Linux căn bản

Linux Fundamentals & Lan management Tài liệu dành cho học viên VSIC Education Corporation Trang 1 Mục Lục Chương 1 Giới thiệu về Linux ............................................................. 6  Linux là gì ? ............................................................................................................................ 6  Lịch sử của Linux ................................................................................................................... 6  Xuất xứ, tiến trình tiến hóa và một số đặc trưng của hệ điều hành UNIX ......................... 6  Sự ra đời Linux ................................................................................................................... 8  Free Software Foundation và GNU ................................................................................... 9  Đặc điểm chính của Linux .................................................................................................... 10  Các bản phân phối Linux ...................................................................................................... 11  Chương 2 Cài đặt Linux ..................................................................... 12  Yêu cầu phần cứng ............................................................................................................... 12  Cài đặt Fedora 7 .................................................................................................................... 12  Chương 3 Thao tác với hệ thống ........................................................ 24  Đăng nhập ............................................................................................................................. 24  Thoát khỏi hệ thống .............................................................................................................. 25  Khởi động lại hệ thống ......................................................................................................... 26  Các chế độ khởi động ........................................................................................................... 27  Xem và thiết đặt ngày, giờ .................................................................................................... 28  Xem lịch ............................................................................................................................... 30  Xem thông tin hệ thống ........................................................................................................ 31  Chương 4 Sử dụng Shell .................................................................... 32  Tìm hiểu về shell .................................................................................................................. 32  Sử dụng lệnh trong Linux ..................................................................................................... 32  Giới thiệu việc dùng lệnh trong Linux ............................................................................. 32  Một số quy ước khi viết lệnh ............................................................................................ 34  Làm đơn giản thao tác gõ lệnh ......................................................................................... 36  Một số phím đặc biệt khi gõ lệnh ..................................................................................... 37  Các kí hiệu mô tả nhóm file và cơ chế mồi lệnh .............................................................. 38  Các trang Man .................................................................................................................. 40  Biến môi trường .................................................................................................................... 41  Chương 5 Quản lý tiến trình .............................................................. 42  Lệnh ps ................................................................................................................................. 42  Lệnh fg và lệnh bg ................................................................................................................ 43  Hủy tiến trình với lệnh kill ................................................................................................... 45  Xem cây tiến trình với lệnh pstree ........................................................................................ 46  Lệnh thiết đặt lại độ ưu tiên của tiến trình ............................................................................ 48  Chương 6 Sử dụng phân vùng đĩa và hệ thống file. ........................... 49  Tổng quan về hệ thống file ................................................................................................... 49  Hỗ trợ nhiều hệ thống File .................................................................................................... 50  Kiến trúc nội tại của hệ thống file ........................................................................................ 51  Inode ................................................................................................................................. 51  Siêu khối ........................................................................................................................... 52  Tạo phân vùng và hệ thống File ........................................................................................... 52  Các kiểu phân vùng .......................................................................................................... 52  Sử dụng fdisk .................................................................................................................... 52  Tạo hệ thống file với mkfs................................................................................................ 53  Kiểm tra hệ thống file ....................................................................................................... 54  Mount (lắp) và umount (tháo) hệ thống file ..................................................................... 54  Linux Fundamentals & Lan management Tài liệu dành cho học viên VSIC Education Corporation Trang 2 Chương 7 Quản lý file và thư mục ..................................................... 56  Giới thiệu ............................................................................................................................. 56  Các thư mục hệ thống .......................................................................................................... 56  Quản lý quyền trên file và thư mục trên Linux .................................................................... 57  Các quyền truy cập file/thư mục ...................................................................................... 57  Thay đổi quyền sở hữu file, thư mục ............................................................................... 58  Thay đổi nhóm sử dụng file/thư mục ............................................................................... 58  Xác định quyền truy cập .................................................................................................. 59  Thay đổi quyền truy cập file/thư mục .............................................................................. 60  Các chú ý đặc biệt trên các quyền thư mục ...................................................................... 60  Thiết lập các quyền truy cập file mặc định ...................................................................... 61  Làm việc với các file và các thư mục .................................................................................. 61  Xem các file và các thư mục ............................................................................................ 61  Chuyển đến thư mục ........................................................................................................ 62  Tạo thư mục ..................................................................................................................... 62  Xác định kiểu file ............................................................................................................. 62  Xem thống kê các quyền của file hay thư mục ................................................................ 62  Sao chép file và thư mục .................................................................................................. 62  Dịch chuyển các file và thư mục ...................................................................................... 63  Xóa các file và thư mục ................................................................................................... 63  Định vị file ....................................................................................................................... 63  Xem nội dung của file ...................................................................................................... 63  Tìm kiếm file .................................................................................................................... 64  Thay đổi nhãn ngày giờ.................................................................................................... 64  Liên kết trong Linux ........................................................................................................ 65  Chương 8 Xử lý văn bản .................................................................... 66  Làm việc với ngõ xuất nhập ................................................................................................. 66  Chuyển hướng (Redirection) ............................................................................................ 66  Ống dẫn (Pipe) ................................................................................................................. 68  Tiện ích tee ....................................................................................................................... 68  Hiệu chỉnh văn bản với bộ lọc ............................................................................................. 69  Sắp xếp file theo hàng ...................................................................................................... 69  Cắt văn bản....................................................................................................................... 70  Dán văn bản ..................................................................................................................... 70  Chuyển đổi ký tự TAB thành ký tự SPACE .................................................................... 70  Định dạng trang ................................................................................................................ 71  Xoá và thay thế ký tự ....................................................................................................... 71  Xem phần đầu file và phần cuối file ................................................................................ 72  Nối nhiều file ................................................................................................................... 72  Chia một file thành nhiều phần ........................................................................................ 72  Hiển thị file dưới các định dạng khác nhau ..................................................................... 73  Hiển thị file theo chiều ngược .......................................................................................... 74  Thêm số dòng vào file ...................................................................................................... 74  Sử dụng grep .................................................................................................................... 75  Chương 9 Cài đặt phần mềm ............................................................. 76  Gói cài đặt ............................................................................................................................ 76  Cài đặt bằng RPM ................................................................................................................ 76  Cài đặt .............................................................................................................................. 76  Gỡ cài đặt ......................................................................................................................... 77  Linux Fundamentals & Lan management Tài liệu dành cho học viên VSIC Education Corporation Trang 3 Quản lý gói ....................................................................................................................... 77  Cài đặt bằng DPKG .............................................................................................................. 77  Cài đặt ............................................................................................................................... 78  Gỡ cài đặt .......................................................................................................................... 78  Cài đặt từ mã nguồn .............................................................................................................. 78  Giải nén ............................................................................................................................ 78  Cài đặt ............................................................................................................................... 78  Tùy biến configure ........................................................................................................... 79  Cài đặt kiểu khác .............................................................................................................. 79  Gỡ cài đặt .......................................................................................................................... 79  Chương 10 Tiến trình khởi động Linux ............................................. 81  Tiến trình khởi động Linux .................................................................................................. 81  Khởi động hệ thống .......................................................................................................... 81  Giai đoạn 1 ....................................................................................................................... 81  Giai đoạn 2 ....................................................................................................................... 82  Kernel ............................................................................................................................... 82  Tiến trình Init .................................................................................................................... 82  Các trình khởi động trên Linux ............................................................................................ 82  LILO ................................................................................................................................. 82  GRUB ............................................................................................................................... 84  Chương 11 X Window System .......................................................... 88  Giới thiệu hệ thống X Window ............................................................................................ 88  Mô hình khách-chủ và tính năng xuyên dụng mạng ............................................................ 88  Chương trình quản lý cho X ................................................................................................. 89  KDE .................................................................................................................................. 89  GNOME ........................................................................................................................... 89  Một số chương trình quản lý X khác ................................................................................ 90  Cấu hình X Window ............................................................................................................. 90  Chương 12 Quản lý người dùng và nhóm người dùng ...................... 95  Tài khoản người dùng ........................................................................................................... 95  Các lệnh cơ bản quản lý người dùng .................................................................................... 95  File /etc/passwd ................................................................................................................ 95  Tạo người dùng với lệnh useradd ..................................................................................... 96  Tạo người dùng thủ công qua file /etc/passwd ................................................................. 97  Thay đổi thuộc tính người dùng ....................................................................................... 98  Xóa bỏ một người dùng (lệnh userdel) ............................................................................. 99  Các lệnh cơ bản liên quan đến nhóm người dùng ................................................................ 99  Nhóm người dùng và file /etc/group ................................................................................ 99  Tạo nhóm người dùng .................................................................................................... 100  Sửa đổi các thuộc tính của một nhóm người dùng ......................................................... 101  Xóa một nhóm người dùng ............................................................................................. 101  Các lệnh cơ bản khác có liên quan đến người dùng ........................................................... 101  Đăng nhập với tư cách một người dùng khác ................................................................. 101  Xác định người dùng đang đăng nhập ............................................................................ 102  Xác định các tiến trình đang được tiến hành .................................................................. 103  Chương 13 Quản lý hệ thống ........................................................... 105  Tìm hiểu về daemon ........................................................................................................... 105  Nhật ký hệ thống ................................................................................................................ 105  Lập lịch công việc .............................................................................................................. 106  Linux Fundamentals & Lan management Tài liệu dành cho học viên VSIC Education Corporation Trang 4 Sử dụng tiện ích at ......................................................................................................... 106  Sử dụng crontab ............................................................................................................. 107  Sao lưu ............................................................................................................................... 108  Sử dụng tar ..................................................................................................................... 108  Sử dụng cpio .................................................................................................................. 109  Sử dụng dd ..................................................................................................................... 109  Sử dụng dump ................................................................................................................ 110  Chương 14 In ấn trên Linux ............................................................. 111  BSD Line Printer Daemon (LPD) ...................................................................................... 111  Common UNIX Printing System (CUPS) .....................