Bài 19 Từ trường

Bài 19: TỪ TRƯỜNG Nhóm 1 Nam châm là một loại quặng sắt có khả năng hút được sắt vụn. Nam châm có thể làm từ các chất (hoặc từ các hợp chất của nó) là sắt, niken, côban, gađôlium, disprôsium Mỗi nam châm bao giờ cũng có hai cực phân biệt Cực nam (S) Cực bắc (N) Tương tác giữa hai nam châm Hai nam cham cùng cực thì hút nhau Hai cực khác tên thì đẩy nhau Tương tác đó gọi là tương tác từ Nam châm 1. Vật liệu nào sau đây không thể dùng làm nam châm? A. Sắt và hợp chất của sắt; B. Niken và hợp chất của niken; C. Cô ban và hợp chất của cô ban; D. Nhôm và hợp chất của nhôm. Củng cố 2. Nhận định nào sau đây không đúng về nam châm? A. Mọi nam châm khi nằm cân bằng thì trục đều trùng theo phương bắc nam; B. Các cực cùng tên của các nam châm thì đẩy nhau; C. Mọi nam châm đều hút được sắt. D. Mọi nam châm bao giờ cũng cũng có hai cực. Củng cố 1/ Dây dẫn có dòng điện cũng có từ tính như nam châm a/ Dòng điện có thể tác dụng lực lên nam cham I TỪ TÍNH CỦA DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN b/ Nam châm có thể tác dụng lên dòng điện N S F Dung dịch dẫn điện c/ Hai dòng điện có thể tương tác với nhau Hai dòng điện cùng chiều thì hút nhau Hai dòng điện ngược chiều thì đẩy nhau TỪ TÍNH CỦA DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN 2/ Kết luận Giữa hai dây dẫn có dòng điện, giữa hai nam châm, giữa một dòng điện và một nam châm đều có lực tương tác; những lực ấy gọi là lực từ. Ta cũng nói dòng điện và nam châm có từ tính. TỪ TÍNH CỦA DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN 3. Cho hai dây dẫn đặt gần nhau và song song với nhau. Khi có hai dòng điện cùng chiều chạy qua thì 2 dây dẫn A. hút nhau. B. đẩy nhau. C. không tương tác. D. đều dao động. Củng cố 4. Lực nào sau đây không phải lực từ? A. Lực Trái Đất tác dụng lên vật nặng; B. Lực Trái đất tác dụng lên kim nam châm ở trạng thái tự do làm nó định hướng theo phương bắc nam; C. Lực nam châm tác dụng lên dây dẫn bằng nhôm mang dòng điện; D. Lực hai dây dẫn mang dòng điện tác dụng lên nhau. Củng cố Khái niệm từ trường. Từ trường Nhắc lại định nghĩa của điện trường? Từ đó hãy suy ra định nghĩa từ trường? Điện trường là một dạng vật chất (môi trường) bao quanh điện tích và gắn liền với điện tích. Điện trường tác dụng lực diện lên các diện tích khác đặt trong nó Định nghĩa Từ trường là một dạng vật chất tồn tại trong không gian mà biểu hiẹn cụ thể là sự xuất hiện của lực từ tác dụng lên một nam châm hay dòng điện đặt trong đó Quy ước Hướng của từ trường tại một điểm là hướng Bắc Nam của kim nam châm nhỏ nằm tại vị trí cân bằng tại điểm đó Từ trường 5. Từ trường là dạng vật chất tồn tại trong không gian và A. tác dụng lực hút lên các vật. B. tác dụng lực điện lên điện tích. C. tác dụng lực từ lên nam châm và dòng điện. D. tác dụng lực đẩy lên các vật đặt trong nó. Củng cố Để biểu diễn về mặt hình học sự tồn tai của từ trường trong không gian ta đưa ra khái niệm đường sức từ và dùng từ phổ để biễu diễn dường sức từ Định nghĩa Đường sức từ là những đường vẽ trong không gian có từ trường sao cho tiếp tuyến tại mỗi điểm có hướng trùng với hướng của từ trường tại điểm đó HÌNH ẢNH ĐƯỜNG SỨC TỪ Đường sức từ CÁC VÍ DỤ VỀ ĐƯỜNG SỨC TỪ Đường sức từ Từ trường của dòng điện thẳng rất dài Là những đường tròn nằm trong những mặt phẳng vuông góc với dòng điện và có tâm nằm trên dòng điện Chiều xác định theo quy tắc bàn tay phải Để bàn tay phải sao cho ngón tay cái nằm dọc theo dây dẫn và chỉ theo chiều dòng điện , khi đó các ngón tay kia khum lại cho ta chiều đường sức từ Quy tắc bàn tay phải Từ trường của dòng điện tròn Đường sức từ Có chiều đi vào cùng một mặt và đi ra mặt kia của dòng điện (mặt Nam của dòng điện tròn là khi ta nhìn vào thấy dòng điện chạy theo chiều kim đồng hồ và mặt Bắc thì ngược lại) → Các đường sức từ của dòng điện tròn có chiều đi vào mặt Nam và đi ra mặt Bắc của dòng điện tròn ấy. CÁC TÍNH CHẤT CỦA ĐƯỜNG SỨC TỪ a/ Qua mỗi điểm trong không gian chỉ vẽ được một đường sức từ Đường sức từ b/ Các đường sức từ là những đường cong khép kín hoặc vô hạn ở hai đầu Đường sức từ c/ Chiều của các đường sức từ tuân theo những quy tắc xác định (nắm bàn tay phải hoặc vào Nam ra Bắc) N S Đường sức từ d/ Quy ước vẽ các đường sức từ sao cho chỗ nào từ trường mạnh thì các đường sức mau, chỗ nào từ trường yếu thì các đường sức thưa Đường sức từ 6. Đường sức từ không có tính chất nào sau đây? A. Qua mỗi điểm trong không gian chỉ vẽ được một đường sức; B. Các đường sức là các đường cong khép kín hoặc vô hạn ở hai đầu; C. Chiều của các đường sức là chiều của từ trường; D. Các đường sức của cùng một từ trường có thể cắt nhau. Củng cố 7. Các đường sức từ là các đường cong vẽ trong không gian có từ trường sao cho Pháp tuyến tại mọi điểm trùng với hướng của từ trường tại điểm đó. Tiếp tuyến tại mọi điểm trùng với hướng của từ trường tại điểm đó. Pháp tuyến tại mỗi điểm tạo với hướng của từ trường một góc không đổi. Tiếp tuyến tại mọi điểm tạo với hướng của từ trường một góc không đổi. Củng cố