Phòng bệnh sốt xuất huyết

PHÒNG BỆNH SỐT XUẤT HUYẾTCHƯA CÓ THUỐC ĐIỀU TRỊ ĐẶC HIỆUCHƯA CÓ VẮC XIN DỰ PHÒNGKHOÂNG COÙ LĂNG QUĂNG, KHOÂNG COÙ SỐT XUẤT HUYẾT BIỆN PHAÙP : KIỂM SOAÙT NƠI SINH SẢN CỦA MUỖI VẰNNỘI DUNGTỔNG QUAN VỀ SỐT DENGUE / SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE NHỮNG HIỂU BIẾT CƠ BẢN VỀ BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT TRUNG GIAN TRUYỀN BỆNH SỐT DENGUE/SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Định nghĩa Sốt xuất huyết Dengue (SXHD) là bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây dịch do vi rút Dengue gây nên, bệnh lan truyền chủ yếu do muỗi Aedes aegypti (muỗi vằn).Có 4 type virus khác nhau về mặt kháng nguyên nhưng có liên quan gần gũi nhau: DEN-1; DEN-2; DEN-3; DEN-4.NHỮNG HIỂU BIẾT CƠ BẢN VỀ BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT Sốt xuất huyết là gì? Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm Vì bệnh có liên quan đến muỗi nên bệnh sẽ xảy ra nhiều nhất vào mùa mưa. Vào mùa khô cũng có bệnh sốt xuất huyết nhưng ít hơn. Bệnh xảy ra ở trẻ em nhiều hơn người lớn. Lứa tuổi thường gặp nhất là trẻ từ 2-15 tuổi Bệnh SXH nguy hiểm như thế nào? Hiện nay chưa có thuốc đặc trị sốt xuất huyết – chưa có vaccine phòng bệnhBệnh diễn biến thất thường, nếu phát hiện trễ thì việc điều trị khó khăn, dễ tử vong. Dễ lây lan thành dịch, vì vậy mỗi người chúng ta đều bị đe dọa bởi bệnh sốt xuất huyết trong thời gian dài Các triệu chứng của bệnh Sốt xuất huyết Dấu hiệu chính: a) Sốt:Sốt là triệu chứng nhất định phải có, và có đặc điểm như sau:Sốt cao (trên 39oC)Sốt diễn ra đột ngộtSốt kéo dài, có thể từ 3-6 ngàyKhó làm hạ sốt: cho uống các loại thuốc hạ nhiệt có thể làm giảm sốt trong vài giờ, sau đó sôt cao trở lại. b) Xuất huyết:Xuất huyết (chảy máu) xuất hiện trể hơn dấu hiệu sốt và dưới nhiều hình thức:Xuất huyết dưới da: da có những vết đỏ, ấn không tan.Chảy máu cam, chảy máu chân răng.Ói ra máu.Đi tiêu ra phân đen.Không phải trẻ nào mắc bệnh sốt xuất huyết cũng bắt buộc có dấu hiệu xuất huyết. Dấu hiệu phụMột trẻ sốt xuất huyết có thể có các dấu hiệu phụ khác kèm theo sốt như:Mắc ói, óiĐau bụng nhiều ở phía bên phải (gan sưng to)Các dấu hiệu này cũng thấy ở nhiều bệnh khác nên khó phân biệtDấu hiệu cảnh báo SốcVật vã, bứt rứt hoặc li bì, mê sảng.Đau bụng nhiều.Bắt mạch cổ tay thấy nhanh (hơn 120 lần/phút) và yếu.Tay chân lạnh và rịnh mồ hôi.Trẻ kêu đau bụng nhiều ở hạ sườn phải (trước đó trẻ không đau hoặc đau ít).Da đổi sắc bầm bầm, môi tím tái.Tiểu ít hơn bình thường.Cách chăm sóc tại nhà a) Làm hạ sốt cho trẻSốt cao có thể dẫn đến làm kinh và mất nhiều nước. Làm hạ sốt bằng cách:Nhúng khăn với nước ấm vắt ráo. Cởi hết quần áo trẻ ra và lau toàn thân. Cứ vài giờ lau 1 lần.Có thể dùng thuốc hạ nhiệt nhưng chỉ nên dùng loại Padol, Paracetamol. Tuyệt đối không dùng Aspirin. b) Cho uống nhiều nước:Mất nước nhiều dễ dẫn đến tình trạng sốc.Cho uống các loại nước cam vắt, nước dừa tươi, nước trà loãng, nước biển khô (ORS). c) Theo dõi tình trạng của trẻ:Từ ngày thứ ba trở đi, phải hết sức để ý theo dõi tình trạng của trẻ:Theo dõi nhiệt độ, hết sức chú ý khi nhiệt độ giảm.Để ý xem trẻ có đau bụng không.Theo dõi mạch.Sờ tay chân.Quan sát vẻ mặt của trẻ. Để ý tình trạng đi tiểu của trẻ.CÁC BƯỚC TiẾN HÀNH DLQTự giới thiệuLý do thăm hộ gia đìnhNguy hiểm của bệnh SXHBiện pháp phòng bệnh SXHCùng với gia đình: tìm, diệt lăng quăng (nếu người cao tuổi Đội DLQ tìm và diệt )TẠI VIỆT NAMVECTO TRUYEÀN BEÄNHMUOÃI VAÈN TRUYEÀN BEÄNH SOÁT XUAÁT HUYEÁTSống trung bình # 1,5 thaùng. Bay xa > 100mÑoát ngöôøi ban ngaøy : cao ñieåm luùc saùng sôùm & chieàu toái, coù theå ñoát vaøo ban ñeâm neáu coù aùnh ñeøn.Trong “nhaø” : truù ñaäu trong nhöõng goùc toái  nôi treo nhieàu quaàn aùo, döôùi gaàm baøn, nôi tranh toái tranh saùng.Ñeû tröùng trong vaät chöùa nöôùc saïch töï nhieân hay nhaân taïo ôû trong hay ôû ngoaøi “nhaø” _ Aedes aegypti & _ Aedes albopictus Maøu ñen, coù ñoám traéng phaân boá ñeàu treân thaân vaø chaân muoãiMUOÃI VAÈN TRUYEÀN BEÄNH SOÁT XUAÁT HUYEÁTAedes albopictusAedes aegypti1_ Muoãi vaèn Aedes : truyeàn beänh soát xuaát huyeátVaän nhieãm chínhVaän nhieãm phuï2_ Muoãi khoâng truyeàn beänh SXHA. gambiaeCulex sppCulex sppCulex sppMuoãi vaèn huùt maùuMoät böûa aên “no maùu” _ Ñoát nhieàu laàn/ngöôøi hoaëc_ Ñoát treân nhieàu ngöôøiMuoãi Aedes coù moái lieân heä chaët cheõ vôùi hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi  soáng ôû trong vaø xung quanh nôi ôû cuûa con ngöôøiVoøng ñôøi muoãi vaènTröùng  muoãi : 8 ngaøyMuoãi nôû  huùt maùu :2 ngaøyHuùt maùu  ñeû tröùng : 3 ngaøy Coäng : 13 ngaøyLaêng quaêngTröùng (chòu haïn ñeán 6 thaùng)AÁu truøngNÔI SINH SAÛN MUOÃI VAÈN ÔÛ TRONG NHAØ Lu, vaïi saønh, thuøng phuy, hoà nöôùc duøng ñeå chöùa nöôùc Hoà nöôùc trong buoàng taém, caàu tieâu Chaân cheùn ôû caùc tuû thöùc aên trong beáp Loï hoa, chaäu caây caûnh, chai loï Khay nöôùc ôû ñaùy tuû laïnh, ñieàu hoøa nhieät ñoä Duïng cuï chöùa nöôùc baèng nhöïa & Baát kyø moät vaät chöùa nöôùc naøo khaùc coù theå tröû nöôùc ñeán 7 ngaøy. NÔI SINH SAÛN MUOÃI VAÈN ÔÛ TRONG NHAØNÔI SINH SAÛN MUOÃI VAÈN ÔÛ NGOAØI NHAØ Lu, vaïi saønh, thuøng phuy, hoà nöôùc chöùa nöôùc Hoác caây, goác tre ñoïng nöôùc Beï laù ñoïng nöôùc : döøa, chuoái Voû döøa, voû quûa ca cao, caùc voû khoâ khaùc Chai loï, voû ñoà hoäp nhöïa &kim loïai, voû xe Maùng xoái, xeâ noâ maùi hieân Caùc baûi pheá lieäu, chaát thaûi raén Ca noâ, caùc ghe thuyeàn Caùc vaät chöùa nöôùc nhaân taïo khaùc coù theå laø nôi sinh saûn cuûa muoãi: Loï caém nhang, bình hoa, cheùn nöôùc cuùng,NÔI SINH SAÛN MUOÃI VAÈN ÔÛ NGOAØI NHAØNÔI SINH SAÛN MUOÃI VAÈN ÔÛ NGOAØI NHAØTROÏNG ÑIEÅM NGUY CÔ PHAÙT SINH MUOÃI VAÈN Nhaø cöûa : nhieàu lu vaïi chöùa nöôùc hoaëc nhieàu caây caûnh-vöôøn hoa Khu vöïc nhaø cöûa-moâi tröôøng chöa caûi thieän : bieán ñoäng nhö nhaø troï, ñaát boû troáng nhieàu chaát thaûi raén khu vöïc daân cö ñoâng ñuùc thoaùt nöôùc khoâng toát hoaëc nguoàn nöôùc caáp thieáu, yeáu phaûi tröû nöôùc trong sinh hoïat Caùc coâng trình ñang xaây döïng, caùc cô quan xí nghieäp coù nhieàu daïng-loïai pheá lieäu, coù nhieàu caây & caây caûnh Caùc tuï ñieåm giaûi trí ngoaøi trôøi, caùc tröôøng hoïc veä sinh moâi tröôøng khoâng thöïc hieän thöôøng xuyeân. Nghĩa trang, khu đñất vắng chủ,KIEÅM SOAÙT NÔI SINH SAÛN CUÛA MUOÃI VAÈNKIEÅM SOAÙT MOÂI TRÖÔØNGLoïai tröø nôi sinh saûn cuûa muoãi  Giaûi quyeát nguyeân nhaân1_ Vaät chöùa nöôùc trong nhaø : lu vaïi, thuøng phuy, hoà nöôùc_ Khoâng söû duïng: ñaäy kín, coù theå duøng nylon hoaëc vaûi ñeå che laïi._ Kieåm tra laêng quaêng haøng tuaàn : duøng vôït vôùt boû laêng quaêng neáu coù.KIEÅM SOAÙT NÔI SINH SAÛN CUÛA MUOÃI VAÈN2_ Vaät chöùa nöôùc nhoû : lu vaïi, thuøng ñöïng nöôùc baèng nhöïa Khi ñang söû duïng : suùc röûa hoaëc thay nöôùc haøng tuaàn. Khi khoâng söû duïng : UÙp laïi KIEÅM SOAÙT NÔI SINH SAÛN CUÛA MUOÃI VAÈN3_ Vaät chöùa khaùc trong nhaø : bình hoa, chaân cheùn Loï hoa, khay nöôùc döôùi tuû laïnh - ñieàu hoøa nhieät ñoä ... thay nöôùc haøng tuaàn Chaäu hoa ñoå ñaày ñaát hoaëc thay nöôùc haøng tuaàn Chaân cheùn cho muoái vaøo ñeå dieät laêng quaêngKIEÅM SOAÙT NÔI SINH SAÛN CUÛA MUOÃI VAÈN4_ Raùc thaûi, chaát thaûi raén ñoïng nöôùc möa ôû beân ngoaøi “nhaø” Choân, ñoát Veä sinh moâi tröôøng haèng tuaànKIEÅM SOAÙT NÔI SINH SAÛN CUÛA MUOÃI VAÈN5_ Beå nöôùc, hoà nöôùc lôùn – Hoøn non boä Beå nöôùc, hoà nöôùc lôùn : ñaäy kín hoaëc thaû caù baûy maøu Hoøn non boä : thaû caù baûy maøuKIEÅM SOAÙT NÔI SINH SAÛN CUÛA MUOÃI VAÈN6_ Voû xe cuõ Soá löôïng ít : 1 vaøi caùi  laáp baèng ñaát, caùt Soá löôïng nhieàu : saép xeáp hôïp lyù vaø ñaäy kín ôû treân ñænh hoaëc ñöa vaøo caùc khu vöïc coù maùi cheKIEÅM SOAÙT NÔI SINH SAÛN CUÛA MUOÃI VAÈN7_ Maùng xoái, xeânoâ maùi hieân – Hoác caây, voû traùi caây ñoïng nöôùc Maùng xoái, xeânoâ maùi hieân  veä sinh, nhaët laù caây-raùc thaûi ñeå cho thoaùt nöôùc toát. Hoác caây  ximent laáp laïi. Voû traùi caây  ñoát, choân tieâu huûyKIEÅM SOAÙT NÔI SINH SAÛN CUÛA MUOÃI VAÈN8_ Xí nghieäp, coâng trình xaây döïng-caáp thoaùt nöôùc, nhaø troï Vaät pheá thaûi/xí nghieäp : veä sinh moâi tröôøng  xaép xeáp, tieâu huûy ñeå traùnh ñoïng nöôùc. Caùc phi oáng nöôùc : xaép xeáp laïi  traùnh ñoïng nöôùc. Caùc haàm, moùng trong coâng trình xaây döïng, caùc hoà chöùa nöôùc thi coâng : bôm ruùt nöôùc hoaëc thaû Abat dieät laêng quaêng Caùc hoà chöùa nöôùc ôû caùc khu taäp theå, nhaø troï : ñaäy kín hoaëc thaû caù baûy maøu. Caùc chaäu hoa- caây caûnh, caùc chaäu caây khoâng söû duïng  xöû lyù khoâng ñoïng nöôùc : ñoå ñaày ñaát, uùp laïi KIEÅM SOAÙT NÔI SINH SAÛN CUÛA MUOÃI VAÈN9_ Moâi tröôøng ngoaøi coäng ñoàng – caùc baûi pheá lieäu – Nghĩa trang Thu gom raùc thaûi, chaát thaûi raén vaø xöû lyù ngay baát kyø vaät duïng pheá thaûi naøo coù theå ñoïng nöôùc. haøng tuaàn. Phaùt quang, doïn coû, lấp đñất caùc bình boâng nghóa trang, Thông điệp..KHÔNG CHO MUỖI ỞKHÔNG CHO MUỖI ĐẺKHÔNG CHO MUỖI CHÍCH*NGHỊ ĐỊNH 176/2013/NĐ-CP của Chính phủ về việc xử phạt hành chánh trong lĩnh vực y tế NĐ có 4 chương – 97 điềuHiệu lực từ 31/12/2013NGHỊ ĐỊNH 176/2013/NĐ-CP của Chính phủ về việc xử phạt hành chánh trong lĩnh vực y tế Vi phạm các quy định :Về y tế dự phòng và phòng, chống HIV/AIDS;Về khám, chữa bệnh;Về dược, mỹ phẩm và trang thiết bị y tế;Về bảo hiểm y tế;Về dân số.NGHỊ ĐỊNH 176/2013/NĐ-CP của Chính phủ về việc xử phạt hành chánh trong lĩnh vực y tế Điều 11, Điểm c – khoản 3: nếu không thực hiện diệt lăng quăng sau khi được đoàn kiểm tra nhắc nhở sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng HÃY HÀNH ĐỘNG NGAY TỪ HÔM NAYMỖI NGƯỜI TRONG GIA ĐÌNH, TRONG CỘNG ĐỒNG LÀ MỘT TRUYỀN THÔNG VIÊN THÌ SẼ KHÔNG CÓ NGƯỜI MẮC BỆNH SỐT XUẤT HUYẾTXIN CAÛM ÔN QUÍ VÒ