Quan hệ Trung Quốc - Liên bang Nga trong giai đoạn hiện nay

NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI TẠP CHÍ GIÁO DỤC LÝ LUẬN - SỐ 269+270 (QUÝ III+IV/2017) 21 QUAN HỆ TRUNG QUỐC - LIÊN BANG NGA TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY TRẦN NGUYỄN TUYÊN * Tóm tắt: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng đã nhận định khái quát, dự báo xu thế vận động phát triển trên thế giới như sau: “Quá trình toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế tiếp tục được đẩy mạnh”(1), “Cục diện thế giới theo xu hướng đa cực, đa trung tâm diễn ra nhanh hơn. Các nước lớn điều chỉnh chiến lược, vừa hợp tác, thỏa hiệp, vừa cạnh tranh, đấu tranh, kiềm chế lẫn nhau, tác động mạnh đến cục diện thế giới và các khu vực... Trong bối cảnh đó, tập hợp lực lượng, liên kết, cạnh tranh, đấu tranh giữa các nước trên thế giới và khu vực vì lợi ích của từng quốc gia tiếp tục diễn ra rất phức tạp”(2). Trên cơ sở nhận định chung về xu hướng vận động và quan hệ giữa các nước lớn, bài viết sẽ đi sâu phân tích về vấn đề: Quan hệ Trung Quốc - Liên bang Nga trong giai đoạn hiện nay. Từ khóa: Quan hệ Trung Quốc - Liên bang Nga. Tình hình Trung Quốc, Liên bang Nga trong bối cảnh hiện nay 21.1. Tình hình Trung Quốc hiện nay Về tổng thể sau 40 năm cải cách mở cửa (bắt đầu từ Hội nghị Trung ương 3 Đảng Cộng sản Trung Quốc năm 1978), công cuộc cải cách mở cửa của Trung Quốc đã thu được những kết quả quan trọng, tạo nền tảng để tăng cường sức mạnh kinh tế, chính trị, an ninh quốc phòng của Trung Quốc, vị thế của Trung Quốc trên trường quốc tế được nâng cao. Tại Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ XIX, Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình công khai tuyên bố quốc gia này sẽ trở thành cường quốc hàng đầu thế giới vào giữa thế kỷ XXI, * Phó Giáo sư, Tiến sĩ khoa học, Hội đồng Lý luận Trung ương, Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Ả Rập Xê út. 1 - ĐCSVN: Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật - Hà Nội, 2016, tr. 70. 2 - ĐCSVN: Sđd, tr. 71 - 72. qua đó từ bỏ chính sách “giấu mình chờ thời” thực thi lâu nay. Thực hiện “giấc mộng Trung Hoa”, Trung Quốc đang thể hiện sức mạnh tiềm lực kinh tế quốc phòng của mình mở rộng không gian chiến lược, mở rộng không gian ảnh hưởng của mình trên phạm vi toàn cầu nhất là tại châu Á - Thái Bình Dương, nhất là tại Đông Nam Á. Triển khai chính sách con đường tơ lụa, sáng kiến “vành đai và con đường” (BRI), Trung Quốc đang mở rộng lôi kéo các nước vào vòng ảnh hưởng của mình, hướng tới xây dựng cơ chế hợp tác mà trong đó Trung Quốc là động lực trọng tâm. Trước hết về phương diện phát triển kinh tế, theo tính toán, quy mô kinh tế của Trung Quốc đã vượt Nhật Bản (năm 2010), trở thành nền kinh tế thứ hai trên thế giới sau Mỹ. Tổng giá trị GDP năm 2016 của Trung Quốc đạt 11.392 tỷ USD bằng 60% GDP của nước Mỹ hiện nay, thậm chí nếu tính .1. NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI TẠP CHÍ GIÁO DỤC LÝ LUẬN - SỐ 269+270 (QUÝ III+IV/2017) 22 theo sức mua ngang giá (PPP) thì nền kinh tế Trung Quốc lớn hơn Mỹ khoảng 21.269 tỷ USD so với 18.526 tỷ USD của Mỹ. Về phương diện đóng góp vào tăng trưởng của nền kinh tế toàn cầu, Trung Quốc cũng đóng góp cao hơn Mỹ (theo tính toán, Trung Quốc với 1,2 điểm % trong khi tỷ lệ này của Mỹ là 0,5 điểm %, EU 0,2 điểm %. Như vậy sau 40 năm mở cửa cải cách, Trung Quốc không những trở thành “công xưởng lớn nhất thế giới” mà còn là động lực tăng trưởng quan trọng của kinh tế thế giới. Với sáng kiến con đường tơ lụa, vành đai con đường, chính sách này của Trung Quốc đang thu hút ảnh hưởng lớn đối với nhiều khu vực và các quốc gia trên thế giới, góp phần mở rộng vai trò Trung Quốc ra khu vực và thế giới Về quân sự, trên cơ sở tiềm lực kinh tế và chính sách ngoại giao của mình, Trung Quốc liên tục tăng ngân sách quốc phòng đồng thời với việc đẩy mạnh cải cách quân sự của các quân đội, riêng năm 2016 ngân sách quốc phòng của Trung Quốc là 146,7 tỷ USD tăng 7,6% so với năm 2015. Trung Quốc đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2049, trở thành cường quốc hải quân trên thế giới, thực hiện mục tiêu không những đảm bảo khả năng phòng thủ mà còn triển khai lực lượng ngoài phạm vi lãnh thổ Trung Quốc nhằm thực hiện các học thuyết và chiến lược quân sự của Trung Quốc trong bối cảnh quốc tế và khu vực đang có sự thay đổi. Như vậy, chi tiêu quân sự của Trung Quốc hiện nay chỉ đứng sau Mỹ và tăng gấp 5 lần trong những thập kỷ qua và nhiều hơn tổng chi tiêu quốc phòng của các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines và Việt Nam cộng lại. Về ngoại giao, trên cơ sở tiềm lực kinh tế và quốc phòng của mình được tăng cường, Trung Quốc đã điều chỉnh chính sách đối ngoại từ sau Đại hội XVI của Đảng Cộng sản Trung Quốc theo hướng từ bỏ thời kỳ “giấu mình chờ thời” triển khai mạnh mẽ chính sách “ngoại giao nước lớn” và ngoại giao láng giềng nhằm gia tăng ảnh hưởng quốc tế, nhất là tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Trung Quốc tích cực tham gia các cơ chế đa phương khu vực và quốc tế, đồng thời thiết lập các cơ chế và tập hợp lực lượng mới, gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc tại các khu vực trọng yếu như: Đông Nam Á, Trung Á, châu Phi, Mỹ La tinh. Như vậy, tiềm lực sức mạnh tổng hợp của Trung Quốc được tăng cường theo hướng ngày càng thu hẹp khoảng cách so với Mỹ, xu hướng cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc tại châu Á - Thái Bình Dương ngày càng trở nên quyết liệt, đồng thời giữa hai nước duy trì sự hợp tác, điều này tác động mạnh đến sự đoàn kết nguyên tắc đồng thuận của ASEAN. Nhiều nước ASEAN đang bị lôi kéo bởi trục quan hệ Trung - Mỹ trong khi cơ chế hợp tác an ninh khu vực còn lỏng lẻo nhất là trong bối cảnh chính sách xoay trục của Mỹ sang châu Á - Thái Bình Dương dưới thời Tổng thống Mỹ Obama đang bị xem xét lại trong bối cảnh chính sách đối ngoại của Mỹ đang định hình dưới thời Tổng thống Donald Trump. Điều này tạo thuận lợi cho Trung Quốc tăng cường ảnh hưởng tại khu vực, mặc dù tại Hội nghị cấp cao ASEAN tại Philippines vừa qua giữa Trung Quốc và ASEAN đã đạt sự thống nhất về khung COC. Tuy vậy, Trung Quốc đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức trong quá trình cải cách mở cửa như thị trường kinh tế tăng trưởng nóng, phát triển không bền vững, tình trạng phân hóa giàu nghèo, NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI TẠP CHÍ GIÁO DỤC LÝ LUẬN - SỐ 269+270 (QUÝ III+IV/2017) 23 khoảng cách ngày càng gia tăng, tình trạng di dân ra thành thị, ô nhiễm môi trường trầm trọng ở thủ đô Bắc Kinh và các thành phố lớn, vấn đề dân tộc, tôn giáo nảy sinh nhiều mâu thuẫn (nhất là vùng Tây Tạng, Tân Cương). Trung Quốc đang triển khai đường lối Đại hội XIX Đảng Cộng sản Trung Quốc, do vậy dự báo sẽ có nhiều biến động lớn. Tuy nhiên, định hướng phát triển của Trung Quốc vẫn tiếp tục trên nền tảng cải cách mở cửa qua 40 năm triển khai, nhất là cải cách chính trị được chú trọng. Về tổng thể, chính sách đối ngoại của Trung Quốc dưới thời Tập Cận Bình được điều chỉnh theo hướng tăng cường đấu tranh đòi các nước lớn phải công nhận vị thế của Trung Quốc tương xứng với thế lực mới của nước này, đồng thời Trung Quốc hướng xây dựng khu vực ảnh hưởng nhất là đối với các nước láng giềng của Trung Quốc. Hiện nay và sắp tới Trung Quốc triển khai chính sách đối ngoại dựa trên hai trụ cột chính là “ngoại giao nước lớn” và “ngoại giao láng giềng”. Đối với các nước lớn như Mỹ, Trung Quốc tìm kiếm công thức quan hệ với Mỹ nhằm duy trì ổn định trong quan hệ đồng thời nỗ lực tạo dựng hình ảnh “nước lớn” có trách nhiệm với các nước nhỏ hơn, cùng với đó Trung Quốc tiếp tục can thiệp nhiều hơn vào các vấn đề quốc tế, tiếp tục điều chỉnh quan hệ với Nga, EU, Nhật Bản và Ấn Độ theo hướng cải thiện quan hệ và tránh để các nước này tham gia tập hợp lực lượng với Mỹ để kìm chế Trung Quốc. Trong chính sách ngoại giao láng giềng, Trung Quốc tích cực sử dụng chiến thuật “cây gậy và củ cà rốt” hòng gây sức ép về chính trị, quân sự và mua chuộc bằng lợi ích kinh tế nhằm gây ảnh hưởng, lôi kéo tập hợp lực lượng và xây dựng, tạo dựng luật chơi mới có lợi cho Trung Quốc ở khu vực nhất là tại châu Á - Thái Bình Dương. 1.2. Tình hình Liên bang Nga hiện nay Sau khi Liên Xô tan rã năm 1991, nước Nga đã trải qua nhiều thăng trầm trong quá trình phát triển. Hiện nay, nước Nga đang gặp khó khăn do sự bao vây cấm vận của các nước phương Tây sau sự kiện Nga sát nhập Crưm vào lãnh thổ của mình và cuộc khủng hoảng tại Ucraina vẫn tiếp diễn chưa có lối thoát. Trong khi đó Tổng thống Nga V.Putin tiếp tục chương trình cải cách huy động các nguồn lực trong nước đồng thời mở rộng quan hệ đối ngoại để phá thế bao vây của phương Tây nhằm tăng cường tiềm lực kinh tế, quốc phòng đối ngoại của nước Nga trên thị trường quốc tế và khu vực, giành lại vị thế của nước Nga tại các khu vực ảnh hưởng truyền thống. Về kinh tế, năm 2016, từ vị trí thứ 8 trong 10 nền kinh tế hàng đầu thế giới, Nga tụt xuống vị trí thứ 12 với tổng GDP đạt 1.268 tỷ USD, gần đây kinh tế Nga có dấu hiệu phục hồi, tăng 1.6% GDP trong năm 2017. Tuy nhiên, do nền kinh tế lệ thuộc nhiều vào dầu mỏ và tài nguyên thiên nhiên, năng suất lao động còn thấp là những nhân tố ảnh hưởng đến phát triển nền kinh tế của Nga. Về quốc phòng, Nga duy trì sức mạnh quân sự về phương diện vũ khí nguyên tử và kỹ thuật quân sự. Trong điều kiện kinh tế hiện nay còn khó khăn, để thực hiện chính sách đối ngoại an ninh quốc gia của mình, Nga vẫn chủ trương tăng cường tiềm lực quốc phòng, chi phí quân sự của Nga năm 2016 khoảng 69 tỷ USD đứng thứ ba trên thế giới sau Mỹ và Trung Quốc, chiếm 4% tổng chi tiêu quốc phòng thế giới. Nước Nga hiện nay dưới thời Tổng thống V.Putin tiếp tục theo đuổi mục tiêu khẳng NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI TẠP CHÍ GIÁO DỤC LÝ LUẬN - SỐ 269+270 (QUÝ III+IV/2017) 24 định vị thế cường quốc của mình trước hết tại các khu vực ảnh hưởng truyền thống như không gian hậu Xô viết, đưa nước Nga trở lại vị trí trung tâm trên chiến trường thế giới trước hết tại châu Âu và một số nước khu vực Trung Đông, Bắc Phi. Theo hướng này, Nga tiếp tục tăng cường mở rộng quan hệ với các nước trong Cộng đồng các quốc gia độc lập, tìm cách cài đặt lại quan hệ với Mỹ sau khi Tổng thống Trump lên cầm quyền, cải thiện quan hệ với Liên minh châu Âu thông qua khai thác mâu thuẫn giữa các nước trong khối để tăng cường quan hệ với EU trước hết về năng lượng hợp tác kinh tế, giải quyết các điểm nóng tại Ucraina, Syri. Thông điệp liên bang 2018, đồng thời là Cương lĩnh tranh cử của ông V. Putin, trước cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào ngày 18/3/2018, khẳng định nước Nga cần vượt qua những thách thức mới trong lĩnh vực kinh tế và xã hội, đồng thời đảm bảo sự đoàn kết của đất nước, đặt mục tiêu tăng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) lên 1,5 lần vào cuối thập kỷ này, cho thấy năng lực phòng thủ, vũ khí hiện đại của nước Nga đã được tăng cường trước sự bao vây cấm vận của phương Tây. Nga chú trọng đẩy mạnh quan hệ với Trung Quốc nhằm tạo đối trọng với Mỹ, quan tâm mở rộng ảnh hưởng tại khu vực châu Á (Ấn Độ, Pakistan, nhất là ASEAN), tăng cường ảnh hưởng của tổ chức hợp tác Thượng Hải (SCO), dự định đưa Ấn Độ, Pakistan tham dự tổ chức này. 2. Quan hệ Trung Quốc - Liên bang Nga hiện nay và những vấn đề đặt ra. 2.1. Những kết quả đạt được Quan hệ giữa Trung Quốc và Liên bang Nga có quá trình lịch sử lâu dài. Trước đây khi phe xã hội chủ nghĩa còn tồn tại, với vai trò trụ cột của hòa bình, dân chủ và chủ nghĩa xã hội, Liên Xô và Trung Quốc là hai nước xã hội chủ nghĩa lớn nhất có vị trí, vai trò quan trọng trong việc củng cố, phát triển phong trào cách mạng và chủ nghĩa xã hội trên thế giới. Tuy nhiên, hai nước này cũng có những mâu thuẫn nảy sinh, nhất là về quan điểm, chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội và đối ngoại. Về lịch sử phát triển của từng nước có những bước thăng trầm khác nhau, như vấn đề xung đột biên giới Liên Xô - Trung Quốc những năm 60 và thế kỷ XX. Sự bất đồng này đạt đến mức độ đỉnh điểm làm ảnh hưởng đến phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, đến hình ảnh của phe xã hội chủ nghĩa trên trường quốc tế. Vào những năm 1970, sự bất hòa sâu sắc trong quan hệ Trung - Xô đã giúp thúc đẩy Trung Quốc liên kết với Mỹ, trong lúc xung đột biên giới giữa hai nước xảy ra trầm trọng năm 1969. Vào năm 1972, mối quan hệ giữa hai cường quốc cộng sản trở lên xấu đi, chuyển từ lạnh nhạt sang đóng băng hoàn toàn, khi Ngoại trưởng Mỹ Kissinger đến thăm Trung Quốc. Quan hệ Trung - Nga đã được cải thiện từ những năm cuối của chiến tranh Lạnh, quan hệ giữa hai nước này bắt đầu tan băng đầu những năm 1980, sau đó hai bên bình thường hóa quan hệ vào tháng 5/1989, Trung Quốc và Nga đã trở thành đối tác chiến lược vào năm 1996 và đã ký Hiệp định hợp tác hữu nghị và láng giềng thân thiện vào năm 2001. Hiện nay, các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Nga xem mối quan hệ này như là “mối quan hệ phối hợp chiến lược toàn diện”. Sự hợp tác mạnh mẽ và tăng tốc kể từ khi Tập Cận Bình trở thành Lãnh đạo tối cao của Trung Quốc vào năm 2012. Sau khi Liên Xô tan rã năm 1991, Liên NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI TẠP CHÍ GIÁO DỤC LÝ LUẬN - SỐ 269+270 (QUÝ III+IV/2017) 25 bang Nga và Cộng đồng các quốc gia độc lập hình thành, đồng thời từ năm 1978 tại Hội nghị Trung ương 3 của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã khởi xướng đường lối mở cửa cải cách, làm thay đổi căn bản tình hình kinh tế - xã hội, tăng cường vị thế của Trung Quốc trên thị trường quốc tế. Những thay đổi trong bản thân mỗi nước trước tác động của quá trình toàn cầu hóa và hội nhập nhất là kinh tế quốc tế, tác động của khoa học công nghệ và sự phát triển của nền kinh tế tri thức đã đặt ra những yêu cầu mới về nhu cầu hợp tác giữa Trung Quốc và Liên bang Nga. Đánh giá khái quát kết quả của sự hợp tác trong thời gian qua giữa Trung Quốc và Liên bang Nga, Tổng thống V.Putin khẳng định mối quan hệ giữa Nga và Trung Quốc đang phát triển nhanh chóng và có thể “đạt mức cao nhất trong lịch sử”, hai bên coi trọng nhau sâu sắc và “cân nhắc những lợi ích cốt lõi của nhau”. Tổng thống V.Putin khẳng định điều này trước khi đến Trung Quốc dự lễ kỷ niệm kết thúc Chiến tranh thế giới lần thứ hai đã tổ chức tại Trung Quốc năm 2015. Ông khẳng định, Trung Quốc đang là đối tác kinh tế chính của Nga với kim ngạch thương mại đạt gần 90 tỷ USD, các biện pháp cấm vận, hạn chế không chính đáng của phương Tây với nước Nga không có tác động tiêu cực gì đến hợp tác Nga –Trung. Mỹ và châu Âu đã áp dụng nhiều biện pháp trừng phạt Nga do bất đồng quan điểm trong việc giải quyết khủng hoảng Ucraina, khiến kinh tế Nga bị ảnh hưởng nặng nề. Theo Tổng thống Nga, sự phát triển hợp tác giữa hai nước Nga - Trung Quốc đáp ứng được lợi ích và mục tiêu chiến lược của hai bên, Nga tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng trong hợp tác của Liên minh kinh tế Á- Âu và ủng hộ sáng kiến vành đai kinh tế con đường tơ lụa của Trung Quốc. Phía Nga nhận định rằng, tình hình quốc tế đang trở nên khó dự đoán, sự hình thành mô hình đa trung tâm mới dẫn tới sự bất ổn gia tăng ở khu vực và thế giới. Trong bối cảnh như vậy, Nga và Trung Quốc tăng cường hợp tác để ngăn chặn sự trở lại và phát triển của chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa quân phiệt. Về các lĩnh vực cụ thể, Nga và Trung Quốc đang tập trung hướng tới hình thành một liên minh chiến lược năng lượng, hợp tác các ngành công nghiệp tên lửa vũ trụ, không gian và đường sắt cao tốc. Về năng lượng, Nga trở thành nhà cung cấp dầu hàng đầu cho Trung Quốc vào năm 2016 qua đất liền chứ không qua các tuyến đường biển tranh chấp. Về quốc phòng, hai nước còn tham gia các cuộc diễn tập quân sự, bao gồm ở biển Địa Trung Hải và biển Đông, hai nước đã khôi phục quan hệ thương mại vũ khí của mình vào năm 2015, Trung Quốc đồng ý mua máy bay chiến đấu Su -35 và hệ thống tên lửa đất đối không S-400 của Nga. Hai nước cũng bắt đầu thực hiện một số dự án giao lưu nhân dân mang tính biểu tượng như: xây cầu bắc qua sông Amur đã bị trì hoãn từ lâu, tăng cường hợp tác giữa hai nước để kiểm soát không gian mạng và công nghệ truyền thông. Hai nước chia sẻ với nhau quan điểm về trật tự chính trị thế giới mới, mong muốn thay thế trật tự thế giới một cực do Mỹ đứng đầu bằng một trật tự thế giới đa cực, trong đó vị trí của Trung Quốc, Nga được tăng cường. Theo đánh giá chung, thời điểm hiện nay quan hệ giữa Trung Quốc và Nga với Mỹ căng thẳng hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ sau chiến tranh Lạnh. Tổng thống Mỹ NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI TẠP CHÍ GIÁO DỤC LÝ LUẬN - SỐ 269+270 (QUÝ III+IV/2017) 26 Trump đã ký xác lệnh do Nghị viện Mỹ thông qua Nghị quyết đưa Nga vào danh sách bị bao vây, cấm vận cùng Iran và Bắc Triều Tiên. Gần đây nhất Mỹ đã tuyên chiến với Trung Quốc về vấn đề sở hữu trí tuệ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ký một sắc lệnh ủy quyền tiến hành điều tra cáo buộc Trung Quốc vi phạm bản quyền sở hữu trí tuệ của các công ty Mỹ, ông cũng cảnh cáo "đây mới chỉ là sự khởi đầu". Dư luận quốc tế lo ngại quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất hiện nay có nguy cơ bùng nổ chiến tranh thương mại ảnh hưởng đến các nước trên thế giới. Hiện nay, thâm hụt thương mại song phương của Mỹ với Trung Quốc đạt 350 tỷ USD, Tổng thống Mỹ liên tục quy trách nhiệm cho hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc là nguyên nhân chính làm giảm việc làm trong nhiều ngành nghề nước Mỹ. Sự phụ thuộc lẫn nhau giữa hai nước không chỉ dừng lại ở lĩnh vực xuất nhập khẩu, hiện nay Trung Quốc sở hữu 20% số trái phiếu hải ngoại do Bộ Tài chính Mỹ phát hành và là một trong những chủ nợ lớn nhất của Mỹ. Những biến động tại thị trường chứng khoán và tỷ giá ngoại hối của Trung Quốc có thể làm rung chuyển các thị trường vốn tại Phố Wall và cả thế giới. Sự phụ thuộc lẫn nhau giữa Mỹ - Trung Quốc theo chiều hướng ngày càng tăng cường, cạnh tranh chiến lược và ảnh hưởng vì lợi ích riêng của từng nước song vẫn duy trì sự hợp tác. Sự thỏa hiệp giữa hai nước cũng được đặt ra, tuy nhiên còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố và tình hình quốc tế, khu vực song xu hướng cạnh tranh vẫn là chủ yếu. Quan hệ Nga - Trung xu hướng chung đang phát triển theo chiều hướng tăng cường hợp tác vì lợi ích của từng nước và tăng cường vị thế của liên minh này trên trường quốc tế để giải quyết các vấn đề liên quan đến các nước lớn khác như: Mỹ, EU, Nhật Bản nhằm tranh thủ những điều kiện thuận lợi và hạn chế những khó khăn, thách thức nảy sinh trong quá trình toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế. Tổng thống Nga V.Putin đã là thượng khách của Trung Quốc tại Hội nghị G20 được đón tiếp nồng hậu trong bối cảnh Nga và Trung Quốc ngày càng xích lại gần nhau vì những lợi ích chung. Thậm chí Trung Quốc còn muốn giới thiệu quan hệ Nga - Trung như một tấm gương sáng của mối quan hệ tốt trong bối cảnh thế giới vận động phát triển theo chiều hướng đa cực với xuất hiện các xu hướng mới như chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa dân túy xu hướng bảo hộ gia tăng. 2.2. Những hạn chế trong quan hệ hợp tác Nga - Trung Mặc dù có sự phát triển trong quan hệ hợp tác giữa hai nước Nga và Trung Quốc, tuy nhiên về bản chất thì hiện nay mối quan hệ Nga - Trung được thành lập dựa trên những lợi ích thực dụng chứ không phải là liên minh chiến lược và chính trị. Nước Nga cần thị trường nguồn vốn của Trung Quốc do bị phương Tây cấm vận, thực hiện lệnh trừng phạt Nga qua vấn đề Ucraina và việc sát nhập Crưm vào lãnh thổ Nga. Trong khi Trung Quốc coi Nga là bên hỗ trợ ngoại giao và nhà cung cấp năng lượng quan trọng. Nhiều phân tích cho rằng, quan hệ giữa Nga và Trung Quốc trong bối cảnh hiện nay ngày càng thắt chặt mối liên kết về ngoại giao và kinh tế vì những ảnh hưởng của chính s