Tóm tắt. Bài viết đề cập tới việc vận dụng một số kĩ thuật đánh giá tích cực trong
đánh giá kết quả học tập môn học Tư duy hệ thống nhằm đạt chuẩn đầu ra theo
hướng tiếp cận CDIO. Kết quả thống kê mức điểm mà sinh viên đã đạt được trong
đánh giá theo tiến trình và tổng kết bước đầu cho thấy, việc tổ chức đánh giá thường
xuyên, liên tục bằng cách sử dụng phối kết hợp nhiều kĩ thuật đánh giá tích cực khác
nhau sẽ góp phần tạo nên sự nhất quán giữa chuẩn đầu ra dự định với các hoạt động
giảng dạy và học tập, qua đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn học Tư
duy hệ thống tại trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
16 trang |
Chia sẻ: thanhle95 | Lượt xem: 320 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Vận dụng một số kĩ thuật đánh giá tích cực cho môn học tư duy hệ thống nhằm đạt chuẩn đầu ra theo hướng tiếp cận CDIO tại trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật thành phố Hồ Chí Minh, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE
Educational Sci., 2014, Vol. 59, No. 6A, pp. 261-276
This paper is available online at
VẬN DỤNGMỘT SỐ KĨ THUẬT ĐÁNH GIÁ TÍCH CỰC CHOMÔN HỌC
TƯ DUY HỆ THỐNG NHẰM ĐẠT CHUẨN ĐẦU RA THEO HƯỚNG TIẾP CẬN CDIO
TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠMKĨ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Dương Thị Kim Oanh
Trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
Tóm tắt. Bài viết đề cập tới việc vận dụng một số kĩ thuật đánh giá tích cực trong
đánh giá kết quả học tập môn học Tư duy hệ thống nhằm đạt chuẩn đầu ra theo
hướng tiếp cận CDIO. Kết quả thống kê mức điểm mà sinh viên đã đạt được trong
đánh giá theo tiến trình và tổng kết bước đầu cho thấy, việc tổ chức đánh giá thường
xuyên, liên tục bằng cách sử dụng phối kết hợp nhiều kĩ thuật đánh giá tích cực khác
nhau sẽ góp phần tạo nên sự nhất quán giữa chuẩn đầu ra dự định với các hoạt động
giảng dạy và học tập, qua đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn học Tư
duy hệ thống tại trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
Từ khóa: Tư duy hệ thống, đánh giá, kĩ thuật đánh giá tích cực, chuẩn đầu ra,
CDIO.
1. Mở đầu
Tiếp cận CDIO (Conceive - Hình thành ý tưởng; Design - Thiết kế ý tưởng; Imple-
ment - Thực hiện; Operate - Vận hành) là một phương pháp luận để xây dựng, triển khai
đào tạo và phát triển đào tạo theo hướng đảm bảo chất lượng toàn diện cho nền giáo dục
đại học. Đây là phương pháp tiếp cận mới trong xây dựng chương trình và tổ chức giảng
dạy các môn học thuộc chương trình đào tạo ngành kĩ thuật và công nghệ, để nâng cao
khả năng tiếp thu các kiến thức cơ bản của sinh viên, đồng thời đẩy mạnh việc học các kĩ
năng cá nhân và giao tiếp, kĩ năng kiến tạo sản phẩm, quy trình và hệ thống [2]. Đào tạo
theo mô hình CDIO, sinh viên cần đạt 04 khối kiến thức, kĩ năng chính sau: (1) kiến thức
chuyên ngành và lập luận kĩ thuật (technical knowledge and reasoning); (2) kĩ năng, thái
độ cá nhân và nghề nghiệp (professional and personal skills and attitudes), (3) kĩ năng,
thái độ xã hội (interpersonal skills and attitudes); (4) kiến thức, kĩ năng CDIO trong bối
cảnh xã hội và doanh nghiệp (CDIO in social and enterprise context) [2;70]. Vì vậy, để áp
dụng và triển khai phương pháp tiếp cận CDIO đòi hỏi phải xem xét tới sư nhất quán của
Liên hệ: Dương Thị Kim Oanh, e-mail: dkoanh.fee.hut@gmail.com.
261
Dương Thị Kim Oanh
các chuẩn đầu ra dự định (Intended learning outcomes), các hoạt động giảng dạy và học
tập (Teaching and learning activities) và đánh giá (Assessment) [2;161].
Hiện nay, xây dựng chương trình đào tạo kĩ thuật theo phương pháp tiếp cận CDIO
đã được áp dụng tại hơn 50 trường đại học ở trên 25 Quốc gia [7]. Tại Việt Nam, tiếp cận
CDIO đã bước đầu được triển khai tại một số cơ sở đào tạo đại học như Đại học Quốc gia
Hà Nội, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (đào tạo một số ngành ở các trường
thành viên), trường Đại học Bách khoa Hà Nội, trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Thành
phố Hồ Chí Minh,... Với việc triển khai chương trình đào tạo mới này, thời gian học trên
lớp của sinh viên sẽ ít hơn. Điều này đồng nghĩa với việc sinh viên phải chuyển từ phương
pháp học tập thụ động nghe giảng sang cách học tập tích cực, chủ động tham khảo tài liệu
ở thư viện, Internet... Để giúp sinh viên học tập chủ động, qua đó đạt được các mục tiêu
về kiến thức, kĩ năng và thái độ, cũng như đáp ứng được các yêu cầu của xã hội, bên cạnh
sử dụng các phương pháp dạy học tích cực, việc vận dụng các kĩ thuật đánh giá tích cực -
thành phần thứ 3 tạo nên sự nhất quán khi áp dụng và triển khai chương trình đào tạo kĩ
thuật theo phương pháp tiếp cận CDIO là cần thiết. Vì vậy, phần dưới đây, chúng tôi sẽ đề
cập tới vấn đề vận dụng một số kĩ thuật đánh giá tích cực trong đánh giá kết quả học tập
môn học Tư duy hệ thống nhằm đạt chuẩn đầu ra theo hướng tiếp cận CDIO đang được
áp dụng tại trường ĐH Sư phạm Kĩ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
2. Nội dung nghiên cứu
2.1. Khái quát về đánh giá kết quả học tập
Theo quan điểm của Lí luận dạy học hiện đại, mặc dù đánh giá là khâu cuối song
chúng là một mắt xích quan trọng của quá trình dạy học. Trong phương pháp luận xây
dựng chương trình đào tạo theo phương pháp tiếp cận CDIO, đánh giá kết quả học tập
được hiểu là hoạt động đo lường mức độ và theo dõi thành tích học tập mà sinh viên đã
đạt được về kiến thức chuyên môn; kĩ năng cá nhân và giao tiếp; kĩ năng kiến tạo sản
phẩm; quy trình và hệ thống (các chuẩn đầu ra cụ thể của môn học hay chương trình học)
[2]. Với cách quan niệm như trên, có thể hiểu trong đánh giá kết quả học tập theo phương
pháp tiếp cận CDIO đã bao hàm trong đó hoạt động kiểm tra - công cụ để đo lường trình
độ kiến thức, kĩ năng, kĩ xảo của người học [3].
Đánh giá gắn liền và quan hệ trực tiếp với việc đổi mới phương pháp dạy của giảng
viên và phương pháp học của sinh viên. Kết quả đánh giá không chỉ phản ánh năng lực
học tập của sinh viên mà còn phản ánh một phần phương pháp dạy học của giảng viên. Vì
vậy, hoạt động đánh giá không chỉ nhằm mục đích đánh giá kết quả quá trình học tập của
sinh viên mà còn là nguồn thông tin phản hồi giúp giảng viên xác định được chất lượng
và mức độ phù hợp của các phương pháp dạy học đã được sử dụng để từ đó có những điều
chỉnh kịp thời nhằm tạo nên sự nhất quán với các chuẩn đầu ra dự định. Với ý nghĩa như
trên, đánh giá cần được xem là thành phần bắt buộc trong kế hoạch dạy học. Vì sự tiến
bộ của người học, hoạt động đánh giá nên được tiến hành thường xuyên, liên tục, định kì
trong suốt quá trình dạy học.
262
Vận dụng một số kĩ thuật đánh giá tích cực cho môn học Tư duy hệ thống...
Bảng 1. So sánh quan điểm đánh giá truyền thống và tích cực
Đánh giá truyền thống Đánh giá tích cực
Giảng viên đánh giá “kín”, chủ yếu bằng hình
thức viết
Giảng viên đánh giá “mở” - có sự tham gia
của sinh viên, qua các hình thức như dự án học
tập, trình bày vấn đề, báo cáo kết quả nghiên
cứu...
Có tính cạnh tranh Có tính hợp tác, chia sẻ, định hướng
Đánh giá kết quả cuối cùng, theo nội dung
chương trình
Đánh giá theo quá trình, theo mục tiêu dạy
học
Tập trung đánh giá kiến thức
Không chỉ đánh giá kiến thức mà còn đánh giá
kĩ năng, năng lực
Đánh giá trí nhớ, mức độ nhớ thông tin, kiến
thức
Đánh giá mức độ thấu hiểu, khả năng phân
tích, tổng hợp, kiến giải và xử lí thông tin, kiến
thức
Đánh giá sau khi kết thúc môn học
Đánh giá thường xuyên, liên tục và định kì
từng phần kiến thức, kĩ năng
Điểm số là quan trọng Năng lực học tập là quan trọng
Chức năng kiểm tra, giám sát, trừng phạt Chức năng theo dõi, cải tiến và phát triển
Hình thức đánh giá đơn điệu
Hình thức đánh giá đa dạng, có nhiều chiến
lược đánh giá linh hoạt phù hợp với từng phần
kiến thức, kĩ năng
Hoạt động đánh giá mang tính thủ tục
Hoạt động đánh giá mang tính văn hóa, nhân
văn
Trong thực tiễn dạy học, đánh giá thường được xem là khâu đi sau khi kết thúc một
bài học, một chương hay một môn học. Với quan niệm như trên, đánh giá sẽ không định
hướng cho việc dạy học, không bám sát vào mục tiêu dạy học, không cung cấp kịp thời
thông tin về sự tiến bộ của sinh viên, thiếu sự đa dạng về các hình thức kiểm tra - đánh
giá và tạo nên “sức ỳ” cản trở quá trình đổi mới phương pháp dạy học.
Thuật ngữ “tích cực” trong trong đánh giá tích cực đề cập tới sự gia tăng các hoạt
động tích cực, chủ động của sinh viên trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ học tập.
Thuật ngữ này trái với nghĩa bị động, thụ động, chỉ đòi hỏi mức độ nhớ thông thường khi
sinh viên thực hiện các nhiệm vụ học tập để đáp ứng yêu cầu của môn học hoặc chương
trình học. Vì vậy, các kĩ thuật đánh giá tích cực sẽ tập trung vào việc phát huy tính tích
cực, chủ động và sáng tạo của sinh viên, giúp làm tăng khả năng lĩnh hội kiến thức và
hình thành các kĩ năng cho sinh viên.
Đánh giá kết quả học tập là một khâu liên tục, song song với quá trình dạy học, với
nhiều chiến lược và hình thức đa dạng. Để đánh giá đảm bảo nguyên tắc chính xác, khách
quan, phân hóa, thường xuyên, cần tuân thủ theo tiêu chí INFORM [1] như sau:
- Identify: Đánh giá theo các chuẩn, mục tiêu.
- Note: Chú ý đến các tình huống, cơ hội để sinh viên thể hiện sự tiến bộ.
- Focus: Tập trung vào kĩ năng và bằng chứng về sự tiến bộ của sinh viên.
263
Dương Thị Kim Oanh
- Offer: Tạo cơ hội để sinh viên nhận ra, đánh giá sự tiến bộ đã đạt được.
- Record: Có tính kế thừa, liên tục, ghi nhận những điểm quan trọng, đáng chú ý.
- Modify: Làm căn cứ để đổi mới phương pháp dạy của giảng viên và phương pháp
học của sinh viên.
2.2. Một số loại đánh giá thường dùng và các kĩ thuật đánh giá tích cực
Căn cứ vào mục tiêu của việc đánh giá, trong thực tiễn dạy học thường áp dụng 02
loại đánh giá sau: đánh giá theo tiến trình/quá trình (formative assessment) và đánh giá
tổng kết (summative assessment).
2.2.1. Đánh giá theo tiến trình
Đánh giá theo tiến trình là hoạt động nhằm thu thập các thông tin và minh chứng
về kết quả học tập của sinh viên khi họ đang ở trong quá trình học tập. Kết quả đánh giá
theo tiến trình không chỉ giúp sinh viên biết được về những điểm tiến bộ hay chưa đạt của
họ mà còn giúp giảng viên theo dõi tiến độ của hoạt động giảng dạy và chỉ ra các lĩnh vực
giảng dạy cần được thay đổi [2,4]. Căn cứ trên các thông tin và minh chứng mà đánh giá
theo tiến trình mang lại, giảng viên và sinh viên cùng điều chỉnh hoạt động của mình để
đạt được các chuẩn đầu ra dự định của môn học hoặc chương trình học.
Trong đánh giá theo tiến trình, giảng viên có thể sử dụng một số các kĩ thuật đánh
giá tích cực sau [1, 5, 6]:
Bảng 2. Các kĩ thuật đánh giá tích cực thường dùng trong đánh giá theo tiến trình
TT Kĩ thuật đánh giá Mô tả cách thức thực hiện Thời điểm áp dụng
1
Báo cáo thực hiện
công việc
Giảng viên yêu cầu sinh viên giải quyết các
nhiệm vụ/tình huống học tập được giao ở trên
lớp hay về nhà theo nhóm/cá nhân. Sau đó,
sinh viên trình bày kết quả thực hiện công việc
trước lớp. Các nhóm sinh viên cùng đánh giá
kết quả thực hiện công việc của nhau. Giảng
viên nhận xét và đánh giá kết quả thực hiện
công việc của các nhóm/cá nhân.
Trong suốt quá
trình diễn ra môn
học
2 Phiếu học tập
Phiếu học tập là những tờ giấy rời, in sẵn
những nhiệm vụ học tập sẽ được sinh viên
thực hiện cá nhân hoặc làm theo nhóm trong
thời gian ngắn của tiết học. Mỗi phiếu học tập
gồm một vài câu hỏi, bài tập cụ thể nhằm dẫn
dắt tới một kiến thức, tập dượt một kĩ năng,
rèn luyện một thao tác tư duy hoặc thăm dò ý
kiến trước một vấn đề nào đó.
Đầu, giữa và cuối
buổi học
3 Bài luận
Giảng viên yêu cầu trình viên trình bày ý kiến
của cá nhân hoặc nhóm về các vấn đề học tập
dưới dạng câu hỏi tự luận.
Các thời điểm
phù hợp trong quá
trình dạy học
264
Vận dụng một số kĩ thuật đánh giá tích cực cho môn học Tư duy hệ thống...
4 Trắc nghiệm
Đánh giá kiến thức rộng nhưng không sâu về
một vấn đề
Đầu giờ hoặc cuối
giờ học
5 Rubric
Bản hướng dẫn (kèm biểu điểm) cung cấp
những miêu tả hoặc các chỉ số thực hiện chỉ
từng mức độ hoàn thành nhiệm vụ ứng với các
tiêu chí (điểm số cho các tiêu chí ở mức đó)
Các giờ thực
hành, các giờ làm
việc nhóm
6 Tia chớp
Đặt câu hỏi có nhiều phương án trả lời, yêu
cầu sinh viên trả lời nhanh, sinh viên tiếp theo
không được lặp lại câu trả lời trước
Đầu, giữa và cuối
buổi học
7 Bài tập 3-2-1
Yêu cầu sinh viên phát biểu 3 vấn đề chưa rõ,
nhận xét góp ý 2 vấn đề và đưa ra 1 giải pháp
Cuối buổi học
8 Điền nội dung
Yêu cầu sinh viên (cá nhân/nhóm) điền các
nội dung theo mẫu phiếu được thiết kế trước
và trình bày kết quả trước lớp
Đầu, giữa và cuối
buổi học
9 Bài tập 1 phút
Yêu cấu sinh viên viết câu trả lời ngắn (hoặc
một vấn đề duy nhất chưa rõ về bài học), giảng
viên tổng hợp nhanh các câu trả lời và đưa ra
nhận xét hoặc
Cuối buổi học
10 Sàng lọc
Giảng viên cung cấp hàng loạt các khái niệm,
sự kiện, nguyên tắc, quy trình,... và yêu cầu
sinh viên phân loại, xếp hạng,... các nội dung
trên theo các tiêu chí thống nhất và logic
Đầu, giữa và cuối
buổi học
Trong quá trình dạy học, giảng viên có thể phối hợp các kĩ thuật đánh giá tích cực
trên đây để đánh giá chính thức (cho điểm) hay không chính thức (không cho điểm). Các
kết quả thu được từ đánh giá theo tiến trình cần được cung cấp kịp thời, chính xác tới sinh
viên để sinh viên và giảng viên cùng điều chỉnh phương pháp học và phương pháp dạy
cho phù hợp với các chuẩn đầu ra dự định của môn học.
2.2.2. Đánh giá tổng kết
Đánh giá tổng kết nhằm đưa ra những kết luận, phân hạng về mức độ đạt được mục
tiêu dạy học, sự tiến bộ của sinh viên khi kết thúc môn học, chương trình học, cuối kì hay
cuối năm học.
Trong đánh giá tổng kết, các kĩ thuật đánh giá tích cực thường dùng gồm báo cáo
kết quả thực hiện công việc, bài trắc nghiệm, tiểu luận, đồ án,...
Để đánh giá tổng kết đạt kết quả cao, trước hết giảng viên cần xác định rõ mục đích
của bài kiểm tra dùng để đánh giá kiến thức, kĩ năng, khả năng lập luận, tư duy sáng tạo,...
của sinh viên. Nội dung bài kiểm tra cần bám sát mục tiêu dạy học theo bài học, cụm bài
học và chương. Các câu hỏi kiểm tra cần rõ ràng, nên dùng các động từ chỉ hành vi để
sinh viên có thể định hướng được nhiệm vụ thực hiện. Cấu trúc bài kiểm tra được thiết kế
hợp lí để đánh giá bao quát hết các mục tiêu dạy học, khách quan và có sự phân hóa mức
độ lĩnh hội của sinh viên. Ngoài ra, bài kiểm tra tổng kết cần tính toán thời gian phù hợp,
265
Dương Thị Kim Oanh
với biểu điểm chi tiết.
Như vậy, mặc dù đánh giá theo tiến trình và đánh giá tổng kết được thực hiện vào
các thời điểm khác nhau trong quá trình dạy học song chúng đều nhằm thu thập các thông
tin và minh chứng về sự tiến bộ của sinh viên, qua đó giúp sinh viên định hướng rõ ràng
nhất về cách đạt được mục tiêu dạy học. Trong quá trình dạy học, việc phối kết hợp các kĩ
thuật đánh giá tích cực sẽ góp phần thu thập các thông tin và minh chứng về kết quả học
tập của sinh viên được chính xác, khách quan hơn.
2.3. Vận dụng các kĩ thuật đánh giá tích cực trong đánh giá kết quả học
tập môn học Tư duy hệ thống nhằm đạt chuẩn đầu ra theo hướng
tiếp cận CDIO tại trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Thành phố Hồ
Chí Minh
2.3.1. Vận dụng các kĩ thuật đánh giá tích cực trong đánh giá kết quả học tập môn
học Tư duy hệ thống
Tư duy hệ thống là môn học tự chọn thuộc chương trình đào tạo 150 tín chỉ được
xây dựng theo hướng tiếp cận CDIO tại trường ĐH SPKT Thành phố Hồ Chí Minh. Môn
học này cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản về hệ thống và phương pháp luận
tư duy hệ thống, các kĩ năng tư duy và tìm kiếm giải pháp sáng tạo, hình thành ở sinh viên
khả năng lập luận và giải quyết vấn đề một cách hệ thống, logic và sáng tạo. Sau khi học
xong môn học này, sinh viên năm thứ hai, trường ĐH SPKT Thành phố Hồ Chí Minh có
khả năng:
- Trình bày được các kiến thức tổng quan về tư duy hệ thống như hệ thống, tư duy
và tư duy kĩ thuật, phương pháp luận tư duy hệ thống, kĩ năng tư duy và tìm kiếm giải
pháp sáng tạo.
- Phân tích, giải thích và lập luận giải quyết được các vấn đề trong học tập và cuộc
sống dưới góc nhìn tư duy hệ thống.
- Thiết kế và sáng tạo nên các hệ thống kĩ thuật.
- Phát triển tư duy nhìn nhận sự vật, hiện tượng này trong mối quan hệ tương tác với
các sự vật, hiện tượng khác trong hệ thống có chứa nó từ nhiều góc độ khác nhau.
- Hình thành và phát triển kĩ năng thuyết trình, làm việc nhóm và kĩ năng tự học, tự
nghiên cứu.
Dựa vào các chuẩn đầu ra CDIO dự định như trên, chúng tôi đã đã vận dụng một số
kĩ thuật đánh giá tích cực trong đánh giá theo tiến trình và tổng kết trong dạy học môn Tư
duy hệ thống (Bảng 3).
266
Vận dụng một số kĩ thuật đánh giá tích cực cho môn học Tư duy hệ thống...
Bảng 3. Cấu trúc nội dung, phương pháp dạy học
đánh giá kết quả học tập môn học Tư duy hệ thống
Nội dung dạy học Phương pháp dạy học Kĩ thuật đánh giá
Chương 1.
Tổng quan
về hệ thống
Khái niệm hệ thống
Mô tả hệ thống
Đặc trưng của hệ thống
Phương pháp nghiên cứu hệ
thống
Dạy học theo tình huống
Chia sẻ cặp đôi
Dạy học dựa trên vấn đề
Thảo luận nhóm
Dạy học theo dự án
Báo cáo thực hiện
công việc
Báo cáo thực hiện
công việc
Báo cáo thực hiện
công việc
Bài tập 3 - 2 - 1
Rubric
Chương 2.
Tư duy và tư
duy kĩ thuật
- Khái quát về tư duy
Tư duy là gì?
Đặc điểm của tư duy
Phân loại tư duy
Tiến trình hoạt động tư duy
Các thao tác tư duy
Công não
Thảo luận nhóm
Tia chớp, sàng lọc, bài
luận
- Tư duy kĩ thuật
Tư duy kĩ thuật là gì?
Đặc điểm của tư duy kĩ
thuật
Cấu trúc của tư duy kĩ thuật
Chia sẻ cặp đôi Bài tập 1 phút
Chương 3.
Phương
pháp luận tư
duy hệ thống
- Vài nét khái quát về tư duy
cơ giới
- Khái niệm tư duy hệ
thống
- Đặc điểm của tư duy hệ
thống
- Các thành phần của tư duy
hệ thống
- Phân loại tư duy hệ thống
- Các nguyên tắc cơ bản của
tư duy hệ thống
Thảo luận nhóm
Dạy học dựa trên vấn đề
Báo cáo kết quả công
việc, tia chớp
Chương 4.
Các phương
pháp tư duy
và tìm kiếm
giải pháp
sáng tạo
- Sơ đồ tư duy
- Biểu đồ nhân quả
- Phương pháp 5W và 1H
- Phương pháp đối tượng
tiêu điểm
- Phương pháp DOIT
- Phương pháp 6 chiếc mũ
tư duy
Dạy học theo dự án
Thảo luận nhóm
Dạy học dựa trên vấn đề
Dạy học theo tình huống
Báo cáo kết quả công
việc
Rubric
Sàng lọc
Bài tập 3-2-1
267
Dương Thị Kim Oanh
2.3.2. Đánh giá theo tiến trình
Trong đánh giá theo tiến trình kết quả học tập môn học Tư duy hệ thống, các kĩ
thuât đánh giá tích cực được sử dụng gồm: Báo cáo thực hiện công việc, bài luận, sàng
lọc, Rubric, bài tập 3-2-1, bài tập 1 phút và tia chớp.
Trong quá trình dạy học, chúng tôi đã phối hợp các kĩ thuật đánh giá để đánh giá
cho điểm cá nhân/nhóm hoặc đánh giá ghi nhận sự tiến bộ kèm theo nhận xét một cách cụ
thể về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của sinh viên. Việc đánh giá có sự tham gia trực
tiếp của sinh viên/nhóm sinh viên hoặc cả lớp và có sử dụng kết quả tự đánh giá của sinh
viên/nhóm sinh viên. Quá trình đánh giá theo tiến trình một cách chính thức hoặc không
chính thức như trên được tiến hành liên tục trong 15 tuần của học kì I, năm học 2013 -
2014 tại trường Đại học Sư phạm Kĩ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
Dưới đây là ví dụ về việc vận dụng các kĩ thuật đánh giá tích cực trong đánh giá
theo tiến trình nội dung Kĩ thuật Sơ đồ tư duy và Phương pháp đối tượng tiêu điểm thuộc
Chương 4: Các phương pháp tư duy và tìm kiếm giải pháp sáng tạo nhằm đạt chuẩn đầu
ra theo hướng tiếp cận CDIO.
Để phát triển tính tích cực, tự giác trong học tập của sinh viên, giảng viên giao
nhiệm vụ cho sinh viên tìm hiểu trước về các vấn đề như:
Sơ đồ tư duy Phương pháp đối tượng tiêu điểm
- Sơ đồ tư duy là gì? - Phương pháp đối tượng tiêu điểm là gì?
- Vai trò của Sơ đồ tư duy - Vai trò của phương pháp đối tượng tiêu điểm
- Cách thiết kế sơ đồ tư duy
- Các bước thực hiện phương pháp đối tượng
tiêu điểm
Trong giờ học trên lớp, giảng viên sử dụng phương pháp thuyết trình, đàm thoại và
thảo luận nhóm, dạy học theo tình huống,... để tổ chức cho sinh viên lĩnh hội kiến thức
mới dựa trên các nội dung sinh viên đã tìm hiểu trước. Trong quá trình dạy học, kĩ thuật
đánh giá sàng lọc được áp dụng bằng cách cung cấp cho sinh viên các bước khác nhau của
quy trình thiết kế sơ đồ tư duy và các bước thực hiện phương pháp đối tượng tiêu điểm
không theo trật tự sắp xếp, sinh viên thực hiện bài tập trên theo thời gian quy định. Sau
khi sinh viên/nhóm sinh viên trả lời, các sinh viên/nhóm sinh viên khác nhận xét, giảng
viên sẽ đánh giá và đưa ra kết luận cuối cùng. Kết quả thực hiện bài tập của sinh viên sẽ
giúp giảng viên đánh giá nhanh mức độ tìm hiểu các nội dung học tập ở nhà của họ.
Cùng với việc đánh giá mức độ nhận thức của sinh viên, để đánh giá khả năng vận
dụng Kĩ thuật Sơ đồ tư duy và Phương pháp đối tượng tiêu điểm vào thực tiễn, giảng viên
nêu lên các nhiệm vụ học tập dưới dạng các tình huống hoặc dự án học tập để sinh viên
vận dụng các kiến thức đã học. Giảng viên chia nhóm học tập một cách ngẫu nhiên, mỗi
nhóm từ 5 - 7 sinh viên. Tùy theo tiến trình học tập, các nhóm sẽ thực hiện nhiệm vụ học
tập ở trên lớ