4.1. Sơ đồ bộ máy quản lý tại ngân hàng TMCP Nông Thôn Mỹ Xuyên ........... 12 3.4.2. Nhiệm vụ các phòng ban ........................................................................... 12 3.5. Kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng trong thời gian qua (2005-2007). 14 3.6. Những thuận lợi và khó khăn mà ngân hàng Mỹ Xuyên gặp phải ..................... 15 3.7. Mục tiêu và phương hướng hoạt động năm 2008 .............................................. 16 CHƯƠNG 4: ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI NGÂN HÀNG TMCP NÔNG THÔN MỸ XUYÊN............................................................. 18 4.1. Phân tích tình hình huy động vốn ..................................................................... 18 4.1.1. Tình hình biến động vốn trong thời gian qua (2005–2007)......................... 18 4.1.1.1. Vốn chủ sở hữu ................................................................................... 19 4.1.1.2. Vốn huy động ..................................................................................... 20 4.1.1.3. Vốn ủy thác ........................................................................................ 21 4.1.1.4. Tài sản nợ khác ................................................................................... 21 4.1.2. Phân tích tình hình huy động vốn............................................................... 22 4.2. Tình hình sử dụng vốn của ngân hàng .............................................................. 23 4.2.1. Phân tích doanh số cho vay trong 03 năm 2005–2007 ............................ 23 4.2.2. Phân tích doanh số thu nợ ...................................................................... 24 4.2.3. Phân tích dư nợ...................................................................................... 26 4.2.4. Tình hình nợ quá hạn ............................................................................. 27 4.2.5. Đánh giá hiệu quả tín dụng .................................................................... 28 4.3. Phân tích thu nhập, chi phí, lợi nhuận của ngân hàng........................................ 31 4.3.1. Phân tích thu nhập ..................................................................................... 31 4.3.1.1. Thu nhập từ lãi.................................................................................... 33 4.3.1.2. Thu khác ngoài lãi .............................................................................. 33 4.3.2. Phân tích chi phí ........................................................................................ 34 4.3.4. Đánh giá khả năng sinh lợi của ngân hàng ................................................. 38 4.4. Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng TMCP nông thôn Mỹ Xuyên .............................................................................................. 40 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................ 44 5.1. Kết luận............................................................................................................ 44 5.2. Kiến nghị ......................................................................................................... 45 5.3. Hạn chế của đề tài ............................................................................................ 46 Danh mục các bảng ---0--- Trang Bảng 3.1: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng Mỹ Xuyên..................... 15 Bảng 4.1: Cơ cấu nguồn vốn ngân hàng Mỹ Xuyên.......................................................... 18 Bảng 4.2: Các chỉ tiêu đánh giá cơ cấu nguồn vốn............................................................ 22 Bảng 4.3: Tình hình cho vay ............................................................................................ 23 Bảng 4.4: Tình hình thu nợ .............................................................................................. 25 Bảng 4.5: Tình hình dư nợ ............................................................................................... 26 Bảng 4.6: Tình hình nợ quá hạn ....................................................................................... 27 Bảng 4.7: Các chỉ số phân tích hiệu quả tín dụng ............................................................. 29 Bảng 4.8: Các thành phần thu nhập của ngân hàng ........................................................... 32 Bảng 4.9: Tổng hợp chi phí ngân hàng ............................................................................. 35 Bảng 4.10: Tình hình thu nhập của ngân hàng .................................................................. 37 Bảng 4.11: Các chỉ tiêu đánh giá khả năng sinh lợi của ngân hàng ................................... 38 Danh mục các biểu đồ ---0--- Trang Biểu đồ 4.1: Cơ cấu nguồn vốn của ngân hàng Mỹ Xuyên ............................................... 19 Biểu đồ 4.2: Doanh số cho vay......................................................................................... 23 Biểu đồ 4.3: Tình hình thu nợ........................................................................................... 25 Biểu đồ 4.4: Dư nợ của ngân hàng ................................................................................... 26 Biểu đồ 4.5: Tình hình nợ quá hạn ................................................................................... 28 Biểu đồ 4.6: Các thành phần thu nhập của ngân hàng ....................................................... 32 Biểu đồ 4.7: Chi phí ngân hàng ........................................................................................ 35 Biểu đồ 4.8: Tình hình thu nhập của ngân hàng................................................................ 37 Danh mục từ viết tắt ---0--- Viết tắt Giải thích BQ Bình quân CP Cổ phần CSH Chủ sở hữu CV Cho vay DV Dịch vụ HĐ Huy động HĐCKH Huy động có kỳ hạn HĐKKH Huy động không kỳ hạn HĐTD Hoạt động tín dụng LN Lợi nhuận MX Mỹ Xuyên NH Ngân hàng NHTM Ngân hàng thương mại NV Nguồn vốn TCTD Tổ chức tín dụng TD Tín dụng TMCP Thương mại cổ phần TMCPNT Thương mại cổ phần nông thôn TNDN Thu nhập doanh nghiệp TP Thành phố TSCĐ Tài sản cố định UBND Ủy ban nhân dân VHĐ Vốn huy động VND Việt nam đồng Đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh tại ngân hàng TMCPNT Mỹ Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Ngọc Mai_5KD Trang: 1 CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài Hội nhập và toàn cầu hoá kinh tế là xu thế tất yếu và là đòi hỏi khách quan của quá trình phát triển của nền kinh tế. Xu thế này đang dần bao trùm hầu hết các lĩnh vực của đời sống kinh tế-xã hội trong đó có lĩnh vực tài chính-ngân hàng. Trước xu thế đó, cùng với sự phát triển nhanh của nền kinh tế thì đòi hỏi phải có nhiều vốn để thực hiện mục tiêu phát triển đó. Do đó, sự phát triển của các tổ chức tín dụng mà đặc biệt là hệ thống ngân hàng sẽ hỗ trợ cho nền kinh tế phát triển nhanh hơn, nhằm đáp ứng nhu cầu vốn ngày càng cao của nền kinh tế, góp phần làm giảm tỷ lệ đói nghèo ở thành thị và nông thôn, từng bước làm thay đổi đời sống vật chất và tinh thần của người dân. Tuy nhiên, để có nguồn vốn đáp ứng kịp thời cho nhu cầu vay vốn ngày càng tăng của người dân, các tổ chức tín dụng cũng như hệ thống ngân hàng nói trên cần hoạt động kinh doanh ngày càng có hiệu quả hơn. Hiệu quả hoạt động kinh doanh của các tổ chức tín dụng nói chung, ngân hàng thương mại nói riêng không chỉ đơn thuần chỉ là hiệu quả về mặt kinh tế mà còn là hiệu quả xét về mặt xã hội, khuyến khích đầu tư phát triển kinh tế vùng. Cùng với sự phát triển nền kinh tế của cả nước, nền kinh tế An Giang ngày càng phát triển. Thành công này có sự góp phần của hệ thống ngân hàng trong đó có ngân hàng Mỹ Xuyên. Sự có mặt của ngân hàng Mỹ Xuyên không chỉ đơn thuần đáp ứng kịp thời vốn cho nền kinh tế của tỉnh, phục vụ nền kinh tế phát triển cao hơn mà còn góp phần làm cho đời sống người dân bớt cơ cực, qua đó đã xóa bỏ dần nạn cho vay nặng lãi tại nông thôn, tạo điều kiện tăng nguồn thu nhập và giải quyết việc làm cho người dân ở độ tuổi lao động. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, hệ thống ngân hàng ngày càng phát triển và đa dạng. Sự cạnh tranh giữa các ngân hàng càng ngày trở nên sôi nổi và quyết liệt hơn. Do đó, mục tiêu của các nhà quản trị ngân hàng cần phải làm gì để có thể nâng cao được hiệu quả kinh doanh, đồng thời hạn chế tối thiểu các rủi ro phát sinh trong quá trình kinh doanh tiền tệ. Để hiệu quả kinh doanh ngày càng cao thì các hoạt động chủ yếu của ngân hàng như: tình hình huy động vốn, hoạt động sử dụng vốn mà hoạt động chính là cho vay, mảng dịch vụ của ngân hàng phải hoạt động ngày càng có hiệu quả, từ đó sẽ tạo nên sức mạnh tổng hợp làm cho hiệu quả của toàn hệ thống tốt hơn. Cũng như những ngân hàng khác, ngân hàng thương mại cổ phần nông thôn Mỹ Xuyên cũng cần thực hiện công việc phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh trên từng lĩnh vực hoạt động của mình. Từ đó tìm ra những thuận lợi và khó khăn, đồng thời có thể phát hiện ra những rủi ro để có biện pháp phòng ngừa kịp thời, góp phần nâng cao lợi nhuận và khả năng cạnh tranh cho Ngân hàng. Đây cũng chính là lí do tôi quyết định chọn đề tài “ Đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh tại ngân hàng TMCP Nông Thôn Mỹ Xuyên” để làm chuyên đề tốt nghiệp ra trường. 1.2. Mục tiêu nghiên cứu Đề tài nhằm các mục tiêu sau : - Tìm hiểu tình hình các hoạt động của ngân hàng mà chủ yếu là: Đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh tại ngân hàng TMCPNT Mỹ Xuyên SVTH: Nguyễn Thị Ngọc Mai_5KD Trang: 2 + Huy động vốn. + Hoạt động sử dụng vốn. + Hoạt động dịch vụ ngân hàng. - Khả năng tạo ra lợi nhuận của ngân hàng thông qua các khoản doanh thu, chi phí và các chỉ tiêu tài chính.  Để từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao và mở rộng hoạt động kinh doanh của từng lĩnh vực, nhằm tạo sức mạnh tổng hợp để nâng cao hiệu quả hoạt động của ngân hàng. 1.3. Phương pháp nghiên cứu - Thu thập số liệu: + Các tài liệu sơ cấp: Quan sát, trao đổi trực tiếp với các cán bộ quản lí tại ngân hàng TMCP nông thôn Mỹ Xuyên, trao đổi nhóm với các sinh viên thực tập tại ngân hàng. + Các tài liệu thứ cấp: các số liệu của ngân hàng TMCP nông thôn Mỹ Xuyên: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh,….cùng các tài liệu, thông tin từ nhiều nguồn khác như: sách, báo, tạp chí, internet, truyền hình, chuyên đề tốt nghiệp của sinh viên các khóa trước,.…có liên quan đến ngân hàng. - Phân tích số liệu bằng một số phương pháp sau: + Phương pháp “so sánh”, “cơ cấu”, “tỷ số”, “tổng hợp”: so sánh cơ cấu, tỷ số giữa các năm rồi mới đi đến kết luận. + Phương pháp thống kê: các số liệu được thống kê giữa các năm để từ đó so sánh và đánh giá. Căn cứ vào các chỉ tiêu phân tích để đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh của ngân hàng. 1