Cấu trúc di truyền của quần thể ngẫu phối

III: Cấu trúc di truyền của quần thể ngẫu phối: 1. KN về qthể ngẫu phối: Là giao phối ngẫu nhiên giữa các cá thể trong qthể Đặc điểm của qthể ngẫu phối: - Tạo nên 1 lượng biến dị di truyền rất lớn, làm nguồn nguyên liệu cho quá trình tiến hoá và chọn giống vd: Ở qthể Người: gen quy định nhóm máu A,B,AB, O có 3 alen IA, IB, IO quy định, mỗi tế bào ở người chỉ chứa 1 trong 3 alen nói trên, vậy các kiểu gen trong quần thể là: IAIA, IAIO, IAIB, IBIB, IBIO, IOIO( 6 loại gen) - Trong những đkiện nhất định: Quần thể ngẫu phối có thể duy trì tần số các kiểu gen khác nhau trong quần thể không đổi, hay là duy trì được sự đa dạng di truyền trong quần thể 2. Trạng thái cân bằng di truyền của quần thể: TâS Alen A = 0,25 + 0,5/2 =0,5 TS Alen a = 0,25+ 0,5/2 = 0,5 Taàn soá töông ñoái cuûa alen A/a ôû theá heä xuaát phaùt A/ a = 0,5 / 0,5 a. Ví duï :Xeùt moät gen coù 2 alen A vaø a hôïp thaønh 3 kieåu gen : Cho moäät quaààn theåå vôùùi thaøønh phaààn kieååu gen ôûû theáá heää xuaáát phaùùt : P : 0,25AA : 0,5Aa : 0,25aa. Khi cho caùc caù theå trong quaàn theå giao phoái töï do vôùi nhau, ta ñöôïc : P: 0,25 AA : 0,5 Aa : 0,25 aa 8 0,25 AA : 0,5 Aa : 0,25 aa GT : 0,5 A , 0,5 a 0,5 A , 0,5 a F1 : 0,25 AA : 0,5 Aa : 0,25 aa Taàn soá töông ñoái cuûa alen A/a ôû theá heä F1: A/ a = 0,5 / 0,5 b. Định luật Hacđi -Vanbec: - Trong 1 quần thể lớn, ngẫu phối nếu không có các yếu tố làm thay đổi tần số alen thì thành phần kiểu gen của quần thể sẽ duy trì không đổi từ thế hệ này sang thế hệ khác goïi pA laø taàn soá töông ñoái cuûa alen A qa laø taàn soá töông ñoái cuûa alen a Æ pA + qa = 1 Quần thể cân bằng di truyền khi thành phần kiểu gen của qthể thoả mãn công thức: (pA + qa)2 = p2AA + 2 pq Aa + q2aa = 1 3. Điều kiện nghiệm đúng của định luật: vậy: p2: là tần số kiểu gen AA 2pq: là tần số kiểu gen Aa q2: là tần số kiểu gen aa *Quần thể phải có kích thước lớn * Các cá thể trong quần thể phải giao phối với nhau một cách ngẫu nhiên * Các cá thể có kiểu gen khác nhau phải có sức sống và khả năng sinh sản như nhau( không có chọn lọc tự nhiên) * Đột biến không xảy ra nếu có thì tần số đột biến thuận phải bằng tần số đột biến nghịch * Quần thể phải được cách li với qthể khác( không có sự di nhập gen) 3. YÙ nghóa ñònh luaät : - Phaûn aùnh traïng thaùi caân baèng DT trong quaàn theå ÆGiaûi thích vì sao trong töï nhieân coù nhöõng quaàn theå oån ñònh qua thôøi gian daøi. -Töø tæ leä caùc loaïi K H Æ tæ leä kieåu gen vaø taàn soá töông ñoái cuûa caùc alen vaø ngöôïc laïi. AB C D Một quần thể tại thời điểm thống kê đã đạt trạng thái cân bằng Hacđi - Vanbec cấu trúc di truyền trong quần thể lúc đó là 0,7 AA: 0,1 Aa: 0,2aa. 0,36 AA: 0,48 Aa: 0,16 aa. 0,39 AA: 0,52 Aa: 0,09 aa. 0,25 AA: 0,1 Aa: 0,65 aa Bài tập Giả sử thành phần gen của quần thể ban đầu là: 0,64AA: 0,32Aa: 0,04aa Tính tần số alen của bố mẹ và quần thể đời con, Quần thể này có cân bằng không? Vì sao Giải: Tsố alen A(p)= [(0,64x2)+0,32]/2=0,8 Tsố alen a(q)= [0,32+(0,04x2)]/2=0,2 Tphần kiểu gen của qthể là: p2AA: 2pqAa: q2aa hay: 0,64AA: 0,32Aa: 0,04aa AB C D Một quần thể có tần số tương đối A/ a = 4 / 6 có tỉ lệ phân bố kiểu gen trong quần thể là 0, 42AA + 0,36 Aa + 0,16 aa. 0,36 AA + 0,42 Aa + 0,16 aa. 0,16 AA + 0,48 Aa + 0,36aa. 0,36 AA + 0,16 Aa + 0,42aa.