Nước hoa đã trở thành một nét văn hoá trong lịch sử văn
minh loài người kể từ thời cổ đại. Không chỉ nước hoa mà
ngay cả những chiếc chai nhỏ xinh đựng nó cũng ẩn chứa
nhiều câu chuyện thú vị.
26 trang |
Chia sẻ: nyanko | Lượt xem: 1632 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Lịch sử của nước hoa, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lịch sử của nước hoa
Nước hoa đã trở thành một nét văn hoá trong lịch sử văn
minh loài người kể từ thời cổ đại. Không chỉ nước hoa mà
ngay cả những chiếc chai nhỏ xinh đựng nó cũng ẩn chứa
nhiều câu chuyện thú vị...
Nước hoa thời cổ đại
Lọ nước hoa cổ xưa nhất được tìm thấy trong những cổ vật
của người Ai Cập. Họ sử dụng những chiếc lọ làm bằng đá
và thạch cao để giữ cho nước hoa được mát và không bị rò ra
ngoài. Những bình gốm nhỏ bằng đất sét hình người và
muông thú cũng dùng để đựng nước hoa.
Nhiều chai được tìm thấy trong những ngôi mộ cổ. Theo văn
hoá của người Ai Cập cổ đại, nước hoa là một phần quan
trọng trong những cúng vật được chôn theo người chết.
Những chiếc lọ này làm bằng gỗ với nhiều ngăn để đựng các
loại nước hoa có mùi hương khác nhau.
Những chai thuỷ tinh bắt đầu xuất hiện từ thế kỷ 15 trước
công nguyên. Những chai này được chế tác khá tinh xảo vì
không hề có bong bóng li ti trong thành thuỷ tinh và trọng
lượng cũng rất nhẹ. Càng về sau, những chai thuỷ tinh được
tìm thấy càng có màu sáng trong hơn.
Lọ nước hoa cổ được tìm thấy trong một lăng mộ ở Palestine
là chiếc lọ đầu tiên được chế tác theo kiểu cổ thon dài.
Những lọ nước hoa lớn nhất được tìm thấy trong lăng mộ vì
người ta tin rằng nước hoa sẽ xua đi mùi xác mục ruỗng.
Người Hy Lạp cổ đại nổi tiếng với những chiếc lọ được chế
tác tinh xảo, từng chiếc được sơn tỉ mẩn theo hình con người
và muông thú. Họ sử dụng những chiếc bát nhỏ có nắp để
đựng những loại nước thơm rẻ tiền.
Cuộc cách tân về thiết kế bắt đầu khi con người biết cách chế
tác thuỷ tinh, ban đầu là thuỷ tinh đen, những chiếc lọ hình
con thú, chùm nho, hoa quả, vỏ sò hay con cá...
Người Roma sử dụng những viên đá quý đã khoét rỗng để
đựng những thứ nước hoa quý giá nhất.
Nước hoa ở Châu Âu thời kỳ đầu
Người Châu Âu dùng nhiều chất liệu để đựng nước hoa như
thuỷ tinh, vàng, bạc, sứ, đá quý và vỏ ốc. Nước hoa lúc này
thường được dùng ở dạng trầm hương. Những bình đựng
hương trầm được treo trong phòng bởi những sợi dây cột từ
trên mái nhà xuống, lơ lửng trong không gian toả ra mùi
hương thơm ngát. Trông nó như những quả lắc đu đưa. Ở
thời đó, những nơi quý phái, sang trọng và nghiêm trang đều
có những bát trầm hương như thế.
Những bình đựng nước hoa khi đó được thiết kế rất tinh xảo
và sáng tạo, người ta đeo chúng lên người như một thứ phục
trang đi kèm. Những viên đá quý khoét rỗng đựng nước hoa
sẽ được gắn lên váy áo. Những đôi khuyên tai bạc chứa
những giọt tinh dầu. Và rất nhiều những trang sức khác như
vòng cổ, thắt lưng, hay nhẫn ngày đó cũng đều được chế tác
làm sao đựng được nước hoa và các loại tinh dầu.
Những chai nước hoa khi đó được làm bằng tay bởi các nghệ
nhân, thợ kim hoàn, thợ chế tác đá quý. Rất nhiều những đồ
cổ tìm thấy xứng đáng được coi là tác phẩm nghệ thuật, ngày
đó, người ta còn trưng bày những lọ nước hoa trong nhà, trên
bàn như những vật trang trí.
Những hộp nhỏ bằng gỗ được tạo ra để đựng những miếng
xốp thấm đẫm nước hoa. Những hộp này đựng vừa túi áo và
người ta có thể mang ra dấp một chút lên cổ bất cứ lúc nào.
Những lọ nước hoa bằng sứ bắt đầu được sử dụng từ thế kỷ
13. Chúng được thiết kế cầu kỳ. Có những bình gốm lớn
chuyên đựng những lọ nước hoa nhỏ, một chiếc phễu và một
lọ để pha trộn. Ngày đó, các loại tinh dầu được bán riêng lẻ,
tinh dầu quế, tinh dầu hoa hồng, hoa ly... Người dùng sẽ mua
những lọ tinh dầu riêng lẻ để mang về tự trộn theo tỷ lệ và
phong cách của mình.
Tinh dầu nước hoa lúc này được bán với giá rẻ trong những
chiếc lọ khá đơn giản. Người dùng sẽ tự đặt mua những chiếc
lọ tinh xảo được chế tác cầu kỳ để làm lọ "xịn" của riêng
mình.
Nước hoa thế kỷ 19
Phong cách thiết kế các chai nước hoa thay đổi rất nhiều kể
từ cuối thế kỷ 19. Nó chịu ảnh hưởng bởi phong cách nghệ
thuật hiện đại đương thời với mô típ tĩnh vật, hoa lá.
Những lọ nước hoa phổ biến nhất thời kỳ này được làm bằng
thuỷ tinh với lớp vỏ bọc bằng đồng mạ vàng, trạm khắc tinh
xảo hoặc những hộp gỗ khắc hình hoa lá.
Sau đó, những lọ thuỷ tinh được cắt gọt mài dũa thành nhiều
góc cạnh trông như những viên đá quý bắt đầu nổi lên. Nắp
của chúng được bọc bằng đồng, khảm rất nhiều chi tiết cầu
kỳ. Những chiếc lọ quý giá này đôi khi còn được mạ vàng
trên thân chai.
Năm 1910 khi ngành tâm lý học phát triển, nhiều loại nước
hoa bắt đầu ra đời với công thức phức tạp và những cái tên
mới lạ. Nước hoa bắt đầu nổi lên như một cách để người ta
thể hiện địa vị và quyền lực của bản thân. Những loại nước
hoa khác nhau được dùng vào những thời điểm khác nhau,
những mùa khác nhau và dành cho những tuýp người khác
nhau.
Trung tâm nước hoa lúc này nằm ở Pháp. Những mẫu sành
điệu và thời thượng nhất bắt đầu ở đây. Có thể kể ra một số
chai gây tiếng vang thời kỳ đó như That is why I loved
Rosine (Đó là lý do tại sao tôi yêu Rosine) với hình một cái
lọ hoa có nút chai nằm ẩn dưới một chùm hoa bằng lụa. Chai
Lily of the Valley (Thung lũng huệ tây) được chế tác trên nền
sứ trắng muốt và một dải ruy-băng trắng thắt ở cổ. Những
thiết kế độc đáo và cái tên quyến rũ khiến các bà các cô thời
đó "phát sốt".
Nam giới cũng bắt đầu được các nhà sản xuất nước hoa chú ý
với sự ra đời của chai The Gentleman's Handkerchief (Chiếc
khăn tay của quý ông) với kiểu dáng cách tân - lọ hình tam
giác với những hình xoắn ốc vẽ ở mỗi mặt.
Những lọ nước hoa sáng tạo khác có thể kể ra trong thời kỳ
này gồm có Revived (Hồi sinh) làm theo hình một bình đựng
cà phê. Nước hoa sẽ toả ra từ vòi ấm. Chai Illusion (Ảo ảnh)
có vỏ ngoài bằng bạc đúc hình ngọn hải đăng..
Ngành công nghiệp nước hoa thực sự bắt đầu từ năm 1906
khi nhà sản xuất nước hoa Francois Coty quyết định tạo ra
những lọ nước hoa xinh đẹp và giá đắt hơn nhiều so với trước
đây.
Tới năm 1910, xu hướng nghệ thuật phương Đông được yêu
chuộng ở Pháp với các thiết kế quần áo, nội thất và cả nước
hoa đều bị ảnh hưởng ít nhiều. Thời kỳ này những hương liệu
phương Đông được sử dụng chủ yếu để tạo ra các loại nước
hoa. Chai thủy tinh thời kỳ này đã đạt tới một chuẩn mực mới
với vỏ thủy tinh trong suốt ở phần thân chai, những lớp thủy
tinh màu lấp lánh ở phần nắp chai và vòi xịt nạm vàng. Tới
giai đoạn này, các nhà sản xuất đã sử dụng hình dáng chai để
diễn đạt phần nào mùi hương bên trong.
Nước hoa đầu thập kỷ 30 của thế kỷ 20
Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, lính Mĩ quay về nước mang
theo rất nhiều nước hoa mua từ Paris. Các công ty sản xuất
nước hoa tại Mĩ nhanh chóng mọc lên đáp ứng nhu cầu mới
của người dân. Những nhà sản xuất nước hoa đầu tiên ở Mĩ
không có nhiều kiến thức về sản xuất nước hoa chất lượng
cao nhưng họ hiểu rất rõ phong cách và thị hiếu của từng
nhóm khách hàng mà điều này là vô cùng quan trọng đối với
sự thành công của nước hoa.
Một số chai đầu tiên được sản xuất tại Mĩ đã gây tiếng vang
lớn, có thể kể tới Masque Rouge (Son môi vũ nữ) với hình
dáng thiết kế rất hiện đại - vỏ màu đỏ, chai thủy tinh màu đen
vảy những hạt bụi vàng. Chai Arlequinade được thiết kế dựa
trên hình ảnh của nhân vật huyền thoại trong cổ tích Hy Lạp
– anh hùng Héc-quin. Chai Bakanir là một trong những chai
đắt nhất trong lịch sử nước hoa với vỏ chai làm bằng sứ
trắng, bọc xung quanh bằng da thú, trang trí đẹp mắt. Ngoài
ra, còn có chai “Silver Butterfly” (Cánh bướm bạc) đựng
trong những viên đá tự nhiên màu hồng lựu khoét rỗng hình
lục lăng sáu cạnh. Nó được khảm một lớp vỏ bạc, bọc bên
ngoài. Chai Astris có hình ngôi sao cũng được khảm vỏ bạc
bên ngoài.
Chai Channel No 5 ra đời năm 1921 chứng kiến cuộc cách
tân mới trong ngành sản xuất nước hoa cả về nội dung và
hình thức. Chai được thiết kế đơn giản với mùi hương có
phần nam tính nhưng thích hợp cho cả nữ giới.
Nước hoa ở thập kỷ 40 của thế kỷ 20
Suy thoái kinh tế ở thời kỳ này khiến thị trường nước hoa bị
ảnh hưởng mạnh. Các chai nước hoa được sản xuất giản dị,
chủ yếu làm bằng công nghệ dây chuyền để giảm nhân công.
Thiết kế chai nước hoa thời kỳ này chịu ảnh hưởng của nền
điện ảnh Hollywood với sự xa hoa phù phiếm của những
thành phố lớn. Mô típ hoa lá đã bị quên lãng. Chai Je Reviens
có hình dáng giống như một tòa nhà cao tầng với lớp vỏ thủy
tinh màu xanh da trời đậm. Nút cổ chai làm bằng thủy tinh da
trời nhạt tượng trưng cho bầu trời.
Chai Normandie sản xuất năm 1935 phác họa hình con
thuyền Normandie nổi tiếng thời đó. Bên trong chiếc hộp
hình thuyền là chai nước hoa tạc từ đá quý tự nhiên. Đây là
món quá được tặng cho những vị khách ở khoang hạng nhất
khi con thuyền lần đầu hạ thủy.
Nước hoa ở thập kỷ 50 của thế kỷ 20
Chiến tranh thế giới thứ hai ảnh hưởng lớn tới sự phát triển
của ngành công nghiệp nước hoa. Sau khi chiến tranh kết
thúc, nó ngay lập tức được hồi sinh với những bước tiến mới.
Christian Dior và Nina Ricci nhanh chóng trở thành những
ông hoàng bà hoàng trong lĩnh vực này. “Miss Dior” dành
mùi hương thanh nhã cho các quý cô với vỏ chai làm bằng đá
tự nhiên thiết kế thanh tao và sang trọng. Nina Ricci nổi tiếng
với mùi hương quyến rũ nữ tính và lãng mạn. Chai L’Air du
Temps có hình ảnh mặt trời lóe sáng. Nút cổ chai là hình con
chim bồ câu, thắt một dải lụa trắng vẽ hình cô gái và cánh bồ
câu đang bay. Chai được đặt trong chiếc hộp hình lồng chim
bọc lụa vàng, bên trong có một chiếc đèn nhỏ phát sáng màu
vàng đúng theo ý tưởng mặt trời.
Nước hoa ở thập niên 60 của thế kỷ 20
Nước hoa thời kỳ này mang xu hướng lãng mạn. Chai
Monsieur Marquay khắc họa người đàn ông lịch lãm đội mũ
thắt nơ với bộ ria được yêu chuộng thời kỳ đó. Chai được tạc
trên nền sứ trắng.
Christian Dior cho ra “Diorissimo” năm 1956 vẫn với chất
liệu đá tự nhiên quen thuộc tạc hình một chiếc bình hai quai
với nắp chai là hình bó hoa mạ vàng.
Magie sản xuất bởi Lancome năm 1950 là món quà phổ biến
trong dịp Giáng sinh năm đó với thân chai hình sao đặt trong
hộp bọc lụa hoặc da thuộc.
Nước hoa hiện đại
Những chai nước hoa thời hiện đại được tạo cảm hứng từ vẻ
đẹp tự nhiên của con người hoặc từ những khối hình học đơn
giản nhưng được mài cắt công phu. Khi điều kiện kinh tế dư
giả, khách hàng bắt đầu có nhã hứng sưu tập nước hoa,
những chai sành điệu nhất vẫn thuộc về Pháp. Giờ đây, khách
hàng chọn nước hoa không chỉ vì mùi hương mà còn vì độ
tinh xảo của chai để bộ sưu tập của họ thêm đa dạng và ấn
tượng.