Luận văn Thực trạng và giải pháp phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng, tỉnh Đồng Tháp đến năm 2010

TRƯỜNG ðẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH ---------

----------- LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CỦA HUYỆN TÂN HỒNG TỈNH ðỒNG THÁP ðẾN NĂM 2010 Giáo viên hướng dẫn Sinh viên thực hiện LÊ TÍN DƯƠNG VĂN QUÝ MSSV: 4054235 LỚP:KTNN 1 KHÓA: 31 Cần Thơ - 2009 i LỜI CẢM TẠ  Trải qua những ngày tháng học tập và rèn luyện trên giảng ñường ðại Học, ñồng thời ñược sự giảng dạy nhiệt tình và tận tâm của quý thầy cô ñã giúp ñỡ tôi hoàn thành chương trình học. Tôi xin chân thành cảm ơn Quý thầy cô Trường ñại học Cần Thơ, Khoa kinh tế - Quản trị kinh doanh ñã giúp ñỡ tôi trong quá trình học. Xin chân thành cảm ơn cán bộ phòng tài chính - Kế hoạch huyện Tân Hồng, cùng phòng Nông nghiệp huyện Tân Hồng ñã cung cấp số liệu và giúp ñỡ tôi rất nhiều trong quá trình thực tập làm luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn sự chỉ dẫn tận tình của thầy Lê Tín cùng quý thầy cô Khoa kinh tế - Quản trị kinh doanh ñã tạo ñiều kiện cho tôi thực tập và hoàn thành luận văn này. Tôi xin trân trọng kính chào! Ngày 05 tháng 05 năm 2009 Sinh viên thực hiện (ký và ghi họ tên) Dương Văn Quý ii LỜI CAM ðOAN  Tôi cam ñoan rằng ñề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong ñề tài là trung thực, ñề tài không trùng với bất kỳ ñề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày 05 tháng 05 năm 2009 Sinh viên thực hiện (ký và ghi họ tên) Dương Văn Quý xi DANH MỤC HÌNH Hình 1: Tỷ trọng ñóng góp của nông nghiệp vào GDP của tỉnh ðồng Tháp năm 2006 .............................................................................................................26 Hình 2: Tỷ trọng ñóng góp của nông nghiệp vào GDP của tỉnh ðồng Tháp năm 2007 .............................................................................................................27 Hình 3: Tỷ trọng ñóng góp của nông nghiệp vào GDP của tỉnh ðồng Tháp năm 2008 .............................................................................................................27 Hình 4: Cơ cấu kinh tế năm 2008 của huyện Tân Hồng ................................31 Hình 5: Tình hình kinh tế nông - lâm thủy sản, công nghiệp - xây dựng, thương mại - dịch vụ qua 3 năm ( 2006 - 2008 ) của huyện Tân Hồng............................32 ix DANH MỤC BIỂU BẢNG Bảng 01: CHỈ TIÊU VỀ VĂN HÓA THÔNG TIN-THỂ DỤC THỂ THAO CỦA HUYỆN TÂN HỒNG QUA 3 NĂM (2006 - 2008) ......................................22 Bảng 02: NÔNG NGHIỆP ðÓNG GÓP VÀO GDP CỦA TỈNH ðỒNG THÁP QUA 3 NĂM (2006 - 2008).........................................................................25 Bảng 03: TỶ TRỌNG ðÓNG GÓP CỦA NÔNG NGHIỆP VÀO GDP TỈNH ðỒNG THÁP QUA 3 NĂM (2006 - 2008) ..................................................26 Bảng 04: NÔNG NGHIỆP ðÓNG GÓP VÀO GDP CỦA HUYỆN TÂN HỒNG QUA 3 NĂM (2006 - 2008)..........................................................................28 Bảng 05: KẾT QUẢ THỰC HIỆN CHỈ TIÊU TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ NĂM 2008 CỦA HUYỆN TÂN HỒNG.................................................................29 Bảng 06: CƠ CẤU KINH TẾ NÔNG – LÂM - THỦY SẢN, CÔNG NGHIỆP & XÂY DỰNG, THƯƠNG MẠI & DỊCH VỤ CỦA HUYỆN TÂN HỒNG QUA 3 NĂM (2006 - 2008)......................................................................................31 Bảng 07: DIỆN TÍCH - NĂNG SUẤT - SẢN LƯỢNG LÚA (2006 - 2008) .....................................................................................................................33 Bảng 08: DIỆN TÍCH XUỐNG GIỐNG HOA MÀU&CÂY CÔNG NGHIỆP NGẮN NGÀY QUA 3 NĂM (2006 - 2008) CỦA HUYỆN TÂN HỒNG.....35 Bảng 09: CHỈ TIÊU VỀ HOA MÀU & CÂY CÔNG NGHIỆP NGẮN NGÀY QUA 3 NĂM (2006 - 2008) CỦA HUYỆN TÂN HỒNG............................. 36 Bảng 10: CƠ CẤU NGÀNH CHĂN NUÔI CỦA HUYỆN TÂN HỒNG QUA 3 NĂM (2006 - 2008) ............................................................................38 Bảng 11: CHỈ TIÊU NUÔI TRỒNG THỦY SẢN QUA 3 NĂM (2006 - 2008) CỦA HUYỆN TÂN HỒNG ..................................................39 Bảng 12: CHỈ TIÊU VỀ NUÔI TRỒNG THỦY SẢN CỦA HUYỆN TÂN HỒNG QUA 3 NĂM (2006 - 2008)..........................................................................40 Bảng 13: CHỈ TIÊU VỀ CHẾ BIẾN SẢN PHẨM NÔNG NGHIỆP CỦA HUYỆN TÂN HỒNG QUA 3 NĂM (2006 - 2008) ....................................................41 x Bảng 14: CHỈ TIÊU VỀ TÌNH HÌNH TIÊU THỤ LÚA QUA 3 (2006 - 2008) CỦA HUYỆN TÂN HỒNG ..................................................................................42 Bảng 15: MÁY MÓC THIẾT BỊ CHỦ YẾU PHỤC VỤ CHO SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP QUA 3 NĂM (2006 - 2008) CỦA HUYỆN TÂN HỒNG..............43 Bảng 16: CHỈ TIÊU VỀ CƠ GIỚI HÓA NÔNG NGHIỆP CỦA HUYỆN TÂN HÔNG QUA 3 NĂM (2006 - 2008) .............................................................45 Bảng 17: NGUỒN VỐN ðẦU TƯ XÂY CƠ BẢN VÀO NÔNG NGHIỆP (2006 - 2008) SO VỚI TỔNG SỐ VỐN ðẦU TƯ....................................................48 Bảng 18: DỰ BÁO PHÁT TRIỂN NGÀNH NÔNG NGHIỆP HUYỆN TÂN HỒNG ðẾN NĂM 2010 .............................................................................56 NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ðẠI HỌC Họ và tên giáo viên hướng dẫn: Lê Tín Học vị: Chuyên ngành: Kế toán kiểm toán Cơ quan công tác: Trường ðại Học Cần Thơ Họ và tên sinh viên: Dương Văn Quý Mã số sinh viên: 4054235 Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp Tên ñề tài: Thực trạng và giải pháp phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng ñến năm 2009 NỘI DUNG NHẬN XÉT 1. Tính phù hợp của ñề tài với chuyên ngành ñào tạo: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... 2. Về hình thức: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... 3. Ý nghĩa khoa học thực tiễn: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... 4. ðộ tin cậy của số liệu và tính hiện ñại của luận văn: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... 5. Nội dung và các kết quả ñạt ñược: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... 6. Các nhận xét khác: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... 7. Kết luận: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Cần Thơ, ngày…tháng….năm… Giáo viên hướng dẫn Lê Tín Thực trang và giải pháp phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng…ñến năm 2010 GVHD:Lê Tín SVTH: Dương Văn Quý 1 CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1. ðẶT VẤN ðỀ NGHIÊN CỨU Tăng trưởng kinh tế là một trong những nhiệm vụ mà quốc gia nào cũng muốn ñạt ñược. Song, cuộc khủng hoảng kinh tế trong năm 2008 ñã ảnh hưởng ñến nhiều quốc gia trên thế giới làm cho nhiều nước trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Trong những năm vừa qua, nền kinh tế Việt Nam luôn tăng trưởng ổn ñịnh. Trong ñó có sự ñóng góp không nhỏ của nông nghiệp, ñây là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam trong xuất khẩu. Việt Nam là một trong những nước luôn ñứng ñầu thế giới về xuất khẩu gạo, sự tăng trưởng ñó thể hiện Việt Nam ñã ứng dụng thành tựu khoa học vào trong sản xuất một cách hiệu quả. ðồng thời, kết hợp với những sự thay ñổi từ các yếu tố môi trường bên ngoài có thể tạo ra những cơ hội ñến sự phát triển, cùng với yếu tố môi trường bên trong sẽ giúp nước ta nhận thức rõ hơn ñiểm mạnh và ñiểm yếu của nó. ðó là những kinh nghiệm hết sức quan trọng, ñể lựa chọn mục tiêu chiến lược phát triển nông nghiệp của Việt Nam nói chung và của tỉnh ðồng Tháp nói riêng, trong ñó huyện Tân Hồng là huyện tiêu biểu. Thật vậy, huyện Tân Hồng - ðồng Tháp là một huyện biên giới, vùng sâu vùng xa. Thời gian qua cùng với xu thế phát triển chung của ðất nước, ðảng bộ, chính quyền và nhân dân ñã ra sức vượt qua những khó khăn, triển khai tổ chức thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án Tỉnh, Trung ương … ðã ñem lại một diện mạo mới cho vùng biên giới của tỉnh ðồng Tháp ngày càng phát triển và giữ vững chính trị. Tuy nhiên, cùng với tiềm năng và lợi thế thì huyện Tân Hồng vẫn còn nhiều hạn chế như: sự phát triển thiếu bền vững trong ñầu tư, thiếu vốn trong sản xuất, ñời sống vật chất tinh thần của nhân dân trong huyện còn gặp nhiều khó khăn… Do ñó, việc ñi sâu phân tích, ñánh giá tình hình thực hiện các mục tiêu phát triển nông nghiệp trong thời gian qua ñể tìm ra những thành tựu ñã ñạt ñược và chưa ñạt ñược, cùng với những vấn ñề tồn tại cần khắc phục, bổ sung ñể kết hợp với những ñiểm mạnh, ñiểm yếu dự tính trong ñược tình hình hiện tại so với Thực trang và giải pháp phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng…ñến năm 2010 GVHD:Lê Tín SVTH: Dương Văn Quý 2 những cơ hội và thách thức ñối với phát triển nông nghiệp trong tương lai. Từ ñó, tìm ra những mục tiêu và giải pháp phát triển nông nghiệp phù hợp trong tình hình mới. Xác ñịnh các khâu ñột phá, các chương trình và các dự án ưu tiên ñầu tư. Nâng cao lợi thế cạnh tranh của ñịa phương. Nâng cao các giải pháp và kiến nghị với Trung ương, Tỉnh ban hành chính sách chủ yếu cụ thể tổ chức thực hiện có hiệu quả phát triển nông nghiệp của Huyện từ nay ñến năm 2009 là yêu cầu cần thiết. Với ý nghĩa và tầm quan trọng trên, người viết ñã chọn ñề tài “Thực trạng và giải pháp phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng tinh ðồng Tháp ñến năm 2010”. 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1 Mục tiêu chung Phân tích thực trạng và giải pháp phát triển ngành nông nghiệp huyện Tân Hồng năm 2010 1.2.2 Mục tiêu cụ thể - Phân tích thực trạng phát triển ngành nông nghiệp huyện Tân Hồng. - Phân tích thuận lợi và khó khăn của ngành nông nghiệp huyện Tân Hồng. - ðưa ra một số giải pháp phát triển ngành nông nghiệp huyện Tân Hồng trong năm 2009. 1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.3.1 Không gian Luận văn ñược thực hiện tại ñịa bàn huyện Tân Hồng, tỉnh ðồng Tháp. 1.3.2 Thời gian - Những thông tin số liệu sử dụng cho luận văn từ năm 2006 ñến cuối năm 2008. - Luận văn ñược thực hiện trong thời gian 3 tháng từ ngày 02.02.2009 ñến 24.04.2009. 1.3.3 ðối tượng nghiên cứu ðối tượng nghiên cứu trong luận văn này là vấn ñề phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng, trong ñó ñi sâu vào lĩnh vực trồng trọt và chăn nuôi. Trồng trọt gồm có (cây lúa, hoa màu, cây công nghiệp ngắn ngày). Thực trang và giải pháp phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng…ñến năm 2010 GVHD:Lê Tín SVTH: Dương Văn Quý 3 Chăn nuôi gồm có (gia súc gia cầm, thủy sản). Phân tích là những yếu tố tác ñộng ñến quá trình sản xuất nông nghiệp. Phân tích còn dựa vào sử dụng các nguồn lực như vốn, cơ sở vật chất… Những nhân tố ảnh hưởng ñến ngành nông nghiệp của huyện. 1.4 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU Các yếu tố nào ảnh hưởng ñến sự phát triển nông nghiệp của huyện? Những thuận lợi và khó khăn trong quá trình phát triển nông nghiệp huyện? Trong những giải pháp phát triển nông nghiệp của huyện, giải pháp nào quan trọng nhất? 1.5 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ðề tài luận văn - ñại học kinh tế Tp.HCM Lê Thị Mỹ Duyên, (2001), ñịnh hướng và một số giải pháp ñầu tư vốn phục vụ phát triển kinh tế nông thôn theo hướng công nghiệp hóa – hiện ñại hóa trên ñịa bàn tỉnh Tiền Giang (2001- 2010). Tóm tắt: thực trạng tình hình ñầu tư vốn phát triển kinh tế nông nghiệp – nông thôn của tỉnh Tiền Giang (1996 - 2000), ñịnh hướng và một số công tác trong quy hoạch, ñầu tư vốn theo cơ cấu nông nghiệp, phát triển cơ sở hạ tầng phù hợp với nông nghiệp, ñáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện ñại hóa trên ñịa bàn tỉnh Tiền Giang. Lê Cao Thanh, (2000), mô hình sản xuất nông nghiệp trên ñịa bàn tỉnh Long An, thực trạng và giải pháp. Tóm tắt: tổng quan về ñề tài nghiên cứu, khái quát về tình hình sản xuất nông nghiệp trên ñịa bàn tỉnh Long An, ñánh giá các mô hình sản xuất nông nghiệp trên ñịa bàn tỉnh Long An, kiến nghị về việc nâng cao hiệu quả và phổ biến các mô hình sản xuất nông nghiệp trên ñịa bàn tỉnh Long An. Lê Huy Khiếm, (2000), một số giải pháp chủ yếu phát triển sản xuất lúa gạo tỉnh Cần Thơ giai ñoạn (2001 – 2010) Tóm tắt: Vị trí ngành sản xuất lúa gạo trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Cần Thơ, tình hình sản xuất lúa gạo trong những năm qua, một số giải pháp phát triển lúa gạo ñến năm 2010 của tỉnh Cần Thơ. Thực trang và giải pháp phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng…ñến năm 2010 GVHD:Lê Tín SVTH: Dương Văn Quý 4 Nguyễn Văn Duyệt, (1998), một số giải pháp về tạo vốn và sử dụng vốn có hiệu quả nhằm phát triển kinh tế nông nghiệp của tỉnh Cần Thơ. Tóm tắt: các vấn ñề lý thuyết về thị trường tài chính trong phát triển kinh tế nông thôn, thực trạng về vấn ñề giải quyết vốn trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh Cần Thơ, ñịnh hướng, giải quyết hướng tạo vốn và sử dụng vốn có hiệu quả phát triển kinh tế nông nghiệp của tỉnh Cần Thơ. Thực trang và giải pháp phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng…ñến năm 2010 GVHD:Lê Tín SVTH: Dương Văn Quý 5 CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN 2.1.1 Nông nghiệp là gì và các loại hình phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng. 2.1.1.1 Nông nghiệp là gì? Nông nghiệp là quá trình sản xuất lương thực, thực phẩm, thức ăn gia súc, tơ, sợi và sản phẩm như mong muốn khác, bởi trồng trọt những cây trồng chính và chăn nuôi ñàn gia súc (nuôi trong nhà). Công việc nông nghiệp cũng ñược biết ñến bởi những người nông dân, trong khi ñó các nhà khoa học bằng những nhà phát minh ñã tìm ra cách cải tiến phương pháp, công nghệ và kỹ thuật ñể làm tăng năng suất cây trồng và vật nuôi. Nông nghiệp là một ngành kinh tế quan trọng trong nền kinh tế mỗi nước, ñặc biệt là trong các thế kỷ trước ñây khi công nghiệp chưa phát triển và nông nghiệp chiếm tỉ trọng cao trong nền kinh tế. Nông nghiệp là tập hợp các phân ngành như trồng trọt, chăn nuôi, chế biến nông sản và công nghệ sau thu hoạch. Trong nông nghiệp cũng có hai loại chính, việc xác ñịnh sản xuất nông nghiệp thuộc dạng nào cũng rất quan trọng. Nông nghiệp thuần nông (nông nhiệp sinh nhai): là lĩnh vực sản xuất nông nghiệp có ñầu vào hạn chế, sản phẩm ñầu ra chủ yếu phục vụ cho chính gia ñình của mỗi người nông dân. Không có sự cơ giới hóa trong nông nghiệp sinh nhai.…………… Nông nghiệp chuyên sâu: là lĩnh vực sản xuất nông nghiệp ñược chuyên môn hóa trong tất cả các khâu sản xuất nông nghiệp, gồm cả việc sử dụng máy móc trong trồng trọt, chăn nuôi, hoặc trong quá trình chế biến sản phẩm nông nghiệp. Nông nghiệp chuyên sâu có nguồn ñầu vào sản xuất lớn, bao gồm cả việc sử dụng hóa chất diệt sâu, diệt cỏ, phân bón, chọn lọc, lại tạo giống, nghiên cứu các giống mới và mức ñộ cơ giới hóa cao. Sản phẩm ñầu ra chủ yếu dùng vào mục ñích thương mại, làm hàng hóa bán ra trên thị trường hay xuất khẩu. Các hoạt ñộng trên trong sản xuất nông nghiệp chuyên sâu là sự cố gắng tìm mọi cách Thực trang và giải pháp phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng…ñến năm 2010 GVHD:Lê Tín SVTH: Dương Văn Quý 6 ñể có nguồn thu nhập tài chính cao nhất từ ngũ cốc, các sản phẩm ñược chế biến từ ngũ cốc hay vật nuôi. Nông nghiệp hiện ñại vượt ra khỏi sản xuất nông nghiệp truyền thống, loại sản xuất nông nghiệp chủ yếu tạo ra lương thực cho con người hay làm thức ăn cho các con vật. Các sản phẩm nông nghiệp hiện ñại ngày nay ngoài lương thực, thực phẩm truyền thống phục vụ cho con người còn các loại khác như: Sợi dệt (sợi bông, sợi len, lụa, sợi lanh), chất ñốt (mê tan, dầu sinh học, ethanol..), da thú, cây cảnh, sinh vật cảnh, chất hóa học (tinh bột, ñường, mì chính, cồn, nhựa thông), lai tạo giống, các chất gây nghiện cả hợp pháp và không hợp pháp như (thuốc lá, cocaine...).Thế kỷ 20 ñã trải qua một sự thay ñổi lớn trong sản xuất nông nghiệp, ñặc biệt là sự cơ giới hóa trong nông nghiệp và ngành sinh hóa trong nông nghiệp. Các sản phẩm sinh hóa nông nghiệp gồm các hóa chất ñể lai tạo, gây giống, các chất trừ sâu, diệt cỏ, diêt nấm, phân ñạm. Nông nghiệp theo nghĩa rộng bao gồm nông – lâm - ngư nghiệp…………. 2.1.1.2 Các lĩnh vực phát triển nông nghiệp của huyện Tân Hồng. Nông nghiệp gồm trồng trọt và chăn nuôi. Trồng trọt (cây lúa, hoa màu và cây công nghiệp ngắn ngày). Chăn nuôi (gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản…). 2.1.2 ðặc ñiểm, vai trò của việc phát triển nông nghiệp. 2.1.2.1 ðặc ñiểm. Nông nghiệp có những ñặc ñiểm chủ yếu sau: Trong nông nghiệp, ruộng ñất là tư nghiệp sản xuất ñặc biệt, xuất hiện từ ñặc ñiểm này cho thấy việc bảo tồn quỹ ñất và không ngừng ñộ cao phì nhiêu của ñất là vấn