Bài 2: Cho con lắc lò xo dđđh theo phương thẳng đứng vật nặng có khối
lượng m = 400g, lò xo có độ cứng K, co năng toàn phần E = 25mJ. Tại thời
điểm t = 0, kéo m xuống dưới VTCB để lò xo giãn 2,6cm đồng thời truyền cho
m vận tốc 25cm/s hướng lên ngược chiều dương Ox (g = 10m/s2)
a. CM vật dđđh.
b. Viết PTDĐ
112 trang |
Chia sẻ: lylyngoc | Lượt xem: 4521 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Một số bài tập tự luận Vật Lí lớp 12, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
phần I
con lắc lò xo
Bài 1: Một lò xo được treo thẳng đứng, đầu trên của lò xo được giữ
chuyển động đầu dưới theo vật nặng có khối lượng m = 100g, lò xo có độ
cứng k = 25 N/m. Kéo vật rời khỏi VTCB theo phương thẳng đứng hướng
xuống một đoạn 2cm, truyền cho nó vận tốc
310
.
(cm/s) theo phương
thẳng đứng hướng lên. Chọn góc tg là lúc thả vật, gốc toạ độ là VTCB, c
dương hướng xuống.
a. Viết PTDĐ.
b. Xác định thời điểm vật đi qua vị trí mà lò xo giãn 2 cm lần thứ nhất.
Lời giải
a) Tại VTCBO
kl = mg
l =
0,04
25
0,1.10
k
mg
(m
+ =
5105
1,0
25
m
k
(Rad/s)
+ m dao động điều hoá với phương trình
x = Asin (t + )
Tại thời điểm t = 0 x = 2 cm > 0
v = 10
3
(cm/s) <0
Ta có hệ 2 = ASin Sin >0
-10
3
= 5.Acos cos <0
Chia 2 vế tg =
3
1 =
6
5 (Rad) A = 4(cm)
Vậy PTDĐ:
x = 4sin (5t +
6
5 ) (cm)
b) Tại VTCB lò xo dãn l = 4cm
+ ở thời điểm t = 0, lò xo bị dãn l = 4 + 2 = 6 (cm)
l
l0
0(VTCB
))
x
- l •
•
•
+ ở thời điểm t = 0 , vật đi lên v<0, tới vị trí lò xo bị dãn 2cm lần đầu tiên
thì v<0.
Vậy lúc đó x = -2 (cm)
Ta có: -2 = 4sin (5t +
6
5 )
sin (5t +
6
5 ) =
2
1
5t +
6
5 =
6
7 t =
15
1 (s)
( Có thể giải bằng mối liên hệ giữa dao động điều hoà và chuyển động tròn
đều)
Bài 2: Cho con lắc lò xo dđđh theo phương thẳng đứng vật nặng có khối
lượng m = 400g, lò xo có độ cứng K, co năng toàn phần E = 25mJ. Tại thời
điểm t = 0, kéo m xuống dưới VTCB để lò xo giãn 2,6cm đồng thời truyền cho
m vận tốc 25cm/s hướng lên ngược chiều dương Ox (g = 10m/s2)
a. CM vật dđđh.
b. Viết PTDĐ
Lời giải
a. Tại VTCB kl = mg kl = 0,4.10 = 4 l =
k
4 (mét)
Tại thời điểm t = 0, kéo m xuống dưới VTCB, lò xo dãn 2,6 cm
x = 2,6 - l = 0,026 -
k
4 ( mét)
Chiều dương 0x hướng xuống x >0
Tại t = 0 x = 0,026 m/s > 0
v = -0,25 m/s <0
Cơ năng toàn phần E =
310.252
2
12
2
1 mvkx
(J)
Ta có phương trình:
322 25.10).0,4.(0,25
2
1
)
k
4
k(0,026
2
1
=> k > 153,8
N/m
k(2,6.10-2 -
025,0)
4 2
k
0,0262.k2 - 0,233k + 16 = 0 k = 250 (N/m) TM
k = 94,67 (N/m) loại
Vậy k = 250 N/m =
25
4,0
250
m
k (Rad/s)
Tại t = 0 x = 1cm > 0
v = -25cm/s < 0
1 = Asin ; sin >0 =
4
3 Rađ
-25 = 25Acos; cos<0 A =
2
cm
Vậy phương trình điều hoà là x =
)
4
3
t25sin(2
(cm)
Bài 3: Hai lò xo có độ cứng lần lượt
là k1= 30 (N/m) và K2 = 30 (N/m)
được gắn nối tiếp với nhau và
gắn vào vật M có khối lượng m = 120g như hình vẽ. Kéo M dọc theo trục lò
xo tới vị trí cách VTCB 10 cm rồi thả không vận tốc đầu trên mặt phẳng
ngang. Bỏ qua ma sát.
1. CM vật DĐĐH, viết PTDĐ
2. Tính lực phục hồi cực đại tác dụng vào vật
Lời giải
1. Chọn trục ox nằm ngang, chiều dương từ trái qua phải, gốc 0 tại VTCB
của vật.
Khi vật ở VTCB, các lò xo không bị biến dạng.
Khi vật ở li độ x thì x = x1 + x2 với x1; x2 là độ biến dạng của 2 lò xo (cùng
dãn hoặc nén).
+ Lực đàn hồi ở 2 lò xo bằng nhau lên
x1 =
1
k
F
; x2 =
2
k
F
L1 L2
M
Vậy x =
2121
11
kk
F
k
F
k
F
Mặt khác F = - kx
kkk
111
21
áp dụng định luật 2 N: F = m.a = mx''
mx'' = - k.x hay x'' = - x2 với 2 =
)(
.
21
21
kkm
kk
m
k
Vật dao động điều hoà theo phương trình
x = Asin (t + )
Vậy vật dao động điều hoà
* Phương trình dao động
=
10
)2030(12,0
20.30
)(
.
21
21
kkm
kk
m
k (Rad/s)
Khi t = 0 x = 10cm>0
v = 0 cm/s
Ta có hệ 10 = Asin ; sin >0 =
2
0 = Acos ; cos = 0 A = 10 (cm)
Vậy phương trình dao động là
x = 10sin (10t +
2
) (cm)
2. Ta coi con lắc được gắn vào 1 lò xo có độ cứng K
Vậy lực phục hồi là F = - kx
Lực phục hồi cực đại Fmax = +kA = 120,10 = 1,2N
Bài 4: Dùng hai lò xo cùng chiều dài độ cứng k = 25N/m treo 1 quả cầu
khối lượng m = 250 (g) theo phương thẳng đứng kéo quả cầu xuống dưới
VTCB 3 cm rồi phóng với vận tốc đầu 0,4
2
cm/s theo phương thẳng đứng
lên trên. Bỏ qua ma sát (g = 10m/s2 ; 2 = 10).
1. Chứng minh vật dao động điều hoà, viết PTDĐ?
2. Tính Fmax mà hệ lò xo tác dụng lên vật?
Lời giải
1. Chọn trục 0x thẳng đứng hướng
xuống gốc 0 tại VTCB
+ Khi vật ở VTCB lò xo không bị biến dạng.
+ Khi vật ở li độ x thì x là độ biến dạng của
mỗi lò xo.
+ Lực đàn hồi ở hai lò xo bằng nhau (VT 2 lò
xo cùng độ cứng và chiều dài và bằng
2
1 lực đàn hồi
tổng cộng)
F = 2F0 -Kx = -2kx
K = 2k
+ Tại VTCB: P + P2 = 0
Hay mg - 2klo = 0 (1)
+ Tại li độ x; 2 lò xo cùng dãn l = x + l0
Hợp lực: P + FF2 dh
mg - 2k(l0 + x) = F (2)
Từ (1) (2) F = -2kx
Theo định luật II Niutơn : F = ma = mx'' x''=
x
m
k2
x = Asin (t + ) Vậy vật DĐĐH
+ PTDĐ: Tại t = 0 x = +3cm > 0
v = - 0,4
2
m/s = - 40
2
(cm/s)
Ta có hệ 3 = A sin ; sin > 0
- 40
2
= 10
2
Acos ; cos < 0
Biên độ A =
5
200
2.40
3
2
2
cm
Ta có hệ 3 = 5sin sin = 0,6
-40
2
= 10
2
.5.cos cos = -0,8
k
0F
k
0F
P
+
m
O •
143,13
0
2,5 Rad
PTDĐ là x = 5sin (10
2
t + 2,5) (cm)
e) Lực mà hệ số lò xo tác dụng vào vật
Cả 2 lò xo coi như một lò xo độ cứng K = 2k = 50 N/m
l0 =
05,0
50
10.25,0
K
mg m = 5 (cm)
Khi vật ở vị trí thấp nhất, lực đàn hồi đạt cực đại
Fđhmax = K (A + l0) = 50(0,05 + 0,05) = 5 (N)
Bài 5: Một vật có khối lượng m = 100g chiều dài không đáng kể được
nối vào 2 giá chuyển động A, B qua 2 lò xo L1, L2 có độ cứng k1= 60N/m, k2=
40 N/m. Người ta kéo vật đến vị trí sao cho L1 bị dãn một đoạn l = 20 (cm)
thì thấy L2 không dãn, khi nén rồi thả nhẹ cho vật chuyển động không vận tốc
ban đầu. Bỏ qua ma sát và khối lượng của lò xo. Chọn gốc toạ độ tại VTCB,
chiều dương hướng từ A B,chọn t = 0 là lúc thả vật.
a) CM vật DĐĐH?
b) Viết PTDĐ. Tính chu kì T và năng lượng toàn phần E.
c) Vẽ và tính cường độ các lực do các lò xo tác dụng lên gia cố định tại
A, B ở thời điểm t=
2
T .
Lời giải
a) CM vật DĐĐH
+ Chọn trục toạ độ như hình vẽ.
+ Khi vật ở VTCB lò xo L1 dãn l1
lò xo L2 dãn l2
Khi đó vật để L1 dãn l = 2cm ;
L2khi nén k dãn thì l chính là độ biến
dạng tổng cộng của vật ở VTCB.
B A
01F
02F
0 +
x
G
x
l = l1 + l2 = 20 (cm) (1)
+ Tổng hợp lực bằng 0 : 00 02010201 FFFFNP
Hay + K1l1 - k2l2 = 0 (2)
+ Khi vật có li độ x> 0 độ dãn của L1là (l1+ x) cm, L2 là (l2 - x)
Tổng hợp lực amFFNP 21
Hay - k1 (l1+ x) + k2(l2 - x) = mx''
- (k1+ k2) x = mx''
x'' =
221 . x
m
kk
với 2 =
m
kk
21
Vậy x = Asin (t + ) (cm) vật DĐĐH
b) =
10
1,0
406021
m
kk (Rad/s)
+ Biên độ dao động A = l2 (vì A =
22
2
2 0 lxx
)
Giải (1), (2) l1 + l2 = 20 l1= 8cm
60l1 + 400l2 = 0 l2= 12cm -> A = 12cm
t = 0 -> x0 = Asin = A
v0= Acos = 0
Vậy PTDĐ của vật x = 12 sin (10t +
2
) (cm)
Chu kì dao động T =
2,0
10
22
(s)
Năng lượng
E =
72,0)012.(,100.
2
1
2
1 22 KA
(J)
=
2
c) Vẽ và tính cường độ các lực
+ Khi t =
1,0
2
T (s) thì x = 12 sin (10.0,1 +
2
) = -12 (cm)
Vì vậy, tại t =
2
vật ở biên độ x = - A
Tại vị trí này lò xo l1 bị nén 1 đoạn A - l1 = 12 - 8 = 4 (cm)
Lò xo L2 bị giãn một đoạn 2A = 24 (cm)
+ Lực tác dụng của lò xo L1 và L2 lên A, B lần lượt là
21
,FF
F1 = 60.0,04 = 2,4 (N)
F2 = 40.0,24 = 0,6 (N) (
21
,FF
cùng chiều dương)
Bài 6: Cho hai cơ hệ được bố trí như các
hình vẽ a,b lò xo có độ cứng k = 20N/m. Vật
nặng có khối lượng m, m = 100g; bỏ qua ma
sát khối lượng của r2 và lò xo dây treo k dãn.
Khối lượng k đáng kể.
1. Tính độ dãn lò xo trong mỗi hình khi vật
ở VTCB.
2. Nâng vật lên cho lò xo không biến dạng
rồi thả nhẹ, chứng tỏ vật dđđh. Tính chu kì và biên độ dao động của vật.
Lời giải
1) Hình a
+ Chọn chiều dương ox hướng xuống, gốc 0 tại VTCB
+ Phương trình lực
0
00
FT
0
00
PT
Chiều lên ox -T0 + Kl = 0
-T0+ mg = 0
a
b
P
0F
+
x
0T
0T
O
P
0F
0
(VB)
+
x
0T
T0 = kl = mg = 0,1.10 = 1 T0 = 1N
l = 0,05 (m) = 5 (cm)
* Hình b
Chọn chiều dương hướng xuống, O là VTCB
Chiếu lên Ox -T0 + mg = 0
-kl + 2T0= 0
T0 = mg = 1 (N)
l = 10 (cm)
2) Chứng minh vật DĐĐH
Hình a: + Khi vật ở VTCB lò xo dãn l kl - mg = 0
+ Khi vật ở li độ x lò xo dãn l + x
F = mg - T
T - k(l + x) = 0
F = mg - kl0 - kx F = -kx
áp dụng định luật II N - kx = mx'' =
xx
m
k
.2
Với =
m
k x = Asin (t + ) vật dao động điều hoà
* Hình b: Khi vật ở VTCB lò xo dãn l
2
1 kl - mg = 0
Khi vật ở li độ x lò xo dãn l +
2
x
mg - T = F
2T - k(l +
2
x ) = 0
F = mg -
2
1 kl -
x
k
4
F =
x
k
4
Hay
x
k
4
= mx
''
x =
x
m
k
4
= - 2 x với =
m
k
4
x = Asin (t + ) vật dao động điều hoà
Bài 7: Một vật có khối lượng m = 400g được gắn
trên một lò xo dựng thẳng đứng có độ cứng k = 50
(N/m) đặt m1 có khối lượng 50 g lên trên m. Kích thích
cho m dao động theo phương thẳng đứng biên độ nhỏ,
bỏ qua lực ma sát và lực cản. Tìm hiên độ dao động
lớn nhất của m, để m1 không với khối lượng m trong
quá trình dao động (g = 10m/s2)
Lời giải
Khi m1 không rời khỏi m thì hai vật cùng dao động với gia tốc a =
2
x
Giá trị lớn nhất của gia tốc (amax =
2
A)
Nếu m1 rời khỏi m thì nó chuyển động với gia tốc trọng trường g
Vậy điều kiện để m1 không rời khỏi m
amax < g
2
A < g A<
2
g
+ =
m
k
2
=
125
4,0
50
A <
125
10 = 0,08 (m) = 8cm
Amax = 8cm
Bài 8: Cho 1 hệ dao động như hình vẽ, khối
lượng lò xo không đáng kể. k = 50N/m, M =
200g, có thể trượt không ma sát trên mặt phẳng
ngang.
1) Kéo m ra khỏi VTCB 1 đoạn a = 4cm rồi buông nhẹ. Tính VTB của M
sau khi nó đi qũang đường 2cm .
m1
m
M
k
ov
m0
2) Giả sử M đang dao động như câu trên thì có 1 vật m0 = 50g bắn vào M
theo phương ngang với vận tốc
ov
. Giả thiết va chạm là không đàn hồi và xảy
ra tại thời điểm lò xo có độ dài lớn nhất. Tìm độ lớn
ov
, biết rằng sau khi va
chạm m0 gắn chặt vào M và cùng dao động điều hoà với A
'
= 4
2
cm.
Lời giải
1 - Tính vận tốc TB
Một dđđh có thể coi là hình chiếu
của chuyển động tròn đều của 1 chất
điểm như hình vẽ. Khoảng thời gian vật
đi từ x = 4 đến x = 2 (cm) bằng khoảng
thời gian vật chuyển động tròn đều theo
cung M1M2
t =
3
a với =
2,0
50
m
k = 5 (Rad/s)
-> t =
15
1
5
1
.
3
(s)
VTB =
)(30 scm
t
S
2 - Theo câu 1, M có li độ x0 = a = 4 cm thì lúc đó lò xo có chiều dài lớn
nhất
+ Ngay sau va chạm, hệ (M + m0) có vận tốc v
ĐLBT động lượng: (M + m0) v = m0.vo (1)
+ Sau v/c hệ dđđh với biên độ A' = 4
2
cm và tần số góc
' =
05,02,0
50
0
mM
k = 10 2 (Rad/s)
M1
+
2
4
M2
•
•
Lại có v = 202'' )( xA = 40
2
(m/s)
Từ (1) v0 =
05,0
240).5,02,0()( 0
m
vmM = 200 2 (cm/s)
Bài 9: Một vật nặng hình trụ có khối lượng m = 0,4kg, chiều cao h =
10cm tiết diện s = 50cm2 được treo vào một lò xo có độ cứng k = 150N/m.
Khi cân bằng một một nửa vật bị nhúng chìm trong chất lỏng có khối lượng
riêng D = 10
3
(kg/m
3) Kéo vật khỏi VTCB theo phương thẳng đứng xuống
dưới 1 đoạn 4cm rồi thả nhẹ cho vật dao động, bỏ qua mọi ma sát và lực cản.
1. XĐ độ biến dạng của lò xo khi vật cân bằng.
2. CM vật dđđh, tính T
3. Tính cơ năng E
Lời giải
1) Độ biến dạng của lò xo tại VTCB
+ Chọn trục ox như hình vẽ
ở VTCB phần vật bị nhúng chìm
trong chất lỏng có chiều cao h0, lò xo bị
dãn 1 đoạn l0
Phương trình lực : mg- F0A - kl0= 0
l0=
k
Fmg
A0
(1)
Với F0A = Sh0Dg
l0 =
150
10.10.05,0.10.5010.4,0 34 = 0,01 (m) = 1 (cm)
2) Chứng minh vật dđđh
+ Khi vật có li độ x thì lò xo dãn l0+ x
A0F
dh0F
0
+
x
P
Kéo vật xuống dưới VTCB 4cm rồi thả nhẹ để vật dao động
xmax= 4(cm) <
2
h luôn có AF tác dụng vào vật khi nó dao động
dhA FFPF
F = mg - S(h0+ x) Dg - k(l0 + x)
= mg - Sh0Dg- kl0- SDgx - kx
F = - (SDg + k)x
Theo định luật 2 N: F = ma = mx''
mx'' = - (SDg + k)x x'' = 2.x với 2 =
m
KSDg
x = Asin (t + ) vậy vật dao động điều hoà
+ Chu kì dao động T =
15010.10.10.50
4,0
22
2
34
KSDg
m
= 0,28 (s)
3. Cơ năng E
Coi vật dao động vật được gắn vào lò xo có độ cứng k ' = SDg+ K = 200
N/m
Biên độ dao động A = 0,04 (cm)
Cơ năng: E =
16,0)04,0.(200.
2
1
2
1 22' Ak
(J)
Bài 10: Gắn một vật có khối lượng m = 200g vào 1 lò xo có độ cứng k
= 80 N/m. Một đầu của lò xo được chuyển động kéo m khỏi VTCB 10cm dọc
theo trục lò xo rồi thả nhẹ cho vật dao động. Biết hệ số ma sát giữa m và mặt
phẳng nang là M = 0,1 (g = 10m/s2).
1. Tìm chiều dài quãng đường mà vật đi được cho tới lúc dùng.
2. CMR độ giảm biên độ dao động sau mỗi chu kì là không đổi.
3. Tính thời gain dao động của vật.
Lời giải
1 - Chiều dài quãng đường đo được khi có ma sát, vật dao động tắt dần cho
đến lúc dừng lại ở đây cơ năng E =
SFKA
ms
.
2
1 2
.mg.S
S =
m
mgM
KA
(2
10.02.,1,0.2
1,0.80
.
.
2
1 22
)
2 - Độ giảm biên độ
Giả sử tại 1 thời điểm vật đang đứng ở VT biên độ lớn A1 sau
2
1 chu kì vật
đến VT biên độ lớn A2. Sự giảm biên độ là do công của lực ma sát trên đoạn
đường A1+ A2
2
1 KA
2
1 -
2
1 KA
2
2 = mg (A1 + A2) A1 - A2 =
k
mg.2
Sau 1/2 chu kì nữa vật đến vị trí biên có biên độ lớn A3 thì A2 - A3 =
k
mg.2
Vậy A =
k
mg.4 = const
3 - Thời gian dao động
Tính A: A =
01,0
80
10.2,0.1,0.4
(m) = 1 cm
Số chu kì thực hiện được : n =
10
A
A
(chu kỳ)
Vậy thời gian dao động là t = n.T = 3,14 (s).
Phần II
con lắc đơn
Bài 11:
Hai con lắc đơn chiều dài l1, l2 (l1>l2) và có chu kì dao động tương ứng
là T1; T2, tại nơi có gia tốc trọng trường g = 9,8m/s
2. Biết rằng, cũng tại nơi
đó, con lắc có chiều dài l1 + l2 , chu kì dao động 1,8s và con lắc đơn có chiều
dài l1 - l2 có chu kì dao động 0,9 (s). Tính T1, T2, l1, l2.
Lời giải
+ Con lắc chiều dài l1 có chu kì T1=
g
l
.2 1
l1=
g.
4
T
2
2
1
(1)
+ Co lắc chiều dài l2có chu kì T2=
g
l
.2 2
l1=
g.
4
T
2
2
2
(2)
+ Con lắc chiều dài l1 + l2 có chu kì T3= 2.
g
ll 21
l1 + l2 =
81,0
4
10.)8,0(
4
g.)T(
2
2
2
2'
(m = 81 cm (3)
+ Con lắc có chiều dài l1 - l2có chu kì T
'
= 2.
g
ll 21
l1 - l2 =
2025,0
4
10.)9,0(
4
g.)T(
2
2
2
2'
(m) = 20,25 cm (4)
Từ (3) (4) l1= 0,51 (m) = 51cm
l2 = 0,3 (m) = 3cm
Thay vào (1) (2) T1= 2
42,1
10
51,0
(s)
T2= 2
1,1
10
3,0
(s)
Bài 12:
Một con lắc có chiều dài l, vật nặng khối lượng m, kéo con lắc ra khỏi
VTCB một góc 0 rồi thả không vận tốc đầu.
1. Lập BT vận tốc tương ứng với li độ góc suy ra BT vận tốc cực đại.
2. Lập bt lực căng dây ứng với li độ góc . Suy tab t lực căng dây cực
đại, cực tiểu.
* áp dụng: l = 1m, m = 100g, 0 = 6
0
; g = 10(m/s
2
);
2
= 10
Lời giải
1. BT vận tốc tương ứng với li độ
+ Theo định luật bảo toàn cơ năng,
cơ năng của con lắc tại VT li giác bất kì
bằng thế năng của con lắc tại VT biên.
mgh0 = mgh +
2
1 (mv
2
)
v2 = 2g (h0 - h)
2
(v
2
= 2gl (1 - cos)
với h0 = l(1 - cos)
h = l(1 - cos)
v2 = 2gl (cos - cos0)
Vậy độ lớn vt : v =
)cos(cosgl2 0
Vì cos = 1- 2sin2
2
khi << cos =
2
1
2
I
h0 -
h
Tương tự cos 0 =
2
1
2
0
v =
)(gl 220
+ Vận tốc cực đại khi = 0, vật ở VTCB 0
vmax =
gl0
+ áp dụng số:
vmax = 6.
33,01.10.
180
(m/s) = 33cm/s
2 - Biểu thức lực căng dây ứng với li góc
+ Định luật 2 N maTPF
Chiều lên phương dây treo
Fth = -mg.cos +T = maht
T = mgcos + m.
l
v2 = m (gcos +
l
v2 )
v
2
= 2gl (2- 2) ta được
T = mg (3cos - 2 cos0) = mg (
2
0 -
2
3
2
+ 1)
+ Lực căng dây cực đại khi = 0, vật ở VTCB
Tmax = mg (
2
0+ 1)
Thay số
Tmax= 0,1 - 10 01,11
90
1
1
150
6
2
(N)
+ Lực căng dây cực tiểu khi = 0 , vật ở VT biên
Tmin = mg (1 -
2
1
2
0)
Thay số
Tmin = 0,1.10 99,0
150
6
2
1
1
2
(N)
Bài 13:
Một con lắc đơn gồm sợi sây có chiều dài l treo vật nặng có khối lượng
m. Khi con lắc đơn đang ở VTCB, người ta truyền cho vật nặng vận tốc ban
đầu v0 lực cản coi dao động của con lắc là dao động nhỏ. Lập bt tính vận tốc
của vật nặng và lực căng của dây treo theo li độ góc .
Xét trường hợp để vận tốc và lực căng đạt cực đại và cực tiểu.
Lời giải
* Vận tốc tương ứng với li góc
+ Định luật lt cơ năng: cơ năng của con lắc VT li giác
Bằng động năng của con lắc ở VTCB
2
0
2 mv
2
1
mghmv
2
1
v2 = v20 - 2gh
v
2
= v
2
0- 2gl(1 - cos)
v =
)cos1(gl2v20
Khi góc << thì 1 - cos = 2sin2
2
=
2
2
v = 22
0 gl2v
I
h
l
T
l
0v
P
l
+ Vận tốc cực đại khi = 0 vmax = v0 , vật ở VTCB
Thay số vmax = 1m/s
+ Vận tốc cực tiểu khi = 0
v0 = 0
gk
vmin = 0
* Lực căng dây
amTPF
= mgcos + T = maht
T = mgcos + m
l
v2 = m(gcos +
l
v2 )
Thay v
2
ở trên
T = mg
2cos3
gl
v20
+ Khi nhỏ: cos = 1 -2sin2
2
= 1 -
2
2
T = mg
)
2
3
1
gl
v
( 2
2
0
+ Lực căng dây cực đại khi = 0, con lắc ở VTCB
Tmax = mg +
l
mv20
+ Lực căng dây cực tiểu khi = 0(con lắc ở VTCB)
v0 = 0
gl
20 =
gl
v20
Tmin= mg
)
gl2
v
1(mg)
gl
v
.
2
3
1
gl
v
(
2
0
2
0
2
0
áp dụng
Tmax = 0,1.10 + )N(1,1
1
1.1,0 2
Tmin = 0,1 . 10 )
1.10.2
1
1(
2
= 0,95 (N)
Bài 14:
Một đồng hồ qủa lắc chạy đúng giờ ở Hà Nội. Đồng hồ sẽ chạy nhanh
chậm thế nào khi đưa nó vào TPHCM. Biết gia tốc rơi tự do ở Hà Nội và
TPHCM lần lượt là 9,7926 m/s2 9,7867 m/s2 . Bỏ qua sự ảnh hưởng của nhiệt
độ. Để đồng hồ chỉ đúng giờ tại TPHCM thì phải đ/chỉnh độ cài con lắc như
thế nào?
Lời giải
+ Chu kì của con lắc đồng hồ tại Hà Nội là
T1= 2
1g
l
.
= 2 (s)
+ Chu kì dao động của con lắc đồng hồ tại TPHCM là
T2 = 2
1g
l
.
0003,1
7867,9
7926,9
g
g
T
T
2
1
2
1
T2= 1,0003T1 = 2,0006 (s)
+ Vì T2>T=1 nên tại TPHCM đồng hồ chạy chậm trong 1 ngày, khoảng thời
gian chạy chậm là:
t = 24.60.60.
26
T
TT
1
21
(s)
+ Để đồng hồ tại TPHCM cũng chỉ đúng giờ thì chiều dài con lắc phải dài là:
T'2 = 2
2
'
g
l
.
= 2 (s)
VT T1 = T
'
2
2
'
g
l =
2
1
'
2 g
g
l
l
g
l
Thay số:
l'= 1,0006 l
Tại TPHCM đề đồng hồ chỉ đúng giờ, cần tăng chiều dài dây lên một lượng là
l = l'- l = 0,0006l
VT l =
2
2
11
4
T.g
nên l = 0,0006.
2
2
11
4
T.g
Thay số
l = 0,0006.
0006,0
4
4x7926,9
2
(m) = 0,6 mm
Bài 15:
Một con lắc đơn gồm sợi dây có chiều dài l = 1(m) và quả cầu nhỏ khối
lượng m = 100 (g), được treo tại nơi có gia tốc trọng trường g = 9,8 (m/s2).
1.Tính chu kỳ dao động nhỏ của con lắc.
2. Cho quả cầu mang điện tích dương q = 2,5.10-4 tạo ra đường trường
đều có cường độ E = 1000 (v/m).
Hãy xác định phương của dây treo con lắc khi CB và chu kì dao động
nhỏ của con lắc trong các trường hợp.
a) Véctơ E hướng thẳng xuống dưới
b) Véctơ E có phương nằm ngang.
Lời giải
1 - Chu kì dao động nhỏ của con lắc
Lúc đầu T0 = 2
8,9
1
.14,3.2
g
l