Tóm tắt. Nội dung của bài báo tập trung vào phân tích những vấn đề lí luận về giáo viên chủ
nhiệm lớp, kĩ năng chủ nhiệm lớp, con đường hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp;
các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp cho sinh
viên.; khảo sát, đánh giá thực trạng nhận thức về kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên trường
Đại học Sư phạm Hà Nội; thực trạng thực hiện các con đường hình thành và phát triển kĩ ănng
chủ nhiệm lớp cho sinh viên; thực trạng mức độ tán thành của giảng viên về các tiêu chí đánh
giá kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên; thực trạng mức độ kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên
và xác định thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển kĩ năng chủ
nhiệm lớp cho sinh viên. Dựa vào những kết quả nghiên cứu lí luận và thực tiễn, tác giả đề xuất
05 biện pháp nâng cao hiệu quả hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp cho sinh viên
trường ĐHSP Hà Nội, đồng thời tiến hành khảo nghiệm các biện pháp đã được đề xuất.
11 trang |
Chia sẻ: thanhle95 | Lượt xem: 170 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
127
HNUE JOURNAL OF SCIENCE DOI: 10.18173/2354-1075.2018-0192
Educational Sciences, 2018, Volume 63, Issue 12, pp. 127-137
This paper is available online at
KĨ NĂNG CHỦ NHIỆM LỚP CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
Mai Quốc Khánh
Khoa Tâm lí Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Tóm tắt. Nội dung của bài báo tập trung vào phân tích những vấn đề lí luận về giáo viên chủ
nhiệm lớp, kĩ năng chủ nhiệm lớp, con đường hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp;
các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp cho sinh
viên...; khảo sát, đánh giá thực trạng nhận thức về kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên trường
Đại học Sư phạm Hà Nội; thực trạng thực hiện các con đường hình thành và phát triển kĩ ănng
chủ nhiệm lớp cho sinh viên; thực trạng mức độ tán thành của giảng viên về các tiêu chí đánh
giá kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên; thực trạng mức độ kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên
và xác định thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển kĩ năng chủ
nhiệm lớp cho sinh viên. Dựa vào những kết quả nghiên cứu lí luận và thực tiễn, tác giả đề xuất
05 biện pháp nâng cao hiệu quả hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp cho sinh viên
trường ĐHSP Hà Nội, đồng thời tiến hành khảo nghiệm các biện pháp đã được đề xuất.
Từ khóa: Kĩ năng chủ nhiệm lớp; thực trạng kĩ năng chủ nhiệm lớp, sinh viên trường Đại học
Sư phạm Hà Nội.
1. Mở đầu
Chúng ta có thể nhận thấy rằng, trong nền giáo dục hiện đại vai trò của người giáo viên đã có
những thay đổi cơ bản, thay vì là người truyền đạt kiến thức, họ phải là nhà giáo dục, nhà văn hóa
và quan trọng nhất là chuyên gia về tự học. Điểm thứ 18 trong 21 điểm khuyến nghị của UNESCO
đã khẳng định: “Giáo viên phải được đào tạo để trở thành những nhà giáo dục hơn là những
chuyên gia truyền đạt kiến thức” [dẫn theo 12]. Điều đó cho thấy quá trình đào tạo giáo viên ở các
trường sư phạm cần chú ý đến việc phát triển năng lực sư phạm cho sinh viên (SV), trong đó có
năng lực chủ nhiệm lớp (CNL). Đặc biệt, yêu cầu đổi mới để nâng cao chất lượng giáo dục phổ
thông đã trở thành động lực thúc đẩy mạnh mẽ công cuộc cải cách đào tạo giáo viên. Mô hình đào
tạo giáo viên theo định hướng phát triển năng lực sư phạm, gắn đào tạo giáo viên với thực tiễn
giáo dục phổ thông đang trở thành xu hướng mới trong giai đoạn hiện nay.
Ở các trường trung học phổ thông (THPT), giáo viên chủ nhiệm (GVCN) có vai trò đặc biệt
quan trọng [13, tr.8], vì lứa tuổi này các em HS với vốn kiến thức và kinh nghiệm sống còn ít ỏi
đang rất cần có sự trợ giúp và định hướng của cha mẹ, của các thầy, cô giáo để phát triển, trưởng
thành, để tránh khỏi những ảnh hưởng không lành mạnh do mặt trái của cơ chế thị trường. Để thực
hiện thành công các hoạt động CNL ở các trường THPT, người GVCN phải có kỹ năng (KN) làm
công tác chủ nhiệm, bao gồm các KN tìm hiểu học sinh, KN lập kế hoạch CNL, KN xây dưng tập
thể học sinh, KN tổ chức các hoạt động giáo dục trải nghiệm, KN tổ chức giờ sinh hoạt lớp, KN
xử lí tình huống sư phạm, KN giáo dục học sinh cá biệt, KN phối hợp các lực lượng giáo dục, KN
đánh giá kết quả rèn luyện, tu dưỡng của học sinh,...
Ngày nhận bài: 19/4/2018. Ngày sửa bài: 19/7/2018. Ngày nhận đăng: 20/11/2018.
Tác giả liên hệ: Mai Quốc Khánh. Địa chỉ e-mail: maiquockhanhdhsphn@gmail.com
Mai Quốc Khánh
128
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, GVCN ở trường THPT còn hạn chế về KN chủ nhiệm lớp (CNL)
[3, tr.8], do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có nguyên nhân thuộc về quá trình đào tạo ở
các trường sư phạm chưa thực hiện hiệu quả quá trình hình thành và phát triển KN CNL cho họ.
Trong những năm qua, tại các trường ĐHSP nói chung và trường ĐHSP Hà Nội nói riêng đã có
nhiều hoạt động nhằm hình thành và phát triển cho sinh viên (SV) KN CNL. Những hoạt động này
ngày càng được hoàn thiện cả về nội dung và hình thức và đã mang lại một số kết quả nhất định, song
qua đánh giá, nhận xét của các cán bộ hướng dẫn thực tập sư phạm cho SV (giảng viên ĐHSP Hà Nội
và giáo viên tại các trường THPT) đang còn nhiều hạn chế về KN CNL như KN lập kế hoạch CNL,
KN tổ chức giờ sinh hoạt lớp, KN tổ chức các hoạt động theo chủ điểm, KN ghi hồ sơ, sổ sách, KN
phối hợp với các giáo viên khác trong trường, KN tìm hiểu, phân loại học sinh...
Trong những năm qua, vấn đề xác định hệ thống KN sư phạm, KN dạy học, rèn luyện KN
dạy học đã nhận được sự quan tâm, nghiên cứu của nhiều nhà khoa học ở trong nước và ở nước
ngoài với các công trình nghiên cứu cảu các tác giả tiêu biểu như Apđuliana. O.A [1]; Gônôbôlin
Ph.N [7]; Kixegôv. X. I [8]; Mai Trung Dũng [5]; Phan Thanh Long [10]; Phạm Hồng Quang [12];
Hà Nhật Thăng [13]... Tuy nhiên, số lượng các công trình nghiên cứu chuyên sâu về KN dạy học
còn chưa nhiều so với yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng dạy học trong các nhà trường và đặc
biệt còn thiếu những công trình nghiên cứu một cách đầy đủ về nội dung và các biện pháp hình thành
và phát triển KN CNL cho SV. Do đó, việc nghiên cứu một cách có hệ thống về KN CNL của SV
Trường ĐHSP Hà Nội cả ở phương diện lí luận, thực trạng và biện pháp là một vấn đề có tính cấp thiết,
có ý nghĩa lí luận và giá trị thực tiễn.
2. Nội dung nghiên cứu
2.1. Một số vấn đề lí luận về kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên các trường Đại
học Sư phạm
* Giáo viên chủ nhiệm lớp, kĩ năng và kĩ năng chủ nhiệm lớp
Giáo viên chủ nhiệm lớp là giáo viên chủ chốt, người chịu trách nhiệm chính, thay mặt hiệu
trưởng quản lí và tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh trong một lớp học.
Kĩ năng: Theo tác giả Platônôp K.K: “KN là khả năng của con người thực hiện một hành
động bất kì nào đó hay các hành động trên cơ sở kinh nghiệm cũ” [11;101].
Kĩ năng chủ nhiệm lớp là khả năng mà người giáo viên thực hiện công tác CNL của mình dựa trên
hệ thống những tri thức liên quan đã có ở mỗi người giáo viên.
* Hệ thống kĩ năng chủ nhiệm lớp cần được hình thành và phát triển ở sinh viên các
trường Đại học Sư phạm
Thông qua quá trình nghiên cứu hệ thống tài liệu có liên quan, bước đầu chúng tôi xác định
hệ thống KN CNL cần được hình thành ở SV các trường ĐHSP bao gồm những KN cụ thể sau:
KN tìm hiểu học sinh lớp chủ nhiệm; KN lập kế hoạch CNL; KN xây dựng tập thể học sinh lớp
chủ nhiệm; KN tổ chức các hoạt động giáo dục; KN tổ chức giờ sinh hoạt lớp; KN giáo dục học
sinh có hành vi không mong đợi; KN xử lí tình huống sư phạm; KN phối hợp các lực lượng giáo dục
trong và ngoài nhà trường; KN đánh giá kết quả rèn luyện, tu dưỡng của học sinh; KN xây dựng, sử
dụng và quản lí hồ sơ chủ nhiệm.
* Các con đường hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên các
trường Đại học Sư phạm
KN CNL của SV các trường ĐHSP được hình thành và phát triển thông qua hoạt động dạy
học; qua các hoạt động rèn luyện nghiệp vụ sư phạm thường xuyên và một số hoạt động bổ trợ
khác trong trường ĐHSP; qua các hoạt động thực hành, thực tập sư phạm; qua hoạt động tự học,
tự rèn luyện và nhiều hoạt động bổ trợ khác.
Kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
129
* Hệ thống tiêu chí đánh giá kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên các trường Đại học Sư phạm
Căn cứ vào hệ thống các tài liệu đã có, đặc biệt là kết quả nghiên cứu luận án Tiến sĩ của tác
giả Mai Trung Dũng [5] bước đầu tôi xác định những tiêu chí đánh giá KN CNL của SV các
trường ĐHSP, trong đó:
- Mỗi tiêu chí đánh giá được xây dựng dành cho việc đánh giá KN CNL tương ứng.
- Mỗi tiêu chí đánh giá bao gồm những yêu cầu cụ thể có liên quan.
- Mỗi KN CNL được đánh giá ở 5 mức độ là: Rất tốt, tốt, khá, bình thường và kém; mỗi mức
độ đều có những yêu cầu cụ thể.
* Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp
cho sinh viên các trường Đại học Sư phạm
Quá trình hình thành và phát triển KN CNL của SV các trường ĐHSP Hà Nội là một quá
trình mang tính lâu dài và chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, trong đó có thể kể đến một số yếu tố
cơ bản sau: nhóm các yếu tố thuộc về SV; nhóm các yếu tố thuộc về GV, giáo viên phổ thông;
nhóm các yếu tố thuộc về nhà trường.
2.2. Kết quả khảo sát thực trạng kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên các trường Đại
học Sư phạm
Trên cơ sở xác định các nhóm khách thể và số lượng cụ thể của mỗi nhóm khach thể khảo sát,
chúng tôi tiến hành sử dụng các phương pháp nghiên cứu thực tiễn đã lựa chọn. Kết quả nghiên cứu thu
được thể hiện qua những nội dung cơ bản dưới đây:
2.2.1. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng của kĩ năng chủ nhiệm lớp đối với hoạt động
nghề nghiệp của người giáo viên
Kết quả nghiên cứu thu được cho thấy: Đa số SV trường ĐHSP Hà Nội tham gia khảo sát đã
có nhận thức hoàn toàn đúng đắn về tầm quan trọng của KN CNL đối với hoạt động nghề nghiệp
của người giáo viên, các ý kiến khẳng định ở mức độ “Quan trọng” (185/300 ý kiến, chiếm 61,7%)
và “Rất quan trọng” (110/ 300 ý kiến, chiếm 36,63%). Bên cạnh đó, kết quả nghiên cứu cũng cho
thấy: Vẫn còn một bộ phận SV (5/300 SV tham gia khảo sát, chiếm 1,67%) chưa nhận thức đúng
đắn về vấn đề này khi cho rằng KN CNL “Ít quan trọng” đối với hoạt động nghề nghiệp của
người giáo viên. Thực trạng này đòi hỏi đội ngũ GV và giáo viên THPT hướng dẫn SV thực tập
sư phạm cần tiếp tục tăng cường tác động đến SV để giúp cho tất cả SV sư phạm - những người
giáo viên tương lai có được nhận thức đầy đủ và đúng đắn về tầm quan trọng của KN CNL đối với
hoạt động nghề nghiệp của người giáo viên.
2.2.2. Thực trạng các con đường hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp cho sinh
viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội
* Đánh giá của sinh viên, giảng viên và giáo viên về mức độ quan trọng của các con
đường hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp cho sinh viên
Bảng 1. Đánh giá của SV,GV và giáo viên về mức độ quan trọng của các con đường
hình thành và phát triển KN CNL cho SV
TT Các con đường hình thành và phát triển KN CNL cho SV
SV GV và giáo viên
ĐTB Thứ bậc ĐTB
Thứ
bậc
1 Thông qua hoạt động dạy học 3,40 1 3,38 4
Mai Quốc Khánh
130
2
Thông qua các hoạt động rèn luyện nghiệp vụ sư phạm
thường xuyên và một số hoạt động bổ trợ khác trong
trường sư phạm
3,17 2 3,68 1
3 Thông qua các hoạt động thực tập sư phạm 3,14 3 3,63 2
4 Thông qua hoạt động tự học, tự rèn luyện 3,09 4 3,57 3
Kết quả nghiên cứu thu được ở bảng 1 cho thấy: Các khách thể tham gia khảo sát đều thống
nhất khẳng định các con đường này đều có ảnh hưởng quan trọng đối với quá trình hình thành và
phát triển KN CNL của SV.
* Đánh giá của sinh viên, giảng viên và giáo viên về mức độ thực hiện của các con đường
hình thành và phát triển kĩ năng chủ nhiệm lớp cho sinh viên
Kết quả nghiên cứu về thực trạng của vấn đề này được thể hiện qua bảng 2 như sau (Các mức độ đánh
giá: Rất thường xuyên: 4 điểm; thường xuyên: 3 điểm; thỉnh thoảng: 2 điểm; không bao giờ: 1 điểm):
Bảng 2. Đánh giá của SV,GV và giáo viên về mức độ thực hiện
của các con đường hình thành và phát triển KN CNL cho SV
TT Các con đường hình thành và phát triển KN CNL của SV
SV GV
và giáo viên
ĐTB Thứ bậc ĐTB Thứ bậc
1 Thông qua hoạt động dạy học 3,19 1 3,55 1
2
Thông qua các hoạt động rèn luyện nghiệp vụ sư
phạm thường xuyên và một số hoạt động bổ trợ
khác trong trường sư phạm
2,37 4 2,30 4
3 Thông qua các hoạt động thực tập sư phạm 2 ,43 3 2,57 3
4 Thông qua hoạt động tự học, tự rèn luyện 2,92 2 3,13 2
Qua kết quả nghiên cứu ở Bảng 2 ta thấy không có ý kiến nào từ các khách thể khảo sát cho
rằng các con đường trên không bao giờ thực hiện.
2.2.3. Thực trạng mức độ tán thành của giảng viên và giáo viên về các tiêu chí đánh giá kĩ
năng chủ nhiệm lớp của sinh viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Kết quả khảo sát trên các giảng viên của trường ĐHSP Hà Nội và giáo viên THPT đối với các
tiêu chí đánh giá KN CNL của SV mà chúng tôi đã xây dựng được thể hiện ở Bảng 3 như sau:
Bảng 3. Mức độ tán thành giáo viên và GV về tiêu chí đánh giá KN CNL của SV
TT Tiêu chí Dấu hiệu
Giáo viên,
giảng viên
SL %
1
Kĩ năng tìm
hiểu học sinh
lớp chủ
nhiệm
Xác định được những nội dung tìm hiểu về HS 53 88,3
Sử dụng được các phương pháp/kĩ thuật khác nhau để
thu thập thông tin về HS. 58 96,7
Xử lí, phân tích được các thông tin thu thập về HS và
sử dụng được kết quả tìm hiểu về HS để phân loại và
56 93,3
Kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
131
lập hồ sơ HS.
2
Kĩ năng lập
kế hoạch chủ
nhiệm lớp
Sử dụng được các phương pháp, kĩ thuật khác nhau để
tìm hiểu trình độ phát triển tập thể, môi trường lớp học. 58 96,7
Thiết kế được bản kế hoạch công tác chủ nhiệm theo
tháng, học kì, năm học có tính khả thi. 55 91,7
3
Kĩ năng xây
dựng tập thể
học sinh lớp
chủ nhiệm
Xây dựng được kế hoạch bồi dưỡng bộ máy tự quản. 52 86,7
Xây dựng được các mối quan hệ trong tập thể trở nên
thân thiện hơn. 58 96,7
Tạo ra được dư luận tập thể lành mạnh để giáo dục
HS. 53 88,3
4
Kĩ năng tổ
chức hoạt
động giáo
dục
Xây dựng được kế hoạch hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp phù hợp với mục tiêu giáo dục, với đặc
điểm tập thể HS và điều kiện thực hiện.
55 91,7
Tổ chức thực hiện được kế hoạch hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp đã xây dựng dựa trên sự tự quản, sự
tham gia và hợp tác của mọi HS.
57 95,0
Tổ chức đánh giá được kết quả hoạt động, quá trình thực
hiện hoạt động và rút kinh nghiệm dựa trên sự tự quản, sự
tham gia và hợp tác của mọi HS.
52 86,7
5
Kĩ năng tổ
chức giờ sinh
hoạt lớp
Xây dựng được kế hoạch của giờ sinh hoạt lớp phù
hợp với mục tiêu giáo dục, với đặc điểm tập thể HS
và điều kiện thực hiện.
59 98,3
Tổ chức thực hiện được kế hoạch giờ sinh hoạt lớp đã
xây dựng dựa trên sự tự quản, sự tham gia và hợp tác
của mọi HS.
52 86,7
Tổ chức đánh giá được kết quả thực hiện giờ sinh
hoạt lớp, quá trình thực hiện giờ sinh hoạt lớp và rút
kinh nghiệm dựa trên sự tự quản, sự tham gia và hợp
tác của mọi HS.
56 93,3
6
Kĩ năng xử lí
tình huống sư
phạm
Nhận dạng được tình huống xẩy ra trong công tác
chủ nhiệm. 57 95,0
Thu thập và xử lí được thông tin về tình huống đã
nhận dạng. 55 91,7
Lựa chọn và thực hiện được phương án xử lí tình
huống tối ưu nhất. 53 88,3
Đánh giá được cách xử lí tình huống và rút kinh
nghiệm. 51 85,0
7
Kĩ năng giáo
dục học sinh
có hành vi
không mong
Xác định được nguyên nhân HS có những hành vi
không mong đợi 54 90,0
Làm cho HS thay đổi được nhận thức và hành vi không 52 86,7
Mai Quốc Khánh
132
đợi mong đợi.
Phối hợp được với các lực lượng giáo dục để giúp HS
thay đổi hành vi. 53 88,3
Ứng xử phù hợp với những dạng hành vi không mong
đợi. 51 85,0
8
Kĩ năng phối
hợp các lực
lượng giáo
dục trong và
ngoài nhà
trường
Xác định được lực lượng cần phối hợp để giáo dục HS. 55 91,7
Lập được kế hoạch phối hợp với các lực lượng để
giáo dục HS. 53 88,3
Tổ chức thực hiện được kế hoạch phối hợp các lực
lượng trong giáo dục HS. 58 96,7
Tổ chức đánh giá được việc thực hiện kế hoạch phối hợp
các lực lượng trong giáo dục HS với sự tham gia của các
lực lượng liên quan.
51 85,0
9
Kĩ năng đánh
giá kết quả
rèn luyện, tu
dưỡng học
sinh
Xác định được mục đích, nội dung đánh giá HS. 55 91,7
Thu thập được các thông tin, minh chứng từ các
nguồn khác nhau để đánh giá HS. 53 88,3
Thông báo được kết quả đánh giá cho HS, cha mẹ HS
và những người có liên quan. 54 90,0
Sử dụng được kết quả đánh giá để hướng dẫn HS tự
giáo dục. 59 98,3
10
Kĩ năng xây
dựng, sử
dụng và quản
lí hồ sơ học
sinh lớp chủ
nhiệm
Xây dựng được hồ sơ chủ nhiệm lớp. 53 88,3
Cập nhật được các thông tin cần thiết vào hồ sơ chủ
nhiệm. 58 96,7
Sử dụng được một số phần mềm để lập, quản lí và sử
dụng hồ sơ giáo dục HS. 57 95,0
Khai thác được các thông tin trong hồ sơ chủ nhiệm để
quản lí, giáo dục HS. 55 91,7
n = 60
Kết quả nghiên cứu thu được ở Bảng 3 cho thấy: Đại đa số các giáo viên THPT và GV bộ
môn Phương pháp giảng dạy ở trường ĐHSP Hà Nội được khảo sát đồng thuận với các tiêu chí
đánh giá KN CNL của SV và những dấu hiệu tương ứng của các tiêu chí này.
2.2.4. Thực trạng mức độ kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên trường Đại học Sư phạm
Hà Nội
Kết quả nghiên cứu thu được thể hiện ở Bảng 4 dưới đây (Các mức độ đánh giá: Rất tốt (5
điểm); Tốt (4 điểm); Khá (3 điểm), trung bình (2 điểm), kém (1 điểm)).
Qua kết quả nghiên cứu ở Bảng 4 chúng ta dễ dàng nhận thấy: Có sự tương đồng về việc
đánh giá trình độ KN CNL của SV giữa giáo viên, giảng viên và SV. SV, GV và giáo viên THPT
tham gia khảo sát đều thống nhất rằng, trong các KN CNL của SV thì KN “Lập kế hoạch chủ
Kĩ năng chủ nhiệm lớp của sinh viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
133
nhiệm lớp” là KN CNL được đánh giá ở mức độ cao nhất. Điều này hoàn toàn hợp lí, bởi lẽ, do
kết quả đổi mới chương trình đào tạo giáo viên của nhà trường, SV năm thứ tư đã trải qua một
quá trình học tập lâu dài tại Trường ĐHSP Hà Nội, được trải nghiệm qua các hoạt động rèn
luyện nghiệp vụ sư phạm, thực tế, thực hành các KN giáo dục và thực tập sư phạm đợt 1 tại
trường phổ thông, do đó, hệ thống kiến thức và KN lập kế hoạch CNL của SV được hình thành,
củng cố và phát triển liên tục, đạt kết quả tốt. SV, GV và giáo viên THPT tham gia khảo sát
cũng thống nhất đánh giá “ Kĩ năng phối hợp các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà
trường” là KN CNL đạt được ở mức độ thấp nhất ở SV. Thực trạng này xuất phát từ việc SV
chưa có được nhiều kinh nghiệm từ những trải nghiệm thực tế trong việc tiếp xúc, liên kết với
các lực lượng giáo dục, đặc biệt là các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường. Chúng tôi cho rằng,
tồn tại này chắc chắn sẽ dần được khắc phục sau khi SV tốt nghiệp và đảm nhiệm công việc của
một giáo viên CNL thực thụ trong nhà trường phổ thông.
Bảng 4. Đánh giá của SV, GV và giáo viên về mức độ KN CNL của SV
TT Kĩ năng chủ nhiệm lớp
SV
GV
và giáo viên
ĐTB Thứ bậc ĐTB
Thứ
bậc
1 Tìm hiểu học sinh lớp chủ nhiệm 2,83 9 2,82 6
2 Lập kế hoạch chủ nhiệm lớp 3,10 3 3,00 1
3 Xây dựng tập thể học sinh lớp chủ nhiệm 2,95 6 2,93 2
4 Tổ chức hoạt động giáo dục 3,07 4 2,87 5
5 Tổ chức giờ sinh hoạt lớp 3,11 2 2,90 3
6 Xử lí tình huống sư phạm 3,12 1 2,88 4
7 Giáo dục học sinh có hành vi không mong đợi 2,97 5 2,72 9
8 Phối hợp các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường 2,86 7 2,65 10
9 Đánh giá kết quả rèn luyện, tu dưỡng học sinh 2,85 8 2,80 7
10 Xây dựng, sử dụng và quản lí hồ sơ học sinh lớp chủ nhiệm 2,74 10 2,73 8
2.2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển kĩ năng chủ
nhiệm lớp của sinh viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Kết quả nghiên cứu về thực trạng của vấn đề này được thể hiện qua Bảng 5 dưới đây (Các mức độ
ảnh hưởng: Rất ảnh hưởng: 4 điểm; ảnh hưởng: 3 điểm; ít ảnh hưởng: 2 điểm; không ảnh hưởng: 1 điểm):
Bảng 5. Đánh giá của SV,GV và giáo viên về các yếu tố ảnh hưởng
đến kết quả hình thành và phát triển KN CNL của SV
TT Các yếu tố
SV
GV
và giáo viên
ĐTB Thứ bậc ĐTB
Thứ
bậc
Mai Quốc Khánh
134
1
Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của giảng viên, giáo
viên cùng với tinh thần trách nhiệm của họ trong quá
trình giảng dạy, hướng dẫn thực hành.
3,27 1 3,23 4
2 Tính tích cực, chủ động, sáng tạo của SV trong quá trình học tập, thực hành, thực tập sư phạm. 3,22 2 3,20 5
3 Mức độ gắn kết giữa các trường Đại học sư phạm với các trường phổ thông. 3,21 3 3,35 2
4 Cơ sở hạ tầng, nguồn tài liệu, trang thiết bị phục vụ cho quá trình giảng dạy, thực hành KN CNL. 3,19 4 3,38 1
5 Công tác kiểm tra, đánh giá kết quả hình thành và phát triển KN CNL của SV. 3,17 5 3,28 3
Từ kết quả nghiên cứu thu được ở Bảng 5 chúng ta có thể nhận thấy: Có sự thống nhất trong
đánh giá của giáo viên, GV và SV về các yếu tố ảnh hưởng và mức độ ảnh hưởng của các yếu tố
đối với kết quả hình t