Hoá chất dùng trong Dược về khía cạnh quản lý được
phân thành hai nhóm:
Nhóm các hóa chất dùng làm thuốc : còn gọi là NGUYÊN
LIỆU LÀM THUỐC. Được phân thành hai loại:
1. Hóa chất thường
2. Hóa chất gây nghiện, hướng thần
Trong chương trình chúng ta sẽ tìm hiểu về các quy chế liên
quan đến việc quản lý thuốc dùng cho người
47 trang |
Chia sẻ: hoang16 | Lượt xem: 666 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luật pháp - Pháp chế dược, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CÁC QUY ĐỊNH LIÊN QUAN
ĐẾN THUỐC GÂY NGHIỆN
THUỐC HƯỚNG TÂM THẦN
PHÁP CHẾ DƯỢC
Hoá chất dùng trong Dược về khía cạnh quản lý được
phân thành hai nhóm:
Nhóm các hóa chất dùng làm thuốc : còn gọi là NGUYÊN
LIỆU LÀM THUỐC. Được phân thành hai loại:
1. Hóa chất thường
2. Hóa chất gây nghiện, hướng thần
Trong chương trình chúng ta sẽ tìm hiểu về các quy chế liên
quan đến việc quản lý thuốc dùng cho người
Nhóm các hóa chất không dùng làm thuốc: còn gọi là HÓA
CHẤT HÓA NGHIỆM. Được phân thành hai loại:
1. Hóa chất thường
2. Hóa chất nguy hiểm: những hóa chất có các tính chất sau:
ĐỘC – ĂN MÒN – DỂ CHÁY – DỂ NỔ – OXY HÓA MẠNH -
KHỬ MẠNH
Thực hiện việc quản lý
THUỐC GÂY NGHIỆN
Thông tư số
10/2010/TT-BYT
ngày 29/4/2010 của Bộ trưởng BYT
NỘI DUNG
* CÁC KHÁI NIỆM CHUNG
* CÁC QUY ĐỊNH LIÊN QUAN ĐẾN PHA CHẾ – SẢN
XUẤT – XUẤT NHẬP KHẨU – BẢO QUẢN
* CÁC QUY ĐỊNH LIÊN QUAN ĐẾN PHÂN PHỐI –
DỰ TRÙ – DUYỆT DỰ TRÙ
* CÁC CHẾ ĐỘ BÁO CÁO
CÁC KHÁI NIỆM CHUNG
Thế nào là Thuốc GÂY NGHIỆN?
Là những thuốc có nguồn gốc tự nhiên, tổng hợp hay bán tổng
hợp được sử dụng với mục đích phòng bệnh, chữa bệnh (Mục
đích y học), phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học.
Nếu bị lạm dụng có thể dẫn đến “nghiện”
“nghiện”: Một tình trạng phụ thuộc về thể chất hay tâm thần
đối với chất lạm dụng.
Thuốc GÂY NGHIỆN DẠNG PHỐI HỢP:
cần hội đủ 4 yếu tố:
- Là thuốc gây nghiện: trong thành phần có chất có tên trong
danh mục các chất gây nghiện
- Trong thành phần ngoài chất gây nghiện còn có các chất
khác không phải là thuốc HTT hay tiền chất làm thuốc
- Chất gây nghiện có tên trong bảng danh mục thuốc gây
nghiện dạng phối hợp
- Nồng độ, hàm lượng chất gây nghiện có trong đơn vị thành
phẩm ≤ nồng độ, hàm lượng ghi trong bảng danh mục thuốc
gây nghiện dạng phối hợp
Trường hợp được miễn quản lý theo thuốc
gây nghiện khi bán cho người bệnh
Thuốc GÂY NGHIỆN DẠNG PHỐI HỢP
Phạm vi điều chĩnh của quy định về quản
lý thuốc gây nghiện
Các loại thuốc gây nghiện sử dụng trong lĩnh vực y tế,
phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học.
THUỐC GÂY NGHIỆN DẠNG PHỐI HỢP
Terpin codein :
Terpin hidrat 100 mg (200 mg)
Codein base 10 mg (2 – 5 mg)
Di-antalvic :
Acetaminophen 500 mg
Dextropropoxyphen 135 mg
Thế nào là Thuốc HƯỚNG TÂM THẦN ?
Là những thuốc có nguồn gốc tự nhiên, bán tổng hợp hoặc tổng
hợp. Có tác dụng trên thần kinh trung ương gây nên tình trạng
kích thích hoặc ức chế. Nếu sử dụng không hợp lý có thể gây nên
rối loạn chức năng vận động, tư duy, hành vi, nhận thức, cảm
xúc hoặc gây ảo giác hoặc có khả năng bị lệ thuộc thuốc
Thuốc HƯỚNG TÂM THẦN DẠNG PHỐI HỢP:
cần 4 yếu tố:
- Là thuốc hướng tâm thần: trong thành phần có chất có tên
trong danh mục thuốc hướng tâm thần (phụ lục I)
- Trong thành phần ngoài chất hướng tâm thần còn có các chất
khác không phải là thuốc gây nghiện hoặc tiền chât
- Chất hướng tâm thần có tên trong bảng danh mục thuốc
hướng tâm thần dạng phối hợp (phụ lục III)
- Nồng độ, hàm lượng chất hướng tâm thần có trong đơn vị
thành phẩm ≤ nồng độ, hàm lượng ghi trong bảng danh mục
thuốc hướng tâm thần dạng phối hợp
Tiền chất dùng làm thuốc
Là những chất không phải là chất hướng tâm thần , chất
gây nghiện nhưng có thể được dùng để bán tổng hợp, tổng
hợp ra các chất hướng tâm thần, chất gây nghiện
Tiền Chất làm thuốc dạng phối hợp:
cần 4 yếu tố
- Trong thành phần có chất có tên trong danh mục Tiền
chất dùng làm thuốc (phụ lục II)
- Trong thành phần ngoài Tiền chất dùng làm thuốc còn có
các chất khác
- Tiền Chất có trong thành phẩm có tên trong bảng danh
mục Tiền chất dùng làm thuốc dạng phối hợp (phụ lục IV)
- Nồng độ, hàm lượng Tiền chất có trong đơn vị thành
phẩm ≤ nồng độ, hàm lượng ghi trong bảng danh mục Tiền
chất dùng làm thuốc dạng phối hợp
Trường hợp được miễn quản lý theo thuốc
hướng tâm thần khi bán cho người bệnh
Thuốc HƯỚNG TÂM THẦN DẠNG PHỐI HỢP
TIỀN CHẤT DÙNG LÀM THUỐC DẠNG PHỐI HỢP
Phạm vi điều chĩnh của quy định về quản
lý thuốc hướng tâm thần
Các loại thuốc Hướng tâm thần và Tiền chất dùng làm thuốc
được sử dụng trong lĩnh vực y tế, phân tích, kiểm nghiệm,
nghiên cứu khoa học.
Ban hành kèm theo 2 thông tư có . . .
6 bảng danh mục:
1. Quản Lý Thuốc Gây Nghiện: 2 danh mục:
- Danh mục các chất gây nghiện (phụ lục I)
- Danh mục các chất gây nghiện dạng phối hợp (phụ lục II)
2. Quản Lý Thuốc Hướng Tâm Thần: 4 danh mục:
- Danh mục các chất hướng tâm thần (phụ lục I)
- Danh mục Tiền chất dùng làm thuốc (phụ lục II)
- Danh mục các Thuốc Hướng Tâm Thần dạng phối hợp
(phụ lục III)
- Danh mục Tiền Chất dùng làm thuốc dạng phối hợp
(phụ lục IV)
Các trường hợp được miễn chấp hành các quy định trên được
QUẢN LÝ NHƯ THUỐC THƯỜNG
khi bán cho người bệnh
mặc dù KHÔNG PHẢI LÀ THUỐC THƯỜNG
Có 3 trường hợp :
* Thuốc gây nghiện dạng phối hợp
* Thuốc hướng thần dạng phối hợp
* Tiền chất làm thuốc dạng phối hợp
Khi cần xét để quyết định chế độ quản lý
* Đối với một thành phẩm bất kỳ:
Ta cần tra 3 bảng danh mục đó là:
- Danh mục chất gây nghiện, danh mục chất hướng tâm thần,
danh mục Tiền chất dùng làm thuốc.
+ nếu thành phần của thuốc không có tên trong 3 danh mục
chính nầy: Kết Luận quản lý theo thuốc thường
+ nếu thành phần của thuốc có tên 1 trong 3 danh mục chính thì
ta tra tiếp bảng thứ 4 là bảng phụ trong 3 bảng còn lại có liên
quan đến bảng chính mà thành phần của thuốc có tên trên
- Nếu tra tiếp bảng thứ 4 mà ĐẠT các quy định trong bảng danh
mục nầy: Kết Luận thuốc được miễn quản lý theo quy định, được
quản lý như thuốc thường mặc dù không phải là thuốc thường
- Nếu tra tiếp bảng thứ 4 mà KHÔNG ĐẠT: Kết Luận thuốc được
Quản Lý theo Quy định mà thành phần của thuốc có tên
Khi cần xét để quyết định chế độ quản lý
* Đối với một thành phẩm đã biết trước :
Ta cần tra 1 bảng danh mục đó là:
Một trong ba bảng danh mục dạng phối hợp là danh mục TGN
dạng phối hợp, danh mục thuốc HTT dạng phối hợp hoặc danh
mục Tiền chất làm thuốc dạng phối hợp :
- Nếu ĐẠT các quy định trong bảng danh mục nầy: Kết Luận
thuốc được miễn quản lý theo quy định, được quản lý như thuốc
thường mặc dù không phải là thuốc thường
- Nếu KHÔNG ĐẠT: Kết Luận thuốc được Quản Lý theo Quy
định mà thành phần của thuốc có tên
Theo thuốc gây nghiện ?
Tra 2 bảng danh mục:
- Danh mục thuốc gây nghiện
- Danh mục thuốc gây nghiện dạng phối hợp
Theo thuốc hướng tâm thần
Tra 3 trong 4 bảng danh mục:
- Danh mục thuốc hướng tâm thần
- Danh mục tiền chất dùng làm thuốc
- Danh mục thuốc hướng tâm thần dạng phối hợp hoặc danh mục
tiền chất làm thuốc dạng phối hợp
Khi cần xét để quyết định một thuốc có quản lý :
CÁC QUY ĐỊNH LIÊN QUAN
ĐẾN PHA CHẾ - SẢN XUẤT -
XUẤT NHẬP KHẨU –
BẢO QUẢN
Cần lưu ý
Khi nói đến pha chế ở đây chúng ta nên hiểu rằng “pha
chế theo đơn hoặc pha chế ở khoa dược của các cơ sở điều
trị có giường bệnh
sản phẩm pha chế chỉ dùng cho một người bệnh
có đơn pha chế. Hoặc nếu là sản phẩm pha chế của khoa
dược của cơ sở điều trị thì chỉ dùng cho bệnh nhân nội –
ngoại trú của cơ sở điều trị đó.
Sản phẩm pha chế theo đơn cấm không được bán tự do ở
các nhà thuốc – đại lý thuốc.
CƠ SỞ PHA CHẾ:
Phải đạt các yêu cầu về pha chế sản xuất thuốc theo quy
định của Bộ y tế
Không pha chế cùng lúc, cùng nơi với những thuốc khác
để tránh nhầm lẫn và nhiễm chéo
NGƯỜI PHA CHẾ:
Giám sát và chịu trách nhiệm : Dược sĩ Đại học
Người trực tiếp pha : từ Dược sĩ trung học trở lên
DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT cần đạt các yêu cầu:
Được chứng nhận đạt tiêu chuẩn WHO-G M P
(có kinh nghiệm sản xuất dạng thuốc nầy từ 2 năm trở
lên)
Trong danh sách được Bộ Y Tế (Cục Quản Lý Dược Việt
Nam) cho phép và có hiệu lực từng năm một
DOANH NGHIỆP XUẤT NHẬP KHẨU
Thành phẩm và Nguyên liệu Thuốc Gây Nghiện Thuốc
Hướng tâm thần cần đạt các yêu cầu sau:
Có chức năng xuất nhập khẩu thuốc
Có tên trong danh sách được Bộ Y Tế (Cục Quản Lý Dược
Việt Nam) cho phép và công bố từng năm một
KHO TÀNG, NƠI CẤT GIỮ BẢO QUẢN THUỐC
Cần được trang bị đầy đủ các trang thiết bị để đáp ứng các yêu cầu
cần thiết đảm bảo chất lượng của thuốc.
Nơi cất giữ thuốc phải có cửa, có khóa chắc chắn.
Nếu số lượng nhiều: để kho riêng.
Nếu số lượng ít: có thể để chung kho nhưng phải ỏ những khu riêng
có nhãn và ký hiệu để tránh nhằm lẩn.
Ở khoa phòng lâm sàng, tủ trực, y tế cơ sở: có thể để chung tủ với
các thuốc khác nhưng phải để ở ngăn riêng, có bảng danh mục các
thuốc có trong tủ (có ghi rõ hàm lượng và số lượng từng loại).
Tủ phải chắc chắn và có khóa đảm bảo.
QUY ĐỊNH ĐỐI VỚI NGƯỜI QUẢN LÝ
PHÂN PHỐI – GIAO NHẬN
1. Ở kho công ty Dược, kho của khoa Dược bệnh viện,
Nhà thuốc: + Thuốc gây nghiện Dược sĩ đại học
+ Thuốc hướng tâm thần DSTH trở lên
2. Ở khoa phòng lâm sàng, tủ trực, tủ cấp cứu, y tế cơ sở:
Người giữ là điều dưỡng trực trở lên. Giữa các ca trực có
bàn giao cụ thể, có ký nhận và ký giao vào sổ trực. Nếu
trong ca trực có sử dụng thì phải lĩnh bổ sung trước khi
giao
CÁC QUY ĐỊNH LIÊN QUAN
ĐẾN PHÂN PHỐI – DỰ TRÙ –
DUYỆT DỰ TRÙ
Các Cty BYT quy định
Các đơn vị
thuộc TW: Viện
NC, BV, Trường
, XN
- Công an
- Quân đội
- GTVT
- Đơn vị y tế
phục vụ
người nước
ngoài ...
Cty DP tỉnh, TP trực
thuộc TW
Trung tâm y tế
quận, huyện -
Trạm y tế
phường, xã
Hiệu thuốc bán
lẻ cho BN có
đơn hợp lệ
Nhà thuốc,
phòng khám tư
Các đơn vị thuộc
tỉnh , TP: BV,
trường, trại,
trung tâm
Sơ đồ hệ
thống phân
phối quốc
doanh
Công ty được quy định là:
Công ty Dược phẩm Trung ương 1
Công ty Dược phẩm Trung ương 2
Công ty Dược phẩm Trung ương 3
Công ty Dược Saigon
Công ty cổ phần xuất nhập khẩu y tế tp. HCM (YTECO)
Công ty cổ phần dược và trang thiết bị y tế Hà Nội
(HAPHARCO)
•Công ty Dược phẩm tỉnh, thành phố trực thuộc TW
• - Các đơn vị thuộc tỉnh, thành phố:
* các trung tâm y tế quận, huyện
* BV tỉnh (thành phố), trung tâm KN dược phẩm - mỹ phẩm,
doanh nghiệp sx thuộc tỉnh ( thành phố ), các trường Y Dược
thuộc tỉnh (thành phố), các trại cai nghiện
- Các nhà thuốc, phòng khám bệnh tư ..
- Mở hiệu thuốc bán lẻ thuốc gây nghiện và hướng tâm thần
theo đơn hợp lệ (các quy định về Kê Đơn và Bán Thuốc theo
đơn) cho người bệnh
SƠ ĐỒ HỆ THỐNG
PHÂN PHỐI
DNSX thuốc
Gây nghiện;
thuốc HTT
Các Cty chỉ định
Các đơn vị
thuộc TW: Viện
NC, BV, Trường
, XN
- Công an
- Quân đội
- GTVT
- Đơn vị y tế
phục vụ
người nước
ngoài ...
Cty DP tỉnh, TP trực
thuộc TW
Trung tâm y tế
quận, huyện -
Trạm y tế
phường, xã
Hiệu thuốc bán
lẻ cho BN có
đơn hợp lệ
Nhà thuốc,
phòng khám tư
Các đơn vị thuộc
tỉnh , TP:
BV,trường ,trại
trung tâm
Bệnh viện tư
NHÀ THUỐC TƯ NHÂN
CHƯA ĐẠT GPP
KHÔNG ĐƯỢC BÁN
THUỐC GÂY NGHIỆN
•DỰ TRÙ
Hàng năm các đơn vị có nhu cầu đều phải lập dự trù theo
mẫu qui định. Dự trù lập thành 4 bản (cơ quan duyệt lưu 2
bản, đơn vị giữ 1 bản, nơi bán giữ 1 bản)
Các đơn vị không thuộc Bộ Y Tế, thì dự trù trước khi chuyển
cho Bộ Y Tế phải được Cơ quan quản lý y tế của bộ chủ quản
xác nhận
Nếu số lượng vượt quá so với năm trước thì đơn vị làm dự
trù phải giải thích rõ lý do
Khi cần thiết có thể làm dự trù bổ sung
DỰ TRÙ ĐÚNG QUY ĐỊNH
- Đúng mẫu ban hành kèm theo thông tư liên quan
(nếu là TGN : thông tư số 10/2010/TT-BYT
ngaøy 29/4/2010 hoặc là thuốc HTT : thông tư
số 11/2010/TT-BYT ngaøy 29/4/2010)
- Đúng thời gian quy định
- Được cấp quản lý y tế có thẩm quyền duyệt
PHÂN CẤP
DUYỆT DỰ
TRÙ
Các đơn vị thuộc
Tỉnh , TP: BV,
trường, trại, trung
tâm
Trưởng phòng Ytế
quận (huyện)
Nhà thuốc,
phòng khám tư
Các Cty chỉ định
Các đơn vị
thuộc TW:
Viện NC, BV,
Trường, XN
- Công an
- Quân đội
- GTVT
- Đơn vị y tế
người nước
ngoài ...
Cty DP tỉnh, TP
trực thuộc TW
Trung tâm y tế
quận (huyện) -
Trạm y tế
phường, xã
Hiệu thuốc bán lẻ
cho BN có đơn
hợp lệ
Cục trưởng cục
QLD-VN
Giám đốc SYT
The image cannot be displ
Lãnh đạo y tế trực
tiếp của đơn vị
DUYỆT DỰ TRÙ
1. BỘ Y TẾ (Cục Trưởng Cục Quản Lý Dược VN) duyệt dự
trù cho:
- Các đơn vị trực thuộc trung ương (thuộc Bộ Y Tế)
- Các đơn vị không thuộc BYT (Cục y tế – Bộ Công An, Cục
quân y – Bộ Quốc phòng, BV thuộc Bộ GTVT, cơ sở y tế phục
vụ người nước ngoài công tác tại VN, cơ sở y tế có vốn đầu tư
nước ngoài)
- Các XNDP, công ty dược phẩm địa phương mua nguyên liệu
để sản xuất
- Các đơn vị không thuộc ngành y tế mua thuốc gây nghiện để
nghiên cứu
2. GIÁM ĐỐC SỞ Y TẾ Tỉnh, Thành phố trực thuộc
TW duyệt dự trù cho:
Các đơn vị trực thuộc tỉnh, thành phố
3. TRƯỞNG PHÒNG Y TẾ Quận – Huyện
duyệt dự trù cho:
Trạm y tế xã, phường, thị trấn, nhà thuốc tư, phòng khám
tư thuộc quận (huyện) mình
CÁC CHẾ ĐỘ BÁO CÁO
1. Báo cáo nhập khẩu
2 . Báo cáo thường kỳ
* Báo cáo hàng tháng
* Báo cáo 6 tháng
* Báo cáo năm
3 . Báo cáo đột xuất
4 . Báo cáo xin hủy thuốc
2 . BÁO CÁO THƯỜNG KỲ ( thường xuyên )
* Báo cáo hàng tháng: vào ngày 25 hàng tháng
- Đơn vị y tế được phép sử dụng và các đơn vị được phép kinh
doanh: kiểm kê tồn kho, báo cáo cho cơ quan xét duyệt dự trù
- Các đơn vị y tế Bộ GTVT: báo cáo cho SYT bộ GTVT
- Các đơn vị y tế lực lượng Công An: báo cáo cho Cục Y Tế bộ Công
An
- Các đơn vị y tế Quân Đội: báo cáo cho Cục Quân y bộ Quốc phòng
* Báo cáo 6 tháng đầu năm và báo cáo năm:
vào ngày 25 tháng 6 và 25 tháng 12 hàng năm
- Các đơn vị SX, tồn trữ, phân phối, mua bán, sữ dụng: kiểm kê tồn
kho, báo cáo cho cơ quan quản lý cấp trên trực tiếp
- Các đơn vị trực thuộc BYT, các SYT, SYT bộ GTVT, Cục y tế bộ
C.A , Cục quân y bộ Quốc phòng: báo cáo cho Bộ Y Tế (Cục Quản
Lý Dược Việt Nam)
3. BÁO CÁO ĐỘT XUẤT: Báo cáo “KHẨN”
* Báo cáo cho cơ quan quản lý cấp trên trực tiếp khi:
- Trường hợp có sự cố bất thường như:
NHẦM LẪN – NGỘ ĐỘC – MẤT TRỘM – THẤT THOÁT
THIÊN TAI – DỊCH HỌA
- Khi có yêu cầu của cơ quan quản lý y tế
•Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Cục
quân y bộ Quốc phòng; Cục y tế bộ Công An; SYT bộ
GTVT: Tập hợp tình hình báo cáo “KHẨN” cho Bộ Y Tế
(Cục Quản Lý Dược Việt Nam)
4 . BÁO CÁO XIN HỦY THUỐC
Khi thuốc QUÁ HẠN DÙNG, KÉM CHẤT LƯỢNG, HẾT
THỜI GIAN LƯU MẪU cần phải hủy
- Đơn vị có thuốc cần hủy gởi báo cáo xin hủy cho cơ quan xét
duyệt dự trù
Báo cáo phải ghi rõ: tên thuốc, nồng độ, hàm lượng, số lượng,
lý do xin hủy, phương pháp hủy...
- Chỉ thực hiện việc hủy thuốc khi đã được phê duyệt cho phép
bằng văn bản
Khi tiến hành hủy thuốc, Thủ trưởng đơn vị (trừ Nhà Thuốc –
Đại lý thuốc): phải thành lập “Hội Đồng Hủy Thuốc”, phải
tiến hành triệt để và không gây ô nhiễm môi trường. Phải lập
“biên bản hủy thuốc” và gởi báo cáo cho cơ quan quản lý cấp
trên