Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở việt nam hiện nay

BÀI: KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở VIỆT NAM HIỆN NAY1 I. SỰ CẦN THIẾT KHÁCH QUAN PHÁT TRIỂN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG Ở VN. 1) Khái niệm: Ktế thị trường là trình độ ptriển cao của ktế hhóa, là mô hình ktế mà ở đó các qhệ ktế (toàn bộ các yếu tố đầu vào và đầu ra của sx) đều được thực hiện thông qua thị trường.2 2) Tính tất yếu khách quan. * Phân công lđộng xhội - cơ sở của sxuất hàng hóa vẫn tồn tại và ngày càng ptriển.* Sự tồn tại khách quan của nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần ktế, do đó tồn tại nhiều chủ thể ktế độc lập, lợi ích riêng.* KTTT là thành tựu KT của nhân loai.3 II. Đặc trưng, bản chất của nền ktế thị trường định hướng XHCN. Nền ktế thị trường định hướng XHCN ở VN vừa mang những tính chất chung của nền ktế thị trường, vừa được dẫn dắt bởi nguyên tắc và b/chất của CNXH. Do đó nó có những đặc trưng: 1) Về mục tiêu phát triển. Mục tiêu hàng đầu là gphóng sức sx, động viên mọi nglực trong và ngoài nước để thực hiện CNH-HĐH, xd cơ sở vchất kthuật cho CNXH, cải thiện từng bước đsống nhdân.4 2) Nền ktế nhiều thành phần, trong đó tp ktế nhà nước giữ vai trò chủ đạo. + Ptriển ktế nhiều thành phần là một tất yếu kquan, nhằm phát huy được mọi tiềm năng của các thành phần ktế. + Trong nền ktế thị trường, nhiều tp ktế ở nước ta, tp ktế nhà nước giữ vai trò chủ đạo. Đây là vấn đề có tính nguyên tắc và là sự khác biệt có tính b/chất giữa ktế thị trường định hướng XHCN với ktế thị trường TBCN.53)Trong nền KTTT định hướng XHCN thực hiện nhiều hình thức pphối thu nhập, trong đó lấy pp theo kqlđộng là chủ yếu.Trong thời kỳ quá độ, do tồn tại nhiều hình thức sở hữu về TLSX do đó tồn tại nhiều hình thức pphối thu nhập.PP theo kqlđộng là đặc trưng b/chất của ktế thị trường định hướng XHCN, nó là hình thức thực hiện về mặt ktế của chế độ công hữu, vì thế nó là hthức pp chủ yếu trong tkỳ quá độ.64) Cơ chế vận hành nền ktế là cơ chế thị trường có sự qlý của nhà nước XHCN. * Trong điều kiện hiện nay tất cả các nền ktế của các nước trên thế giới đều có sự quản lý của nhà nước. * Điều khác biệt trong cơ chế vận hành nền ktế của nước ta là ở chỗ nhà nước qlý nền ktế là nhà nước XHCN. * Nhà nước qlý nền ktế thị trường định hướng XHCN theo nguyên tắc kết hợp kế hoạch với thị trường.7 5) Nền KTTT định hướng XHCN cũng là nền ktế mở, hội nhập. + Do tác động của c/m khoa học kỹ thuật và quá trình quốc tế hóa đsống ktế, do đó mở cửa, hội nhập vào nền ktế khu vực và thế giới là tất yếu. + Thực hiện mở rộng qhệ ktế đngoại theo hướng đa phương hóa, đa dạng hóa, thực hiện những thông lệ Quốc tế nhưng vẫn giữ được độc lập, chủ quyền đất nước. 8 III. Thực trạng và giải pháp để ptriển KTTT định hướng XHCN ở VN. 1) Thực trạng của nền KTTT ở VN: a. Trình độ ptriển KTTT ở nước ta đang ở kỳ sơ khai. * Cơ sở vchất - kthuật còn ở trđộ thấp. * Kết cấu hạ tầng lạc hậu. * Phân công lđộng kém ptriển, chuyển dịch cơ cấu ktế chậm. * Khả năng ctranh của các DN còn yếu. 9 b. Thị trường dân tộc thống nhất đang trong quá trình hình thành, chưa đồng bộ. + Thị trường hàng hóa và dịch vụ còn hạn hẹp và nhiều tiêu cực. + Thị trường sức lao động mới manh nha. + Thị trường tiền tệ, vốn còn nhiều trắc trở.10 c. Nền ktế nước ta có nhiều loại hình sxuất hhóa cùng tồn tại đan xen nhau, trong đó sx hhóa nhỏ, phân tán còn phổ biến. d. Sự hình thành thị trường trong nước gắn với hội nhập vào thị trường khu vực và thế giới trong hoàn cảnh trình độ ptriển của nước ta thấp xa so với các nước. e. Qlý nhà nước về kt-xh còn yếu.11 2) Các gpháp cơ bản để ptriển kttt định hướng XHCN ở VN. > Thực hiện nhất quán chính sách ktế nhiều thành phần. > Đẩy mạnh CNH-HĐH ứng dụng nhanh khoa học, cnghệ trên cơ sở đó đẩy mạnh pcông lđộng xã hội. > Giữ vững sự ổn định chính trị, hoàn thiện hệ thống pluật. > Tập trung xdựng, tạo bước đột phá về hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước. 12 > Ch/đổi mô hình tăng trưởng từ chủ yếu theo chiều rộng sang ptriển hợp lý giữa Cr và Cs. > Phát triển công nghiệp và xây dựng theo hướng hiện đại, tạo nền tảng cho 1 nước công nghiệp và nâng cao khả năng độc lập, tự chủ cho nền kinh tế. > Ptriển nông-lâm-ngư nghiệp theo hướng CNH-HĐH gắn với gquyết tốt vđề nông dân, nông thôn. > Ptriển các ngành Dvụ, nhất là Dvụ tài chính, ngân hàng, thương mại, du lịch và các Dvụ có giá trị gia tăng cao. > Ptriển kt-xh h/hòa giữa các vùng, đô thị &nt.13IV. Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN ở VN. 1) Sự cần thiết chuyển sang thể chế thị trường có sự qlý của nhà nước : Vì: Mô hình ktế kế hoạch hóa tập trung qliêu bao cấp: - Làm mất động lực của sự ptriển ktế. - Triệt tiêu tính năđộng sáng tạo của các đơn vị ktế. - Kìm hãm sự ptriển ktế- xã hội.14 2) Cơ chế thị trường: a. Khái niệm: Cơ chế thị trường là cơ chế tự điều tiết của nền ktế thị trường do sự tác động của các qluật ktế vốn có của nó: qluật giá trị; ctranhvì vậy cơ chế thị trường là tổng thể hữu cơ của các nhân tố ktế: cung, cầu, giá cảtrong đó người sx và tiêu dùng tác động lẫn nhau thông qua thị trường nhằm gquyết 3 vđề cơ bản: sx cái gì? Sx nt nào? Và sx cho ai ? 15 b. Ưu, khuyết của cơ chế thị trường. Ưu điểm: + Kích thích hoạt động tự do, sáng tạo của chủ thể ktế, làm cho nền ktế ptriển năng động. + Thỏa mãn tốt 1 n/c tdùng của xh. + Kích thích đmới kthuật, HLHsx. + Ph/phối các nguồn lực ktế tối ưu. + Sự điều tiết mềm dẻo và khả năng thích nghi cao.16 Khuyết tật: - Xu hướng độc quyền hóa . - Cạn kiệt tài nguyên. - Ô nhiễm môi trường. - Phân phối thu nhập không công bằng, phân hóa giàu nghèo. - Khủng hoảng ktế, thất nghiệp => ( Nhà nước XHCN phải)17 3) Sự đtiết vĩ mô của Nhà nước XHCN. a. Vai trò, chức năng của Nhà nước: * Vai trò: Dưới sự Lđ của Đảng csvn, Nhà nước Vn xây dựng, ptriển nền ktế thị trường giữ vững định hướng XHCN nhằm mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. * Chức năng của Nhà nước: Đảm bảo sự ổn định và phát triển về chính trị, ktế, xã hội thông qua thực thi pháp luật mà quản lý, điều tiết. 18 b. Các công cụ điều tiết vĩ mô nền ktê Nhà nước XHCN Vn điều tiết vĩ mô nền ktttrường định hướng XHCN thông qua:+Ptriển các hthức sh, các tpkt, các loại dn + Hệ thống pháp luật. + Kế hoạch hóa.+ Lực lượng ktế của nhà nước.+ Các c/sách tài chính, tdụng, tiền tệ.+ Chính sách ktế đối ngoại.19 + Phát triển đồng bộ các yếu tố thị trường và các loại thị trường. + Định hướng cho sự phát triển ktế và điều tiết các hoạt động ktế. + Hạn chế, khắc phục khuyết tật của cơ chế thị trường, thực hiện công bằng xã hội.20 Câu hỏi: 1. Làm rõ sự khác nhau giữa ktế hàng hóa với ktế thị trường ? 2. Ktế thị trường định hướng XHCN ở Việt nam là gì ? 3. Phân tích những giải pháp cơ bản để phát triển ktế thị trường định hướng XHCN ở Việt nam ? 4. Những công cụ điều tiết vĩ mô của nhà nước XHCN Việt nam để đảm bảo thắng lợi ktế thị trường đhướng XHCN ở VN ?21 CHÚC SỨC KHỎE, THÀNH CÔNG !22