Bồn trũng Cửu Long nằm chủ yếu trên thềm lục địa phía Nam Việt Nam và một phần
đất liền thuộc khu vực cửa sông Mê Kông. Bồn có hình bầu dục, vồng ra về phía biển đồng
thời nằm dọc theo bờ biển Vũng Tàu – Bình Thuận. Bồn Cửu Long được coi là bồn khép kín
điển hình của Việt Nam. Bồn có diện tích khoảng 86000 km2, bao gồm các lô: 9, 15, 16, 17 và
một phần của các lô: 1, 2, 25 và 31. Bồn được lấp đầy chủ yếu bởi các trầm tích lục nguyên Đệ
Tam, chiều dày lớn nhất của chúng tại trung tâm bồn có thể đạt tới 7 – 8 km.
22 trang |
Chia sẻ: lylyngoc | Lượt xem: 1878 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 3
CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT CHUNG
Bồn trũng Cửu Long nằm chủ yếu trên thềm lục địa phía Nam Việt Nam và một phần
đất liền thuộc khu vực cửa sông Mê Kông. Bồn có hình bầu dục, vồng ra về phía biển đồng
thời nằm dọc theo bờ biển Vũng Tàu – Bình Thuận. Bồn Cửu Long được coi là bồn khép kín
điển hình của Việt Nam. Bồn có diện tích khoảng 86000 km2, bao gồm các lô: 9, 15, 16, 17 và
một phần của các lô: 1, 2, 25 và 31. Bồn được lấp đầy chủ yếu bởi các trầm tích lục nguyên Đệ
Tam, chiều dày lớn nhất của chúng tại trung tâm bồn có thể đạt tới 7 – 8 km.
Công tác khảo sát địa
vật lý tại bồn Cửu Long được
tiến hành từ thập niên 70. Đến
năm 1975 tại giếng khoan tìm
kiếm đầu tiên BH-1X đã phát
hiện được dòng dầu công
nghiệp đầu tiên trong cát kết
Miocene hạ. Kể từ đó công tác
thăm dò địa chất dầu khí được
triển khai một cách mạnh mẽ.
Hầu hết các lô đã được
chia đều có chiều dày trầm
tích từ khoảng 2000m trở lên
và đang được thăm dò, khai
thác bởi các công ty dầu như:
Vietsovpetro, JVPC, PCV,
Conoco, Cuu Long JOC,
Hoàng Long, Hoàn Vũ, Lam -
Sơn JOC, VRJ. Đến nay bồn
Hình 1: Sơ đồ phân bố các bồn trũng trên thềm lục địa
Việt Nam.
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 4
Cửu Long được xem như bồn chứa dầu lớn nhất tại Việt Nam với các mỏ đang được khai thác
như: Bạch Hổ, Rồng, Rạng Đông, Ruby, Sư Tử Đen.
HLJOC 16-1
PVEP (41%), SOCO
(28.5%),
PTTEP HL (28.5%), OPECO
(2%),
HLJOC (0%)
CONOCO 16-2
CONOCO (40%),
KNOC (30%), PVEP
(30%)
VIETSOV 9-1
VIETSOV
HVJOC 9-2
PVEP (50%), SOCO (25%),
PTTEP HV (25%), HVJOC
(0%)
PETRONAS 2
PETRONAS V (85%), PVEP
(15%)
JVPC – Phuong Dong, Rang Dong
JVPC (46.5%), CONOCO GM
(36%),
PVEP (17.5%)
PETRONAS 1
PETRONAS V
(85%),
PVEP (15%)
CLJOC 15-1
PVEP (50%), CONOCO (23.25%), KNOC
(14.25%),
SK CORP (9%), GEOPET SA (3.5%)
LSJOC 1/97
PETRONAS O (50%), PVEP
(50%),
LSJOC (0%)
VRJ Petroleum Corp 9-3
(VRJ = Vietnam,Russian,Japan)
ZARUBEZ N (50%), PVEP (35%), IDEMITSU
(15%), VRJ (0%)
OPERATOR BLOCK
INTEREST HOLDERS
Hình 2: Sơ đồ các lô thuộc bồn trũng Cửu Long và các công ty đang thăm dò
khai thác trong bồn.
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 5
CHƯƠNG II: LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU, TÌM KIẾM,
THĂM DÒ VÀ KHAI THÁC DẦU KHÍ
Lịch sử tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí bồn trũng Cửu Long gắn liền với lịch sử
tìm kiếm thăm dò, khai thác dầu khí của thềm lục địa Nam Việt Nam. Căn cứ vào quy mô,
mốc lịch sử và kết quả thăm dò, lịch sử tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí bồn trũng Cửu
Long được chia làm 4 giai đoạn sau:
Giai đoạn trước năm 1975.
Giai đoạn 1975 – 1979.
Giai đoạn 1980 – 1988.
Giai đoạn 1989 đến nay.
I. Giai đoạn trước năm 1975:
Đây là thời kỳ khảo sát địa vật lý khu vực như: từ, trọng lực và địa chấn để chuẩn bị
cho công tác đấu thầu các lô.
Năm 1967: U.S Nauy Oceanographic Office tiến hành khảo sát từ hàng không gần khắp
lãnh thổ miền Nam.
Năm 1967-1968: hai tàu Ruth và Santa Maria của Alping Geophysical Corporation đã
tiến hành đo 19500 km tuyến địa chấn ở phía Nam biển Đông trong đó có tuyến cắt qua bể
Cửu Long.
Năm 1969: công ty Ray Geophysical Mandreel đã tiến hành đo địa vật lý bằng tàu N.V.
Robray I ở vùng thềm lục địa miền Nam và vùng phía Nam Biển Đông với tổng số 3482 km
trong đó có tuyến cắt qua bể Cửu Long.
Trong tháng 6-8, 1969 U.S Nauy Oceanographic cũng tiến hành đo song song 20000
km tuyến địa chấn bằng 2 tàu R/V E.V Hunt ở vịnh Thái Lan và phía Nam của biển Đông
trong đó có tuyến cắt qua bể Cửu Long.
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 6
Đầu 1970 công ty Ray Geophysical Mandreel lại tiến hành đo đợt hai ở Nam biển Đông
và dọc bờ biển 8639 km, đảm bảo mạng lưới cỡ 30 km x 50 km, kết hợp các phương pháp từ,
trọng lực và hàng không trong đó có tuyến cắt qua bể Cửu Long.
Năm 1973, xuất hiện các công ty tư bản đấu thầu trên các lô được phân chia ở thềm lục
địa Nam Việt Nam, cũng trong khoảng thời gian này các công ty trúng thầu đã tiến hành khảo
sát địa vật lý chủ yếu là địa chấn phản xạ trên các lô và các diện tích có triển vọng. Những kết
quả nghiên cứu của địa vật lý đã khẳng định khả năng có dầu của bồn trũng Cửu Long.
Trong khoảng 1973-1974 đã đấu thầu trên 11 lô, trong đó có 3 lô thuộc bể Cửu Long là
09, 15 và 16. Năm 1974, công ty trúng thầu trên lô 09 – Mobil, đã tiến hành khảo sát địa vật
lý, chủ yếu là địa chấn phản xạ, có từ và trọng lực với khối lượng là 3000 km tuyến.
Vào cuối 1974 đầu 1975, công ty Mobil đã khoan giếng khoan tìm kiếm đầu tiên trong
bể Cửu Long, BH-1X, ở phần đỉnh của cấu tạo Bạch Hổ. Giếng khoan này khi khoan tới độ
sâu 3026 (m) đã gặp nhiều lớp cát kết chứa dầu ở độ sâu 2755 (m) – 2819 (m) tại các cấu tạo
đứt gãy thuộc Miocene Hạ và Oligocene. Cuộc thử vỉa thứ nhất ở độ sâu 2819 (m) đã thu được
430 thùng dầu và 200000 bộ khối khí ngưng tụ. Thử vỉa lần 2 ở độ sâu 2755 (m) cho 2400
thùng dầu và 860000 bộ khối khí ngày và đêm.
II. Giai đoạn 1975 – 1979:
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, tháng 11/1975 Tổng cục dầu khí (tiền thân
của Petrovietnam ngày nay) quyết định thành lập công ty dầu khí Nam Việt Nam. Công ty đã
tiến hành đánh giá lại triển vọng dầu khí thềm lục địa Nam Việt Nam nói chung và từng lô nói
riêng.
Năm 1976, Công ty địa vật lý CGG của Pháp khảo sát 1210.9 km theo các con sông của
đồng bằng sông Cửu Long và vùng ven biển Vũng Tàu – Côn Sơn. Kết quả của công tác khảo
sát địa chấn đã xây dựng các tầng phản xạ và bước đầu xác lập các mặt cắt trầm tích khu vực.
Cũng trong đợt nghiên cứu này đã phát hiện ra sự tồn tại của các Graben ở phần Tây Nam bồn.
Năm 1978, công ty Geco (Nauy) thu nổ địa chấn 2D trên các lô 10, 09, 16, 19, 20, 21
với tổng số 11898.5 km làm rõ chi tiết trên cấu tạo Bạch Hổ với mạng tuyến 2*2 và 1*1 km.
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 7
Hình 3: Sơ đồ mặt cắt địa chấn bồn trũng Cửu Long
Trên lô 15 và cấu tạo Cửu Long (nay là mỏ Rạng Đông), công ty Deminex và Geco đã
khảo sát 3221.7 km tuyến địa chấn mạng lưới 3.5*3.5 km.
Trong đợt thăm dò này, công ty Daminex đã khoan được 4 giếng khoan tìm kiếm trên
các cấu tạo triển vọng nhất Trà Tân (15A-1X), Sông Ba (15B-1X), Cửu Long (15C-1X) và
Đồng Nai (15G-1X). Kết quả khoan các giếng khoan này đều gặp các biểu hiện dầu khí trong
cát kết tuổi Miocene sớm và Oligocene nhưng không có ý nghĩa công nghiệp.
Trong giai đoạn này, Công ty dầu khí II (Petrovietnam II) đã xây dựng một số cấu tạo
theo thời gian tỉ lệ 1/200000 cho một số lô (09, 10, 16) và chủ yếu là xây dựng bản đồ cấu tạo
địa phương tỉ lệ 1/50000 và 1/25000 phục vụ
trực tiếp cho công tác sản xuất.
III. Giai đoạn 1980 – 1988:
Hiệp định hữu nghị và hợp tác tìm
kiếm thăm dò khai thác dầu khí ở thềm lục địa
Nam Việt Nam được kí kết giữa Việt Nam và
Liên Xô, đã mở ra một giai đoạn mới trong
lịch sử phát triển ngành công nghiệp dầu khí
Việt Nam với sự ra đời của Xí nghiệp liên
Hình 4: Cần cẩu “Trường Sa” hoạt động tại mỏ Bạch Hổ
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 8
doanh dầu khí “Vietsovpetro”.
Năm 1980, tàu nghiên cứu POISK (Vietsovpetro) đã tiến hành khảo sát 4057 km tuyến
địa chấn MOP – điểm sâu chung, từ và 3250 km tuyến trọng lực trong phạm vi các lô 09, 15
và 16.
Kết quả đợt khảo sát này đã chia ra 4 loạt địa chấn C, D, E, F và xây dựng được một số
sơ đồ cấu tạo dị thường từ và trọng lực Bughe.
Trên cơ sở tổng hợp tài liệu và các kết quả nghiên cứu trước đây, Xí nghiệp liên doanh
Vietsovpetro đã tiến hành khoan các giếng khoan tìm kiếm trên cấu tạo Bạch Hổ và Rồng
nhằm tìm kiếm và thăm dò trong trầm tích tuổi Miocene và Oligocene. Sự nghiên cứu này đã
mang lại nhiều thành tựu lớn trong ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam:
Hàng loạt các giếng khoan thẩm lượng và khai thác ở khu vực mỏ Bạch Hổ được thực
hiện, dẫn đến việc phát hiện dầu ở tầng cát Oligocene và tầng móng nứt nẻ. Đây là sự
kiện quan trọng mang đến những thay đổi quan trọng trong việc đánh giá trữ lượng và
mục tiêu khai thác của mỏ Bạch Hổ, cũng như cho ra đời một quan niệm địa chất mới
về việc tìm kiếm thăm dò dầu khí trên thềm lục địa Việt Nam.
Mặc dù hạn chế về số lượng, nhưng các giếng khoan thăm dò ở các cấu tạo Rồng, Đại
Hùng và Tam Đảo đã mang lại những kết quả khả quan về phát hiện dầu thô, và sau đó
các mỏ Rồng, Đại Hùng đã được đưa vào khai thác thương mại (R-1X, BH-3X, BH-4X,
BH-5X).
Hình 5: Sơ lược mặt cắt địa chất ngang qua bồn trũng Cửu Long
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 9
Có thể nói rằng, 1980-1988 là giai đoạn mở đầu hình thành ngành công nghiệp dầu khí
Việt Nam, đặt nền móng cho hoạt động tìm kiếm thăm dò trong các giai đoạn tiếp theo trên
toàn bộ khu vực thềm lục địa.
Hình 6: Cột địa tầng bồn trũng Cửu Long
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 10
Hình 7: Sơ đồ 3D khai thác dầu khí mỏ Sư Tử Đen
IV. Giai đoạn 1989 đến nay:
Đây là giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhất trong công tác tìm kiếm, thăm dò và khai thác
dầu khí trên bể Cửu Long.
Hàng loạt hợp đồng với công ty nước ngoài trong việc thăm dò và khai thác đã được kí
kết. Đến cuối 2003, đã có 9 hợp đồng tìm kiếm, thăm dò được kí kết trên các lô: 09-1, 09-2,
09-3, 01 & 02, 15-1, 15-2, 16-1, 16-2, 17.
Hầu hết các lô thuộc bồn trũng trong giai đoạn này đã được khảo sát một cách tỉ mỉ
không chỉ phục vụ cho công tác thăm dò mà cả cho công tác chính xác mô hình vỉa.
Khối lượng khảo sát trong giai đoạn này: 2D là 21408 km và 3D là 7340.6 km2. Khảo
sát 3D được tiến hành trên hầu hết các diện tích có triển vọng và trên tất cả các mỏ có triển
vọng và trên tất cả các vùng mỏ đã phát hiện.Trong lĩnh vực xử lý tài liệu địa chấn 3D có
những tiến bộ rõ rệt khi sử dụng qui trình
dịch chuyển thời gian và độ sâu trước
cộng (PSTM, PSDM).
Cho đến hết năm 2003, tổng số
giếng khoan thăm dò, thẩm lượng và khai
thác đã khoan ở bồn Cửu Long khoảng
300 giếng. Trong đó riêng Vietsovpetro
chiếm 70%.
Bằng kết quả khoan nhiều phát
hiện dầu khí đã được xác định: Rạng
Đông (lô 15.2), Sư Tử Đen, Sư Tử Vàng,
Sư Tử Trắng (lô 15.1), Topaz North,
Diamond, Pearl, Emerald, Jade (lô 01),
Cá Ngừ Vàng (lô 09.2), Voi Trắng (lô
16.1), Đông Rồng, Đông Nam Rồng (lô
09-1). Trong số phát hiện này có 5 mỏ
dầu: Bạch Hổ, Rồng (bao gồm cả Đông
Rồng và Đông Nam Rồng), Rạng Đông, Sư Tử Đen, Ruby hiện đang được khai thác.
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 11
Hình 7: A. Bối cảnh kiến tạo bồn trũng Cửu Long.
B. Sơ đồ các yếu tố cấu trúc chính bồn trũng Cửu Long.
C. Mặt cắt địa chấn qua một phần cấu tạo thuộc bồn trũng Cửu Long.
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 12
TỔNG KẾT.
Qua công tác nghiên cứu tìm kiếm, thăm dò đã đạt được những thành công nhất định,
kéo theo đó là các hoạt động khai thác cũng diễn ra ngày càng phát triển. Kể từ giếng khoan
tìm kiếm đầu tiên BH-1X, đến nay hàng loạt giếng đã được đưa vào khai thác công nghiệp với
sản lượng dầu và khí ngày càng tăng.
Với các hoạt động phong phú của các công ty thăm dò - khai thác trong và ngoài nước:
1. Lô 01-02:
Nhà điều hành: Petronas Carigali Vietnam PC (V) SB
Các nhà thầu tham gia: PC (V) SB 85%, PVEP 15%
Hoạt động hiện nay:
Thăm dò và khai thác dầu khí (mỏ RUBY),
Tiếp tục thẩm lượng các phát hiện khác.
Tiến hành nghiên cứu và phát triển toàn mỏ.
Hình 7: Sản lượng dầu và khí sản xuất qua từng năm
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 13
Hoạt động khai thác:
Sản lượng khai thác: 15.000-20.000 thùng/ngày
Số giếng khai thác: 13 giếng.
Năm 2003, khai thác 6.3 triệu thùng dầu
2. Lô 15.2:
Nhà điều hành: Japan Vietnam Petroleum Company (JVPC)
Các nhà thầu tham gia: JVPC (Japan): 46.5%, ConocoPhillips: 36%, PVEP: 17.5%
Hoạt động hiện nay:
Thăm dò và khai thác dầu khí (mỏ RANG DONG).
Tiếp tục thăm dò mỏ Phương Đông.
Mỏ Rạng Đông bắt đầu khai thác dòng dầu đầu tiên vào tháng 6/1998. Sản lượng khai thác
dầu thô từ mỏ này luôn đạt cao, hoàn thành vượt mức kế hoạch đề ra. Để phát triển toàn mỏ,
JVPC đã khoan thêm một số giếng khoan, nâng tổng số giếng khoan khai thác lên 19 giếng và
xây dựng giàn khai thác E1 và S1. Ngoài ra để sử dụng nguồn khí đồng hành JVPC đã dựng
xong đường ống qua mỏ Bạch Hổ để đưa khí vào bờ.
Sản lượng khai thác hiện nay:
Dầu: 52000 thùng/ngày
Khí xuất Bạch Hổ: 55 MMscf/d
Khí khai thác : 73 MMscf/d
3. Lô 09.1:
Nhà điều hành: Vietsovpetro (100 %).
Hoạt động hiện nay:
Thăm dò và khai thác dầu khí (mỏ Bạch Hổ và mỏ Rồng)
Sản lượng khai thác:
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 14
Mỏ Bạch Hổ: 250000 bopd (90% từ đá móng).
Mỏ Rồng: ước tính trữ lượng có thể khoảng 40 mmbbl.
4. Lô 09.2:
Nhà điều hành: Hoan Vu Joint Operation Company (JOC).
Các nhà thầu tham gia: PVEP: 50%, SOCO: 25%, PTTEP: 25%
Hoạt động hiện nay: Tìm kiếm – Thăm dò.
5. Lô 09.3:
Nhà điều hành: Việt-Nga-Nhật JOC
Các nhà thầu tham gia: Zarubezhneft: 50%, PVEP: 35%, Idemitsu: 15%.
Hoạt động hiện nay: Tìm kiếm – Thăm dò.
6. Lô 15.1:
Nhà điều hành: Cuu Long Joint Operation Company (JOC).
Các nhà thầu tham gia: PVEP: 50%, ConocoPhillips: 23.25%,
KNOC: 14.25%, SK: 9%, GEOPETROL: 3.5%.
Hoạt động hiện nay:
Giai đoạn Thăm dò và Khai thác: Mỏ Sư Tử Đen
Cho dòng dầu đầu tiên: 29/10/03
Sản lượng khai thác hiện nay: 60.000-70.000 thùng/ ngày.
Phát triển mỏ Sư Tử Vàng.
Thăm dò Sư Tử Trắng.
7. Lô 16.1:
Nhà điều hành: Hoang Long Joint Operation Company (JOC).
Các nhà thầu tham gia: PVEP: 41.5%, SOCO: 28.5%, PTTEP: 24.5%, Opeco: 2%.
Hoạt động hiện nay: Tìm kiếm – Thăm dò.
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 15
8. Lô 16.2:
Nhà điều hành: ConocoPhillips (UK) LIMITED
Các nhà thầu tham gia: Conoco: 40%, PVEP: 30%, KNOC: 30%.
Hoạt động hiện nay: Tìm kiếm – Thăm dò.
9. Lô 01/97 & 02/97:
Nhà điều hành: Lam Sơn Joint Operation Company (JOC).
Cổ phần: PVEP: 50%, PC (V) SB: 50%.
Hoạt động hiện nay: Giai đoạn Thăm dò.
STT
Mỏ
Bắt
đầu
khai
thác
SẢN LƯỢNG DẦU KHAI THÁC HÀNG NĂM (TRIỆU TẤN)
86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 Tổng
1 Bạch
Hổ
6/86 0.04 0.28 0.69 1.52 2.7 3.96 5.5 6.31 6.9 6.6 7.97 9.41 10.91 11.596 11.994 86.380
2 Rồng 12/94 0.01 0.11 0.25 0.02 0.09 0.528 0.598 1.606
3 Rạng
Đông
8/98 0.42 1.346 1.553 3.319
4 Ruby 10/98 0.09 1.054 1.116 2.260
Bảng 1: Sản lượng dầu khai thác hàng năm trong bồn trũng Cửu Long.
Bảng 2: Sản lượng khí khai thác hàng năm mỏ Bạch Hổ
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 16
Song song với những thành công trên, trong công cuộc tìm kiếm, thăm dò và khai thác
vẫn còn một số vấn đề tồn tại.
Trong lĩnh vực nghiên cứu địa chấn, mặc dù những tài liệu địa chấn trong vài năm trở
lại đây chất lượng đã được nâng cao hơn, nhưng những thông tin về các đới nứt nẻ trong móng
và khoanh định các bẫy địa tầng còn rất hạn chế. Việc sử dụng địa chấn cho công tác nghiên
cứu vỉa còn rất khiêm tốn. Mức độ phân giải của tài liệu địa chấn bề mặt đối với tầng chứa
móng nứt nẻ thường rất thấp nên khó khăn trong việc liên kết chúng với các tài liệu giếng
khoan.
Trong lĩnh vực nghiên cứu địa chất, cần làm rõ hơn lịch sử địa chất, cổ địa lý tướng đá
của bồn qua các thời kỳ để từ đó xác định cụ thể hơn diện phân bố và phát triển các tập đá
chứa, đá chắn cũng như đá mẹ, nhằm hướng tới tìm kiếm, thăm dò các bẫy phi cấu tạo. Đối
với đá móng nứt nẻ, cơ chế gây dập vỡ và quá trình hình thành, biến đổi khả năng thấm chứa
của đá theo diện tích, chiều sâu và thời gian chưa đạt mức độ chi tiết và tin cậy cần thiết để
giúp cho các nhà tìm kiếm tìm kiếm và phát tiển mỏ đạt được hiệu quả kinh tế, kỹ thuật cao.
Trong lĩnh vực vật lý vỉa (petrophysic), việc xác định tham số vỉa đối với đá chứa điện
trở thấp, gắn kết yếu Miocene dưới và đá móng nứt nẻ còn gặp nhiều khó khăn. Vấn đề đặt ra
là làm thế nào để có thể xác định được các tham số như độ rỗng, độ nứt nẻ, độ bão hòa, hệ số
đẩy dầu và hệ số nén ép của đá móng nứt nẻ theo log với độ tin cậy khả dĩ, bằng tổ hợp đo log
nào? Và minh giải chúng như thế nào?
Trong lĩnh vực khai thác cũng còn tồn tại nhiều vấn đề: làm thế nào để ngăn cách nước
trong khai thác tầng móng, lựa chọn và áp dụng những giải pháp công nghệ nào để có thể nâng
cao hệ số thu hồi dầu,… Trong số những phát hiện ở bồn trũng Cửu Long đa phần có quy mô
nhỏ, nếu xác lập được công nghệ khai thác mỏ nhỏ một cách hợp lý chúng có thể trở thành mỏ
có ý nghĩa thương mại.
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 17
PHẦN PHỤ LỤC
I. Đặc điểm cấu trúc - kiến tạo:
Bồn trũng Cửu Long có thể phân chia các cấu trúc địa chất như sau:
Võng trung tâm Cửu Long chiếm một diện tích khá lớn ở phía Tây Bắc lô 09. Móng sụt
tới độ sâu 6.5 – 7km. Trục của võng kéo dài theo phương vĩ tuyến sang đến lô 16.
Móng sụt tới độ sâu 6.5 – 7km.
Võng Nam Cửu Long nằm ở lô 09. Móng sụt tới độ sâu 8 km.Võng có hình ovan, trục
của võng kéo dài theo phương Đông Bắc.
Ngăn cách giữa Võng Trung Tâm và Võng Nam Cửu Long là gờ nâng trung tâm. Gờ
nâng được nâng cao chạy theo phương Đông Bắc – Tây Nam, đặc trưng cho phương
phát triển chung của bình đồ cấu trúc bồn trũng. Tại đây tập trung các mỏ dầu quan
trọng như Bạch Hổ, Rồng, Sói, …
Nhìn chung bồn trũng Cửu Long là một cấu trúc sụt võng không đối xứng có phương
Đông Bắc – Tây Nam. Sườn Tây Bắc của bồn trũng có độ dốc thoải, địa hình của móng có
dạng bậc thang và thoải dần về phía lục địa. Sườn Đông Nam của võng sụt có độ dốc lớn đến
40 – 50 0, đá móng được nhô cao đến độ sâu 1500m.
Về hệ thống đứt gãy: hệ thống đứt gãy ở bồn trũng Cửu Long có thể nhóm lại thành
bốn hệ thống chính dựa trên đường phương của chúng: Đông – Tây, Đông Bắc – Tây Nam,
Bắc Nam và nhóm đứt gãy khác. Hệ thống đứt gãy Đông – Tây, Đông Bắc – Tây Nam, Bắc
Nam đóng vai trò quan trọng hơn cả. Các đứt gãy hoạt động mạnh trong đá móng và trầm tích
Oligocene. Chỉ có ít đứt gãy còn hoạt động trong Miocene muộn. Trong các cấu tạo thuộc đới
nâng Trung Tâm và phía Bắc bồn trũng cho thấy rằng các đứt gãy hướng Đông Bắc – Tây
Nam thường là các đứt gãy giới hạn cấu tạo và các đứt gãy Đông Tây, Bắc Nam có vai trò
quan trọng trong phạm vi từng cấu tạo. Tuy nhiên ở mỏ Bạch Hổ, các đứt gãy phương Đông
Bắc – Tây Nam lại có vai trò quan trọng nhất. Hoạt động nén ép vào cuối Oligocene muộn đã
gây ra nghịch đảo nhỏ trong trầm tích Oligocene và các đứt gãy nghịch ở một số nơi.
Lịch sử nghiên cứu bồn trũng Cửu Long
Trang 18
Các đặc điểm kiến tạo:
Thời kỳ trước tạo rift (Jura - Creta): Là thời kì rift với sự tách giãn và sự lún phân dị
theo các đứt gãy lớn bên trong mảng Kontum – Borneo để hình thành các trũng kiểu
giữa núi. Quá trình này đi kèm hoạt động magma xâm nhập Granitoite, phun trào núi
lửa axit dạng ryolite, andesite, basalt và các hoạt động nhiệt dịch, các chuyển động nứt
co bên trong các khối magma, tạo ra các khe nứt đồng sinh được lấp đầy bởi Zeolite và
Calcite cũng như tạo ra các hang hốc khác nhau.
Thời kỳ đồng tạo rift (Eocene – Oligocene sớm): Là thời kì phát triển rift với các trầm
tích lục địa, molas, phủ không chỉnh hợp trên các tầng trầm tích Mezozoi ở trung tâm
trũng hoặc trên các đá cổ hơn ở ven rìa. Sự chuyển động dâng lên mạnh ở các khối
nâng và quá trình phong hoá xảy ra vào đầu Paleogene tạo ra lớp phong hoá có chiều
dài khác nhau trên đỉnh các khối nâng granite. Đó là điều kiện thuận lợi để tích tụ
hydrocacbon và cũng là tầng sản phẩm quan trọng được phát hiện và khai thác hiện nay
ở trũng Cửu Long.
Thời kỳ sau tạo rift (Oligocene – Đệ tứ): Là thời kì mở rộng các vùng trũng do sự lún
chìm khu vực ở rìa Nam địa khối Kontum – Borneo, có liên quan trực tiếp dến sự phát
triển của biển Đông.
Bồn trũng Cửu Long có bề dày trầm trích Kainozoi lấp đầy bồn trũng