Tóm tắt
Năm 2010, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội đã quyết định mở chuyên ngành Viết báo trong ngành
Sáng tác văn học thuộc Khoa Viết văn, Báo chí (tiền thân là Trường Viết văn Nguyễn Du). Năm 2016,
chuyên ngành Viết báo được nâng lên thành ngành Báo chí. Có thể nói, thực tiễn đời sống báo chí đã
có những biến động không ngừng, đặc biệt trước sự tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Vì
vậy, việc nhận thức đúng, trúng các vấn đề đặt ra và điều chỉnh chương trình đào tạo ngành Báo chí
trong bối cảnh hiện nay sẽ góp phần quan trọng trong mục tiêu phát triển đào tạo bền vững của nhà
trường, đồng thời đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động cho lĩnh vực báo chí.
8 trang |
Chia sẻ: thanhle95 | Lượt xem: 288 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Một số vấn đề về đào tạo báo chí tại trường Đại học Văn hóa Hà Nội, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Số 31 (Tháng 3 - 2020)106
NGHIÊN CỨUVĂ N HÓA
MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ ĐÀO TẠO BÁO CHÍ
TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI
NGÔ VĂN PHONG*
LÊ TUẤN DUNG*
Tóm tắt
Năm 2010, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội đã quyết định mở chuyên ngành Viết báo trong ngành
Sáng tác văn học thuộc Khoa Viết văn, Báo chí (tiền thân là Trường Viết văn Nguyễn Du). Năm 2016,
chuyên ngành Viết báo được nâng lên thành ngành Báo chí. Có thể nói, thực tiễn đời sống báo chí đã
có những biến động không ngừng, đặc biệt trước sự tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Vì
vậy, việc nhận thức đúng, trúng các vấn đề đặt ra và điều chỉnh chương trình đào tạo ngành Báo chí
trong bối cảnh hiện nay sẽ góp phần quan trọng trong mục tiêu phát triển đào tạo bền vững của nhà
trường, đồng thời đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động cho lĩnh vực báo chí.
Từ khóa: Đào tạo báo chí, báo chí đa phương tiện, ngành Báo chí, Khoa Viết văn Báo chí, Trường
Đại học Văn hóa Hà Nội
Abstract
In 2010, the Hanoi University of Culture decided to open a journalism major in the field of Literary
Writing under the Creative Writing and Journalism Department (formerly Nguyen Du college of
Writing). In 2016, journalism major was upgraded to journalism ology. It can be said that the reality
of press life has been constantly changing, especially under the impact of the Industrial Revolution
4.0. Therefore, the correct awareness of the posed issues and the adjustment of the training program
in the journalism industry in the current context will make an important contribution to the goals of
sustainable training development of the university, at the same time meet labor market needs of the
labor market in journalism field.
Keywords: Journalism training, multimedia journalism, Journalism, Faculty of Creative Writing
and Journalism, Hanoi University of Culture
Cùng với sự phát triển của đất nước, trải qua hơn 30 năm đổi mới, báo chí Việt Nam đã có sự phát triển
vượt bậc. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông,
tính đến ngày 30/11/2019, cả nước có 850 cơ
quan báo chí, trong đó có 179 cơ quan báo,
648 tạp chí, 23 cơ quan báo chí điện tử độc
lập; có 72 cơ quan có giấy phép hoạt động
phát thanh - truyền hình với 2 đài Quốc gia,
64 đài địa phương, 5 kênh truyền hình. Cả
nước hiện có trên 41.000 người đang công
tác tại các cơ quan báo chí (cả 4 loại hình),
trong đó có 20.407 trường hợp đã được cấp
thẻ nhà báo.
Việc chuyển đổi từ báo chí truyền thống
sang báo chí đa phương tiện và hội tụ truyền
thông đã được nhiều cơ quan báo chí thúc đẩy
triển khai và là một xu hướng tất yếu. Các cơ
quan báo in có trang thông tin điện tử, song
hành ra báo điện tử hoặc hơn thế nữa: Đài
Tiếng nói Việt Nam có báo in VOV, báo điện tử
VOV.vn; Đài Truyền hình Việt Nam có tạp chí
Truyền hình, báo điện tử VTVnew.vn; một số
đài phát thanh - truyền hình địa phương có tạp * ThS, Khoa Viết văn, Báo chí, Trường ĐHVHHN
Số 31 (Tháng 3 - 2020) 107
NGHIÊN CỨUVĂ N HÓA
TRAO ĐỔI - NGHIỆP VỤ
chí riêng, các đài đều có trang thông tin điện
tử. Sự pha trộn thông tin, nguyên lý một đầu
vào nhiều đầu ra đang được các cơ quan báo
chí tận dụng tối đa để đáp ứng cao nhất nhu
cầu thông tin đa dạng của công chúng trong
xã hội.
Sự phát triển sôi động của đời sống báo chí
như hiện nay đòi hỏi việc đào tạo nhà báo đa
phương tiện, được trang bị những kiến thức
nền tảng thiết yếu, kỹ năng công nghệ hiện
đại và các phẩm chất đạo đức nghề nghiệp
người làm báo trở nên cấp bách và cấp thiết,
có ý nghĩa quan trọng cả trước mắt và lâu dài.
Không thể có các cơ quan báo chí đa phương
tiện phát triển đúng nghĩa nếu thiếu một đội
ngũ nhà báo đa phương tiện thực thụ. Từ báo
chí truyền thống sang báo chí đa phương tiện
là một bước chuyển quan trọng mà đào tạo
nhà báo đa phương tiện là khâu then chốt.
Trường Đại học Văn hóa Hà Nội cũng đang
đứng trước những yêu cầu về đổi mới đào
tạo báo chí để có nguồn nhân lực chất lượng
cao, đáp ứng xu hướng phát triển báo chí đa
phương tiện trong xã hội hiện đại.
1. Xu hướng phát triển báo chí đa phương
tiện trong xã hội hiện đại
Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra
mạnh mẽ, với sự phát triển công nghệ truyền
thông mới đã tác động không nhỏ đến đời
sống xã hội và ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát
triển báo chí toàn cầu. Trong truyền thông
truyền thống, với một loại hình báo chí thông
tin được truyền tải mang tính đơn nhất, công
chúng chỉ có thể tiếp cận thông tin bằng
cách đọc, nghe hoặc xem, nhưng với báo
chí đa phương tiện, tính chất đơn nhất đã bị
phá vỡ. Khi thể hiện một nội dung thông tin
trên website, nhà báo có thể vừa sử dụng văn
bản (text), vừa kết hợp hình ảnh, âm thanh
(audio), đồ họa (graphic), video hay chương
trình tương tác (interactive program) Công
chúng cùng một lúc có thể tiếp nhận thông
tin qua đa phương tiện. Hiệu quả truyền thông
được nâng cao rõ rệt nhờ vào những yếu tố đa
phương tiện bởi cách thức thể hiện mới mẻ,
đa dạng thông tin dễ gây chú ý, chân thực
và dễ tiếp nhận hơn. Việc sử dụng báo chí đa
phương tiện giúp quá trình tiếp nhận thông
tin của công chúng nhanh hơn, tiết kiệm thời
gian so với các loại hình truyền thông truyền
thống. Sau một thời gian ngắn, báo chí đa
phương tiện đã có một vị trí khá vững chắc và
khẳng định sẽ là xu thế phát triển mạnh mẽ về
mặt phương thức truyền thông trong hiện tại
và tương lai.
Bàn về báo chí đa phương tiện, Andy Bull,
trong cuốn Multimedia Journalism - A practical
guide, cho rằng: “Báo chí đa phương tiện là sự
phát triển của báo điện tử khi các tác phẩm báo
chí trên báo điện tử được tích hợp đa phương
tiện nhiều hơn” [1]. Mark Deuze, giảng viên báo
chí Trường Đại học Amsterdam (Hà Lan), trong
nghiên cứu “What is Multimedia Journalism”,
cho rằng: “Báo chí đa phương tiện có cách thể
hiện như một gói tin tức trên website với sự
tích hợp của hai hay nhiều yếu tố đa phương
tiện: lời nói, âm nhạc, hình ảnh tĩnh, hình ảnh
động, đồ họa, yếu tố tương tác và siêu văn bản”
[5]. Theo PGS.TS Hà Huy Phượng, Học viện Báo
chí và Tuyên truyền, báo chí đa phương tiện là
báo chí ứng dụng tính năng đa phương tiện.
Chữ “đa” trong đa phương tiện bao gồm: hội
tụ tích hợp nhiều loại hình báo chí (trước đây
riêng rẽ, giờ hội tụ làm một); sử dụng đa mã
ngôn ngữ (bao gồm cả hình ảnh, âm thanh);
tận dụng tối đa kỹ thuật công nghệ cao trong
làm báo); hình thành mô hình nhà báo đa
năng; khả năng tương tác đa chiều [4].
Trong xã hội hiện đại, báo chí đa phương
tiện ra đời như một hệ quả tất yếu của sự phát
triển và trở thành xu thế toàn cầu, xuất phát từ
nhiều lý do: Thứ nhất, sự phát triển của công
nghệ thông tin, trong đó có công nghệ mạng
và công nghệ máy tính. Số người sử dụng
internet cùng trình độ hiểu biết về máy tính,
công nghệ mạng tăng lên hàng ngày, chiếm
70% dân số [7]; thứ hai, nhu cầu tiếp nhận
và tương tác thông tin của công chúng ngày
càng tăng, không chỉ là nhu cầu thông tin một
chiều như trước đây; thứ ba, nhu cầu phát triển
tự thân của các loại hình báo chí trước xu thế
cạnh tranh gay gắt của các loại hình truyền
thông đại chúng khác và truyền thông xã hội.
Để tồn tại và phát triển, các cơ quan báo chí
phải đa dạng hóa cách thức thể hiện thông
tin bằng việc tích hợp các yếu tố đa phương
tiện: văn bản, hình ảnh tĩnh, hình ảnh động,
âm thanh, đồ họa, video, chương trình tương
tác, chứ không đơn thuần chỉ là văn bản và
hình ảnh như trước đây.
Báo chí đa phương tiện đang thể hiện ưu
thế vượt trội bằng việc hội tụ đầy đủ những
Số 31 (Tháng 3 - 2020)108
NGHIÊN CỨUVĂ N HÓA
đặc điểm ưu việt của các loại hình báo chí
truyền thống. Trước xu thế toàn cầu hóa, số
hóa thông tin, một mặt yêu cầu nội dung báo
chí phải đa dạng, phong phú, đảm bảo chất
lượng tin, bài; mặt khác, giúp nhà báo nhìn
nhận vai trò và điểm đến trong xã hội hiện đại.
Sự phát triển của báo chí đa phương tiện
là xu hướng tất yếu. Để đáp ứng xu hướng này
cần phải có những nhà báo đa phương tiện.
Nếu trước kia, mỗi nhà báo chỉ cần thành thạo
một vài kỹ năng để hoàn thành tác phẩm cho
một loại hình báo chí như báo in/phát thanh/
truyền hình/báo điện tử, thì ngày nay, với sự
phát triển của công nghệ, cùng nhu cầu của
công chúng, nhà báo đa phương tiện phải biết
thực hiện nhanh chóng nhiều loại sản phẩm
báo chí. Điều này đặt ra những yêu cầu khác
biệt so với nhà báo của loại hình đơn tuyến.
Mỗi nhà báo đa phương tiện cần trang bị cho
mình: Tư duy phân tích đa diện, đa chiều, đa
phương tiện; kỹ năng tác nghiệp đa năng;
khả năng chuyển tải thông tin tức thời; luôn
trau dồi phẩm chất đạo đức nghề nghiệp, xã
hội. Báo chí đa phương tiện ra đời vừa tạo cơ
hội cho các nhà báo học hỏi, trau dồi thêm kỹ
năng làm báo hiện đại, vừa yêu cầu các nhà
báo phải hội nhập mạnh mẽ hơn nếu không
muốn bị tụt hậu.
Sự phát triển của báo chí đa phương tiện
trong xã hội hiện đại đòi hỏi các cơ sở đào tạo
báo chí cũng phải có những thay đổi phù hợp,
bắt kịp xu thế làm báo trong kỷ nguyên số. Đây
vừa là cơ hội, đồng thời là thách thức không
nhỏ với các cơ sở đào tạo báo chí hiện nay.
2. Đào tạo báo chí tại Trường Đại học Văn
hóa Hà Nội đáp ứng nhu cầu xã hội
2.1. Thực trạng đào tạo báo chí
* Đào tạo kỹ năng, công nghệ hiện đại cho
sinh viên
Đối với nhà báo đa phương tiện, ngoài
những kiến thức văn hóa, xã hội, chuyên
ngành, thì việc làm chủ khoa học công nghệ,
nhất là kỹ thuật công nghệ thông tin là vô cùng
cần thiết. Thực tế hiện nay, việc đào tạo nhà báo
đa phương tiện với kiến thức và kỹ năng công
nghệ thông tin đủ mạnh đang đặt ra nhiều vấn
đề cần nghiên cứu, phân tích cho thấu đáo,
trên cơ sở đó xác lập các chương trình đào tạo
(CTĐT) xứng tầm đòi hỏi của thực tiễn cũng
như nhu cầu phát triển của các cơ quan báo chí
truyền thông. Yêu cầu đào tạo về kỹ thuật, kỹ
năng công nghệ thông tin trong đào tạo nhà
báo đa phương tiện phải được đặt lên hàng đầu
trong đào tạo báo chí hiện nay: “Để trở thành
nhà báo đa kỹ năng, các sinh viên báo chí cần
phải được trang bị các kỹ năng về công nghệ
thông tin dành cho các nhà báo. Ví dụ cần có
môn học về sử dụng các phương tiện truyền
thông mới cho hoạt động báo chí, đặc biệt sử
dụng công nghệ hiện đại trong khai thác, tìm
kiếm thông tin, cách xử lý tích hợp multimedia -
đa phương tiện trên báo điện tử” [6]. Và điều này
cũng phải được thực hiện trong đào tạo nguồn
nhân lực báo chí tại Trường Đại học Văn hóa Hà
Nội trong bối cảnh hiện nay.
Thực tế hoạt động báo chí cho thấy ngoài
những kiến thức nền được trang bị trong
chương trình thì các kiến thức về kỹ năng ngày
càng có vị trí vô cùng quan trọng. Kết quả
khảo sát do Khoa Viết văn, Báo chí tiến hành
năm 2019 tại Trường Đại học Văn hóa Hà Nội
cho thấy, việc tăng cường các môn học nhằm
nâng cao các kỹ năng thực hành tác nghiệp
báo chí trong chương trình đào tạo đã được
các đối tượng khảo sát đánh giá cao (Bảng 1).
Cụ thể, đối với nhóm kiến thức về kỹ năng
thâm nhập thực tế, phát hiện đề tài; thu thập,
xử lý và tổ chức thông tin để sáng tạo tác
phẩm báo chí theo các thể loại có tới 56,6% ý
kiến cho rằng rất cần thiết và 40% cho là cần
thiết. Đối với nhóm kỹ năng lập kế hoạch, thiết
kế, tổ chức sản xuất ấn phẩm báo chí, chương
trình phát thanh, truyền hình; sản phẩm/dự án
truyền thông có 60% cho là cần thiết và 38,3%
cho là rất cần thiết. Kỹ năng sử dụng thiết bị:
máy quay phim, máy ảnh, ghi âm,... ứng dụng
công nghệ kỹ thuật - truyền thông số, các
phần mềm xử lý thông tin cơ bản và các phần
mềm chuyên dụng phục vụ hoạt động tác
nghiệp báo chí được đánh giá cao khi 55% cho
là cần thiết và 41% cho là rất cần thiết. Ngoài
ra, các kỹ năng biên tập tin, bài theo từng loại
hình và thể loại khác nhau; kỹ năng theo dõi và
xử lý thông tin phản hồi từ công chúng, tranh
luận và phản biện xã hội; kỹ năng sáng tạo,
phát triển và dẫn dắt sự thay đổi trong nghề
nghiệp, đều được trên 50% đối tượng khảo
sát cho rằng cần thiết và rất cần thiết. Điều này
cũng dễ hiểu, bởi về cơ bản học đại học chính
là học nghề và báo chí cũng không phải là
ngoại lệ. Các kiến thức về kỹ năng tác nghiệp
báo chí sẽ luôn đồng hành với người học trong
Số 31 (Tháng 3 - 2020) 109
NGHIÊN CỨUVĂ N HÓA
TRAO ĐỔI - NGHIỆP VỤ
suốt quá trình lao động báo chí sau này, đặc
biệt, nó sẽ giúp cho người học rất nhiều trong
việc tìm kiếm việc làm ngay sau khi tốt nghiệp.
* Cung cấp kiến thức nền tảng thiết yếu
Các tri thức thuộc khối kiến thức đại cương
luôn giữ vai trò nhất định trong giáo dục đại
học, đối với sinh viên ngành Báo chí lại càng
trở nên quan trọng. Các kiến thức bao gồm:
kỹ năng nhận thức và năng lực/kỹ năng xã hội
(thu thập dữ liệu, quan sát và phân tích, giải
quyết vấn đề, thích nghi với môi trường mới,
quan hệ xã hội...); những nội dung liên quan
đến luân lý, phẩm hạnh, đạo đức; những hiểu
biết chung về triết học, kinh tế học, luật học, về
nhà nước, thiết chế, về lịch sử, tôn giáo, nghệ
thuật,... luôn là khối kiến thức nền thiết yếu đối
trong hành trang của người sinh viên hiện đại
trong đó có sinh viên ngành báo chí. Hơn thế,
những môn học đại cương được ví như nền
móng của một ngôi nhà, nền móng có chắc thì
nhà mới vững được. Hiện nay, các nhà tuyển
dụng (trong đó có các cơ quan báo chí truyền
thông) khi tuyển dụng lao động thường ưu
tiên kiến thức nền tốt để đào tạo thêm. Học
tốt các học phần thuộc khối kiến thức giáo dục
đại cương là tiền đề để sinh viên đáp ứng yêu
cầu của các học phần thuộc khối kiến thức cơ
sở ngành và chuyên ngành.
Trong CTĐT ngành Báo chí tại Trường Đại
học Văn hóa Hà Nội, các môn học thuộc khối
kiến thức đại cương được chia thành bốn
nhóm: Nhóm 1 gồm các môn học thuộc lĩnh
vực khoa học xã hội và nhân văn (Triết học Mác
- Lênin, Kinh tế chính trị Mác - Lênin, Chủ nghĩa xã
hội khoa học, Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Tư
tưởng Hồ Chí Minh, Pháp luật đại cương) và 3/6
môn học tự chọn (Cơ sở văn hóa Việt Nam, Tâm
lý học đại cương, Tiếng Việt thực hành, Logic học
đại cương, Xã hội học đại cương); nhóm 2 gồm
các môn học về ngoại ngữ và tin học; nhóm 3
gồm các môn học về giáo dục thể chất và quốc
phòng an ninh; nhóm 4 gồm các môn học cơ sở
của nhóm ngành (Đường lối văn hóa văn nghệ
của Đảng cộng sản Việt Nam, Lý thuyết truyền
thông, Quan hệ công chúng , Cơ sở lý luận Báo chí,
truyền thông, Văn học Việt Nam hiện đại...).
Theo phân bổ số tín chỉ, các môn học thuộc
khối kiến thức đại cương thường từ 2 đến 3 tín
chỉ và tổng số tín chỉ là 41. Đây là dung lượng
vừa phải so với một số cơ sở đào tạo báo chí
Nội dung
Tỉ lệ % (Mức 1
- Không cần
thiết)
Tỉ lệ % (Mức 2
- Ít cần thiết)
Tỉ lệ % (Mức 3
- Phân vân)
Tỉ lệ % (Mức 4
- Cần thiết)
Tỉ lệ % (Mức 5
- Rất cần thiết)
Kỹ năng thâm nhập thực tế, phát hiện
đề tài; thu thập, xử lý và tổ chức thông
tin để sáng tạo tác phẩm báo chí theo
các thể loại
0 0 3.33 40 56.7
Kỹ năng lập kế hoạch, thiết kế, tổ chức
sản xuất ấn phẩm báo chí, chương trình
phát thanh, truyền hình; sản phẩm/dự
án truyền thông
0 0 1.67 60 38.3
Kỹ năng sử dụng thiết bị: máy quay
phim, máy ảnh, ghi âm... ứng dụng công
nghệ kỹ thuật - truyền thông số, các
phần mềm xử lý thông tin cơ bản và các
phần mềm chuyên dụng phục vụ hoạt
động tác nghiệp báo chí
0 0 3.33 55 41.7
Kỹ năng biên tập tin, bài theo từng loại
hình và thể loại khác nhau 0 0 5 56.7 38.3
Kỹ năng theo dõi và xử lý thông tin phản
hồi từ công chúng, tranh luận và phản
biện xã hội
0 0 3.33 56.7 40
Kỹ năng sáng tạo, phát triển và dẫn dắt
sự thay đổi trong nghề nghiệp 0 1.67 6.67 56.7 35
Kỹ năng giao tiếp 0 0 3.33 58.3 38.3
Kỹ năng làm việc nhóm 0 1.67 1.67 53.3 43.3
Bảng 1. Kết quả khảo sát mức độ cần thiết về nhóm kỹ năng đối với sinh viên báo chí (Nguồn: [3])
Số 31 (Tháng 3 - 2020)110
NGHIÊN CỨUVĂ N HÓA
khác như Học viện Báo chí và Tuyên truyền
(46 tín chỉ) hay Viện đào tạo Báo chí và Truyền
thông Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân
văn - Đại học Quốc gia Hà Nội (43 tín chỉ). Theo
kết quả khảo sát của Khoa Viết văn, Báo chí,
hầu hết các đối tượng khảo sát đều cho rằng
các kiến thức thuộc khối kiến thức giáo dục đại
cương là cần thiết và rất cần thiết (Bảng 2).
Cụ thể, ở khối kiến thức đại cương bao
gồm nhóm các môn học về khoa học xã hội
và nhân văn có 39/60 phiếu cho rằng cần thiết
(65%), 20/60 phiếu bày tỏ ý kiến là rất cần thiết
(33,3%) và chỉ có 01 phiếu cho là ít cần thiết
(1,67%). Điều này cho thấy các kiến thức về
khoa học xã hội và nhân văn luôn có vai trò và
vị trí quan trọng trong hành trang tri thức của
người học ngành Báo chí truyền thông.
Về nhóm kiến thức tin học và ngoại ngữ,
các ý kiến đều cho rằng cần thiết (60%) và rất
cần thiết (40%). Rõ ràng, trong bối cảnh Cách
mạng công nghiệp 4.0 hiện nay, khi Việt Nam
đã, đang và sẽ còn hội nhập ngày càng sâu
rộng với khu vực và thế giới thì việc trang bị
những kiến thức về tin học và ngoại ngữ thực
sự mang ý nghĩa sống còn trong cuộc chiến
việc làm của bất cứ ai và thuộc bất cứ lĩnh vực
đào tạo nào.
Về nhóm kiến thức giáo dục thể chất và
quốc phòng an ninh, đã có những ý kiến khác
nhau khi có đến 10 phiếu (chiếm 16,7%) cho
rằng ít cần thiết và 01 phiếu (chiếm 1,67%) là
không cần thiết. Thực tế, các kiến thức về an
ninh quốc phòng và giáo dục thể chất luôn
có vai trò quan trọng nhưng khảo sát lại cho
ra kết quả không tương xứng. Điều này đặt
ra cho những người làm CTĐT và đặc biệt là
những người làm công tác giảng dạy ở nhóm
kiến thức này những thách thức lớn, và phải
có những thay đổi, điều chỉnh trong quá trình
thực hiện CTĐT.
Về khối kiến thức cơ sở nhóm ngành, cơ sở
ngành, kiến thức ngành và kiến thức chuyên
ngành, các đối tượng khảo sát đều cho rằng
cần thiết, cụ thể tỷ lệ lần lượt là 61,7%, 56,7%,
56,7%, đặc biệt nhóm kiến thức chuyên ngành
đã đạt mức độ đánh giá rất cần thiết là 58,3%.
Điều này cũng dễ hiểu khi các môn học thuộc
các nhóm kiến thức này đều đã bám sát được
những yêu cầu của đời sống báo chí. Năng lực
tự chủ và trách nhiệm của người học là một
yêu cầu rất đỗi cần thiết đối với bất cứ CTĐT
đại học nào. Vì vậy, phần lớn các ý kiến khảo
sát đều bày tỏ quan điểm là cần thiết (48,3%)
và rất cần thiết (50%).
Tuy nhiên, thực tế đào tạo cho thấy, do ảnh
hưởng của lối sống thực dụng, không ít sinh
viên báo chí khi học những môn mà họ chưa
thấy liên quan đến chuyên ngành, chưa thấy
phục vụ trực tiếp cho công việc sau này thì đều
cho là không quan trọng. Cái nhìn hạn hẹp này
của người học bắt nguồn từ suốt những năm
phổ thông. Khi đó, học sinh chỉ tập trung học
toán, lý, hóa, văn, sử, địa, ngoại ngữ,... để thi tốt
nghiệp và thi đại học. Chính vì vậy, giáo dục phổ
thông đã dồn học sinh vào góc hẹp của tri thức.
Các em không hình dung được công việc của
mình sau này cần những kiến thức liên quan
nào. Mặt khác, các môn đại cương thường khô
khan, một số môn học thường bị chính trị hóa
dẫn đến sinh viên không có hứng thú khi học.
Nội dung
Tỉ lệ % (Mức 1
- Không cần
thiết)
Tỉ lệ % (Mức 2
- Ít cần thiết)
Tỉ lệ % (Mức 3
- Phân vân)
Tỉ lệ % (Mức 4
- Cần thiết)
Tỉ lệ % (Mức 5
- Rất cần thiết)
Kiến thức về khoa học xã hội và nhân văn 0 1.67 0 65 33.3
Kiến thức tin học và ngoại ngữ 0 0 0 60 40
Kiến thức giáo dục thể chất và quốc
phòng an ninh 1.67 16.7 10 53.3 18.3
Kiến thức cơ sở của nhóm ngành 0 0 0 61.7 38.3
Kiến thức cơ sở của ngành 0 0 0 56.7 43.3
Kiến thức ngành 0 0 0 56.7 43.3
Kiến thức chuyên ngành 0 0 0 41.7 58.3
Năng lực tự chủ và trách nhiệm 0 0 1.67 48.3 50
Bảng 2. Kết quả khảo sát mức độ cần thiết
của khối kiến thức giáo dục đại cương đối với sinh viên báo chí (Nguồn: [3])
Số 31 (Tháng 3 - 2020) 111
NGHIÊN CỨUVĂ N HÓA
TRAO ĐỔI - NGHIỆP VỤ
* Giáo dục phẩm chất đạo đức nghề nghiệp
Thực tế đời sống báo chí nước ta cho thấy,
vừa qua có không ít phóng viên,