Luận văn Hoàn thiện công tác kế toán tài sản cố định với việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Công ty Hoá chất mỏ
Là một trong ba yếu tố sản xuất kinh doanh cơ bản (TSCĐ; nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ; lao động sống), TSCĐ đóng một vai trò hết sức quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp. Các loại TSCĐ đều có giá trị lớn, thời gian sử dụng lâu dài, tham gia nhiều chu kỳ sản xuất kinh doanh, nó có ảnh hưởng trực tiếp tới việc tính giá thành sản phẩm và xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Bởi vậy, đòi hỏi công tác tổ chức hạch toán kế toán TSCĐ tại doanh nghiệp phải hết sức khoa học: TSCĐ phải được phân loại và đánh giá một cách đúng đắn; việc theo dõi tình hình biến động và sửa chữa TSCĐ phải được ghi chép đầy đủ, chính xác, kịp thời; việc tính khấu hao phải phù hợp với đặc điểm riêng của doanh nghiệp. Hơn thế nữa, một thực tế đặt ra cho tất cả các doanh nghiệp hiện nay là muốn tồn tại, phát triển và đứng vững trên thị trường thì đòi hỏi mỗi đơn vị phải biết tổ chức tốt các nguồn lực sản xuất của mình và sử dụng chúng một cách có hiệu quả nhất. Là một doanh nghiệp lớn dẫn đầu cả nước về lĩnh vực sản xuất và cung ứng vật liệu nổ công nghiệp cũng như các dịch vụ nổ cho các ngành công nghiệp quan trọng của đất nước như ngành than, điện, xi măng, dầu khí, Công ty Hoá chất mỏ có một khối lượng TSCĐ rất lớn. Đồng thời do có nhiều đơn vị trực thuộc công ty nằm phân tán trên cả nước nên đòi hỏi công tác tổ chức hạch toán TSCĐ tại công ty càng đặt ra yêu cầu cao hơn cho kế toán và đây là một trong những phần hành quan trọng trong công tác hạch toán kế toán của doanh nghiệp. Trong thời gian thực tập tại Công ty Hoá chất mỏ, với sự hướng dẫn nhiệt tình của thầy giáo Nguyễn Hữu Đồng, các cán bộ phòng Kế toán tài chính và ban lãnh đạo công ty, em được tìm hiểu thực tế công tác tổ chức hạch toán kế toán tại công ty nói chung và công tác tổ chức hạch toán từng phần hành nói riêng trong đó có phần hành kế toán TSCĐ. Xuất phát từ vị trí quan trọng của công tác kế toán TSCĐ cũng như từ thực tế tổ chức phần hành này tại công ty bao gồm: việc tổ chức vận dụng chế độ kế toán, những đặc điểm riêng nổi bật, ưu nhược điểm trong hạch toán TSCĐ tại doanh nghiệp là những lý do mà em chọn đề tài “Hoàn thiện công tác kế toán tài sản cố định với việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Công ty Hoá chất mỏ (Micco)” trong bài Luận văn tốt nghiệp này. Kết cấu của luận văn ngoài lời mở đầu và kết luận gồm có ba phần sau: Phần I : Cơ sở lý luận về tổ chức hạch toán TSCĐ với việc nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ. Phần II : Thực trạng công tác kế toán TSCĐ tại Công ty Hoá chất mỏ. Phần III : Một số kiến nghị, đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán TSCĐ tại Công ty Hoá chất mỏ
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Hoàn thiện công tác kế toán tài sản cố định với việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Công ty Hoá chất mỏ, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC ...
KHOA ...
-----[\ [\-----
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Đề tài
“Hoàn thiện công tác kế toán tài sản cố định với
việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định
tại Công ty Hoá chất mỏ (Micco)
LuËn v¨n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
Lêi më ®Çu
Lµ mét trong ba yÕu tè s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n (TSC§; nguyªn vËt
liÖu, c«ng cô dông cô; lao ®éng sèng), TSC§ ®ãng mét vai trß hÕt søc quan
träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. C¸c lo¹i
TSC§ ®Òu cã gi¸ trÞ lín, thêi gian sö dông l©u dµi, tham gia nhiÒu chu kú s¶n
xuÊt kinh doanh, nã cã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Bëi vËy, ®ßi hái c«ng t¸c tæ
chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n TSC§ t¹i doanh nghiÖp ph¶i hÕt søc khoa häc: TSC§
ph¶i ®îc ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®óng ®¾n; viÖc theo dâi t×nh h×nh
biÕn ®éng vµ söa ch÷a TSC§ ph¶i ®îc ghi chÐp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi;
viÖc tÝnh khÊu hao ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm riªng cña doanh nghiÖp. H¬n thÕ
n÷a, mét thùc tÕ ®Æt ra cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ muèn tån t¹i,
ph¸t triÓn vµ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng th× ®ßi hái mçi ®¬n vÞ ph¶i biÕt tæ chøc
tèt c¸c nguån lùc s¶n xuÊt cña m×nh vµ sö dông chóng mét c¸ch cã hiÖu qu¶
nhÊt.
Lµ mét doanh nghiÖp lín dÉn ®Çu c¶ níc vÒ lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ cung
øng vËt liÖu næ c«ng nghiÖp còng nh c¸c dÞch vô næ cho c¸c ngµnh c«ng
nghiÖp quan träng cña ®Êt níc nh ngµnh than, ®iÖn, xi m¨ng, dÇu khÝ, C«ng
ty Ho¸ chÊt má cã mét khèi lîng TSC§ rÊt lín. §ång thêi do cã nhiÒu ®¬n vÞ
trùc thuéc c«ng ty n»m ph©n t¸n trªn c¶ níc nªn ®ßi hái c«ng t¸c tæ chøc h¹ch
to¸n TSC§ t¹i c«ng ty cµng ®Æt ra yªu cÇu cao h¬n cho kÕ to¸n vµ ®©y lµ mét
trong nh÷ng phÇn hµnh quan träng trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n cña doanh
nghiÖp.
Trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty Ho¸ chÊt má, víi sù híng dÉn nhiÖt
t×nh cña thÇy gi¸o NguyÔn H÷u §ång, c¸c c¸n bé phßng KÕ to¸n tµi chÝnh vµ
ban l·nh ®¹o c«ng ty, em ®îc t×m hiÓu thùc tÕ c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n kÕ
to¸n t¹i c«ng ty nãi chung vµ c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n tõng phÇn hµnh nãi
riªng trong ®ã cã phÇn hµnh kÕ to¸n TSC§. XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ quan träng cña
c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ còng nh tõ thùc tÕ tæ chøc phÇn hµnh nµy t¹i c«ng ty
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
bao gåm: viÖc tæ chøc vËn dông chÕ ®é kÕ to¸n, nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng næi bËt,
u nhîc ®iÓm trong h¹ch to¸n TSC§ t¹i doanh nghiÖp lµ nh÷ng lý do mµ em
chän ®Ò tµi “Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh víi viÖc n©ng cao
hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh t¹i C«ng ty Ho¸ chÊt má (Micco)” trong bµi
LuËn v¨n tèt nghiÖp nµy.
KÕt cÊu cña luËn v¨n ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn gåm cã ba phÇn sau:
PhÇn I : C¬ së lý luËn vÒ tæ chøc h¹ch to¸n TSC§ víi viÖc n©ng cao hiÖu
qu¶ sö dông TSC§.
PhÇn II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ t¹i C«ng ty Ho¸ chÊt má.
PhÇn III : Mét sè kiÕn nghÞ, ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
TSC§ t¹i C«ng ty Ho¸ chÊt má.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp 1 Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
PhÇn I: c¬ së lý luËn vÒ tæ chøc h¹ch to¸n tµi
s¶n cè ®Þnh víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông
Tµi s¶n cè ®Þnh
I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ tµi s¶n cè ®Þnh
1. Tµi s¶n cè ®Þnh vµ c¸c yªu cÇu vÒ qu¶n lý
TSC§ lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng cã gi¸ trÞ lín, thêi gian sö dông dµi.Theo
quy ®Þnh hiÖn hµnh cña chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam th× mét tµi s¶n ®îc ghi nhËn
lµ TSC§ ph¶i cã thêi gian sö dông lín h¬n mét n¨m vµ cã gi¸ trÞ tõ 5 triÖu
®ång trë lªn. TSC§ cã c¸c ®Æc ®iÓm sau:
TSC§ tham gia nhiÒu chu kú s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu lµ TSC§ h÷u h×nh
th× tµi s¶n kh«ng thay ®æi h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu trong suèt qu¸ tr×nh sö
dông cho tíi khi h háng.
Trong qu¸ tr×nh tham gia s¶n xuÊt kinh doanh, gi¸ trÞ cña TSC§ bÞ hao
mßn dÇn vµ ®îc dÞch chuyÓn tõng phÇn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm míi s¸ng t¹o
ra hoÆc vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
ChÝnh nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn lµ c¬ së ®Ó ph©n biÖt gi÷a hai nhãm t liÖu lao
®éng lµ TSC§ vµ c«ng cô dông cô, ®ång thêi nã còng ®Æt ra mét yªu cÇu cao
vÒ qu¶n lý sö dông còng nh yªu cÇu vÒ tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n TSC§
trong mçi doanh nghiÖp.
Yªu cÇu vÒ qu¶n lý: c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ trong doanh nghiÖp ph¶i qu¶n
lý tèt TSC§ trªn hÖ thèng sæ s¸ch vµ ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh qu¶n lý, kÕ to¸n
ph¶i cung cÊp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ kÞp thêi c¸c th«ng tin vÒ:
Qu¶n lý TSC§ vÒ chñng lo¹i theo ®Æc trng kü thuËt vµ ®Æc trng kinh tÕ
Nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn, gi¸ trÞ cßn l¹i, nguån h×nh thµnh TSC§…
C¸c th«ng tin vÒ sö dông vµ khÊu hao TSC§ nh: thêi gian sö dông,
ph¬ng ph¸p thu håi vèn, ph¬ng ph¸p khÊu hao vµ ph¬ng ph¸p ph©n bæ chi
phÝ cho c¸c ®èi tîng sö dông.
Yªu cÇu vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§:
Tæ chøc ph©n lo¹i TSC§ vµ ®¸nh gi¸ TSC§ theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp 2 Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
Tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n ban ®Çu c¸c nghiÖp vô biÕn ®éng, khÊu hao,
söa ch÷a TSC§, còng nh viÖc ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô nµy trªn hÖ thèng sæ kÕ
to¸n theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh vµ theo tÝnh ®Æc thï TSC§ trong ®¬n vÞ.
Thùc hiÖn tèt chÕ ®é b¸o c¸o TSC§ theo ®óng chÕ ®é vµ yªu cÇu qu¶n lý.
2. Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh
2.1. Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh
2.1.1. Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh theo h×nh th¸i biÓu hiÖn
Theo c¸ch nµy, TSC§ ®îc chia lµm 2 lo¹i: TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v«
h×nh. Theo quy ®Þnh t¹i QuyÕt ®Þnh 166/1999/Q§-BTC ngµy 30/12/1999 cña
Bé trëng Bé Tµi chÝnh vÒ chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§:
TSC§ h÷u h×nh: lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng cã h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ, cã
®ñ tiªu chuÈn gi¸ trÞ vµ thêi gian sö dông l©u dµi (gi¸ trÞ tõ 5 triÖu ®ång vµ thêi
gian sö dông tõ mét n¨m trë lªn), tham gia nhiÒu chu kú kinh doanh nhng vÉn
gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu. TSC§ h÷u h×nh bao gåm:
Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc.
M¸y mãc, thiÕt bÞ
Ph¬ng tiÖn vËn t¶i, thiÕt bÞ truyÒn dÉn
ThiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý
Vên c©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm
TSC§ h÷u h×nh kh¸c.
TSC§ v« h×nh: lµ nh÷ng TSC§ kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt, thÓ hiÖn mét
lîng gi¸ trÞ ®· ®îc ®Çu t cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn nhiÒu chu kú kinh doanh
cña doanh nghiÖp. TSC§ v« h×nh bao gåm:
QuyÒn sö dông ®Êt.
Chi phÝ thµnh lËp doanh nghiÖp.
B»ng ph¸t minh s¸ng chÕ.
Chi phÝ nghiªn cøu, ph¸t triÓn.
Lîi thÕ th¬ng m¹i.
TSC§ v« h×nh kh¸c.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp 3 Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
2.1.2. Ph©n lo¹i TSC§ theo quyÒn së h÷u
Theo c¸ch nµy, TSC§ trong doanh nghiÖp ®îc chia lµm hai lo¹i:
TSC§ tù cã: lµ nh÷ng TSC§ thuéc quyÒn së h÷u, sö dông vµ quyÒn ®Þnh
®o¹t cña doanh nghiÖp. C¸c TSC§ nµy cã thÓ ®îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån
kh¸c nhau nh ng©n s¸ch cÊp, vèn tù bæ sung, vèn vay, liªn doanh, liªn kÕt…
TSC§ ®i thuª: víi nh÷ng tµi s¶n nµy doanh nghiÖp chØ cã quyÒn sö dông
mµ kh«ng cã quyÒn së h÷u hay ®Þnh ®o¹t trong suèt thêi gian ®i thuª. TSC§ ®i
thuª bao gåm hai lo¹i:
TSC§ thuª tµi chÝnh: lµ nh÷ng TSC§ mµ doanh nghiÖp thuª cña C«ng ty
cho thuª tµi chÝnh nÕu hîp ®ång thuª tho¶ m·n Ýt nhÊt 1 trong 4 ®iÒu kiÖn sau:
Khi kÕt thóc thêi h¹n cho thuª theo hîp ®ång, bªn thuª ®îc chuyÓn
quyÒn së h÷u tµi s¶n thuª hoÆc ®îc tiÕp tôc thuª theo tho¶ thuËn cña hai bªn.
Khi kÕt thóc thêi h¹n thuª, bªn thuª ®îc lùa chän mua tµi s¶n thuª theo
gi¸ danh nghÜa thÊp h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ cña tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm mua l¹i.
Thêi h¹n thuª mét lo¹i tµi s¶n Ýt nhÊt ph¶i b»ng 60% thêi gian cÇn thiÕt
®Ó khÊu hao tµi s¶n thuª.
Tæng sè tiÒn thuª tµi s¶n quy ®Þnh t¹i hîp ®ång thuª Ýt nhÊt ph¶i t¬ng
®¬ng víi gi¸ cña tµi s¶n ®ã trªn thÞ trêng vµo thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång.
TSC§ thuª ho¹t ®éng: lµ nh÷ng tµi s¶n ®i thuª kh«ng tho¶ m·n bÊt kú mét
®iÒu kiÖn nµo trong c¸c ®iÒu kiÖn cña thuª tµi chÝnh.
2.1.3. Ph©n lo¹i TSC§ theo nguån h×nh thµnh
TSC§ do vèn Ng©n s¸ch (hoÆc cÊp trªn) cÊp.
TSC§ ®îc trang bÞ b»ng nguån vèn tù bæ sung.
TSC§ ®îc trang bÞ b»ng nguån vèn vay.
TSC§ ®îc trang bÞ b»ng c¸c nguån kh¸c nh nhËn gãp vèn liªn doanh,
liªn kÕt cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c…
2.1.4. Ph©n lo¹i TSC§ theo c«ng dông vµ t×nh h×nh sö dông
TSC§ dïng cho s¶n xuÊt, kinh doanh.
TSC§ sö dông cho nhu cÇu phóc lîi, cho ho¹t ®éng hµnh chÝnh sù nghiÖp
TSC§ chê xö lý: lµ nh÷ng TSC§ bÞ h háng, ®ang tranh chÊp…
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp 4 Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
2.2. §¸nh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh
§¸nh gi¸ TSC§ lµ viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ghi sæ cña TSC§ theo nh÷ng
nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. Gi¸ trÞ ghi sæ cña TSC§ ®îc thÓ hiÖn qua 3 chØ tiªu:
2.2.1. Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh
Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh (thuéc së h÷u cña doanh nghiÖp):
TSC§ lo¹i mua s¾m (c¶ cò vµ míi): nguyªn gi¸ bao gåm gi¸ thùc tÕ ph¶i
tr¶, l·i tiÒn vay ®Çu t cho TSC§ khi cha ®a TSC§ vµo sö dông; c¸c chi phÝ
vËn chuyÓn, bèc dì; c¸c chi phÝ söa ch÷a t©n trang, chi phÝ l¾p ®Æt, ch¹y thö
tríc khi ®a TSC§ vµo sö dông vµ thuÕ, lÖ phÝ tríc b¹ (nÕu cã)…
TSC§ ®îc cÊp ph¸t ®iÒu chuyÓn ®Õn: nguyªn gi¸ bao gåm gi¸ trÞ cßn l¹i
ghi sæ ë ®¬n vÞ cÊp (hoÆc gi¸ trÞ ®¸nh gi¸ thùc tÕ cña Héi ®ång giao nhËn) céng
víi c¸c phÝ tæn míi tríc khi sö dông mµ bªn nhËn ph¶i chi ra (chi phÝ vËn
chuyÓn, bèc dì, l¾p ®Æt, ch¹y thö…).
Riªng trêng hîp ®iÒu chuyÓn TSC§ gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch
to¸n phô thuéc th× c¸c chØ tiªu nguyªn gi¸, hao mßn luü kÕ, gi¸ trÞ cßn l¹i cña
tµi s¶n ®îc ghi theo sæ cña ®¬n vÞ cÊp. C¸c chi phÝ tríc khi sö dông ®îc
h¹ch to¸n vµo chi phÝ kinh doanh trong kú.
TSC§ do bé phËn x©y dùng c¬ b¶n tù lµm bµn giao: nguyªn gi¸ lµ gi¸
thùc tÕ cña c«ng tr×nh x©y dùng cïng c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan vµ lÖ phÝ
tríc b¹ (nÕu cã).
TSC§ ®Çu t theo ph¬ng thøc giao thÇu: nguyªn gi¸ lµ gi¸ ph¶i tr¶ cho
bªn nhËn thÇu céng víi c¸c kho¶n phÝ tæn míi tríc khi sö dông (ch¹y thö,
thuÕ tríc b¹…) trõ ®i c¸c kho¶n gi¶m gi¸.
Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh thuéc së h÷u doanh nghiÖp: lµ c¸c chi phÝ thùc
tÕ ph¶i tr¶ khi thùc hiÖn nh phÝ tæn thµnh lËp doanh nghiÖp, chi phÝ cho c«ng
t¸c nghiªn cøu, ph¸t triÓn…
Nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh: ®îc ph¶n ¸nh ë ®¬n vÞ thuª nh ®¬n vÞ
chñ së h÷u tµi s¶n bao gåm: gi¸ mua thùc tÕ, c¸c chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì,
c¸c chi phÝ söa ch÷a t©n trang tríc khi sö dông, chi phÝ l¾p ®Æt, ch¹y thö, thuÕ
vµ lÖ phÝ tríc b¹ (nÕu cã)…
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp 5 Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
2.2.2. Gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh
Hao mßn TSC§ lµ sù gi¶m dÇn gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ cña TSC§ do
tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh, do bµo mßn cña tù nhiªn, do tiÕn bé kü
thuËt…trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña TSC§. §Ó thu håi l¹i gi¸ trÞ hao mßn cña
TSC§ ®Ó t¸i s¶n xuÊt l¹i TSC§, ngêi ta tiÕn hµnh trÝch khÊu hao b»ng c¸ch
chuyÓn phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n ®ã vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm t¹o ra hoÆc vµo
chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú. Hao mßn lµ mét hiÖn tîng kh¸ch quan,
cßn khÊu hao l¹i lµ viÖc tÝnh to¸n vµ ph©n bæ cã hÖ thèng nguyªn gi¸ cña TSC§
vµo chi phÝ kinh doanh qua thêi gian sö dông cña TSC§.
2.2.3. Gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh
Gi¸ trÞ cßn l¹i trªn sæ kÕ to¸n cña TSC§: ®îc x¸c ®Þnh b»ng hiÖu sè
gi÷a nguyªn gi¸ TSC§ vµ sè khÊu hao luü kÕ cña TSC§ ®ã tÝnh ®Õn thêi ®iÓm
x¸c ®Þnh. ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn phÇn gi¸ trÞ TSC§ cha ®îc chuyÓn dÞch vµo
gi¸ trÞ s¶n phÈm s¸ng t¹o ra hoÆc vµo chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp.
ViÖc ®¸nh gi¸ ®óng gi¸ trÞ cña TSC§ (trªn c¶ 3 chØ tiªu) lµ rÊt quan träng
v× nÕu ®¸nh gi¸ TSC§ mét c¸ch ®óng ®¾n sÏ ph¶n ¸nh ®óng ®îc gi¸ trÞ TSC§
hiÖn cã cña doanh nghiÖp trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh trong kú. Tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn
(trong ®ã cã hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh) cña doanh nghiÖp vµ gióp cho nhµ
qu¶n lý cã c¨n cø thùc tÕ ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh liªn quan ®Õn TSC§ (nh ®Çu t,
®æi míi TSC§) mét c¸ch kÞp thêi, chÝnh x¸c. Vµ ®©y còng lµ mét trong nh÷ng
néi dung cña c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n TSC§ t¹i doanh nghiÖp.
II. Tæ chøc h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh
1. Tæ chøc chøng tõ h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh
1.1. Chøng tõ sö dông
C¸c chøng tõ kÕ to¸n lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó kÕ to¸n h¹ch to¸n c¸c nghiÖp
vô kinh tÕ ph¸t sinh. §Ó h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn TSC§, kÕ to¸n
dùa vµo c¸c chøng tõ sau:
Chøng tõ t¨ng, gi¶m: lµ c¸c quyÕt ®Þnh t¨ng, gi¶m TSC§ cña chñ së h÷u.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp 6 Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
Chøng tõ TSC§: theo quy ®Þnh t¹i QuyÕt ®Þnh 1141-TC/Q§/C§KT ngµy
1/11/1995 cña Bé Tµi chÝnh, cã 5 lo¹i chøng tõ TSC§:
Biªn b¶n giao nhËn TSC§ (MÉu sè 01-TSC§/BB).
ThÎ TSC§ (MÉu sè 02-TSC§/BB).
Biªn b¶n thanh lý TSC§ (MÉu sè 03-TSC§/BB).
Biªn b¶n giao nhËn TSC§ söa ch÷a lín hoµn thµnh (MÉu sè 04-
TSC§/HD).
Biªn b¶n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ (MÉu sè 05-TSC§/HD).
Chøng tõ khÊu hao TSC§: lµ b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§.
1.2. Quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ
S¬ ®å 1: Quy tr×nh tæ chøc chøng tõ TSC§
Khi cã nhu cÇu ®Çu t ®æi míi hoÆc thanh lý, nhîng b¸n còng nh c¸c
nghiÖp vô kh¸c liªn quan ®Õn TSC§, chñ së h÷u sÏ ra c¸c quyÕt ®Þnh t¨ng,
gi¶m, ®¸nh gi¸ l¹i TSC§... Khi ®ã doanh nghiÖp ph¶i thµnh lËp ban giao nhËn
TSC§ víi trêng hîp t¨ng tµi s¶n (hoÆc ban thanh lý víi trêng hîp gi¶m
TSC§, ban kiÓm nghiÖm kü thuËt c¸c c«ng tr×nh söa ch÷a lín). Ban nµy cã
nhiÖm vô nghiÖm thu, giao nhËn (hoÆc tiÕn hµnh thanh lý) TSC§ vµ lËp biªn
b¶n giao nhËn (hoÆc biªn b¶n thanh lý, biªn b¶n giao nhËn TSC§ söa ch÷a lín
hoµn thµnh) tuú tõng trêng hîp c«ng viÖc cô thÓ. Lóc nµy, kÕ to¸n míi tiÕn
hµnh lËp thÎ TSC§ (nÕu mua s¾m, ®Çu t míi TSC§), ghi sæ chi tiÕt, sæ tæng
hîp, tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao, lËp kÕ ho¹ch vµ theo dâi qu¸ tr×nh söa ch÷a
TSC§… Cuèi cïng lµ b¶o qu¶n vµ lu chøng tõ theo quy ®Þnh.
Chñ së h÷u Ban giao nhËn
(ban thanh lý)
KÕ to¸n TSC§
LËp hoÆc huû
thÎ TSC§, ghi
sæ chi tiÕt,
tæng hîp
Giao nhËn
(hoÆc thanh lý)
TSC§ vµ lËp
biªn b¶n
QuyÕt ®Þnh
t¨ng, gi¶m
TSC§
NghiÖp
vô
TSC§
Lu hå
s¬ kÕ
to¸n
(1) (2) (3) (4)
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp 7 Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
2. H¹ch to¸n chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh
Khi ph¸t sinh nghiÖp vô t¨ng, gi¶m TSC§, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ TSC§
(®îc lu trong hå s¬ cña tõng TSC§), kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp thÎ TSC§ (trêng
hîp t¨ng) hoÆc huû thÎ TSC§ (trêng hîp gi¶m TSC§) vµ ph¶n ¸nh vµo c¸c sæ
chi tiÕt TSC§. Sæ chi tiÕt TSC§ trong doanh nghiÖp dïng ®Ó theo dâi tõng lo¹i,
tõng nhãm TSC§ vµ theo tõng ®¬n vÞ sö dông trªn c¶ hai chØ tiªu hiÖn vËt vµ
chØ tiªu gi¸ trÞ. Bé Tµi chÝnh ®· ®a ra hai mÉu sæ chi tiÕt TSC§ bao gåm:
MÉu 1: sæ TSC§ (dïng chung cho toµn doanh nghiÖp). Sæ ®îc më cho c¶
n¨m vµ ph¶i ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin chñ yÕu nh c¸c chØ tiªu chung, c¸c
chØ tiªu t¨ng nguyªn gi¸, khÊu hao vµ chØ tiªu gi¶m nguyªn gi¸ TSC§.
MÉu 2: Sæ tµi s¶n theo ®¬n vÞ sö dông. Sæ nµy dïng ®Ó theo dâi TSC§ vµ
c«ng cô lao ®éng nhá cña tõng bé phËn, tõng ®¬n vÞ trong doanh nghiÖp.
S¬ ®å 2: Quy tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt TSC§
Tõ c¸c sæ chi tiÕt TSC§, cuèi kú kÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo ®©y ®Ó lËp b¶ng
tæng hîp chi tiÕt t¨ng gi¶m TSC§. Vµ dùa vµo b¶ng tæng hîp chi tiÕt t¨ng gi¶m
TSC§ nµy, kÕ to¸n lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh.
3. H¹ch to¸n tæng hîp tµi s¶n cè ®Þnh
3.1. H¹ch to¸n biÕn ®éng tµi s¶n cè ®Þnh
3.1.1. Tµi kho¶n sö dông
TK 211 “Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh”: ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh
biÕn ®éng TSC§ h÷u h×nh thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp theo chØ tiªu
nguyªn gi¸. KÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh sau:
Chøng tõ
tµi s¶n
cè ®Þnh
LËp hoÆc
huû thÎ
tµi s¶n
cè ®Þnh
Sæ kÕ
to¸n chi
tiÕt
TSC§
B¶ng tæng
hîp chi
tiÕt t¨ng
gi¶m
TSC§
B¸o c¸o
tµi chÝnh
Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi kú
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp 8 Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
Bªn Nî: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh t¨ng trong kú.
Bªn Cã: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh gi¶m trong kú.
D Nî : ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh hiÖn cã.
TK 211 ®îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp 2:
TK 2112- Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc.
TK 2113- M¸y mãc, thiÕt bÞ.
TK 2114- Ph¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn.
TK 2115- ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý.
TK 2116- C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm.
TK 2118- TSC§ h÷u h×nh kh¸c.
TK 212 “TSC§ thuª tµi chÝnh” dïng ®Ó theo dâi t×nh h×nh ®i thuª TSC§
dµi h¹n. KÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh sau:
Bªn Nî: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh t¨ng trong kú.
Bªn Cã: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh gi¶m trong kú.
D Nî : nguyªn gi¸ TSC§ ®ang thuª dµi h¹n.
TK 213 “TSC§ v« h×nh” ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng
TSC§ v« h×nh thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp theo chØ tiªu nguyªn gi¸.
Bªn Nî: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh t¨ng trong kú.
Bªn Cã: ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh gi¶m trong kú.
D Nî : ph¶n ¸nh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh hiÖn cã.
TK 213 ®îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp 2:
TK 2131: QuyÒn sö dông ®Êt.
TK 2132: Chi phÝ thµnh lËp doanh nghiÖp.
TK 2133: B»ng ph¸t minh s¸ng chÕ.
TK 2134: Chi phÝ nghiªn cøu, ph¸t triÓn.
TK 2135: Chi phÝ vÒ lîi thÕ th¬ng m¹i.
TK 2138: TSC§ v« h×nh kh¸c.
3.1.2. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng tµi s¶n cè ®Þnh
H¹ch to¸n biÕn ®éng TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp 9 Chuyªn ngµnh KÕ to¸n tæng hîp
NguyÔn ThÞ Thu H¬ng- Líp KÕ to¸n C- Kho¸ 41 (1999- 2003)
S¬ ®å 3: H¹ch to¸n biÕn ®éng TSC§
(trong doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ)
Ghi chó: trong trêng hîp t¨ng TSC§ do mua s¾m, ®ång thêi víi bót to¸n ghi
t¨ng TSC§ th× kÕ to¸n cßn ph¶i ghi c¸c bót to¸n kÕt chuyÓn nguån.
§èi víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th×
trong nguyªn gi¸ TSC§ mua s¾m, ®Çu t bao gåm cña thuÕ GTGT ®Çu vµo; c¸c
kho¶n thu nhËp tõ thanh lý, nhîng b¸n bao gåm c¶ thuÕ GTGT ph¶i nép.
H¹ch to¸n TSC§ ®i thuª vµ cho thuª
H¹ch to¸n TSC§ thuª tµi chÝnh
TK 411 TK 111,112,341… TK 211,213
TK 411
Nguyªn gi¸ TSC§ t¨ng do
mua s¾m
NhËn gãp vèn, ®îc cÊp,
®îc tÆng biÕu TSC§
TSC§ x©y dùng hoÆc qua l¾p
®Æt hoµn thµnh bµn giao
TK 128, 222
NhËn l¹i TSC§ gãp vèn liªn
doanh ng¾n vµ dµi h¹n
TK 821
TK 214
Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§
thanh lý hoÆc nhîng b¸n
Hao mßn luü kÕ cña TSC§
gi¶m trong kú
Tr¶ vèn gãp liªn doanh b»ng TSC§
TK128,222
Gãp vèn liªn doanh b»ng TSC§
(ghi theo gi¸ trÞ ®îc ®¸nh gi¸)
TK 412
Chªnh lÖch
t¨ng
Chªnh lÖch
gi¶m
TK 1381,1388
TSC§ thiÕu chê xö lý (ghi
theo gi¸ trÞ cßn l¹i)
TK 153
ChuyÓn TSC§ cha sö dông thµnh
c«ng cô dông cô
TK 142,627,641,642
ChuyÓ
