Tài liệu tập huấn phần mềm Arcgis cho ngành cấp nước – cơ bản (Phần 1)

TRƯỜNG CAO ĐẲNG XÂY DỰNG SỐ 2 TRUNG TÂM ĐÀO TẠO NGÀNH NƯỚC MIỀN NAM TÀI LIỆU TẬP HUẤN PHẦN MỀM ARCGIS CHO NGÀNH CẤP NƯỚC – CƠ BẢN (Lưu hành nội bộ, phiên bản 1.1) Đơn vị phối hợp: CÔNG TY TNHH GIẢI PHÁP VÀ CÔNG NGHỆ ĐỊA DƯ 67/50/5 đường 38, KP.8, P.Hiệp Bình Chánh, Q.Thủ Đức, Tp.Hồ Chí Minh Hotline: +84 905 530 355 | Fax: 08 540 36 413 | Email: sales@diadu.vn | Website: www.diadu.vn VPGD tại Huế: tầng 3, 06 Lê Lợi, Tp.Huế Thành phố Hồ Chí Minh, 04/2016 ©2016, WSTC & DIA DU Co., Ltd. Trang 2/117 MỤC LỤC CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ARCMAP ..................................................................... 6 1. Khởi động ArcMap ...................................................................................................... 6 2. Hệ thống giao diện ....................................................................................................... 8 3. Mở bản đồ .................................................................................................................... 9 3.1. Mở bản đồ từ ArcMap .......................................................................................... 9 3.2. Mở bản đồ từ ArcCatalog .................................................................................. 10 4. Sử dụng cửa sổ Table of Contents ............................................................................. 11 4.1. Bật/tắt cửa sổ Table of Contents ........................................................................ 12 4.2. Bật/tắt lớp ........................................................................................................... 12 4.3. Thay đổi màu sắc của đối tượng trên lớp bản đồ .............................................. 12 5. Data view và Layout view ......................................................................................... 14 6. Di chuyển xung quanh bản đồ ................................................................................... 14 6.1. Phóng to hay thu nhỏ bản đồ ............................................................................. 14 6.2. Di chuyển bản đồ ............................................................................................... 15 6.3. Hiển thị bản đồ theo một tỷ lệ cụ thể ................................................................. 15 7. Thiết lập chế độ Bookmarks ...................................................................................... 15 7.1. Tạo một Spatial Bookmarks ............................................................................... 16 7.2. Sử dụng Bookmark ............................................................................................. 16 7.3. Tạo Bookmarks từ biểu tượng Identify trên thanh công cụ Tools...................... 16 7.4. Gỡ bỏ bookmarks ............................................................................................... 17 8. Khai thác dữ liệu trên bản đồ..................................................................................... 18 8.1. Định danh đối tượng bằng công cụ Identify ...................................................... 18 8.2. Hiển thị Map Tip ................................................................................................ 19 8.3. Xem bảng thuộc tính của lớp ............................................................................. 20 8.4. Tìm đối tượng theo thuộc tính chỉ định .............................................................. 21 8.5. Đo khoảng cách .................................................................................................. 22 9. Lưu bản đồ và thoát khỏi ArcMap ............................................................................ 24 9.1. Lưu bản đồ ......................................................................................................... 24 9.2. Lưu bản đồ dưới một tên khác ........................................................................... 24 9.3. Lưu bản đồ dưới dạng bản đồ mẫu – (Map templates)...................................... 24 9.4. Thoát khỏi ArcMap ............................................................................................ 25 BÀI TẬP: ...................................................................................................................... 25 CHƯƠNG 2: HIỂN THỊ DỮ LIỆU TRONG BẢN ĐỒ ......................................... 26 1. Tạo bản đồ ................................................................................................................. 26 1.1. Tạo bản đồ từ hộp thoại khi khởi động ArcMap ................................................ 26 1.2. Tạo bản đồ từ biểu tượng New ........................................................................... 26 2. Bổ sung thêm lớp ....................................................................................................... 26 2.1. Thêm lớp từ ArcCatalog ..................................................................................... 27 2.2. Thêm Layer từ biểu tượng Add data .................................................................. 27 2.3. Thêm Layer từ một bản đồ khác ......................................................................... 28 3. Bổ sung Coverage, shapefile và geodatabase ............................................................ 29 3.1. Bổ sung dữ liệu từ ArcCatalog ........................................................................... 29 3.2. Bổ sung dữ liệu từ ArcMap ................................................................................ 29 3.3. Hiển thị tập con các đối tượng của lớp theo một điều kiện cụ thể nào đó ........ 30 ©2016, WSTC & DIA DU Co., Ltd. Trang 3/117 4. Bổ sung dữ liệu từ bảng chứa toạ độ x,y ................................................................... 30 5. Hệ toạ độ của Data frame .......................................................................................... 31 5.1. Xem thông tin hệ toạ độ của Data frame ........................................................... 32 5.2. Hiển thị dữ liệu theo hệ toạ độ có sẵn nào đó ................................................... 33 5.3. Biên tập các tham số trong hệ toạ độ ................................................................. 34 6. Tham chiếu dữ liệu trên bản đồ ................................................................................. 36 6.1. Lưu đường dẫn tương đối .................................................................................. 36 6.2. Sửa chữa đường liên kết đến nguồn dữ liệu ....................................................... 37 6.3. Cập nhật liên kết đến nguồn dữ liệu .................................................................. 38 BÀI TẬP: ...................................................................................................................... 39 CHƯƠNG 3: LÀM VIỆC VỚI TABLE .................................................................. 40 1. Mở bảng thuộc tính .................................................................................................... 40 2. Bổ sung bảng dữ liệu vào bản đồ .............................................................................. 41 3. Biên tập bảng thuộc tính ............................................................................................ 43 3.1. Cố định vị trí các cột .......................................................................................... 43 3.2. Thiết lập font và kích thước chữ trong bảng thuộc tính ..................................... 44 3.3. Thiết lập font và size mặc định cho tất cả các bảng thuộc tính ......................... 45 3.4. Định dạng trường kiểu số................................................................................... 45 3.5. Biên tập dữ liệu trong bảng thuộc tính .............................................................. 47 3.6. Thêm vào bản ghi mới ........................................................................................ 47 3.7. Xoá bản ghi ........................................................................................................ 48 3.8. Sao chép bản ghi ................................................................................................ 48 4. Tìm kiếm bản ghi theo giá trị trong bảng thuộc tính ................................................. 48 4.1. Tạo bảng mới bằng cách xuất các bản ghi ........................................................ 49 4.2. Thêm và xoá trường trong bảng dữ liệu ............................................................ 50 4.3. Thêm trường thuộc tính ...................................................................................... 50 4.4. Xoá trường thuộc tính ........................................................................................ 51 5. Cập nhật giá trị cho bản ghi thông qua chức năng Field Calculator ......................... 51 6. Liên kết join giữa hai bảng thuộc tính ....................................................................... 54 6.1. Liên kết Join giữa hai bảng ................................................................................ 54 6.2. Gỡ bỏ liên kết Join ............................................................................................. 55 6.3. Quản lý bảng được liên kết ................................................................................ 56 7. Thiết lập quan hệ relate giữa hai bảng thuộc tính ..................................................... 57 7.1. Thiết lập quan hệ giữa hai bảng ........................................................................ 57 7.2. Truy cập các bản ghi được đặt quan hệ ............................................................. 58 7.3. Gỡ bỏ quan hệ giữa hai bảng............................................................................. 58 7.4. Quản lý bảng được đặt quan hệ ......................................................................... 59 8. Tạo mới bảng dữ liệu ................................................................................................. 59 BÀI TẬP: ...................................................................................................................... 60 CHƯƠNG 4: LÀM VIỆC VỚI CHART ................................................................. 61 1. Giới thiệu đồ thị (Chart) ............................................................................................ 61 2. Tạo mới một đồ thị .................................................................................................... 61 3. Hiển thị đồ thị ............................................................................................................ 63 3.1. Hiển thị đồ thị trong layout ................................................................................ 64 3.2. Thiết lập tuỳ chọn cập nhật tự động cho đồ thị ................................................. 64 4. Biên tập các thành phần trên đồ thị ........................................................................... 65 4.1. Thay đổi kiểu dáng đồ thị ................................................................................... 65 ©2016, WSTC & DIA DU Co., Ltd. Trang 4/117 4.2. Thay đổi tiêu đề của đồ thị ................................................................................. 65 4.3. Thay đổi thành phần biểu diễn giá trị trong đồ thị ............................................ 66 4.4. Thêm chú giải vào đồ thị .................................................................................... 67 4.5. Thay đổi trục tọa độ của đồ thị .......................................................................... 68 5. Quản lý đồ thị ............................................................................................................ 68 5.1. Mở một đồ thị đã có ........................................................................................... 68 5.2. Xóa một đồ thị .................................................................................................... 69 5.3. Thay đổi tên đồ thị .............................................................................................. 69 5.4. Lưu đồ thị ra file ................................................................................................ 69 5.5. Mở đồ thị từ file .................................................................................................. 70 5.6. Tạo bản sao cho đồ thị ....................................................................................... 70 5.7. Xuất đồ thị .......................................................................................................... 71 BÀI TẬP: ...................................................................................................................... 72 CHƯƠNG 5: BIÊN TẬP DỮ LIỆU ......................................................................... 73 1. Quy trình biên tập chung ........................................................................................... 73 2. Giới thiệu thanh công cụ Editor ................................................................................ 73 3. Tạo các đối tượng điểm và đỉnh ................................................................................ 75 3.1. Tạo một điểm hoặc đỉnh bằng phương pháp số hóa .......................................... 75 3.2. Tạo điểm có toạ độ (X, Y)................................................................................... 76 3.3. Tạo điểm có toạ độ cách điểm đã tạo trước đây một khoảng cách cho trước ... 76 3.4. Tạo điểm bằng công cụ Distance-Distance ....................................................... 77 3.5. Tạo điểm bằng công cụ Midpoint ...................................................................... 77 3.6. Tạo điểm bằng công cụ Intersection .................................................................. 78 3.7. Tạo đối tượng điểm kiểu multipoint ................................................................... 78 4. Tạo đối tượng đường và đối tượng vùng ................................................................... 79 4.1. Tạo đối tượng đường và vùng bằng phương pháp số hóa ................................. 79 4.2. Tạo đối tượng dạng đường hình tròn ................................................................. 79 4.3. Tạo đối tượng dạng đường hình chữ nhật ......................................................... 80 5. Môi trường bắt điểm .................................................................................................. 80 5.1. Thiết lập dung sai bắt điểm ................................................................................ 80 5.2. Thiết lập thuộc tính bắt điểm ............................................................................. 81 5.3. Thiết lập thứ tự ưu tiên bắt điểm ........................................................................ 82 6. Biên tập đối tượng trong topology ............................................................................ 82 6.1. Biên tập cạnh chung ........................................................................................... 83 6.2. Tạo lại hình dáng của cạnh chung ..................................................................... 85 6.3. Tạo đối tượng vùng sử dụng các đỉnh và cạnh của đối tượng khác .................. 86 6.4. Kéo giãn đối tượng khi biên tập các thành phần topology ................................ 86 6.5. Thiết lập chế độ bắt điểm topology .................................................................... 87 BÀI TẬP: ...................................................................................................................... 87 CHƯƠNG 6: TRUY VẤN DỮ LIỆU ....................................................................... 89 1. Chọn trực tiếp đối tượng trên bản đồ......................................................................... 89 1.1. Chọn đối tượng trực tiếp trên bản đồ ................................................................ 89 1.2. Chọn đối tượng bằng cách kích chọn trên bảng thuộc tính ............................... 90 2. Tìm kiếm đối tượng theo biểu thức truy vấn SQL .................................................... 91 3. Tìm kiếm đối tượng theo vị trí không gian ............................................................... 92 4. Hiển thị thông tin về các đối tượng tìm kiếm ............................................................ 95 4.1. Hiển thị các đối tượng tìm kiếm trên bản đồ ..................................................... 95 ©2016, WSTC & DIA DU Co., Ltd. Trang 5/117 4.2. Hiển thị thuộc tính của các đối tượng tìm kiếm ................................................. 96 BÀI TẬP: ...................................................................................................................... 96 CHƯƠNG 7: TRÌNH BÀY VÀ IN ẤN BẢN ĐỒ ................................................... 97 1. Làm việc với khuôn mẫu bản đồ ............................................................................... 97 1.1. Tạo bản đồ theo khuôn mẫu có sẵn .................................................................... 97 1.2. Lưu bản đồ thành khuôn mẫu ............................................................................. 97 2. Thiết lập thông số trang in ......................................................................................... 98 2.1. Chuyển đổi sang cửa sổ layout .......................................................................... 98 2.2. Thiết lập thông số trang in ................................................................................. 98 3. Tuỳ biến Data frame .................................................................................................. 99 3.1. Đổi tên Data frame ............................................................................................. 99 3.2. Tạo khung viền cho data frame ........................................................................ 100 3.3. Thêm nền vào data frame ................................................................................. 100 3.4. Tạo bóng mờ cho data frame ........................................................................... 101 4. Sử dụng thước, đường chỉ dẫn và lưới .................................................................... 101 4.1. Bật/tắt thước ..................................................................................................... 101 4.2. Canh chỉnh đối tượng theo thước..................................................................... 101 4.3. Bật/ tắt đường chỉ dẫn ...................................................................................... 102 4.4. Thiết lập bắt dính trên guide ............................................................................ 102 4.5. Thêm đường guide ............................................................................................ 102 4.6. Di chuyển đường guide .................................................................................... 103 4.7. Gỡ bỏ đường guide ........................................................................................... 103 4.8. Bật/tắt lưới ....................................................................................................... 103 4.9. Thiết lập bắt dính cho lưới ............................................................................... 103 4.10. Thay đổi kích thước lưới ................................................................................ 104 4.11. Thay đổi dung sai bắt dính ............................................................................. 105 5. Bổ sung Data frame ................................................................................................. 105 5.1. Thêm mới data frame ..........................................................