Ngày 7/11/2006, khi tiếng búa của Tổng giám đốc Tổ chức thương mại thế
giới (WTO) Pascal Lamy vang lên, hàng chục triệu người dân Việt Nam hân hoan
trong niềm vui hội nhập. Gia nhập vào đại gia đình WTO là Việt Nam chúng ta
bước vào cánh cửa của nền kinh tế thế giới với tư cách là một thành viên được đối
xử bình đẳng, công bằng như 149 thành viên khác của tổ chức thương mại lớn nhất
hành tinh này. Thuận lợi rất nhiều nhưng khó khăn cũng không thiếu. Một trong
những khó khăn của nền kinh tế Việt Nam trong thời kỳ hội nhập là việc đảm bảo
an ninh tài chính trong các doanh nghiệp Việt Nam.
Đảm bảo an ninh tài chính ngày càng trở thành vấn đề sống còn đối với mỗi
một quốc gia, đặc biệt là trong bối cảnh toàn cầu hoá và tự do hoá nền kinh tế tài
chính đang diễn ra nhanh, mạnh mẽ như hiện nay. Đối với Việt Nam hiện nay, một
nước đang chuyển sang nền kinh tế thị trường có định hướng XHCN thì việc đảm
bảo an ninh tài chính càng có ý nghĩa quan trọng, là môt trong những điều kiện tiên
quyết để phát triển nền kinh tế với tốc độ cao, ổn định.
Các ngân hàng thương mại hiện nay đang trong quá trình chuyển đổi cơ cấu
sang cổ phần hoá, nhưng tiềm lực tài chính còn mỏng, trình độ thấp cho nên vẫn
tồn tại nhiều thuận lợi cũng như thách thức, trở ngại đối với việc đảm bảo an ninh
tài chính trong hoạt động của các ngân hàng thương mại. Ngân hàng thương mại là
một tổ chức tài chính có liên quan tới mọi mặt của nền kinh tế nhưng lại hết sức
nhạy cảm đối với những biến động của thị trường. Nếu không có ngay các biện
pháp củng cố và giữ vững an ninh tài chính cho các hệ thống các ngân hàng thương
mại thì không những hệ thống các ngân hàng hoạt động không hiệu quả mà rủi ro
cao dẫn tới khủng hoảng tài chính tiền tệ, gây ra đổ vỡ dây chuyền, tác động xấu
tới toàn bộ sự phát triển kinh tế xã hội của nước ta.
74 trang |
Chia sẻ: nhungnt | Lượt xem: 2223 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Báo cáo Giải pháp đảm bảo an ninh tài chính tại Sở giao dịch I NHNo & PTNT VN, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
BÁO CÁO TỐT NGHIỆP
Giải pháp đảm bảo an ninh tài chính tại Sở giao dịch I
NHNo & PTNT VN
2
MỤC LỤC
MỤC LỤC ................................................................................................................................. 1
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................................... 4
DANH MỤC BẢNG BIỂU ....................................................................................................... 6
LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................................... 7
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ AN NINH TÀI CHÍNH TRONG CÁC HOẠT
ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ........................................................................... 10
1.1 An ninh tài chính ....................................................................................................... 10
1.1.1 Một số khái niệm về an ninh tài chính ............................................................. 10
1.1.2 Quan điểm về an ninh tài chính trong hoạt động tín dụng, ngân hàng. .......... 12
1.1.3 Sự cần thiết phải đảm bảo an ninh tài chính trong thời kỳ hội nhập. .............. 14
1.1.3.1 Tiến trình Việt Nam ra nhập kinh tế quốc tế ................................................. 14
1.1.3.2 Sự cần thiết phải đảm bảo an ninh tài chính trong các ngân hàng thương mại
Việt Nam. ..................................................................................................... 15
1.2 Nội dung của an ninh tài chính trong hoạt động của ngân hàng thương mại......... 17
1.2.1 Ổn định hoạt động ngân hàng.......................................................................... 18
1.2.2 An toàn hoạt động ngân hàng .......................................................................... 18
1.2.3 Đảm bảo vững mạnh trong hoạt động ngân hàng ............................................ 20
1.3 Các chỉ tiêu đánh giá an ninh tài chính trong ngân hàng thương mại .................... 22
1.3.1 Chỉ tiêu về vốn kinh doanh ............................................................................... 22
1.3.3 Năng lực quản lý .............................................................................................. 24
1.3.4 Khả năng thanh toán ........................................................................................ 25
1.3.5 Khả năng sinh lời ............................................................................................. 26
1.4 Các nhân tố ảnh hưởng tới an ninh tài chính của NHTM ....................................... 27
1.4.1 Các nhân tố bên trong ...................................................................................... 27
1.4.2 Các nhân tố bên ngoài ...................................................................................... 29
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG AN NINH TÀI CHÍNH TẠI SỞ GIAO DỊCH I NGÂN
HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM ............................ 31
2.1 Khái quát về Sở giao dịch I ngân hàng Nông Nghiệp và phát triển nông thôn Việt
Nam .......................................................................................................................... 31
2.1.1 Chức năng nhiệm vụ của Sở giao dịch ............................................................. 31
2.1.2 Hệ thống tổ chức của Sở giao dịch I ................................................................ 33
2.2 Thực trạng đảm bảo an ninh tài chính tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển
nông thôn Việt Nam ................................................................................................. 36
2.2.1 Ổn định hoạt động ngân hàng.......................................................................... 36
2.2.1.1 Ổn định hoạt động huy động vốn ................................................................. 36
2.2.1.2. Ổn định trong hoạt động cho vay ................................................................. 38
2.2.2 An toàn hoạt động ngân hàng .......................................................................... 42
2.2.2.1 An toàn đối với vốn ...................................................................................... 42
2.2.2.2 An toàn trong hoạt động của ngân hàng ...................................................... 43
2.2.3 Đảm bảo vững mạnh trong hoạt động ngân hàng ............................................ 44
2.3 Những nguy cơ đe doạ an ninh tài chính trong hoạt động của Sở giao dịch I Ngân
hàng NNo&PTNT hiện nay. .................................................................................... 46
2.3.1 Nguy cơ từ nội bộ nền kinh tế .......................................................................... 46
2.3.2 Nguy cơ từ các cơ chế, chính sách của nhà nước ............................................ 47
3
2.4 Đánh giá an ninh tài chính tại Sở giao dịch I ........................................................... 48
2.4.1 Kết quả đạt được ............................................................................................... 48
2.4.2 Những hạn chế và nguyên nhân ...................................................................... 50
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP ĐẢM BẢO AN NINH TÀI CHÍNH TẠI SỞ GIAO DỊCH-
NHNo&PTNT VN .................................................................................................................. 52
3.1 Định hướng phát triển của Sở giao dịch NHNo&PTNT VN ................................... 52
3.1.1 Định hướng phát triển của các ngân hàng thương mại trong thời kỳ hội nhập ..
.......................................................................................................................... 52
3.1.2 Phương hướng phát triển của Sở giao dịch I trong thời gian tới ..................... 56
3.1.2.1 Mục tiêu, nhiệm vụ kinh doanh: ................................................................... 56
3.1.2.2 Biện pháp thực hiện ........................................................................................... 56
3.2 Giải pháp đảm bảo an ninh tài chính tại Sở giao dịch I khi hội nhập ..................... 61
3.2.1 Đối với Sở giao dịch I NHNo&PTNT VN ........................................................ 61
3.2.1.1 Xử lý nợ tồn đọng trong Sở giao dịch. .......................................................... 61
3.2.1.3 Nâng cao chất lượng và đảm bảo an toàn ở mức độ cao về tài sản có .......... 63
3.2.1.4 Hoàn thiện và phát triển hệ thông bảo hiểm tín dụng ................................... 64
3.2.1.5 Lập quỹ dự phòng rủi ro theo các nghiệp vụ hoạt động và đối tượng có rủi ro .
.................................................................................................................. 64
3.2.1.6 Tăng cường năng lực quản lý và kinh doanh cuả cán bộ, nhân viên ngân hàng
.................................................................................................................. 65
3.2.1.7 Hoàn thiện hệ thống giám sát ngân hàng và công khai hóa tài chính, tăng
cường công tác kiểm soát và kiểm toán nội bộ NHTM .................................. 65
3.2.1.8 Liên kết, các tổ chức tín dụng (TCTD) nên có biện pháp cùng nhau xây dựng
mối liên hệ thông tin .................................................................................... 66
3.3 Kiến nghị đối với Sở giao dịch ................................................................................. 67
3.3.1 Kiến nghị đối với NHNo&PTNT VN ................................................................ 67
3.3.2 Kiến nghị đối với NHNN .................................................................................. 67
3.3.2.1 Nâng cao vai trò, trách nhiệm của ngân hàng nhà nước .............................. 67
3.3.2.2 Nâng cao hiệu quả thanh tra, giám sát của NHNN đối với mọi hoạt động của
các ngân hàng thương mại ........................................................................... 68
3.3.2.3 Hệ thống các giải pháp đảm bảo an ninh trong hệ thống ngân hàng thương
mại. ............................................................................................................. 69
3.3.2.4 Hoàn thiện hệ thống pháp luật và kiện toàn nền tảng pháp lý trong lĩnh vực
tiền tệ, ngân hàng. ....................................................................................... 69
KẾT LUẬN ............................................................................................................................. 71
Danh mục tài liệu tham khảo .................................................................................................... 72
4
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
WB: Ngân hàng thế giới
NHTM: Ngân hàng thương mại
IMF: Quỹ tiền tệ quốc tế
ADB: Ngân hàng phát triển Châu Á
AFTA: Hiệp hội mậu dịch tự do các nước ASEAN
APEC: Tổ chức diễn đàn kinh tế Thái Bình Dương
WTO: Tổ chức thương mại Thế giới
WP: Nhóm công tác về Việt Nam gia nhập WTO
PNTR: Quy chế thương mại bình thường vĩnh viễn với Việt Nam.
NHTW: Ngân hàng Trung ương
VTC: Vốn tự có
TCTĐ: Tổ chức tín dụng
NH: Ngân hàng
ICB: Ngân hàng công thương
ICBV: Ngân hàng công thương Việt Nam
CUB: Ngân hàng Cathay United
VNĐ: Tiền Việt Nam đồng
BIDV: Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam
NHTMQD: Ngân hàng thương mại quốc doanh.
NHNo&PTNT: Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn.
SGD: Sở giao dịch
VCB: Ngân hàng ngoại thương Việt Nam.
GDP: Tổng sản phẩm quốc nội.
USD: Đô la Mỹ
Habubank: Ngân hàng nhà Hà Nội.
Techcombank: Ngân hàng kỹ thương
NHNN: Ngân hàng Nhà nước
ACB: NGân hàng thương mại cổ phần Á Châu
ROE: Tỷ suất lợi nhuận trên vốn tự có bình quân
5
ROA: Tỷ suất sinh lời trên tài sản bình quân
NIM: Tỷ lệ lãi biên
BFSD: Chỉ tiêu sức mạnh tài chính độc lập
AFAS: Hiệp định khung về thương mại dịch vụ
ASEAN: Hiệp hội các nước châu Á Thái Bình Dương
TTCK: Thị trường chứng khoán
HĐQT: Hội đồng quản trị
CSTT: Chính sách tiền tệ
TSC: Tài sản có
CPH: Cổ phần hóa
TCT: Tổng Công ty
6
DANH MỤC BẢNG BIỂU
1. HỘP:
BOX 1.1: Nhận định của Phó thống đốc ngân hàng nhà nước về an ninh tài chính
trong các ngân hàng thương mại ............................................................ 15
BOX 2.1 Thực trạng dư nợ của một số NHTMQD Việt Nam ............................... 37
BOX 3.1 Nhận định của Thống đốc ngân hàng nhà nước Việt Nam về ngân hàng
sau khi gia nhập WTO ........................................................................... 55
BOX 3.2 Phân loại nợ trong các ngân hàng thương mại ....................................... 61
2. BẢNG SỐ LIỆU
Bảng 2.1 Dư nợ cho vay theo thời gian ............................................................... 38
Bảng 2.2: Dư nợ cho vay phân theo loại tiền ....................................................... 39
Bảng 2.3 Dư nợ cho vay phân theo thành phần kinh tế ........................................ 40
Bảng 2.4: Tình hình dự trữ bắt buộc .................................................................... 43
Bảng 2.5: Tình hình dự trữ thanh toán .................................................................. 44
3. BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1 Tỷ trọng tiền gửi tại Sở giao dịch ( theo nguồn huy động) ................. 36
Biểu đồ 2.2 Tỷ trọng tiền gửi tại Sở giao dịch ( phân theo loại tiền) ..................... 36
Biểu đồ 2.3 Doanh số cho vay của Sở giao dịch ................................................... 38
Biểu đồ 2.4 Dư nợ cho vay phân theo thời gian .................................................... 39
Biểu đồ 2.5 Dư nợ cho vay phân theo thành phần kinh tế .................................... 40
Biểu đồ 2.6 Tỷ trọng nợ quá hạn của Sở giao dịch năm 2007 ............................... 41
Biểu đồ 2.7: Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ xấu của Sở giao dịch ................................... 42
7
LỜI MỞ ĐẦU
Tính cấp thiết của việc chọn đề tài
Ngày 7/11/2006, khi tiếng búa của Tổng giám đốc Tổ chức thương mại thế
giới (WTO) Pascal Lamy vang lên, hàng chục triệu người dân Việt Nam hân hoan
trong niềm vui hội nhập. Gia nhập vào đại gia đình WTO là Việt Nam chúng ta
bước vào cánh cửa của nền kinh tế thế giới với tư cách là một thành viên được đối
xử bình đẳng, công bằng như 149 thành viên khác của tổ chức thương mại lớn nhất
hành tinh này. Thuận lợi rất nhiều nhưng khó khăn cũng không thiếu. Một trong
những khó khăn của nền kinh tế Việt Nam trong thời kỳ hội nhập là việc đảm bảo
an ninh tài chính trong các doanh nghiệp Việt Nam.
Đảm bảo an ninh tài chính ngày càng trở thành vấn đề sống còn đối với mỗi
một quốc gia, đặc biệt là trong bối cảnh toàn cầu hoá và tự do hoá nền kinh tế tài
chính đang diễn ra nhanh, mạnh mẽ như hiện nay. Đối với Việt Nam hiện nay, một
nước đang chuyển sang nền kinh tế thị trường có định hướng XHCN thì việc đảm
bảo an ninh tài chính càng có ý nghĩa quan trọng, là môt trong những điều kiện tiên
quyết để phát triển nền kinh tế với tốc độ cao, ổn định.
Các ngân hàng thương mại hiện nay đang trong quá trình chuyển đổi cơ cấu
sang cổ phần hoá, nhưng tiềm lực tài chính còn mỏng, trình độ thấp cho nên vẫn
tồn tại nhiều thuận lợi cũng như thách thức, trở ngại đối với việc đảm bảo an ninh
tài chính trong hoạt động của các ngân hàng thương mại. Ngân hàng thương mại là
một tổ chức tài chính có liên quan tới mọi mặt của nền kinh tế nhưng lại hết sức
nhạy cảm đối với những biến động của thị trường. Nếu không có ngay các biện
pháp củng cố và giữ vững an ninh tài chính cho các hệ thống các ngân hàng thương
mại thì không những hệ thống các ngân hàng hoạt động không hiệu quả mà rủi ro
cao dẫn tới khủng hoảng tài chính tiền tệ, gây ra đổ vỡ dây chuyền, tác động xấu
tới toàn bộ sự phát triển kinh tế xã hội của nước ta.
An ninh tài chính, trong đó có an ninh tài đối với các ngân hàng thương mại
không phải là một khái niệm hoàn toàn mới, song chưa được nghiên cứu một cách
8
đầy đủ, có hệ thống và được biết tới rộng rãi và được đánh giá đúng vai trò của nó
ở Việt Nam, đặc biệt là trong điều kiện hội nhập kinh tế của Việt nam hiện nay.
Phần lớn số NHTM nước ta đều ở tình trạng an toàn thấp, chưa đáp ứng các
chuẩn mực về an toàn, không chỉ của quốc tế mà ngay cả theo chuẩn mực quy định
của Việt Nam. Với những hạn chế về trình độ tổ chức, chuyên môn nghiệp vụ và
công nghệ, thì nhiều NHTM khó có thể cải thiện mức độ an toàn của mình cũng
như bảo đảm sự vững mạnh trong hoạt động ngân hàng. Ðó là chưa nói tới sự tăng
trưởng và phát triển bền vững.
Xuất phát từ nhu cầu và sự cần thiết trên cộng thêm quá trình tìm hiểu thực tế trong
thời gian thực tập tại Sở giao dịch I Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông
thôn Việt Nam, em chọn đề tài : Giải pháp đảm bảo an ninh tài chính tại Sở giao
dịch I NHNo & PTNT VN để phục vụ cho việc nghiên cứu và thực hiện chuyên
đề tốt nghiệp của mình.
Mục đích nghiên cứu
Đưa ra lý luận cơ bản về an ninh tài chính và tầm quan trọng của an ninh tài
chính trong các ngân hàng thương mại
Đánh giá thực trạng việc đảm bảo an ninh tài chính tại Sở giao dịch I NHNo&
PTNT VN, từ đó tìm hiểu các nguyên nhân gây ra những tồn tại trong công tác
này.
Đề xuất hệ thống các giải pháp tài chính nhằm đảm bảo an ninh tài chính tại Sở
giao dịch I khi hội nhập
Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về an ninh tài chính tại Sở
giao dịch I, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm đảm bảo an ninh tài chính tại Sở giao
dịch I NHNo&PTNT VN.
Đề tài tập trung tìm hiểu về an ninh tài chính tại Sở giao dịch I trong những năm
gần đây ( số liệu cụ thể trong 3năm gần đây nhất )
Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp duy vật biện chứng và phương pháp duy vật lịch sử.
Đề tài đã sử dụng các phương pháp cụ thể như nhau: phương pháp điều tra,
9
phương pháp phan tích, phương pháp tổng hợp, phương pháp thống kê, phương
pháp tổng kết kinh nghiệm..
Kết cấu của đề tài
Ngoài mục lục, lời mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu, nội dung của chuyên
đề tốt nghiệp bao gồm 3 chương:
Chương 1:Những vấn đề cơ bản về an ninh tài chính đối với các ngân hàng
thương mại.
Chương 2 : Thực trạng an ninh tài chính tại sở giao dịch I NHNo & PTNT
Việt Nam
Chương 3: Giải pháp đảm bảo an ninh tài chính tại Sở giao dịch I ngân hàng
Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam.
10
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ AN NINH
TÀI CHÍNH TRONG CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1 An ninh tài chính
1.1.1 Một số khái niệm về an ninh tài chính
Từ trước tới nay, khi nhắc tới an ninh, người ta thường nghĩ ngay đến an ninh
chính trị, quân sự, xã hội và việc đảm bảo an ninh bằng các biện pháp vũ trang,
thiết chế luật pháp cưỡng chế thi hành pháp luật, và vấn đề an ninh cũng gắn chặt
với chủ quyền quốc gia. Gần đây, khái niệm an ninh đã được mở rộng sang các
lĩnh vực kinh tế, tài chính và đặc biệt đã được nâng lên tầm quan trọng trong khu
vực và trên thế giới sau khi chứng kiến một số sự mất ổn định về kinh tế của một
quốc gia không chỉ đe doạ an ninh của quốc gia đó mà còn có thể trở thành ngòi nổ
dẫn tới khủng hoảng toàn diện, đe doạ sự ổn định của khu vực và toàn cầu dưới tác
động của toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế.
Vấn đề an ninh tài chính càng ngày càng trở nên quan trọng đối với một quốc
gia, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hoá và tự do hoá nền kinh tế đang diễn ra
nhanh và mạnh như hiện nay.
An ninh tài chính không phải là một khái niệm hoàn toàn mới nhưng vẫn chưa
được nghiên cứu một cách đầy đủ, có hệ thống, đặc biệt là an ninh tài chính trong
vấn đề hội nhập kinh tế quốc tế. Thêm vào đó, vấn đề an ninh tài chính gắn bó chặt
chẽ với những điều kiện cụ thể của từng nước, cho nên để đưa ra một định nghĩa
chung chính xác là một vấn đề cần được nghiên cứu cụ thể.
Dù các quan niệm về an ninh ở các nước khác nhau có những sự khác nhau
nhất định song tất cả đều thống nhất ở một điểm, an ninh là chỉ một tình trạng hay
trạng thái không bị nguy hiểm, và bảo đảm an ninh đồng nghĩa với việc không để
rơi vào tình trạng nguy hiểm.
Theo các học giả người Trung Quốc, an ninh quốc gia và khái niệm chính trị
cơ bản nhất, trong đó an ninh kinh tế là hạt nhân của an ninh quốc gia. Người Nga
lại cho rằng an ninh kinh tế là trạng thái mà trong đó một quốc gia có đủ sự tự chủ
11
để hoạch định chính sách phát triển kinh tế của nước mình mà không bị sự can
thiệp của bên ngoài.
Trước đây, khi nói về an ninh kinh tế là chỉ an ninh về tài nguyên, bảo đảm
việc cung cấp tài nguyên có hiệu quả. Ngày nay, an ninh kinh tế quốc gia chỉ đảm
bảo an ninh cung cấp tài nguyên và an ninh thị trường sản phẩm là chưa đủ, quan
trọng là phải tranh thủ giành ưu thế trong lĩnh vực kỹ thuật cao và kỹ thuật mới,
nhanh chóng điều chỉnh cơ cấu ngành nghề theo hướng thúc đẩy phát triển các
ngành kỹ thuật cao và mới, đẩy nhanh tốc độ sản phẩm hoá tri thức và bảo hộ
quyền sở hữu tri thức.
Gần đây một số nhà kinh tế Việt Nam cho rằng: “An ninh tài chính chính là
sự đảm bảo cho hệ thống tài chính tiền tệ được ổn định lâu dài, có thể ngăn ngừa
một cách hiệu quả những tác động tiêu cực, trong mối đe doạ từ trong nước cũng
như từ nước ngoài trong quá trình phát triển kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế.
Dưới ảnh hưởng của xu thế toàn cầu hoá và tự do hoá tài chính các nước phải
đối mặt với rủi ro tài chính ngày càng lớn và khủng hoảng tài chính đã trở thành
mối đe doạ chủ yếu đến an ninh kinh tế thế giới. Chính vì vậy, tăng cường an ninh
tài chính, hoàn thiện và cải cách thể chế giám sát tài chính, thiết lập cơ chế ứng
phó tiền tệ cần thiết, cơ chế ngăn chặn rủi ro linh hoạt, tăng cường phối hợp và hợp
tác với cộng đồng quốc tế trong lĩnh vực tài chính, đã trở thành nội dung chính của
an ninh kinh tế. Từ đó ta có thể thấy được an ninh tài chính là một khái niệm cơ
bản, là điều kiện thiết yếu để một nền tài chính tồn tại và phát triển, cũng như đảm
b