Khóa luận Xây dựng định hướng các loại hình du lịch sinh thái tại Sapa đối với khách du lịch quốc tế

TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD:TS.ĐỖ QUỐC THÔNG SVTH:Nguyễn Phương Thùy MSSV:120600212 1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH KHOA DU LỊCH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Đề tài: XÂY DỰNG ĐỊNH HƯỚNG CÁC LOẠI HÌNH DU LỊCH SINH THÁI TẠI SAPA ĐỐI VỚI KHÁCH DU LỊCH QUỐC TẾ GVHD:TS. ĐỖ QUỐC THÔNG SVTH:NGUYỄN PHƯƠNGTHÙY MSSV:120600212 Lớp:06DLHD Khóa:2006 - 2010 TP.HỒ CHÍ MINH – 9/2010 TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD:TS.ĐỖ QUỐC THÔNG SVTH:Nguyễn Phương Thùy MSSV:120600212 2 MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................. 1 I.Lý do chọn đề tài............................................................................................. 1 II.Mục đích & ý nghĩa nghiên cứu đề tài.......................................................... 2 III.Giới hạn & phạm vi nghiên cứu .................................................................. 2 IV.Lịch sử nghiên cứu vấn đề ........................................................................... 3 V.Quan điểm vận dụng & phương pháp nghiên cứu....................................... 3 1.Quan điểm vận dụng....................................................................................... 3 1.1 Quan điểm tổng hợp ................................................................................ 3 1.2 Quan điểm duy vật biện chứng ................................................................ 3 1.3 Quan điểm lịch sử viễn cảnh .................................................................... 3 1.4 Quan điểm hệ thống................................................................................. 3 1.5 Quan điểm phát triển du lịch bền vững .................................................... 3 2.Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 4 2.1 Phương pháp thu thập & xử lý tài liệu...................................................... 4 2.2 Phương pháp khảo sát thực địa ................................................................ 4 2.3 Phương pháp cân đối ............................................................................... 4 2.4 Phương pháp sử dụng bản đồ, biểu đồ...................................................... 4 2.5 Phương pháp phân tích SWOT ................................................................ 4 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DU LỊCH SINH THÁI ........................... 5 I.Những khái niệm cơ bản ................................................................................. 5 1.Khái niệm về Du lịch sinh thái ....................................................................... 5 1.1 Mối quan hệ giữa Du lịch sinh thái & các loại hình du lịch khác.............. 6 1.2 Các đặc trưng cơ bản của Du lịch sinh thái .............................................. 6 1.3 Các nguyên tắc cơ bản của hoạt động Du lịch sinh thái............................ 7 1.4 Các đối tượng tham gia hoạt động Du lịch sinh thái ................................. 7 2.Khái niệm về khách du lịch ............................................................................ 7 2.1Khách thăm viếng ..................................................................................... 7 2.2 Phân loại du khách................................................................................... 7 2.3 Đặc điểm khách Du lịch sinh thái ............................................................ 8 II.Tài nguyên Du lịch sinh thái .......................................................................... 8 1Khái niệm........................................................................................................ 8 2.Đặc điểm ........................................................................................................ 8 III.Quan hệ giữa Du lịch sinh thái & phát triển ............................................... 9 1.Du lịch sinh thái với bảo tồn đa dạng sinh học................................................ 9 2.Du lịch sinh thái với phát triển cộng đồng ...................................................... 9 3.Du lịch sinh thái với phát triển bền vững ......................................................10 TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD:TS.ĐỖ QUỐC THÔNG SVTH:Nguyễn Phương Thùy MSSV:120600212 3 CHƯƠNG II:TIỀM NĂNG & HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN CÁC LOẠI HÌNH DU LỊCH SINH THÁI TẠI SAPA .......................................................11 I.Tiềm năng phát triển .....................................................................................11 1.Tổng quan về Sapa .......................................................................................11 1.1 Vị trí địa lý & hành chính ......................................................................11 1.2 Truyền thuyết tên gọi.............................................................................11 1.3 Lịch sử hình thành .................................................................................12 1.4 Dân số & lao động .................................................................................15 1.5 Điều kiện kinh tế - xã hội.......................................................................15 2.Tài nguyên Du lịch sinh thái.........................................................................17 2.1 Tài nguyên Du lịch sinh thái tự nhiên ....................................................17 2.1.1 Địa hình............................................................................................17 2.1.2 Khí hậu .............................................................................................17 2.1.3 Tài nguyên nước ...............................................................................18 2.1.4 Thổ nhưỡng ......................................................................................19 2.1.5 Rừng & hệ động thực vật đặc trưng ..................................................19 2.1.6 Cảnh quan & điểm du lịch ................................................................21 2.1.7 Hương sắc Sapa ................................................................................22 2.2 Tài nguyên Du lịch sinh thái nhân văn ...................................................24 2.2.1 Dân tộc .............................................................................................24 2.2.2 Tín ngưỡng, phong tục tập quán........................................................25 2.2.3 Văn hóa lễ hội...................................................................................25 2.2.4 Đặc sản Sapa.....................................................................................25 II.Hiện trạng hoạt động Du lịch sinh thái tại Sapa .........................................29 1. Các loại hình DLST tại Sapa đặc trưng đối với khách du lịch quốc tế.............29 2. Những đặc điểm cơ bản của khách Du lịch sinh thái quốc tế ..........................30 CHƯƠNG III:XÂY DỰNG ĐỊNH HƯỚNG CÁC LOẠI HÌNH DU LỊCH SINH THÁI TẠI SAPA ĐỐI VỚI KHÁCH DU LỊCH QUỐC TẾ ...............32 I.Định hướng các loại hình DLST tại Sapa đối với khách du lịch quốc tế.....32 1.Các loại hình Du lịch sinh thái tự nhiên...........................................................32 1.1 Du lịch mạo hiểm(Hardy Tourism) ........................................................32 1.1.1 Hành trình chinh phục Sapa bằng xe mô tô phân khối lớn hoặc xe đạp địa hình ..............................................................................................................34 1.1.2 Chinh phục đỉnh núi Phan Si Păng ....................................................38 1.2 Tham quan các cảnh đẹp & nghiên cứu hệ sinh thái ở núi cao ...............49 1.2.1 Tham quan, tìm hiểu & nghiên cứu hệ thống động thực vật sinh thái trên núi Phan Si Păng .........................................................................................49 1.2.2 Tham quan , tìm hiểu & nghiên cứu hệ thống động thực vật trong Vườn Quốc Gia Hoàng Liên ........................................................................................52 1.2.3 Tham quan cảnh đẹp núi Hàm Rồng .................................................57 1.3 Thám hiểm , nghiên cứu hang động Tả Phìn ..........................................59 2.Các loại hình Du lịch sinh thái nhân văn..........................................................60 TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD:TS.ĐỖ QUỐC THÔNG SVTH:Nguyễn Phương Thùy MSSV:120600212 4 2.1 Trekking dài ngày thăm các bản làng dân tộc ít người tại Sapa ..............61 2.2 Homestay: ở & tìm hiểu đời sống của người dân bản địa .......................64 2.3 Tìm hiểu truyền thống của đồng bào dân tộc ít người ............................73 2.3.1 Người Dao ........................................................................................73 2.3.2 Người H'Mông..................................................................................77 2.3.3 Người Tày ........................................................................................78 2.3.4 Người Giáy .......................................................................................80 2.3.5 Người Xá Phó ...................................................................................82 2.4 Nét văn hóa chợ phiên ...........................................................................85 2.4.1 Chợ Sapa ..........................................................................................85 2.4.2 Chợ phiên Bắc Hà.............................................................................87 2.4.3 Chợ Cốc Ly ......................................................................................87 II. Tuyến du lịch sinh thái ................................................................................88 III.Những bất lợi khi khai thác quá mức các loại hình DLST tại Sapa .........92 IV.Các giải pháp & chính sách để phát triển các loại hình DLST tại Sapa ..93 KẾT LUẬN....................................................................................................101 TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD:TS.ĐỖ QUỐC THÔNG SVTH:Nguyễn Phương Thùy MSSV:120600212 5 PHẦN MỞ ĐẦU I.Lý do chọn đề tài Du lịch Việt Nam được mệnh danh là "con gà đẻ trứng vàng" bởi nguồn lợi to lớn mà nó mang về cho đất nước. Đặc biệt , khi đời sống của con người ngày một nâng cao, người ta không còn phải lo đến việc ăn no mặc đủ nữa, mà đã hướng đến việc ăn ngon mặc đẹp , đồng thời nhu cầu hưởng thụ của họ ngày một cao hơn , dẫn đến việc đi du lịch có xu hướng phát triển mạnh mẽ & ngày càng thu hút sự quan tâm của nhiều người. Sự bùng nổ các khu đô thị trong những thập niên gần đây đã làm cho con người ngày càng xa rời với thiên nhiên. Con người thường xuyên sống & làm việc trong môi trường công nghiệp với cường độ & áp lực cao, vì vậy họ dễ mắc những chứng bệnh như căng thẳng thần kinh , khủng hoảng tinh thần...Ống khói nhà máy ngày một lan rộng, không khí ngày càng ô nhiễm đã thôi thúc mọi người đua nhau tìm về với thiên nhiên , nhu cầu đi du lịch đến những nơi có không gian yên tĩnh , bầu không khí trong lành , mát mẻ & cảnh quan thiên nhiên còn hoang sơ, mộc mạc để nghỉ ngơi , thư giãn, tái tạo sức khỏe của con người ngày càng tăng . Đây chính là cơ hội cho du lịch sinh thái phát triển. Sapa mang vẻ đẹp thiên nhiên kỳ thú, hoa lá muôn màu và sở hữu một nét văn hoá dân tộc độc đáo. Sapa – một vùng đất khiêm nhường , lặng lẽ nhưng ẩn chứa bao điều kỳ diệu của cảnh sắc thiên nhiên . Phong cảnh thiên nhiên của Sapa được kết hợp với sức sáng tạo của con người cùng với địa hình của núi đồi , màu xanh của rừng , như một bức tranh được sắp xếp có bố cục hài hòa tạo nên một vùng có nhiều cảnh sắc thơ mộng , hấp dẫn. Không có nơi nào ở vùng Tây Bắc có được khí hậu tuyệt vời như nơi đây, trong một ngày có cả bốn mùa Xuân Hạ Thu Đông. Nằm ở độ cao 1600 m trên lưng chừng núi, Sa Pa như lẫn trong muôn ngàn dáng mây. Mây Sa Pa thay đổi theo mùa, theo tháng. Mỗi mùa lại có những dáng vẻ riêng của nó. Năm nay, du khách lên Sa Pa vào mùa hè, năm sau nên chọn mùa đông mà đi, sẽ thấy một Sa Pa khác nhưng cũng luôn tuyệt đẹp, đến nỗi mọi lời diễn tả dù tha thiết đến mấy cũng đều trở nên vô nghĩa.Nếu từng đến Sa Pa, hẳn trong ký ức mỗi người vẫn còn ấn tượng về một mùa đông với sương mù bảng lảng giăng kín phố núi và gió rét bủa vây từng dãy phố - nhưng cũng không thể quên mùa hè với những dải mây trắng Ô Quy Hồ vắt qua thung lũng, vờn bay vào tóc du khách; rừng samu xanh ngắt, vườn hoa rực rỡ, và bên đường thác nước tung bọt trắng xóa. Những điều kỳ thú đó đã giúp Sapa trở thành " thủ đô" của miền Bắc vào mùa hè, khiến phiên chợ cuối tuần thêm nhộn nhịp, ủ tình yêu qua tiếng khèn, đàn môi, kèn lá của những chàng trai, cô gái Mông xuống núi. Trong những năm qua, tận dụng những ưu đãi từ thiên nhiên, Sapa đã hấp dẫn được rất nhiều khách Du lịch trong & ngoài nước với các loại hình như du lịch sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng , tham quan nghiên cứu,hội nghị , du lịch vui chơi giải trí. Nhiều tuyến điểm DL trong vùng được đầu tư đưa vào khai thác rất có hiệu quả , trong đó có chương trình DL mạo hiểm được coi là một trong những tour DL hấp dẫn nhất. TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD:TS.ĐỖ QUỐC THÔNG SVTH:Nguyễn Phương Thùy MSSV:120600212 6 Nhờ may mắn có dịp được trải nghiệm & khám phá vẻ đẹp Sapa, tôi đã tiến hành viết khóa luận tốt nghiệp về đề tài "Xây dựng định hướng các loại hình DLST tại Sapa đối với khách du lịch quốc tế".Ngoài ra lý do tôi chọn đề tài này là vì : Tôi rất thích loại hình DLST , một loại hình du lịch mang yếu tố trách nhiệm . Việc nghiên cứu, tìm hiểu đề tài này sẽ giúp tôi nhận thức rõ hơn về vai trò quan trọng của các loại hình DLST đối với sự phát triển bền vững của môi trường & xã hội tại Sapa, qua đó sẽ giúp tôi nâng cao ý thức trách nhiệm của bản thân & có thái độ ứng xử đúng đắn khi đứng trong đội ngũ nhân viên của ngành du lịch Việt Nam sau này. Tuy nhiên do khoảng thời gian đến thăm Sapa quá ngắn và những thông tin kiến thức, ý tưởng của mình còn hạn chế, cho nên khóa luận này ắt hẳn sẽ còn một số thiếu sót nhưng tôi hy vọng sẽ nhận được những ý kiến chỉ dẫn của Thầy (Cô) cũng như của tất cả những ai có quan tâm. II.Lịch sử nghiên cứu vấn đề Theo như tác giả biết các đề tài nghiên cứu khoa học về Sapa chủ yếu về khía cạnh phát triển kinh tế - xã hội nói chung của vùng . Riêng về mảng DLST hầu như chưa có đề tài hay cuốn sách nào, mà đơn thuần chỉ là những bài báo đơn lẻ, hay ấn phẩm quảng bá các điểm du lịch Sapa một cách rất chung chung. Về hệ thống khóa luận trong trường, không có đề tài nào về vấn đề này.Vì vậy , đề tài"Xây dựng định hướng các loại hình DLST tại Sapa đối với khách du lịch quốc tế" là một đề tài mới.Ngoài ra , tôi cũng gặp khó khăn vì tài liệu về DLST tại Sapa quá ít.Để khắc phục , tôi đã tìm đến những bạn trẻ đam mê mạo hiểm, đã từng nhiều lần khám phá Sapa để tìm hiểu thêm , đồng thời, tôi cũng phải đến khảo sát nhiều điểm tại Sapa. III.Giới hạn & phạm vi nghiên cứu Khi nghiên cứu về các loại hình DLST tại Sapa, với trình độ còn rất hạn chế của một sinh viên nên tôi chỉ có thể dựa vào vốn kiến thức mà mình đã được học ở trường cộng với việc tìm hiểu , tham khảo thêm sách báo & một ít kinh nghiệm khi đi khảo sát thực tế để thực hiện bài khóa luận của mình. Do đó bài khóa luận chỉ giới hạn trong phạm vi sau: - Những vấn đề cơ bản thuộc về lý luận của DLST. - Xây dựng định hướng các loại hình DLST tại Sapa phù hợp với tiềm năng sẵn có của vùng, từ đó đưa ra những chương trình DLST mà khách du lịch quốc tế ưa chuộng. IV.Phương pháp nghiên cứu 2.1 Phương pháp thu thập & xử lý tài liệu Giai đoạn đầu tiên của bất kỳ một khóa luận nào, người thực hiện phải tiến hành thu thập các tài liệu liên quan đến đề tài mà mình quan tâm, PP này rất quan trọng vì trên cơ sở các tài liệu mà mình nghiên cứu thu thập được , người làm đề tài mới thấy được những mối liên hệ, những quy luật có liên quan , chi phối sự phát triển hoặc sự suy thoái của đối tượng mà mình đang quan tâm. 2.2 Phương pháp khảo sát thực địa TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD:TS.ĐỖ QUỐC THÔNG SVTH:Nguyễn Phương Thùy MSSV:120600212 7 Phương pháp thực địa cũng rất quan trọng, đặc biệt là đối với các đề tài về du lịch, nếu sử dụng PP này sẽ giúp chúng ta đánh giá , nhận xét đối tượng 1 cách chính xác hơn. Tuy nhiên khi quan sát chúng ta phải có các phương tiện để hỗ trợ cho việc quan sát, để nâng cao hiệu quả quan sát như: máy ảnh, máy thu âm...Đồng thời , phỏng vấn trực tiếp một số người làm công tác DL, đồng bào dân tộc tại Sapa. 2.3 Phương pháp cân đối Các thông tin về du lịch cũng như các thông tin có liên quan khác được cung cấp từ nhiều nguồn, nên thường có sự sai lệch nhất định.Do vậy, trong quá trình nghiên cứu tác giả vận dụng phương pháp nghiên cứu cân đối để xem xét,tính toán, để có được kết quả nghiên cứu xác thực, phù hợp nhất. 2.4 Phương pháp sử dụng bản đồ, biểu đồ Tôi cũng thông qua bản đồ hành chính , bản đồ DL để định vị các tài nguyên DLST & xác định các điểm DL phù hợp với điều kiện phát triển của địa phương. Nhằm làm phong phú cho bài viết, tôi cũng sử dụng một số hình ảnh minh họa để giúp người đọc có ấn tượng & hiểu được về các sản phẩm DL nơi đây. 2.5 Phương pháp phân tích SWOT Đây là phương pháp phân tích những ưu điểm, khuyết điểm, những lợi thế và hạn chế bên trong và những cơ hội, thách thức bên ngoài đối tượng nghiên cứu. Phương pháp này cho phép các tổ chức doanh nghiệp du lịch nghiên cứu một cách có hệ thống các điều kiện SWOT để đưa vào trong tiến trình phân loại sự lựa chọn chiến lược và chiến thuật kinh doanh của doanh nghiệp du lịch quốc gia và vùng. V.Tài liệu tham khảo chính 1.Phạm Côn Sơn chủ biên ,Cẩm nang du lịch – Sapa trữ tình , NXB Văn hóa dân tộc,2005. 2.Nhiều tác giả ,Chào mừng quý khách đến với Sapa , NXB Thông tấn 2005. 3.Nhiều tác giả , Du hành ký – Cuộc sống & những điều kỳ diệu ,NXB Thanh Hóa 2004. 4.Bửu Ngôn ,Du lịch 3 miền – Tập 3 Miền Bắc , NXB Thanh Niên 2004. 5.Phạm Trung Lương ,Hoàng Hoa Quân ,Nguyễn Ngọc Khánh ,Nguyễn Văn Lanh, Đỗ Quốc Thông, Du lịch sinh thái – Những vấn đề lý luận & thực tiễn phát triển ở Việt Nam , NXB Giáo dục 2002. Các tài liệu khác TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GVHD:TS.ĐỖ QUỐC THÔNG SVTH:Nguyễn Phương Thùy MSSV:120600212 8 1.Bài giảng môn Du lịch sinh thái – TS. Đỗ Quốc Thông 2.Bài giảng môn tổng quan du lịch, TS. Đỗ Quốc Thông. 3.Tạp chí Travellive – Cẩm nang du lịch Việt Nam , NXB Thế giới. 4.Một số khóa luận tốt nghiệp của Sinh viên khoa du lịch trường Đại học Hùng Vương các khóa trước. Các website www.vncreatures.net www.dulichonline.com.vn www.webdulich.com www.vietnamtourism.edu.vn www.vnexpress.net www.saigonnet.vn www.google.vn CẤU TRÚC KHÓA LUẬN Bài khóa luận tốt nghiệp có tổng cộng 104 trang (không tính trang bìa), được chia thành 03 chương chủ yếu với những nội dung khát quát như sau: CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DLST(Trang 5 – trang 10) CHƯƠNG II:TIỀM NĂNG & HIỆN TRẠNG PHÁT TRIỂN CÁC LOẠI HÌNH DLST TẠI SAPA(Trang 11 – trang 30) CHƯƠNG III:XÂY DỰNG ĐỊNH HƯỚNG CÁC LOẠI HÌNH DU LỊCH SINH THÁI TẠI SAPA ĐỐI VỚI KHÁCH DU LỊCH QUỐC TẾ(Trang 32 – trang 104) NỘI DUNG KHÓA LUẬN CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DLST(Trang 5 – trang 10) Trong phần chương đầu tiên này, tôi xin được phép đề cập đến vấn đề cơ bản về định nghĩa, các khái niệm cơ bản của DLST, từ đó có một cái nhìn tổng quan về loại hình du lịch này. Cụ thể như sau: I.Những khái niệm cơ bản 1.Khái niệm về DLST 2.Khái niệm về khách du lịch II.Tài nguyên DLST 1Khái niệm 2.Đặc điểm TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHI