Một số giải pháp tự học của sinh viên đại học trên nền tảng ICT

JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci., 2008,V.53, No 4, pp.53-62 MËT SÈ GIƒI PHP TÜ HÅC CÕA SINH VI–N „I HÅC TR–N N—N TƒNG ICT Ngæ Tù Th nh Håc vi»n Cæng ngh» B÷u ch½nh Vi¹n thæng 1. Mð ¦u Tra cùu thuªt ngú tü håc tr¶n Internet ta câ thº thu ÷ñc tr¶n 1.500.000 (1,5 tri»u) trang Web thæng tin v· tü håc v  h ng tr«m b i nghi¶n cùu khoa håc v· tü håc. Cán n¸u tra tø v§n · n y s³ câ 3.500.000 (3,5 tri»u) trang thæng tin v· Self-study. Thªt vªy, tü håc l  mët chõ · x÷a nh÷ Tr¡i §t v  công l  · t i nghi¶n cùu cõa r§t nhi·u nh  khoa håc gi¡o döc tr¶n th¸ giîi v  Vi»t Nam trong suèt m§y thªp k¿ qua. ¢ câ bi¸t bao t§m g÷ìng tü håc m  trð th nh nhúng con ng÷íi nêi ti¸ng, th nh danh tr¶n måi l¾nh vüc, trong â B¡c Hç cõa chóng ta l  mët v½ dö iºn h¼nh. Qua nhúng s¡ng t¤o ÷ñc thº hi»n tø thíi Thomas Edison ¸n thíi Bill Gates, giîi khoa håc k¾ thuªt ng y c ng nhªn th§y giúa tr½ s¡ng t¤o v  vi»c tü håc câ mët mèi li¶n h» nh¥n qu£. T¤p ch½ Science et Vie (Ph¡p) ¢ vi¸t: "Ai tü håc m¤nh nh§t, ng÷íi â t½ch lôy ÷ñc mët ti·m n«ng s¡ng t¤o dçi d o nh§t. Ng÷ñc l¤i, ai câ nhu c¦u s¡ng t¤o nhi·u hìn, ng÷íi §y c ng thæi thóc þ ch½ tü håc cao hìn". Cè gi¡o s÷ T¤ Quang Bûu (nguy¶n bë tr÷ðng Bë ¤i håc v  Trung håc chuy¶n nghi»p) trong mët buêi nâi chuy»n tr÷îc sinh vi¶n ¤i håc B¡ch khoa H  Nëi n«m 1970 ¢ nh§n m¤nh: "Tü håc l  khði nguçn cõa phong c¡ch tü  o t¤o, çng thíi l  c¡i næi nuæi d÷ïng tr½ s¡ng t¤o. Ai giäi tü håc khi ang ð tr÷íng, ng÷íi â s³ ti¸n xa". Nhúng ng÷íi th nh ¤t nhí tü håc ¢ óc k¸t nhúng kinh nghi»m mang t½nh khoa håc v  li¶n töc ÷ñc c¡c nh  khoa håc gi¡o döc bê sung th nh l½ luªn chung. B¶n c¤nh c¡i chung â, méi con ng÷íi cö thº l¤i câ ph÷ìng ph¡p tü håc ri¶ng. Thªm ch½ méi lùa tuêi kh¡c nhau, c§p håc kh¡c nhau,... công câ ph÷ìng ph¡p tü håc kh¡c nhau. èi vîi c¡c tr÷íng ¤i håc, tü håc l  h¼nh thùc håc tªp khæng thº thi¸u ÷ñc cõa sinh vi¶n. Tê chùc ho¤t ëng tü håc mët c¡ch hñp l½, khoa håc, câ ch§t l÷ñng, hi»u qu£ l  tr¡ch nhi»m khæng ch¿ ð ng÷íi håc m  cán l  sü nghi»p  o t¤o cõa nh  tr÷íng. Trong mæi tr÷íng ¤i håc, c¡c ng nh håc kh¡c nhau th¼ ph÷ìng ph¡p tü håc công kh¡c nhau. Nghi¶n cùu v§n · n y qu¡ rëng lîn, v¼ vªy trong b i vi¸t n y t¡c gi£ s³ khæng nh­c l¤i c¡c cæng tr¼nh khoa håc ¢ nghi¶n cùu v· tü håc m  ch¿ giîi h¤n tªp trung nghi¶n cùu ph÷ìng ph¡p tü håc cõa sinh vi¶n ¤i håc trong thíi 53 Ngæ Tù Th nh ¤i bòng nê thæng tin d÷îi sü d¨n d­t cõa gi£ng vi¶n, tø â t¼m ra gi£i ph¡p tü håc tèt nh¬m gâp ph¦n n¥ng cao ch§t l÷ñng  o t¤o nguçn nh¥n lüc hi»n nay. 2. Nëi dung nghi¶n cùu 2.1. B£n ch§t tü håc trong thíi ¤i internet 2.1.1. Tü håc g­n li·n vîi khoa håc cæng ngh», ph÷ìng ti»n i»n tû, elearning Nhúng cæng ngh» mîi v· ICT ùng döng v o gi¡o döc, ang mang m¦m mèng cõa mët cuëc c¡ch m¤ng s÷ ph¤m thüc sü. Theo t i li»u Hëi nghà quèc t¸ v· gi¡o döc ¤i håc th¸ k¿ XXI, câ mët b£ng ph¥n lo¤i c¡c mæ h¼nh gi¡o döc, theo h÷îng ti¸n hâa: Gi¡o döc tø mæ h¼nh truy·n thèng (1) sang mæ h¼nh thæng tin (2) rçi tø mæ h¼nh thæng tin chuyºn sang mæ h¼nh ki¸n thùc nh÷ sau: B£ng 1. Ba mæ h¼nh qu¡ tr¼nh d¤y håc (gi¡o döc) Mæ h¼nh Trung t¥m Vai trá ng÷íi håc Cæng ngh» Truy·n thèng (1) Ng÷íi d¤y Thö ëng B£ng/TV/Radio Thæng tin (2) Ng÷íi håc Chõ ëng M¡y t½nh c¡ nh¥n-PC Tri thùc (3) Nhâm Th½ch nghi PC+ internet Gi¡o döc Vi»t Nam ang chuyºn tø (1) sang (2), gi¡o döc ð c¡c n÷îc ph¡t triºn cao ang chuyºn tø (2) sang (3). Qua b£ng tr¶n ta th§y vai trá cæng ngh» internet ¢ l m thay êi mæ h¼nh gi¡o döc v  vai trá cõa ng÷íi håc. Sü ph¡t triºn cõa khoa håc v  cæng ngh», tr÷îc h¸t l  ICT ¢ k²o theo nhúng t¡c ëng kh¡ch quan l m thay êi c£ b£n ch§t cõa vi»c tü håc, nh§t l  tü håc cõa sinh vi¶n ¤i håc. Nhí câ m¡y t½nh, °c bi»t l  m¤ng Internet, kho t ng tri thùc cõa nh¥n lo¤i ¢ ÷ñc l÷u trú, xû l½ v  trao êi d¹ d ng tr¶n ph¤m vi to n c¦u, theo nhu c¦u v  khæng phö thuëc v o và tr½ àa l½ cõa ng÷íi sû döng. Tø nhúng y¸u tè n y m  xu§t hi»n ph÷ìng thùc  o t¤o tø xa - thüc ch§t công l  mët kiºu tü håc câ i·u khiºn. Ng÷íi ta gåi internet l  ng÷íi th¦y v¾ ¤i nh§t th¸ giîi èi vîi ng÷íi tü håc. Th¦y internet câ tr½ nhî tuy»t víi, vîi sü tªn töy væ bí b¸n, s®n s ng ch­p c¡nh gióp ng÷íi tü håc bay kh­p th¸ giîi cõa tr½ tu» lo i ng÷íi. C¡c lo¤i h¼nh thùc, c¡c s£n ph©m tr½ tu» cõa lo i ng÷íi ng y c ng ê dçn v o khæng gian internet l m cho kho tri thùc khêng lç tr¶n internet trð n¶n thæng minh hìn, ¥y l  i·u ki»n tuy»t víi cõa ng÷íi tü håc. Nh÷ vªy khi câ th¦y internet vi»c tü håc cõa sinh vi¶n s³ thay êi v· ch§t so vîi tü håc tr÷îc ¥y. Ng y x÷a tü håc nhi·u khi ch¿ câ gi§y, 54 Mët sè gi£i ph¡p tü håc cõa sinh vi¶n ¤i håc tr¶n n·n t£ng ICT bót  thªm ch½ câ ng÷íi ch¿ dòng que v¤ch tr¶n n·n §t, nh÷ng nhúng chuy»n nh÷ vªy gií ¥y ¢ trð th nh cê t½ch, giai tho¤i d¥n gian. Do vªy, cì sð khoa håc v· l½ luªn cõa tü håc thíi internet s³ kh¡c vîi tü håc thíi ti·n internet. L m th¸ n o º tªn döng cì sð m¤ng vi¹n thæng, °c bi»t l  tªn döng tr½ tu» cõa internet mët c¡ch hi»u qu£ trong tü håc cõa sinh vi¶n? X²t v· m°t l½ luªn gi¡o döc, tü håc thíi internet l  · t i cán ang bä ngä, mët m£nh §t ½t ng÷íi khai ph¡, ¥y thüc sü l  · t i khoa håc ¦y h§p d¨n nh÷ng khæng k²m ph¦n khâ kh«n phùc t¤p. 2.1.2. Ph÷ìng ph¡p tü håc g­n li·n vîi ph÷ìng ph¡p nghi¶n cùu khoa håc hay khai ph¡ dú li»u d÷îi sü h÷îng d¨n cõa th¦y C¡c trang Web nh÷ mët th÷ vi»n trüc tuy¸n v  ph¥n t¡n khêng lç, chóng ta h ng ng y h ng gií câ thº l÷ît tr¶n biºn c£ thæng tin bao la â, ngèn ng§u õ lo¤i thæng tin ¸n bëi thüc, vªy m  nhi·u lóc v¨n âi tri thùc. V  chóng ta ang cè g­ng  o bîi, khai ph¡ º ch­t låc, tinh ch¸ tø biºn c£ thæng tin §y c¡c tri thùc c¦n thi¸t cho con ng÷íi. Cæng vi»c ¢i c¡t t¼m v ng â ch½nh l  möc ti¶u cõa mët h÷îng nghi¶n cùu h¸t sùc quan trång v  ¦y hùa hµn cõa ICT m  chóng ta ·u bi¸t: khai ph¡ dú li»u (data mining). Nh÷ vªy tü håc çng ngh¾a vîi khai ph¡ dú li»u d÷îi sü h÷îng d¨n cõa th¦y [1]. 2.1.3. Tü håc g­n li·n vîi tri thùc Ta bi¸t r¬ng con ng÷íi câ n«ng lüc tri thùc khæng ph£i l  con ng÷íi ÷ñc nhçi nh²t nhi·u tri thùc mët c¡ch thö ëng, m  ph£i l  ng÷íi bi¸t chõ ëng ti¸p thu tri thùc qua vi»c håc, bi¸n tri thùc håc ÷ñc th nh tri thùc cõa m¼nh, bi¸t c¡ch tü m¼nh t¼m ki¸m nhúng tri thùc m  m¼nh muèn câ, v  rçi tø â câ kh£ n«ng vªn döng nhúng tri thùc ¢ bi¸t º t¤o ra tri thùc mîi c¦n cho cuëc sèng v  ho¤t ëng cõa m¼nh. Y¶u c¦u câ mët n«ng lüc tri thùc nh÷ vªy ang trð th nh phê bi¸n èi vîi méi con ng÷íi trong x¢ hëi tri thùc cõa th¸ k¿ XXI. V  ch½nh v¼ º câ n«ng lüc tri thùc â m  vi»c håc s³ chõ y¸u ph£i l  tü håc, håc li¶n töc v  håc suèt íi. N·n gi¡o döc cõa mët quèc gia trong t÷ìng lai ph£i xem vi»c tê chùc mët h» thèng håc cho to n x¢ hëi, vîi c¡c h¼nh thùc hé trñ vi»c tü håc, håc li¶n töc, håc suèt íi cho måi cæng d¥n l  mët nhi»m vö quan trång v  th÷íng xuy¶n cõa m¼nh 2.2. Nhúng b§t cªp khi triºn khai tü håc ð tr÷íng ¤i håc 2.2.1. T¥m l½ ng¤i thay êi - V· m°t l½ luªn gi¡o döc th¼ tü håc cõa sinh vi¶n thüc ch§t l  lèi d¤y håc t½ch cüc câ sü h÷îng d¨n cõa th¦y (hay th¦y h÷îng d¨n sinh vi¶n tü håc, t¼m ki¸m tri thùc). Ph÷ìng ph¡p d¤y ð c¡c tr÷íng ¤i håc cõa ta hi»n nay v¨n gièng nh÷ c¡ch d¤y c¡c tr÷íng phê thæng c§p 4 (!): sinh vi¶n ¤i håc ch¿ l  nhúng thñ ch²p, th¦y nâi g¼, vi¸t g¼ tr¶n b£ng th¼ cù vi»c c°m cöi ch²p b¬ng h¸t v  cuèn vð trð th nh c©m 55 Ngæ Tù Th nh nang duy nh§t cho thi cû v  thªm ch½ c£ cho vi»c h nh ngh· sau n y. D¾ nhi¶n håc thö ëng s³ s£n sinh ra nhúng nh  tr½ thùc thö ëng, ch¿ ¥u ¡nh §y công ch÷a xong chù nâi g¼ ¸n nghi¶n cùu s¡ng t¤o. L½ do ch½nh l  v¼ n¸u ¡p döng c¡ch d¤y håc t½ch cüc, th¦y gi¡o h÷îng d¨n sinh vi¶n tü håc nghi¶m tóc th¼ giai o¤n ¦u ái häi c£ th¦y v  trá ph£i l m vi»c r§t m§t cæng sùc. Trong khi hi»n nay c¡c gi£ng vi¶n ¤i håc ang ph£i d¤y qu¡ t£i, thªm ch½ ph£i ch¤y sæ n¶n khæng muèn m§t sùc khi nghi¶n cùu c¡ch d¤y mîi m  muèn duy tr¼ c¡ch truy·n ¤t ki¸n thùc thö ëng truy·n thèng nh n h¤. Trong bèi c£nh câ sü çng lãa giúa th¦y v  trá nh÷ vªy vi»c th¦y gi¡o h÷îng d¨n sinh vi¶n tü håc g¦n nh÷ bà væ hi»u hâa. 2.2.2. Nhªn thùc vi»c triºn khai E-learning trong  o t¤o ch÷a óng - ¢ câ nhi·u b i vi¸t ph¥n t½ch E-learning v   o t¤o tø xa (Distance Learning, hay vi¸t t­t l  D-Learning) - mët ph÷ìng thùc  o t¤o ph¥n t¡n, ng÷íi håc ð xa cì sð  o t¤o ÷ñc cung c§p b i gi£ng v  thüc hi»n quy tr¼nh  o t¤o thæng qua c¡c ph÷ìng ti»n truy·n thæng phê döng. Tr÷îc ¥y, c¡c ho¤t ëng â th÷íng ÷ñc thüc hi»n nhí m¤ng l÷îi b÷u ch½nh, ¸n khi câ m¤ng truy·n thæng internet th¼ b­t ¦u xu§t hi»n c¡c h» thèng  o t¤o tø xa trüc tuy¸n cho ph²p t÷ìng t¡c hai chi·u. Nh÷ vªy D-learning r§t a d¤ng v· ph÷ìng di»n, cæng cö thüc thi. Tø c¡c ph¥n t½ch tr¶n ta th§y E-learning khæng ch¿ thüc hi»n tø xa m  nâ câ thº thüc hi»n t¤i ché, trong ph¤m vi mët tr÷íng håc. Trong tr÷íng hñp ÷ñc thüc hi»n tø xa th¼ nâ ch¿ l  mët d¤ng cõa D-learning. Tø tr÷îc ¸n nay chóng ta th÷íng çng ngh¾a E-learning vîi D-learning xu§t ph¡t tø suy ngh¾: ¢ sû döng m¤ng th¼ ph£i  o t¤o tø xa mîi ph¡t huy h¸t cæng su§t, mîi ¡ng çng ti·n b¡t g¤o. ¥y l  mët nhªn thùc h¸t sùc sai l¦m. Ð c¡c n÷îc ph¡t triºn, ng÷íi ta triºn khai E-learning cöc bë tr÷îc mët b÷îc, ngh¾a l  ph£i dòng ICT º êi mîi ph÷ìng thùc  o t¤o t¤i ché ¢ rçi mîi t¼m c¡ch  o t¤o tø xa. Vi»t Nam chóng ta l m ng÷ñc l¤i. C¡c tr÷íng ¤i håc né lüc ¦u t÷ sè hâa c¡c t i li»u gi£ng d¤y phöc vö triºn khai  o t¤o tø xa trong khi vi»c  o t¤o t¤i ché (c¡c lîp ¤i håc ch½nh qui) th¼ h¦u nh÷ v¨n ch÷a sè hâa. Vi»c håc cõa sinh vi¶n chõ y¸u ch¿ tªp trung ð tr÷íng. V· m°t cæng ngh», sü ph¡t triºn cõa h¤ t¦ng vi¹n thæng v  m¤ng Internet ð n÷îc ta nhúng n«m g¦n ¥y ¢ câ thº ¡p ùng v· cì b£n y¶u c¦u cõa E-Learning cho vi»c tü håc. Nh÷ tr¶n ¢ ph¥n t½ch, tü håc hi»n nay ph£i g­n li·n vîi cæng ngh» E-learning, nh÷ng v· nhªn thùc, quan iºm ph¡t triºn E-Learning th¼ v¨n cán nhi·u b§t cªp, n¶n vi»c ¡p döng E-learning cho tü håc v¨n cán h¸t sùc xa víi. 2.3. · xu§t mët sè gi£i ph¡p n¥ng cao ch§t l÷ñng tü håc cõa sinh vi¶n trong bèi c£nh hi»n nay 2.3.1. Gi£i ph¡p chung 56 Mët sè gi£i ph¡p tü håc cõa sinh vi¶n ¤i håc tr¶n n·n t£ng ICT ∗ Gi£m t£i cho gi¡o vi¶n Bi»n ph¡p º gi£m t£i l  triºn khai ¡p döng ph÷ìng ph¡p tê chùc mæn håc theo mæ h¼nh m  Mÿ v  c¡c n÷îc ch¥u …u ang ¡p döng. Theo ph÷ìng ph¡p n y, chóng ta s³ ph¥n bê l¤i qu¾ thíi gian cho méi mæn håc th nh 4 ph¦n: gi£ng d¤y l½ thuy¸t t¤i lîp håc (phö tr¡ch bði c¡c gi£ng vi¶n câ tr¼nh ë cao nh¬m giîi thi»u cì sð l½ thuy¸t, ph÷ìng ph¡p håc tªp, ành h÷îng ùng döng. . . ); h÷îng d¨n l m b i tªp tr¶n lîp (do c¡c gi£ng vi¶n tr´ ho°c trñ gi£ng £m nhªn vîi möc ½ch æn l¤i ph¦n l½ thuy¸t ¢ håc thæng qua c¡c b i tªp v  th£o luªn tr¶n c¡c · t i ÷ñc giao º thüc hi»n ð nh ); thüc h nh tr¶n pháng m¡y ho°c pháng th½ nghi»m (do c¡c c¡n bë phöc vö gi£ng d¤y h÷îng d¨n cho sinh vi¶n thüc h nh) v  ph¦n thüc hi»n · t i do sinh vi¶n tü l m ð nh . Vîi ph÷ìng ph¡p n y chóng ta câ thº gi£m sè gií ùng lîp cho c¡c gi£ng vi¶n º hå tªp trung thíi gian v o nghi¶n cùu, t«ng thíi gian ti¸p xóc, h÷îng d¨n v  kiºm tra vi»c tü håc cõa sinh vi¶n. ∗ N¥ng cao nhªn thùc cõa th¦y v  trá v· tü håc Kho t ng tri thùc cõa nh¥n lo¤i nâi chung, ICT nâi ri¶ng khæng ngøng t½ch lôy v  ph¡t triºn vîi mët qui mæ v  tèc ë ch÷a tøng câ, con ng÷íi cho dò câ håc tªp suèt íi công ch¿ ti¸p thu ÷ñc mët ph¦n nhä nhoi cõa kho t ng væ tªn â. Bði vªy, vîi mët thíi o¤n  o t¤o 4 ho°c 5 n«m, c¡c tr÷íng ¤i håc b§t cù ð nìi n o tr¶n h nh tinh n y công ch¿ câ thº h÷îng ¸n mët möc ti¶u khi¶m tèn l  cung c§p cho håc vi¶n: (1) nhúng ki¸n thùc chuy¶n ng nh cì b£n v  quan trång hìn, (2) tªp d÷ñt cho sinh vi¶n kh£ n«ng khai ph¡ v  s¡ng t¤o tri thùc, kh£ n«ng l m vi»c cëng çng, kh£ n«ng tü t¤o ra vi»c l m º phöc vö cho vi»c håc tªp v  lao ëng ngh· nghi»p sau n y. Ch½nh c¡i möc ti¶u thù hai â mîi l  th÷îc o chõ y¸u v· ch§t l÷ñng  o t¤o cõa méi tr÷íng ¤i håc trong thíi ¤i hi»n nay. V  iºm y¸u k²m cèt lãi nh§t cõa c¡c tr÷íng ¤i håc ð n÷îc ta so vîi c¡c tr÷íng ¤i håc ð c¡c n÷îc ph¡t triºn công ch½nh l  ð â. º sinh vi¶n câ ÷ñc c¡c kh£ n«ng n¶u ra trong möc ti¶u (2) ð tr¶n, v§n · tü håc ph£i câ sü thay êi mîi v· b£n ch§t: Khæng cán l  mët ho¤t ëng tü do m  ph£i l  mët ho¤t ëng câ i·u khiºn. Tü håc ph£i ÷ñc xem l  mët bë phªn khæng thº t¡ch ríi cõa qui tr¼nh  o t¤o ¤i håc v  do vªy công ph£i ÷ñc thüc hi»n nghi¶m tóc, khoa håc v  hi»u qu£ trong c¡c tr÷íng ¤i håc. Nh  tr÷íng khæng °t cho m¼nh möc ti¶u cung c§p õ ki¸n thùc cho ng÷íi håc º sèng v  l m vi»c c£ cuëc íi, m  trang bà cho ng÷íi håc mët vèn tri thùc cì b£n cëng vîi n«ng lüc tü m¼nh chõ ëng t¼m ki¸m nhúng tri thùc c¦n thi¸t. Vèn tri thùc cì b£n â bao gçm nhúng tri thùc g¼, c¡i g¼ c¦n ph£i th¶m bît so vîi c¡c ch÷ìng tr¼nh hi»n h nh, v  nhúng mæn håc n o, nhúng ph÷ìng ph¡p d¤y håc n o câ thº bçi d÷ïng n«ng lüc t¼m ki¸m v  s¡ng t¤o cho ng÷íi håc. º vi»c håc khæng thö ëng th¼ khæng ch¿ c¦n thay êi ph÷ìng ph¡p gi£ng b i tr¶n lîp m  cán ph£i thay êi to n bë ph÷ìng thùc gi£ng d¤y, bao gçm c£ thay êi ch÷ìng tr¼nh, c¡c b i 57 Ngæ Tù Th nh gi£ng ð lîp v  c¡c kh¥u h÷îng d¨n tü håc, tü åc,  o s¥u suy ngh¾ mët v§n · trån vµn, tham kh£o t i li»u, thuy¸t tr¼nh tr÷îc cû tåa. ∗ X¥y düng cì ch¸ ch½nh s¡ch v  h¤ t¦ng cì sð - Trong ph÷ìng ph¡p d¤y håc truy·n thèng, th¦y ti¸p xóc trüc ti¸p vîi trá th¦y âng vai trá chõ ëng, trá th÷íng bà ëng. E-learning câ thº l m bi¸n êi c¡ch håc công nh÷ vai trá cõa håc vi¶n. Hå câ thº håc måi lóc, måi nìi (mi¹n r¬ng nìi â câ ph÷ìng ti»n trñ gióp vi»c håc), ng÷íi håc câ thº håc theo thíi gian biºu c¡ nh¥n. Tuy nhi¶n, c¦n ph£i ¡p döng E-learning cho ¤i håc ch½nh qui l  nhi»m vö trång t¥m. V¼ vªy, Bë Gi¡o döc n¶n câ mët h nh lang ph¡p l½ gi£ng d¤y b¬ng E-learning cho sinh vi¶n ch½nh qui ð t§t c£ c¡c tr÷íng ¤i håc º khuy¸n kh½ch ¡p döng b i gi£ng i»n tû. B¶n c¤nh vi»c chu©n bà cæng ngh» cho E-Learning cán ph£i chu©n bà cho nâ mæi tr÷íng v«n hâa - v«n hâa E-Learning, v«n hâa cõa mët x¢ hëi håc tªp. Câ nh÷ vªy chóng ta mîi câ thº hi vång v o b÷îc ph¡t triºn cõa E-Learning cho vi»c tü håc trong nhúng n«m tîi ¥y ð Vi»t Nam. - X¥y düng th÷ vi»n i»n tû: Ngo i chùc n«ng qu£n l½ th÷ vi»n, h» thèng n y c¦n ph£i l÷u trú ch½nh c¡c t i li»u sè hâa v  cung c§p c¡c cæng cö t¼m ki¸m. Ti¸n ¸n to n bë b i gi£ng, gi¡o tr¼nh, c¡c cæng tr¼nh nghi¶n cùu khoa håc cõa gi£ng vi¶n, c¡c luªn v«n tèt nghi»p cõa sinh vi¶n. . . s³ ÷ñc sè hâa v  l÷u trú trong th÷ vi»n i»n tû º phöc vö khai th¡c tü håc trong c¡c tr÷íng ¤i håc. 2.3.2. N¥ng cao và tr½ vai trá cõa gi¡o vi¶n C¦n nh§n m¤nh vai trá h¸t sùc quan trång cõa gi¡o vi¶n, v¼ º gióp cho sinh vi¶n tü håc hi»u qu£, ng÷íi th¦y ph£i êi mîi ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y, ph£i chu©n bà c¡c nëi dung h÷îng d¨n tü håc cho sinh vi¶n, gióp t¼m ki¸m t i li»u v  cuèi còng l  ph£i theo dãi, kiºm tra k¸t qu£ tü håc cõa sinh vi¶n. Ng÷íi th¦y nh÷ vªy khæng ch¿ c¦n ¸n tr¼nh ë m  cán ph£i r§t t¥m huy¸t vîi ngh·, vîi håc trá. N¸u ÷a nh n ho°c ch¿ ngh¾ ¸n thò lao th¼ khæng thº l m ÷ñc. Ng÷ñc l¤i, công câ th¦y r§t t¥m huy¸t, muèn l m nh÷ng khæng l m ÷ñc v¼ tr¼nh ë khæng cho ph²p. V  n¸u th¦y ¢ buæng xuæi th¼ sinh vi¶n s³ l¤i væ t÷ quay v· vîi t¼nh tr¤ng tü håc tü do, tòy ti»n. Bði th¸, b¶n c¤nh vi»c qui ch¸ hâa, ch÷ìng tr¼nh ho¡ vi»c tü håc cõa sinh vi¶n, c¡c c§p húu quan c¦n câ nhúng ch½nh s¡ch cö thº º t¤o i·u ki»n cho c¡c th¦y, cæ gi¡o chõ ëng v  t½ch cüc tham gia v o cæng vi»c r§t quan trång n y. Ngo i ra, º vi»c tü håc cõa sinh vi¶n thüc sü câ hi»u qu£, gi¡o vi¶n ph£i th÷íng xuy¶n cªp nhªt b i gi£ng, ph£i chàu khâ tø kh¥u chu©n bà b i gi£ng, b i tªp ¸n vi»c gi£i ¡p, h÷îng d¨n cho sinh vi¶n kàp thíi tr¶n lîp ho°c tr¶n m¤ng. X¥y düng t§t c£ c¡c ch÷ìng tr¼nh mæn håc thªt ên ành bao gçm gi¡o tr¼nh cõa tr÷íng, ho°c nhúng mæn ch÷a câ gi¡o tr¼nh ch½nh thùc th¼ gi¡o vi¶n ph£i cæng bè cæng khai · c÷ìng b i gi£ng, b i gi£ng chi ti¸t. T§t c£ gi¡o vi¶n trong tr÷íng ang gi£ng d¤y 58 Mët sè gi£i ph¡p tü håc cõa sinh vi¶n ¤i håc tr¶n n·n t£ng ICT khi l¶n lîp ph£i câ b i gi£ng ÷ñc chu©n bà ¦y õ bao gçm b i gi£ng v  t i li»u tham kh£o cho sinh vi¶n sû döng, b i tªp v  c¥u häi th£o luªn cho tøng ph¦n cõa tøng ch÷ìng theo möc ti¶u cö thº cõa ch÷ìng tr¼nh chi ti¸t mæn håc ¢ ban h nh. 2.3.3. X¥y düng Website mæn håc Ph§n §u 100% c¡c mæn håc ð c¡c tr÷íng ¤i håc ·u ÷ñc x¥y düng website º cung c§p b i gi£ng v  mæi tr÷íng t÷ìng t¡c giúa gi¡o vi¶n v  sinh vi¶n. Thæng qua trang web, sinh vi¶n ÷ñc cªp nhªt ·u °n v· t i li»u, thæng tin mæn håc, çng thíi cán câ c¡c di¹n  n º trao êi v· håc tªp. Công thæng qua website s³ gióp cho vi»c t¤o b i gi£ng ÷ñc tèt hìn, gi£ng vi¶n câ thº cung c§p b i gi£ng theo khuæn m¨u thèng nh§t hìn, qu£n l½ ÷ñc vi»c nëp b i qua m¤ng v  qu£n l½ ÷ñc th nh vi¶n tham gia c¡c forum. Sinh vi¶n v  gi¡o vi¶n ph£i th÷íng xuy¶n còng th£o luªn, n¶u v  gi£i ¡p c¡c th­c m­c xung quanh b i gi£ng, h÷îng gi£i quy¸t c¡c b i tªp. . . Sinh vi¶n ph£i v o trang web th÷íng xuy¶n º xem to n bë b i gi£ng ¢ qua cõa c¡c mæn håc, danh möc t i li»u tham kh£o, b i tªp thüc h nh, tham kh£o c¡c c¥u häi v  tr£ líi º gióp sinh vi¶n håc tªp theo mët ph÷ìng ph¡p chõ ëng t½ch cüc. Câ thº chia vi»c ùng döng mæi tr÷íng  o t¤o tr¶n n·n web (Web - based training) th nh bèn mùc ë: - Mùc 0 (khði ëng): cung c§p c¡c thæng tin v· khâa håc d÷îi d¤ng c¡c website t¾nh. H¦u h¸t c¡c tr÷íng H tr¶n th¸ giîi ·u thüc hi»n mùc n y. - Mùc 1 (hay mùc cì sð): cung c§p b i gi£ng cho c¡c mæn håc d÷îi d¤ng c¡c trang web t¾nh. C¡c b i gi£ng x¥y düng ð mùc ìn gi£n nh÷ c¡c slide v  sû döng h¤n ch¸ a ph÷ìng ti»n ch÷a câ sü t÷ìng t¡c giúa GV v  håc vi¶n. Nh¼n chung, c¡c tr÷íng H ti¶n ti¸n tr¶n th¸ giîi ·u ¤t mùc n y. - Mùc 2, (câ thº gåi l  mùc trung gian): qu£n l½ c¡c b i gi£ng b¬ng cì sð dú li»u, cung c§p kh£ n«ng t÷ìng t¡c giúa ng÷íi d¤y v  ng÷íi håc, kh£ n«ng tü ¡nh gi¡ thæng qua tr­c nghi»m tr¶n m¤ng, çng thíi t½ch cüc sû döng c¡c b i gi£ng a ph÷ìng ti»n º n¥ng cao ch§t l÷ñng. Hi»n ¢ câ mët sè l÷ñng lîn c¡c tr÷íng H tr¶n th¸ giîi ¤t mùc n y. - Mùc 3 (l  mùc n¥ng cao): t½ch hñp c¡c trang web mæn håc, c¡c ch÷ìng tr¼nh qu£n l½  o t¤o v  CSDL li¶n quan th nh mët cêng giao ti¸p H thèng nh§t (UPortal). Sû döng c¡c b i gi£ng a ph÷ìng ti»n v  k¸t hñp c£ c¡c dàch vö  o t¤o trüc tuy¸n theo h¼nh thùc çng bë. 2.3.4. Tü håc cõa sinh vi¶n g­n li·n vîi Håc li»u mð Thuªt ngú Håc li»u mð (Open Course Ware) ÷ñc Vi»n Cæng ngh» Mas- sachusetts - MIT (Mÿ) khai sinh v o n«m 2002 khi MIT quy¸t ành ÷a to n bë nëi dung gi£ng d¤y cõa m¼nh l¶n web v  cho ph²p ng÷íi dòng Internet ð måi nìi tr¶n 59 Ngæ Tù Th nh th¸ giîi truy cªp ho n to n mi¹n ph½. Vîi ti¶u ch½ Tri thùc l  cõa chung cõa nh¥n lo¤i v  tri thùc c¦n ph£i ÷ñc chia s´, r§t nhi·u tr÷íng ¤i håc v  vi»n nghi¶n cùu tr¶n th¸ giîi ¢ tham gia phong tr o håc li»u mð v  lªp n¶n Hi»p hëi Håc li»u mð (OpenCourseWare Consortium) º chia s´ nëi dung, cæng cö công nh÷ ph÷ìng thùc triºn khai håc li»u mð sao cho ¤t ÷ñc hi»u qu£ cao nh§t. Gi£ng vi¶n, sinh vi¶n ð måi nìi tr¶n th¸ giîi câ thº tü håc, °c bi»t l  tø c¡c n÷îc ang ph¡t triºn nh÷ Vi»t Nam, ·u câ cì hëi nh÷ nhau trong vi»c ti¸p cªn c¡c tri thùc mîi. Vîi sü hñp t¡c ch°t ch³ còng tr÷íng ¤i håc RICE (Hoa Ký), bë cæng cö ph¦n m·m Connexions còng kh£ n«ng hé trñ âng gâp nëi dung, xu§t b£n v  chia s´ tr¶n Internet mët c¡ch m·m d´o ¢ ÷ñc ch¿nh sûa cho phò hñp vîi Vi»t Nam v  triºn khai tr¶n website B§t ký ai công câ thº khai th¡c v  sû döng nhúng t½nh n«ng, lñi ½ch do ph¦n m·m n y mang l¤i. Cho dò câ m¡y t½nh hay khæng câ m¡y t½nh, câ Internet hay khæng câ Internet, ng÷íi dòng v¨n câ thº âng vai trá cõa mët ng÷íi tra cùu thæng tin/t i li»u l÷u trú trong h» thèng ho°c vai trá cõa t¡c gi£, gi£ng