Bài giảng môn Kinh tế vĩ mô - Chương 6 Thị trường độc quyền hoàn toàn

Vo Thi Thuy Hoa 1 1 CHƯƠNG 6 THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN HOÀN TOÀN 2 Một số vấn đề cơ bản Khái niệm thị trường độc quyền hoàn toàn: “Thị trường độc quyền hoàn toàn là thị trường mà trong đó chỉ có một người bán duy nhất nhưng có rất nhiều người mua” 3 Một số vấn đề cơ bản Đặc điểm: n Chỉ có một người bán duy nhất và có rất nhiều người mua n Doanh nghiệp khó khăn gia nhập hoặc rút lui khỏi ngành do: Tài nguyên thiên nhiên Nguồn vốn Kỹ thuật chuyên dụng Quy định của pháp luật Vo Thi Thuy Hoa 2 4 Một số vấn đề cơ bản Đặc điểm: n Độc quyền về tài nguyên chiến lược. n Độc quyền về bằng phát minh sáng chế. n Độc quyền do luật định. n Độc quyền tự nhiên. n Độc quyền về sản phẩm hay dịch vụ tiện ích công cộng.. 5 Một số vấn đề cơ bản Đặc điểm: n Không có người thay thế sản xuất hàng hóa cùng loại n Người mua và người bán khó nắm thông tin về giá cả trên thị trường. 6 Giới hạn của sức mạnh độc quyền Đường cầu của công ty độc quyền: P Q0 P1 Q1 P2 Q2 (D) Vo Thi Thuy Hoa 3 7 Giới hạn của sức mạnh độc quyền Thu nhập sự sẵn sàng mua của người mua: P Q0 P1 Q1 P2 Q2 (D) 8 Giới hạn của sức mạnh độc quyền Sự co giãn của đường cầu: 3052446 3282054 40201262 Tổng doanh thu (TR2) Lượng cầu (D2) Tổng doanh thu (TR1) Lượng cầu (D1) Giá (P) I EDI= 0.27 I EDI = 1.30 Giá tăngè DT tăng Giá tăngè DT giảm 9 QUYẾT ĐỊNH GIÁ VÀ QUYẾT ĐỊNH SẢN LƯỢNG 3052446 3282054 40201262 Tổng doanh thu (TR2) Lượng cầu (D2) Tổng doanh thu (TR1) Lượng cầu (D1) Giá (P) Vo Thi Thuy Hoa 4 10 Đường cầu của công ty độc quyền: P Q0 P1 Q1 P2 Q2 (D) Quyết định giá và quyết định sản lượng trong thị trường độc quyền hoàn toàn 11 Đường doanh thu trung bình: AR Q0 P1 Q1 P2 Q2 AR Quyết định giá và quyết định sản lượng trong thị trường độc quyền hoàn toàn AR = TR Q P.Q Q = P= 12 Đường doanh thu biên - 10 8 6 4 2 0 -2 -4 -6 -18 0 10 18 24 28 30 30 28 24 18 10 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (4)(3)(2)(1) Doanh thu biên MR (đô la) Tổng doanh thu (TR) (đô la) Giá (P) (đô la) Sản lượng (Q) (Sản phẩm ) Quyết định giá và quyết định sản lượng trong thị trường độc quyền hoàn toàn Vo Thi Thuy Hoa 5 13 Đường doanh biên: - 10 8 6 4 2 0 -2 -4 -6 -18 0 10 18 24 28 30 30 28 24 18 10 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (4)(3)(2)(1) MRTRPQ Quyết định giá và quyết định sản lượng trong thị trường độc quyền hoàn toàn P Q D MR 14 Mối liên hệ MR &TR: - 10 8 6 4 2 0 -2 -4 -6 -18 0 10 18 24 28 30 30 28 24 18 10 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (4)(3)(2)(1) MRTRPQ Quyết định giá và quyết định sản lượng trong thị trường độc quyền hoàn toàn P Q D MR TR O Q 15 Đường cung: Doanh nghiệp độc quyền hoàn toàn không có đường cung vì: Lượng cung phụ thuộc vào chi phí biên và lượng cầu để tối đa hoá lợi nhuận. Quyết định giá và quyết định sản lượng trong thị trường độc quyền hoàn toàn Vo Thi Thuy Hoa 6 16 Tối đa hóa lợi nhuận MC>MR 50 60 70 80 90 100 110 20 0 -20 -40 -60 -80 -100 200 110 -40 -250 300 370 460 570 500 480 420 320 100 80 60 40 5 6 7 8 MC=MR40402302504801204 MC<MR 34 30 27 25 22 20 21 30 180 160 140 120 100 80 60 -145 5 120 200 145 175 200 220 0 180 320 420 200 180 160 140 0 1 2 3 (8)(7)(6)(5)(4)(3)(2)(1) MC và MRMCMR∏TCTRPQ 17 Doanh thu Lợi nhuận Chi phí Tối đa hóa lợi nhuận 0 Q TR 120 4 D MR AC MC MC=MR 18 Doanh thu Lợi nhuận Chi phí 0 Q TR 80 6 D MR AC MC Doanh thu Lợi nhuận Chi phí 0 Q4 D MR AC MC MC =MR MC > MR Tối đa hóa lợi nhuận Vo Thi Thuy Hoa 7 19 Doanh thu Lợi nhuận Chi phí 0 Q TR 140 2 D MR AC MC Doanh thu Lợi nhuận Chi phí 0 Q4 D MR AC MC MC =MR MC < MR Tối đa hóa lợi nhuận 20 Quyết định của doanh nghiệp độc quyền hoàn toàn TRONG NGẮN HẠN n Quyết định mức sản lượng để tối đa hóa lợi nhuận n Quyết định tiếp tục sản xuất hay đóng cửa 21 Tối đa hóa lợi nhuận trong thị trường độc quyền hoàn toàn n MR > MCè LN còn tăngè Doanh nghiệp còn tăng sản lượng n MR < MC è Lợi nhuận giảmè Doanh nghiệp giảm sản lượng n MR = MCèDoanh nghiệp đạt lợi nhuận tối đa Vo Thi Thuy Hoa 8 22 Quyết định sản xuất hay tạm đóng cửa ngưng sản xuất n P > SACminè Doanh nghiệp có lời n P = SACminè Doanh nghiệp hòa vốn n P < SACminè Doanh nghiệp lỗ P > SAVCminè Doanh nghiệp tiếp tục sản xuất P < SAVCminè Doanh nghiệp đóng cửa 23 Quyết định của doanh nghiệp độc quyền hoàn toàn TRONG DÀI HẠN: n P > LACè Doanh nghiệp sẽ ở lại ngành n P < LACè Doanh nghiệp sẽ rút lui khỏi ngành 24 ĐỘC QUYỀN TỰ NHIÊN “Là dạng độc quyền phát sinh do hiệu quả kinh tế theo quy mô”â Vo Thi Thuy Hoa 9 25 ĐỘC QUYỀN TỰ NHIÊN Để sản xuất ra 500.000 sản phẩm, có hai dạng: 26 ĐỘC QUYỀN TỰ NHIÊN Dạng 1: 5 công ty quy mô nhỏ, mỗi công ty sản xuất 100.000 sp với giá $5. SAC1 SMC1 0 Q P 100.000 5 LAC 27 ĐỘC QUYỀN TỰ NHIÊN Dạng 2: 1 công ty quy mô lớn sản xuất 500.000 sp với giá $1. LAC SAC1 SMC1 0 Q P 100.000 5 SAC1 SMC1 500.000 1 Cách này có lợi hơn ĐỘC QUYỀN Vo Thi Thuy Hoa 10 28 CHIẾN LƯỢC PHÂN BIỆT GIÁ n Giá cấp 1 n Giá cấp 2 n Giá cấp 3 n Giá theo thời kỳ n Giá cao điểm n Giá hai phần n Giá gộp n Giá ràng buộc 29 Tác hại do độc quyền gây ra 30 Thặng dư tiêu dùng O Q P Q1Q2 P1 P2 P3 tiêu dùng Thặng dư tiêu dùng Tiêu dùng thực tế D Vo Thi Thuy Hoa 11 31 Thặng dư sản xuất O Q P Q MC P MR Doanh thuChi phí Thặng dư SX 32 CHI PHÍ Xà HỘI CỦA ĐỘC QUYỀN n Tác hại do độc quyền gây ra n Biện pháp quản lý và điều tiết của chính phủ +Quy định giá trần +Chính sách thuế Đánh thuế theo sản lượng Đánh thuế không theo sản lượng 33 Tác hại do độc quyền gây ra O Q P Q1 P1 P3 tiêu dùng CS Tiêu dùng thực tế D O Q P Q1 P1 P2 P3 tiêu dùng CS Tiêu dùng thực tế D Q2 Tiêu dùng CS’ A B Thặng dư bị mất đi CS = -A - B Vo Thi Thuy Hoa 12 34 Tác hại do độc quyền gây ra O Q P Q1 P1 Doanh thu D MR MC PS O Q P Q1 P1 Doanh thu D MR MC PS Q2 P2 Thặng dư bị mất đi Thặng dư tăng thêm C A PS = A - CCS = -A - BTổn thất = -B - C 35 CHIẾN LƯỢC PHÂN BIỆT GIÁ n Giá cấp 1 n Giá cấp 2 n Giá cấp 3 n Giá theo thời kỳ n Giá cao điểm n Giá hai phần n Giá gộp n Giá ràng buộc 36 Tác hại do độc quyền gây ra Độc quyền gây ra: n Giá tăng n Sản lượng giảm Vo Thi Thuy Hoa 13 37 CHI PHÍ Xà HỘI CỦA ĐỘC QUYỀN n Biện pháp quản lý và điều tiết của chính phủ +Quy định giá trần +Chính sách thuế Đánh thuế theo sản lượng Đánh thuế không theo sản lượng 38 Doanh thu Lợi nhuận Chi phí Quy định giá trần 0 Q TR P1 Q1 D MR AC MC Pmax Q2 LN mới 39 Doanh thu Lợi nhuận Chi phí Đánh thuế theo sản lượng 0 Q TR 120 4 D MR AC MC Khi CP đánh thuế, đường AC và MC dịch chuyển lên trên Chi phí sau thuế LN sau thuế Vo Thi Thuy Hoa 14 40 Doanh thu Lợi nhuận Chi phí Đánh thuế không theo sản lượng 0 Q TR P1 Q1 D MR AC1 MC AC2 Chính phủ đánh thuế làm AC dịch chuyển tăng lên 1 đoạn do thuế t